Επαναστατική μέθοδος επανορθωτικής χειρουργικής με ελληνική υπογραφή

Η επέμβαση έγινε με τη χρήση συσκευής επαυξημένης πραγματικότητας HoloLens της Microsoft καθώς και ειδικό λογισμικό.

Η συσκευή HoloLens εμβυθίζει τον χρήστη σε μια επαυξημένη πραγματικότητα (Augmented Reality-AR), που αποτελεί επέκταση της εικονικής πραγματικότητας (Virtual Reality-VR). Ο χρήστης μπορεί να αλληλοεπιδρά με ολογράμματα που γεννιούνται από τον υπολογιστή της συσκευής και τα οποία αναμιγνύονται με την φυσική πραγματικότητα. Σε μια σειρά επεμβάσεων στο Νοσοκομείο St Mary's του Imperial College του Λονδίνου, οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Δημήτρη Αμυρά του Τμήματος Ακτινολογίας και τον δρα Φίλιπ Πρατ του Τμήματος Χειρουργικής, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ευρωπαϊκό περιοδικό πειραματικής ακτινολογίας «European Radiology Experimental», έδειξαν για πρώτη φορά ότι είναι δυνατό οι γιατροί να χρησιμοποιήσουν την «μικτή» πραγματικότητα του HoloLens για να επανορθώσουν τραύματα στα κάτω άκρα πέντε ασθενών, οι οποίοι είχαν κατάγματα, τραύματα από τροχαία κ.α.

Οι γιατροί αποκατέστησαν τις πληγές με τμήμα ιστών που πήραν από άλλα μέρη του σώματος. Το κρίσιμο σημείο σε αυτές τις επεμβάσεις είναι η σωστή σύνδεση των αιμοφόρων αγγείων του επανορθωτικού ιστού με τα αγγεία που ήδη υπάρχουν στο σημείο του τραύματος, κάτι που σήμερα γίνεται με τη βοήθεια φορητών σαρωτών υπερήχων.

Σε πρώτη φάση έγινε «χαρτογράφηση» μέσω τομογραφίας στα πόδια των ασθενών και στη συνέχεια ο Δ. Αμυράς δημιούργησε τρισδιάστατα ψηφιακά μοντέλα για κάθε πόδι, με τη βοήθεια λογισμικού. Στη συνέχεια, με ένα άλλο ειδικά σχεδιασμένο λογισμικό, τα μοντέλα αυτά μετατράπηκαν σε εικόνες για τη συσκευή HoloLens, την οποία φορούσε ο χειρουργός. Ο τελευταίος μπορούσε πλέον, μέσα στο χειρουργείο, να βλέπει ένα ολόγραμμα με το εσωτερικό του ποδιού (αγγεία, οστά κ.α.) να «εφαρμόζει» πάνω από το πόδι του ασθενούς.

Χειρουργική επαυξημένης πραγματικότητας - Πηγή Philip Pratt et al/ΑΠΕ-ΜΠΕ

Έτσι, ο χειρουργός είναι πιο βέβαιος για το τι θα κάνει, όταν π.χ. πρέπει να επανενώσει τα αιμοφόρα αγγεία. Η θέση του ολογράμματος μπορεί να προσαρμοσθεί κατά βούληση με τις κατάλληλες «μαγικές» κινήσεις στον αέρα του χεριού του γιατρού ή του βοηθού του.

«Χρησιμοποιώντας το HoloLens, μπορούμε να εντοπίσουμε στον τρισδιάστατο χώρο πού βρίσκονται τα αιμοφόρα αγγεία και να χρησιμοποιήσουμε εικονικά τρισδιάστατα βέλη για να καθοδηγήσουμε τον χειρουργό. Προς το παρόν η προετοιμασία των ψηφιακών δεδομένων είναι μια χρονοβόρα διαδικασία, αλλά στο μέλλον σε μεγάλο βαθμό μπορεί να αυτοματοποιηθεί» δήλωσε ο κ. Αμυράς.

«Δείξαμε ότι η τεχνολογία αυτή είναι πρακτική και ότι μπορεί να ωφελήσει τη χειρουργική ομάδα. Με το HoloLens κοιτάζεις το πόδι και ουσιαστικά βλέπεις μέσα σε αυτό. Μπορείς πια να δεις τα οστά και τη διαδρομή των αιμοφόρων αγγείων και μπορείς έτσι να εντοπίσεις πού ακριβώς βρίσκονται οι στόχοι σου» ανέφερε ο κ. Πρατ.

Οι ερευνητές (μεταξύ των οποίων υπήρχε μια ακόμη Ελληνίδα, η Λιάνα Σπυροπούλου της Ιατρικής Σχολής του Imperial) τόνισαν ότι η νέα τεχνολογία δεν θα αντικαταστήσει τους έμπειρους χειρουργούς, αλλά θα βελτιώσει και θα απλοποιήσει την επανορθωτική χειρουργική, ενώ θα μειώσει τον χρόνο αναισθησίας των ασθενών και την πιθανότητα λάθους.

Η τεχνική χρειάζεται περαιτέρω δοκιμές και βελτιώσεις, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, καθώς προς το παρόν έχει δοκιμασθεί μόνο σε επεμβάσεις κάτω άκρων, που θεωρούνται πιο εύκολες σε σχέση π.χ. με της κοιλιάς. Οι ερευνητές δήλωσαν πάντως αισιόδοξοι ότι η νέα μέθοδος θα επεκταθεί και σε άλλες περιοχές της επανορθωτικής χειρουργικής, όπως η ανάπλαση του στήθους μετά από μαστεκτομή. Η τεχνολογία θα δοκιμασθεί μελλοντικά σε περισσότερους ασθενείς και σε πιο πολλά νοσοκομεία.