Γερμανία: Θύελλα αντιδράσεων για τα «γιλέκα της ντροπής»
Θύελλα αντιδράσεων έχει ξεσπάσει στη Γερμανία από την απόφαση σχολείων τα υπερκινητικά παιδιά να φορούν ένα γιλέκο γεμάτο άμμο, βάρους ενός, δύο ή έξι κιλών για να κάθονται πιο ήσυχα. Η υπόθεση έχει προκαλέσει ποικίλα σχόλια από γονείς και την επιστημονική κοινότητα, η οποία εκφράζει τις ανησυχίες της για την αντιμετώπιση των διανοητικών παθήσεων και των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών από τα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Όπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η εφημερίδα «Τα Νέα», οι υποστηρικτές της χρήσης γιλέκων υποστηρίζουν πως έχουν δει θετικές αλλαγές στη συμπεριφορά παιδιών με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ), ισχυριζόμενοι πως το βάρος τα βοηθά να παραμένουν ήρεμα.
Οι διευθυντές των σχολείων αναφέρουν πως είναι μία απλή μέθοδος άμεσης αντιμετώπισης του προβλήματος, ηπιότερη από τη χρήση ισχυρών φαρμάκων, ενώ επισημαίνουν ότι τα παιδιά τα φορούν οικειοθελώς. Η Γερμανία άλλωστε, σημειώνουν, δεν είναι η πρώτη χώρα που έχει υιοθετήσει τα γιλέκα με άμμο, καθώς εδώ και χρόνια χρησιμοποιούνται από τις ΗΠΑ από παιδιά με αυτισμό.
Μία μητέρα δηλώνει πεπεισμένη για την αποτελεσματικότητα του γιλέκου. Ο 9χρονος γιος της, Φρέντρικ, που έχει διαγνωσθεί με ΔΕΠ-Υ, φορά τα τελευταία τρία χρόνια ένα γιλέκο βάρους 2 κιλών. «Το φορά οικειοθελώς και νιώθει ότι τον βοηθά. Έχει καλύτερη συγκέντρωση και συμμετέχει πιο ενεργά στο μάθημα. Δεν αποσπάται από την προσπάθειά του να κρατήσει τα άκρα του υπό έλεγχο», λέει η μητέρα του σε γερμανικό μέσο ενημέρωσης, ενώ το ίδιο το παιδί παραδέχεται πως: «Το γιλέκο με ηρεμεί. Όταν το φορώ κάνω καλύτερα γράμματα».
«Τα παιδιά που πάσχουν από τέτοιου είδους διαταραχές, συχνά δεν μπορούν να διακρίνουν το ένα ερέθισμα από το άλλο. Τα γιλέκα τα βοηθούν να έχουν καλύτερη αντίληψη του εαυτού τους με αποτέλεσμα να είναι πιο συγκεντρωμένα», επισημαίνει σε γερμανικό περιοδικό η Γκέρχιλντ ντε Βαλ, επικεφαλής της Μονάδας Ενσωμάτωσης σε σχολείου του Αμβούργου, η οποία, εντούτοις, τονίζει ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται πάνω από 30 λεπτά κάθε φορά.
Οι επικριτές, ωστόσο, του μέτρου λένε ότι τα γιλέκα του θυμίζουν ζουρλομανδύα και φοβούνται πως τα παιδιά που τα φορούν στιγματίζονται. Ένας πατέρας έγραψε στο facebook: «Αυτά είναι βασανιστήρια. Πώς λες σε ένα παιδί: ‘Είσαι άρρωστος και για τιμωρία θα φοράς αυτό το γιλέκο που όχι μόνο καταπονεί το σώμα σου, αλλά σε κάνει να φαίνεσαι σαν βλάκας στα μάτια των συμμαθητών σου;’»
Πολλοί ψυχίατροι είναι επιφυλακτικοί διότι δεν υπάρχουν μελέτες για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της χρήσης των γιλέκων. Ο Μίχαελ Σούλτε-Μάρκβορτ, διευθυντής της Πανεπιστημιακής Κλινικής Παιδικής και Νεανικής Ψυχιατρικής του Αμβούργο, λέει ότι τα γιλέκα «εγείρουν ζητήματα ηθικής» και υπάρχει κίνδυνος να αρχίσουν να αντιμετωπίζονται ως πανάκεια. Επισημαίνει ότι τα σχολεία εσφαλμένα προσπαθούν να διασφαλίσουν ότι τα παιδιά θα αλλάξουν συμπεριφορά προκειμένου να ενσωματωθούν αντί να επικεντρώνονται στην αντιμετώπιση του προβλήματος κάθε παιδιού μεμονωμένα.
Οι ειδικοί τονίζουν πως οι δάσκαλοι δεν είναι επαρκώς καταρτισμένοι ώστε να αναγνωρίζουν και αντιμετωπίζουν καταλλήλως τέτοιες παθήσεις. «Πολλές φορές απλά χαρακτηρίζουν αυτά τα παιδιά άτακτα. Αυτό οδηγεί στην περιθωριοποίηση και τον στιγματισμό τους. Πρέπει να εξακριβώσουμε αν δέχονται bullying», λέει η Λουίζε Θεοδοσίου, σύμβουλος ψυχικής υγείας, επισημαίνοντας ότι η ενημέρωση και η έγκαιρη διάγνωση ενισχύουν την αυτοπεποίθηση των παιδιών, που συντελεί στη βελτίωση των επιδόσεών τους.
Η λύση για τον Φίλιπ Άσερσον, καθηγητή μοριακής ψυχολογίας στο King’s College του Λονδίνου, είναι άλλη: «Τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ πρέπει να βρίσκουν κάτι που να τους αρέσει, κάτι το οποίο έχουν ταλέντο – τέχνες, σπορ. Τα σχολεία δεν δίνουν έμφαση σε αυτούς του τομείς, στους οποίους πολλά απ’ αυτά τα παιδιά έχουν δεξιότητες. Αναγνωρίζοντας τα ταλέντα των παιδιών τους και ενθαρρύνοντάς τα να αναπτύξουν, οι γονείς μπορούν να καταφέρουν πολλά».