ΚΟΣΜΟΣ

Το ζιζανιοκτόνο γλυφοσάτης επιβίωσε του «πολέμου» και θα χρησιμοποιείται ακόμη μία πενταετία

Το ζιζανιοκτόνο γλυφοσάτης επιβίωσε του «πολέμου» και θα χρησιμοποιείται ακόμη μία πενταετία
Getty Images/Ideal Images/ Sean Gallup

Η ειδική επιτροπή Γεωργίας των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανανέωσε για άλλη μια πενταετία την άδεια χρήσης του αμφιλεγόμενου ζιζανιοκτόνου γλυφοσάτη. Η απόφαση προκαλεί τριγμούς στο σχηματισμό νέας κυβέρνησης στη Γερμανία, λόγω της σταθερά αρνητικής στάσης των Σοσιαλδημοκρατών στη χρήση του ζιζανιοκτόνου, αλλά και έχει προκαλέσει την αντίδραση του Γάλλου προέδρου, που υπόσχεται άμεση δράση για την προστασία του πλανήτη. 

Πρόθεση της Κομισιόν ήταν η άδεια να επεκταθεί για μία δεκαετία, όμως ύστερα από τις κινητοποιήσεις κατά της χρήσης του ζιζανιοκτόνου, η ειδική επιτροπή της Ε.Ε. μείωσε στο ήμισυ τη νέα χρονική επέκταση.

Όπως ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 18 χώρες που αντιπροσωπεύουν λίγο πάνω από το 65% του πληθυσμού της ΕΕ, ψήφισαν υπέρ της πρότασης. Εννέα χώρες καταψήφισαν και μία απείχε. Έτσι επιτεύχθηκε η ειδική πλειοψηφία που απαιτείτο για να περάσει η πρόταση, η οποία είχε απορριφθεί στις αρχές Νοεμβρίου.

Η Γερμανία, που στον προηγούμενο γύρο απείχε, σήμερα ψήφισε υπέρ, αφού όμως προηγουμένως ζήτησε να γίνουν ορισμένες τροποποιήσεις στο κείμενο, κυρίως σε ό,τι αφορά τους περιορισμούς στη χρήση της γλυφοσάτης από ιδιώτες και τον σεβασμό στη βιοποικιλότητα, όπως ανέφερε μια καλά πληροφορημένη πηγή. Η ψήφος της έκρινε την διαδικασία.

16596209

Διαδήλωση κατά της χρήσης του ζιζανιοκτόνου/EPA/RAINER JENSEN/ΑΠΕ-ΜΠΕ

Η αλλαγή στάσης της Γερμανίας συνέβαλε αποφασιστικά να αλλάξουν οι ισορροπίες και να δοθεί η έγκριση.

«Η σημερινή ψηφοφορία δείχνει πως όταν θέλουμε, μπορούμε να μοιραζόμαστε και να αποδεχόμαστε τη συλλογική ευθύνη μας στη λήψη αποφάσεων», σχολίασε ο Επίτροπος Υγείας Βιτένις Αντριουκάιτις σε ανακοίνωση που εξέδωσε.

Το ζιζανιοκτόνο γλυφοσάτης αποτελεί αντικείμενο έντονων συζητήσεων από το 2015, όταν το Διεθνές Κέντρο Ερευνάς για τον Καρκίνο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας την χαρακτήρισε «πιθανώς καρκινογόνο» ουσία. Ωστόσο, οι επιστημονικές υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης διατύπωσαν αντίθετα συμπεράσματα, όπως και ο αμερικάνικος κολοσσός που το παράγει.

Η γλυφοσάτη ξεκίνησε να χρησιμοποιείται στις αρχές της δεκαετίας του 1970 στις ΗΠΑ και έκτοτε κυριαρχεί στην αγορά. Οι γεωργοί το ψεκάζουν στα σπαρτά τους, αλλά το ζιζανιοκτόνο χρησιμοποιείται ευρέως και εκτός του γεωργικού κλάδου, όπως στους δημόσιους χλοοτάπητες και στη δασοκομία.

Περιβαλλοντικές ομάδες, όπως η Greenpeace, έχουν πολλάκις τοποθετηθεί κατά της χρήσης του και ζητούν απαγόρευσή του στην ευρωπαϊκή αγορά.

18635161

Διαδήλωση κατά της χρήσης του ζιζανιοκτόνου/EPA/STEPHANIE LECOCQ/ΑΠΕ-ΜΠΕ

Πριν από την ψηφοφορία της Κομισιόν, εκπρόσωπος Τύπου της οργάνωσης τόνισε πως η Ε.Ε. φέρει ένα μεγάλο βάρος στους «ώμους της», η απόφαση όμως δεν ικανοποίησε.

«Δεν μπορούν να τα έχουν όλα. Δεν θέλουν να φέρουν το βάρος αποφάσεων που δεν είναι δημοφιλείς. Την ίδια ώρα όμως δεν είναι έτοιμοι να ακούσουν τις ανησυχίες του κόσμου», ανέφερε η εκπρόσωπος σχετικά με τα διλήμματα που αντιμετωπίζουν οι ηγέτες των ευρωπαϊκών χωρών.

Τριγμοί στον σχηματισμό γερμανικής κυβέρνησης λόγω της ψηφοφορίας

Η θετική ψήφος της Γερμανίας, κάτι που προκάλεσε έκπληξη καθώς μέχρι πρότινος η χώρα επέλεγε την αποχή, προκαλεί τριγμούς στο νέο κυβερνητικό σχήμα. Η υπερψήφιση της επέκτασης χρήσης του ζιζανιοκτόνου φέρει την υπογραφή της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, καθώς ήταν αυτή που έδωσε την οδηγία στον υπουργό Γεωργίας. Κρίστιαν Σμιτ.

