Η Ευρωπαϊκή Ένωση προετοιμάζεται για «σκληρό» Brexit

Στους κόλπους της Ένωσης κυριαρχεί το σενάριο της «μη-συμφωνίας». Εξ’ αυτού έχουν αρχίσει εντατικές προετοιμασίες για να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της άτακτης υποχώρησης, που όμως θα έβλαπτε τη Μεγάλη Βρετανία περισσότερο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Γερμανοί αξιωματούχοι αποκαλύπτουν πως εδώ και αρκετούς μήνες προετοιμάζονται και για τα δύο σενάρια. Μεγάλη γερμανική βιομηχανία που δραστηριοποιείται έντονα και στην ευρωπαϊκή αγορά προειδοποίησε επιχειρήσεις της χώρας πως θα ήταν «αφελείς» αν δεν ήταν έτοιμες για μία «πολύ σκληρή έξοδο».

Ο Ευρωπαίος διαπραγματευτής για το Brexit, Μισέλ Μπαρνιέ διατηρεί ακόμη την αισιοδοξία του και επιμένει σε ένα «βελούδινο διαζύγιο», όπως άλλωστε και η βρετανίδα πρωθυπουργός. Όμως, ο Γάλλος διαπραγματευτής έχει επανειλημμένως διατρανώσει πως έχει λάβει εντολές από τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να είναι έτοιμος και για το αντίθετο.

(Από αριστερά προς δεξιά: Ο βρετανός υπουργός του Brexit, Ντέιβιντ Ντέιβις και ο ευρωπαίος διαπραγματευτής Μισέλ Μπαρνιέ/REUTERS/Francois Lenoir)

«Θέλουμε να είμαστε έτοιμοι για όλα τα σενάρια, ακόμη και αυτό της μη-συμφωνίας», είπε σε εκπροσώπους επιχειρήσεων και εργαζομένων όταν ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις του Brexit τον περασμένο Ιούλιο. Η ύπαρξη ή μη συμφωνίας είναι το «βασικό ερώτημα» που απασχολεί τις διαπραγματεύσεις, είπε τον Αύγουστο, όταν οι συνομιλίες δεν είχαν προχωρήσει στον βαθμό που αναμενόταν.

«Αυτό είναι το συναίσθημα που κυριαρχεί», τόνισε ευρωπαίος αξιωματούχος στο Reuters, αναφερόμενος στο σενάριο του «βίαιου» Brexit. Όπως δήλωσε ο ίδιος, το άσχημο τέλος στις διαπραγματεύσεις δεν θα ήταν απόρροια των απαιτήσεων της Τερέζα Μέι, αλλά φυσικό αποτέλεσμα της κατάρρευσης της βρετανικής κυβέρνησης, που αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα ύστερα από την «ψυχρολουσία» στις εκλογές του Ιουνίου. Μία διαλυμένη βρετανική κυβέρνηση θα αδυνατούσε να ανταπεξέλθει στις αυστηρές προθεσμίες των διαπραγματεύσεων.

Πολλοί εκλαμβάνουν τα παραπάνω σενάρια ως μέρος της «μπλόφας» που έχουν στρατηγικά χτίσει οι δύο πλευρές για να αποκομίσουν περισσότερα κέρδη από το «διαζύγιο», η άποψη αυτή όμως δεν πείθει την Ένωση, η οποία θεωρεί βέβαιο πως μία «ακέφαλη» Βρετανία δεν θα μπορέσει να καταλήξει σε οποιαδήποτε συμφωνία.

Σχέδια έκτακτης ανάγκης

Άτομα στον στενό κύκλο της διαπραγματευτικής ομάδας του Μισέλ Μπαρνιέ εφιστούν την προσοχή στο νομοσχέδιο που ψηφίστηκε τον περασμένο μήνα για την προστασία της ευρωπαϊκής αγοράς άνθρακα από μία άτακτη υποχώρηση της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Είναι μία υπεύθυνη στάση», δήλωσε ευρωπαίος αξιωματούχος αναφορικά με τα μέτρα που λαμβάνονται για την πιθανότητα να μην επέλθει συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών, όπως φαίνεται και από την ελάχιστη πρόοδο των διαπραγματεύσεων, και ζήτησε να υπάρξουν περισσότερες τέτοιες πρωτοβουλίες.

Άλλος αξιωματούχος επεσήμανε πως υπάρχουν σοβαροί λόγοι ανησυχίας και η Ευρώπη πρέπει να οφείλει να προσέξει περισσότερο.

Ο βρετανός υπουργός αρμόδιος για το Brexit, Ντέιβιντ Ντέιβις, αναμένεται να ταξιδέψει στις Βρυξέλλες την ερχόμενη Δευτέρα για να εκκινήσει ο πέμπτος γύρος διαπραγματεύσεων με την ομάδα της Ε.Ε. Όμως οι προσδοκίες περί σημαντικής προόδου σε ζητήματα «κλειδιά» είναι μηδαμινές.

Το βασικό «αγκάθι» στις διαπραγματεύσεις είναι τα δισεκατομμύρια που η Ένωση θα ζητήσει από την Βρετανία για τον λογαριασμό της εξόδου. Διπλωμάτης χαρακτήρισε εξαιρετικά «αλαζονική» την πρόταση του Ηνωμένου Βασιλείου να πληρώσει μόλις 20 δισεκατομμύρια ευρώ για το «διαζύγιο», που η Ε.Ε. εκτιμά πως θα κοστίσει 60 δισεκατομμύρια.

(Ο Βρετανός ΥΠΕΞ, Μπόρις Τζόνσον και η πρωθυπουργός, Τερέζα Μέι/REUTERS/Lucas Jackson)

Παράλληλα, λίγοι απ’ όσους εμπλέκονται στις διαπραγματεύσεις θεωρούν πως μία αντικατάσταση της Τερέζα Μέι στην πρωθυπουργία θα βοηθήσει, καθώς θα ήταν ακόμη ένας παράγοντας χρονοτριβής σε μία διαδικασία με αυστηρό χρονοδιάγραμμα.

«Αν ήταν ο Μπόρις Τζόνσον πρωθυπουργός, οι διαπραγματεύσεις θα ήταν απλούστερες», δήλωσε ευρωπαίος διπλωμάτης. «Θα γλιτώναμε απ΄όλη αυτή την ανάλυση», συμπλήρωσε και αστειευόμενος τόνισε πως ο Τζόνσον θα οδηγούσε τις διαπραγματεύσεις απευθείας στο γκρεμό.

Οι Ευρωπαίοι εκτιμούν πως η κλεψύδρα για την Μεγάλη Βρετανία αδειάζει, πράγμα που θα την αφήσει με μόνη επιλογή τη «Νορβηγία». Τι σημαίνει αυτό; Θα είναι μέλος της κοινής αγοράς της Ε.Ε., όμως δεν θα έχει δικαίωμα ψήφου.