Καρκίνος: Νέα αποκαλυπτικά δεδομένα για τα αίτια πυροδότησης και τη «συμπεριφορά» της ασθένειας

Για πρώτη φορά οι επιστήμονες έχουν στα χέρια τους επιβεβαιωμένες εκτιμήσεις για τον αριθμό των μεταλλάξεων που «πυροδοτούν» έναν καρκίνο, έχοντας αναλύσει γενετικά πάνω από 7.600 όγκους από 29 διαφορετικά είδη καρκίνου.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Πίτερ Κάμπελ του Ινστιτούτου Wellcome Trust Sanger, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό κυτταρικής βιολογίας "Cell", κατέγραψαν επίσης τα κυριότερα γονίδια που ευθύνονται για τους καρκίνους και, στην πορεία, ανακάλυψαν αρκετά νέα «ένοχα» γονίδια - ενώ αρκετά ακόμη αναμένεται να ανακαλυφθούν μελλοντικά.

Δώσαμε απάντηση σε ένα μακρόχρονο ερώτημα στην έρευνα του καρκίνου, το οποίο απασχολεί τους επιστήμονες από τη δεκαετία του 1950: πόσες μεταλλάξεις χρειάζονται σε ένα φυσιολογικό κύτταρο για να μετατραπεί σε καρκινικό. Η απάντηση είναι πολύ λίγες», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Κάμπελ.

Υπάρχουν, όμως, αισθητές διαφορές. Για παράδειγμα, μία μετάλλαξη μόνο αρκεί για έναν καρκίνο του θυρεοειδούς ή των όρχεων, τέσσερις μεταλλάξεις κατά μέσο όρο ανά ασθενή αρκούν για να ξεκινήσει ένας καρκίνος του ήπατος ή του μαστού, ενώ για τους καρκίνους του παχέος εντέρου χρειάζονται συνήθως γύρω στις δέκα μεταλλάξεις.

Ένα άλλο αξιοσημείωτο εύρημα της νέας έρευνας είναι ότι οι καρκινικές μεταλλάξεις, συνήθως, είναι καλά ανεκτές από τα κύτταρα του σώματος. Αντίθετα, οι μεταλλάξεις που κανείς κληρονομεί από τους γονείς του, συχνά δεν γίνονται ανεκτές και χάνονται από το ανθρώπινο είδος με το πέρασμα του χρόνου.

Όμως, καθώς ο καρκίνος αναπτύσσεται στα κύτταρα του σώματος, σχεδόν όλες οι μεταλλάξεις διατηρούνται.

Επίσης, διαπιστώθηκε ότι περίπου οι μισές μεταλλάξεις-κλειδιά που πυροδοτούν τον καρκίνο, συμβαίνουν σε γονίδια που ποτέ πριν δεν είχαν θεωρηθεί καρκινικά γονίδια. Οι επιστήμονες πιστεύουν, πλέον, ότι στο μέλλον θα ανακαλύψουν πολλά ακόμη γονίδια που, μετά από μετάλλαξη, εμπλέκονται στον καρκίνο.

Έρευνες όπως αυτή αποτελούν σημαντικό βήμα προόδου, ώστε να εντοπίζονται εκείνες οι συγκεκριμένες -και πιθανώς διαφορετικές για κάθε άνθρωπο- μεταλλάξεις που ευθύνονται για έναν καρκίνο, ανάμεσα στις χιλιάδες άλλες μεταλλάξεις που βρίσκονται σε κάθε όγκο. Αυτό θα συμβάλει καθοριστικά σε πιο εξατομικευμένες και πιο αποτελεσματικές αντικαρκινικές θεραπείες.