Το Βερολίνο έως τώρα είχε ως μόνη επιλογή την αποχή, λόγω των διαφωνιών που εκφράζονταν για το συγκεκριμένο θέμα μεταξύ των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) και των Σοσιαλδημοκρατών (SPD).

Η υπουργός Περιβάλλοντος Μπάρμπαρα Χέντρικς, που πρόσκειται στο SPD, κατηγόρησε αμέσως τον ομόλογό της της Γεωργίας ότι υπερέβη τις αρμοδιότητές του, κάνοντας λόγο για «ρήξη της εμπιστοσύνης» στους κόλπους του απερχόμενου κυβερνητικού συνασπισμού. «Αυτοί που ελπίζουν να οικοδομήσουν μια σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ εταίρων στον συνασπισμό», δεν επιτρέπεται να συμπεριφέρονται κατ' αυτόν τον τρόπο, τόνισε.

Η Χέντρικς δεν έκρυψε την οργή της, δεδομένου ότι, όπως υποστηρίζει, είχε εξηγήσει το πρωί στον υπουργό Γεωργίας ότι, για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, διαφωνούσε με την χορήγηση άδειας χρήσης για άλλη μια πενταετία. Υποστηρίζει μάλιστα ότι οι δύο υπουργοί συμφώνησαν ότι η Γερμανία θα απείχε και πάλι από την ψηφοφορία.

Από την πλευρά του, ο Κρίστιαν Σμιτ δικαιολόγησε τη θετική ψήφο του Βερολίνου εξηγώντας ότι αν δεν δινόταν σήμερα η έγκριση, τον τελευταίο λόγο θα είχε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που «σε κάθε περίπτωση, θα ενέκρινε την παράταση στη χρήση της γλυφοσάτης».

Η ρήξη αυτή ενδέχεται να περιπλέξει τις προσπάθειες μεταξύ των συντηρητικών και των Σοσιαλδημοκρατών για τη συγκρότηση κυβέρνησης συνασπισμού, ώστε να τερματιστεί το αδιέξοδο στη Γερμανία.

16621443

Διαδήλωση κατά της χρήσης του ζιζανιοκτόνου/EPA/OLIVIER HOSLET/ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ο Μακρόν στον «πόλεμο» κατά της γλυφοσάτης

Μετά την ανακοίνωση της απόφασης της Κομισιόν, ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του και δεσμεύτηκε να απαγορευτεί η χρήση της γλυφοσάτης στη χώρα του εντός της επόμενης τριετίας.

Ο Μακρόν, μάχιμος υποστηρικτής της λήψης περισσότερων μέτρων για την προστασία του πλανήτη, ανακοίνωσε τα σχέδια του μέσω του Twitter και έκλεισε την ανάρτησή του με το σύνθημα: «Να κάνουμε ξανά μεγάλο τον πλανήτη μας».

Τη λύπη του για το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας εξέφρασε νωρίτερα ο πρωθυπουργός Εντουάρ Φιλίπ. «Η Γαλλία εύχεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει γρήγορα, όπως το είχε ανακοινώσει, προτάσεις για τη μεταρρύθμιση του ευρωπαϊκού πλαισίου αξιολόγησης των χημικών ουσιών, ώστε να ενισχύσει τη διαφάνεια και την ανεξαρτησία της», τόνισε σε ανακοίνωση που εξέδωσε το πρωθυπουργικό γραφείο.

Σε εθνικό επίπεδο, τα υπουργεία Γεωργίας και Οικολογικής Μετάβασης θα πρέπει στις αρχές Δεκεμβρίου να υποβάλουν τις προτάσεις τους για τον περιορισμό της χρήσης ζιζανιοκτόνων στον αγροτικό τομέα. Θα πρέπει επίσης να δοθεί προτεραιότητα στην έρευνα για την εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων, ώστε να τερματιστεί «το συντομότερο δυνατόν» η χρήση της γλυφοσάτης.

Την ίδια έκκληση, να βρεθεί κάποια λύση που θα αντικαθιστά το αμφιλεγόμενο ζιζανιοκτόνο, έκανε και ο υπουργός Γεωργίας Στεφάν Τραβέρ, εκφράζοντας ωστόσο ταυτόχρονα την ικανοποίησή του επειδή οι χώρες-μέλη της ΕΕ «κατάφεραν τελικά να συμφωνήσουν» και να μειώσουν την άδεια χρήσης στα 5 χρόνια, αντί για 10. «Θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε με θετικό τρόπο αυτά τα πέντε χρόνια. Θα πρέπει αυτά τα πέντε χρόνια να φανούν χρήσιμα στη γεωργία και στο περιβάλλον μας», επισήμανε. «Είναι μια πενταετία κατά τη διάρκεια της οποίας θα εργαστούμε για να βρούμε εναλλακτικές λύσεις, θα κινητοποιήσουμε την έρευνα, την καινοτομία, ώστε αύριο να μπορούμε να τροποποιήσουμε τις πρακτικές προς όφελος των αγροτών αλλά επίσης και του περιβάλλοντος», σημείωσε.

18697716

Διαδήλωση κατά της χρήσης του ζιζανιοκτόνου/EPA/OLIVIER HOSLET/ΑΠΕ-ΜΠΕ