Έλληνας περιγράφει σε έγγραφο ντοκουμέντο το πλήρες μέγεθος της ναζιστικής θηριωδίας
Το πλήρες μέγεθος της ναζιστικής θηριωδίας στα στρατόπεδα συγκέντρωσης περιγράφει ο Μαρσέλ Νατζαρή, Εβραίος από τη Θεσσαλονίκη, που οδηγήθηκε στο στρατόπεδο του Άουσβιτς-Mπίρκεναου και μαζί με άλλους συγκρατούμενούς του μάζευε τις στάχτες από τα κρεματόρια.
Σε έγγραφό του που χρονολογείται στο 1944 περιγράφει με πλήρη λεπτομέρεια την φρικιαστική πραγματικότητα που βίωναν καθημερινά οι κρατούμενοι και δίνει μία αναλυτική εικόνα του χώρου που έμελλε να γίνει η τελευταία κατοικία για τόσους πολλούς συνανθρώπους του.
Περιγράφει δύο μεγάλα υπόγεια δωμάτια κάτω από έναν «κήπο». Στο ένα δωμάτιο οι κρατούμενοι ξεντύνονταν πριν οδηγηθούν στο δεύτερο, που χαρακτηρίζεται ως το δωμάτιο του θανάτου.
Το συνταρακτικό κείμενο του Νατζαρή συνεχίζει δίνοντας όλες τις λεπτομέρειες για την δουλειά με την οποία είχαν επιφορτιστεί οι Εβραίοι φύλακες. Μισή ώρα αφότου οι κρατούμενοι είχαν οδηγηθεί στους θαλάμους αερίων και είχαν χάσει τη ζωή τους, οι φύλακες έμπαιναν στον χώρο και μετέφεραν τα νεκρά κορμιά τους στους φούρνους του Κρεματορίου.
Ένα ανθρώπινο σώμα καταλήγει να είναι 640 γραμμάρια στάχτης, αναφέρεται στο συγκλονιστικό κείμενο που εντοπίστηκε σε άθλια κατάσταση το 1980 και μετά την επέμβαση ειδικών κατέστη δυνατή η ανάγνωσή του, όπως αναφέρει η Deutsche Welle.
Το Ινστιτούτο Σύγχρονης Ιστορίας με έδρα το Μόναχο (IfZ) δημοσίευσε το ιστορικό ντοκουμέντο μαζί με ακόμη οκτώ αυτοτελή γραπτά ντοκουμέντα που έχουν βρεθεί θαμμένα στο Άουσβιτς.
«Είναι τα πιο σημαντικά, κεντρικής σημασίας ντοκουμέντα για το Ολοκαύτωμα», ανέφερε ο ρωσικής καταγωγής ιστορικός Πάβελ Πολιάν στο γερμανικό μέσο ενημέρωσης. Ο Πολιάν μελέτησε το έγγραφο για περισσότερα από δέκα χρόνια και δημοσίευσε τα αποτελέσματα στο βιβλίο του «Μηνύματα μέσα από τις στάχτες» (Scrolls form the Ashes).
Παρόμοια μηνύματα με αυτά του Νατζαρή έχουν βρεθεί μόνο στο Άουσβιτς και τα περισσότερα έχουν γραφτεί μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαρτίου 1945. Εντοπίστηκαν μετά την απελευθέρωση του στρατοπέδου και σύμφωνα με τον Πάβελ Πολιάν από τους 2.000 κρατούμενους που είχαν επιφορτιστεί με χρέη βοηθών, μόλις οι πέντε έγραψαν τις φρικαλεότητες που αντιμετώπισαν και μόνο ο Νατζαρή επέζησε.
Μετά την απελευθέρωση του Άουσβιτς ο Νατζαρή επέστρεψε στην Ελλάδα και το 1951 μετανάστευσε με την σύζυγό του στις ΗΠΑ. Εκεί εξέδωσε το βιβλίο του «Χρονικό» στο οποίο όμως δεν κάνει καμία αναφορά στο σημείωμα. Να σημειωθεί πως το σημείωμα ήταν γραμμένο στα ελληνικά και ύστερα από πολλές παρεμβάσεις από ειδικούς έγινε δυνατή η ανάγνωσή του.