Δεν υπάρχει κουμπί… Πώς λαμβάνεται στην πραγματικότητα η απόφαση για μια επίθεση με πυρηνικά όπλα

Οι νέες προειδοποιήσεις που «εκτόξευσαν» εκατέρωθεν Τραμπ και Κιμ στην «αυγή» του 2018, επαναφέρουν στο προσκήνιο το ερώτημα για το πώς γίνεται στην πραγματικότητα μια επίθεση με πυρηνικά όπλα.

Η «εικόνα» του εκάστοτε Αμερικανού προέδρου να κάθεται στο γραφείο του, έχοντας το δάχτυλό του πάνω από το… κουμπί, έτοιμος να το πατήσει για να ξεκινήσει μια πυρηνική επίθεση, κάθε άλλο παρά πραγματική είναι, δημιουργήθηκε όμως για να συμβολίσει την ταχύτητα με την οποία μπορεί να γίνει πράξη κάτι τέτοιο μετά από την σχετική εντολή.

Επιπλέον και η θεωρία ότι το διάσημο… βαλιτσάκι, πιο γνωστό στους Αμερικανούς ως «πυρηνική μπάλα ποδοσφαίρου», το οποίο έχει πάντα μαζί του όπου κι αν βρίσκεται ο πρόεδρος, περιέχει το «κουμπί», δεν είναι παρά ένας ακόμη μύθος. Το «κουμπί» δεν βρίσκεται στο βαλιτσάκι, όμως μέσα σε αυτό βρίσκεται ό,τι χρειάζεται ένας πρόεδρος για να πάρει την απόφαση μιας πυρηνικής επίθεσης.

«Ο πρόεδρος αυτοπροσώπως, δεν μπορεί να πατήσει ένα κουμπί και να προκαλέσει την εκτόξευση πυραύλων. Μπορεί μόνο να δώσει την εντολή, την οποία θα ακολουθήσουν οι αρμόδιοι, που θα κάνουν και τους πυραύλους να πετάξουν», διευκρίνισε ο Dr Πίτερ Φίβερ, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Duke, μιλώντας πέρυσι στα μέλη του Κογκρέσου. «Το σύστημα για μια πυρηνική επίθεση δεν είναι αυτό που φοβούνται πολλοί άνθρωποι, δηλαδή ένα κουμπί πάνω στο οποίο μπορεί να στηριχθεί κατά λάθος ένας πρόεδρος, προκαλώντας άμεσα την εκτόξευση πυραύλων», πρόσθεσε ο ίδιος κι εξήγησε πως για να ληφθεί μια τέτοια απόφαση θα πρέπει ο πρόεδρος να συνεργαστεί όχι μόνο με τους επικεφαλής του στρατού που χειρίζονται στην πράξη όλα εκείνα που χρειάζονται για να γίνει μια πυρηνική επίθεση, αλλά ακόμη και με τους απλούς στρατιώτες που υπηρετούν στα σιλό που φυλάσσονται οι πύραυλοι».

Είτε βρίσκεται στον Λευκό Οίκο, στο αυτοκίνητό του, εν πτήσει με το Air Force One, είτε σε ταξίδι στο εξωτερικό η βαλίτσα βρίσκεται πάντα σε απόσταση μερικών εκατοστών από τον πρόεδρο. Δεν την κρατά ο ίδιος, αλλά ένας βοηθός του, που δεν απομακρύνεται ποτέ από κοντά του, ενώ πάνω της είναι πάντα τα μάτια των πρακτόρων των μυστικών υπηρεσιών. Αντίστοιχη βαλίτσα, έχει πάντα κοντά του και ο αντιπρόεδρος, σε περίπτωση που ο πρόεδρος δεν είναι σε θέση να λάβει την απόφαση για πυρηνική επίθεση.

Τι περιέχει η βαλίτσα

Ο «προεδρικός χαρτοφύλακας έκτακτης ανάγκης», όπως ονομάζεται επισήμως η περιβόητη βαλίτσα, περιέχει τέσσερα πράγματα όπως αποκαλύπτει στο βιβλίο του ο πρώην διευθυντής του στρατιωτικού γραφείου του Λευκού Οίκου, Μπιλ Γκάλεϊ.

Αυτά είναι:

-ένα μαύρο βιβλίο, στο οποίο αναγράφεται η λίστα με τις επιλογές για επίθεση

-μια μικροσκοπική κάρτα με τους κωδικούς που χρησιμοποιεί ο πρόεδρος για να πιστοποιήσει την ταυτότητά του

-μια λίστα με τα ασφαλή καταφύγια στα οποία μπορεί να φιλοξενηθεί ο πρόεδρος και

-οδηγίες για τη χρήση του συστήματος εκπομπής έκτακτης ανάγκης.

Σε αντίθεση με τους αξιωματικούς του στρατού που είναι υποχρεωμένοι να συνεργάζονται σε δυάδες για να φέρουν σε πέρας την εντολή για μια πυρηνική επίθεση, ο πρόεδρος είναι πάντα μόνος απέναντι σε αυτή την απόφαση, καθώς δεν επιτρέπεται να συνεργαστεί με κανέναν.

«Μόνον ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών μπορεί να διατάξει την εκτόξευση των αμερικανικών πυρηνικών όπλων», είχε ξεκαθαρίσει πέρυσι ενώπιον του Κογκρέσου ο απόστρατος στρατηγός της Αεροπορίας Ρόμπερτ Κέλερ.

Αν και η όλη διαδικασία για την εκτόξευση πυρηνικών όπλων είναι απόρρητη, ο Κέλερ, που είχε υπηρετήσει και στο πλευρό του Μπαράκ Ομπάμα, εξήγησε πως υπάρχουν διάφορες δικλείδες που διασφαλίζουν ότι κάθε τέτοια εντολή είναι νόμιμη και κατάλληλη.

«Είναι ένα σύστημα που ελέγχεται από ανθρώπους, τίποτα δεν γίνεται αυτόματα», σημείωσε, διευκρινίζοντας πως οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ δεν ακολουθούν τυφλά διαταγές, συνεπώς μια προεδρική εντολή για τη χρήση πυρηνικών όπλων θα πρέπει να είναι νόμιμη.

Αν και ο πρόεδρος κατέχει βάσει Συντάγματος τη δικαιοδοσία να διατάξει την ανάληψη στρατιωτικής δράσης, η απόφαση για μια πυρηνική επίθεση περιλαμβάνει αξιολόγηση, επανεξέταση και διαβούλευση μεταξύ του προέδρου και αξιωματούχων του στρατού και της πολιτικής σκηνής, σημειώνει ο Κέλερ.

Το CNNi παραθέτει και την «εξομολόγηση» του στρατηγού Τζον Χάιτεν, ο οποίος ρωτήθηκε σε μια επιτροπή της Γερουσίας τον περασμένο Νοέμβριο για το τι θα συνέβαινε αν λάμβανε την εντολή για μια πυρηνική επίθεση:

«Η δουλειά μου είναι να παρέχω συμβουλές στον πρόεδρο. Εκείνος θα μου πει τι θα κάνω, όμως αν αυτό που με διατάξει είναι παράνομο, θα του το επισημάνω. Τότε εκείνος θα με ρωτήσει τι είναι νόμιμο κι έτσι θα του παραθέσουμε μια σειρά από διαθέσιμες επιλογές για να ανταποκριθούμε στην κατάσταση που έχει δημιουργηθεί. Έτσι λειτουργεί το σύστημα, δεν είναι και τόσο περίπλοκο…».

What it actually takes to launch a nuclear strike, By Zachary Cohen and Brian Todd, CNN