Πώς ένα τατουάζ οδήγησε στο θάνατο ασθενούς

Μία τέτοια περίπτωση κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν οι γιατροί σε νοσοκομείο της Φλόριντα, με έναν ασθενή που η άρνηση για τη σωτηρία του ήταν χαραγμένη στο δέρμα του. «Do not resuscitate» – που σε ελεύθερη μετάφραση θα μπορούσε να αποδοθεί στα ελληνικά «μη με επαναφέρετε στη ζωή – έγραφε το τατουάζ που ήταν «χτυπημένο» στο στέρνο του 70χρονου άνδρα, ο οποίος μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο χωρίς τις αισθήσεις του, με βεβαρημένο ιατρικό ιστορικό, χωρίς ταυτότητα ή συνοδεία συγγενικού ή φιλικού προσώπου.

Η μελέτη που δημοσιεύτηκε στην ιατρική επιθεώρηση “The New England Journal of Medicine” εξετάζει το ηθικό και ιατρικό δίλημμα που αντιμετώπισε το προσωπικό του νοσοκομείου μπροστά στη «γραπτή» προσταγή του ασθενούς.

Αρχικά, οι γιατροί, αβέβαιοι για το τι πραγματικά θα ήθελε ο ασθενής, θεώρησαν υποχρέωσή τους να κάνουν ό,τι έπρεπε για τη σωτηρία του: «Στην αρχή αποφασίσαμε να μην ευθυγραμμιστούμε με ό,τι έλεγε το τατουάζ, επικαλούμενοι την αρχή της μη επιλογής ενός μη αναστρέψιμου δρόμου, μπροστά στην αβεβαιότητα», γράφει η ιατρική μελέτη.

Στη συνέχεια, όμως, ανέτρεξαν στην βοήθεια ενός ειδικού συμβούλου για θέματα ιατρικής ηθικής τού νοσοκομείου, ο οποίος αποδείχτηκε πως είχε διαφορετική άποψη.
«Οι ειδικοί τόνισαν πως ήταν πιο λογικό το συμπέρασμα πως το τατουάζ εξέφραζε μία γνήσια προτίμηση που όσο μπορούσε να θεωρηθεί ως προειδοποίηση, άλλο τόσο θα μπορούσε να εκληφθεί ως προσταγή για τήρηση των τύπων», αναφέρεται στην ιατρική επιθεώρηση.

Τελικώς, δόθηκε εντολή για μη επαναφορά του ασθενούς, με αποτέλεσμα εκείνος να καταλήξει λίγο αργότερα. Οι ιθύνοντες της ιατρικής μελέτης υπογραμμίζουν πως οι γιατροί «ανακουφίστηκαν όταν βρήκαν την γραπτή, επίσημη εντολή μη ανάνηψης», ωστόσο η αρχική σύγχυση με το τατουάζ επανέφερε τη δημόσια συζήτηση για τις «γκρίζες ζώνες» στην ιατρική δεοντολογία.

Επιτείνει τα προβλήματα η ασάφεια τού νόμου

Οι νόμοι για την επαναφορά ή όχι ασθενούς είναι, κάποιες φορές, εξαιρετικά περίπλοκοι ενώ διαφέρουν από χώρα σε χώρα – κι, ασφαλώς, από πολιτεία σε πολιτεία, στην περίπτωση των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με άρθρο στην επιθεώρηση Journal of General Internal Medicine, «οι κλινικοί γιατροί είναι ηθικά και νομικά υποχρεωμένοι να σέβονται την επιλογή των ασθενών στην άρνηση θεραπείας που μπορεί να αποδειχτεί σωτήρια για τη ζωή τους». Ωστόσο, αυτό τυπικά προϋποθέτει έγγραφη και ενυπόγραφη εντολή του ασθενούς προς το νοσοκομείο.

Τα τατουάζ, ενώ σαφώς αντανακλούν την ταυτότητα και τις επιθυμίες όσων τα φέρουν στο δέρμα τους, δεν είναι νομικά δεσμευτικά και συνήθως εκλαμβάνονται ως εξαιρετικά διφορούμενα για να γίνουν σεβαστά.