«Τα πυρηνικά όπλα είναι παράνομα»: Το μήνυμα των νικητών του Νόμπελ Ειρήνης προς Τραμπ και Κιμ

Μη μπορώντας να κρύψει τον ενθουσιασμό της για την τιμητική διάκριση, η επικεφαλής της ICAN, τόνισε, μιλώντας στο Reuters, ότι θα χρησιμοποιήσει την επιτυχία του Νόμπελ για να ασκήσει πίεση σε όσες περισσότερες χώρες μπορεί ώστε να υπογράψουν και να επικυρώσουν την συνθήκη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την κατάργηση των Πυρηνικών όπλων, η οποία υιοθετήθηκε τον περασμένο Ιούλιο από 122 κράτη-μέλη, αλλά αγνοήθηκε από χώρες που κατέχουν πυρηνικό οπλοστάσιο όπως οι ΗΠΑ, Ρωσία, κίνα, μεγάλη Βρετανία και Γαλλία, απείχαν από τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία.

Η Μπεατρίς Φιν φρόντισε μάλιστα να στείλει από νωρίς το μήνυμά της προς τους ηγέτες των ΗΠΑ και της Βόρειας Κορέας, που το τελευταίο διάστημα κλιμακώνουν τη ρητορική τους εκτοξεύοντας απειλές είτε για πυρηνική επίθεση, είτε για ανάληψη στρατιωτικής δράσης, με τις επιπτώσεις σε κάθε περίπτωση να είναι τρομακτικές, τονίζοντας: «Τα πυρηνικά όπλα είναι παράνομα. Η απειλή να χρησιμοποιηθούν πυρηνικά όπλα είναι παράνομη (…) και πρέπει να σταματήσουν».

Σε ανακοίνωσή της η Φιν κάνει λόγο για «μια στιγμή μεγάλης έντασης στον κόσμο, την ώρα που πύρινες δηλώσεις θα μπορούσαν να μας οδηγήσουν εύκολα, αμείλικτα προς μια φρίκη χωρίς όνομα. Το εύρος μιας πυρηνικής σύγκρουσης πλανάται και πάλι. Αν υπήρξε κάποια στιγμή που τα κράτη θα έπρεπε να δηλώσουν την απερίφραστη αντίθεσή τους στα πυρηνικά όπλα, αυτή η στιγμή είναι τώρα».

Εβδομήντα δύο χρόνια μετά τους βομβαρδισμούς στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, το Νόμπελ αυτό τιμά μια μη κυβερνητική οργάνωση που πίεσε για την υιοθέτηση φέτος μιας ιστορικής συμφωνίας για την απαγόρευση των πυρηνικών όπλων και έστειλε ένα μήνυμα στις πυρηνικές δυνάμεις να ξεκινήσουν «σοβαρές διαπραγματεύσεις» για να εξαλείψουν το οπλοστάσιό τους.

«Είναι μεγάλη τιμή που λαμβάνουμε το Νόμπελ Ειρήνης 2017 σε αναγνώριση του ρόλου μας» σχετικά με την «ιστορική συμφωνία», που έχει υπογραφεί μέχρι στιγμής από 122 χώρες, επισημαίνει η ICAN.

Οι προσπάθειες της ICAN τα τελευταία χρόνια επέτρεψαν στην οργάνωση να πετύχει μια σημαντική νίκη τον Ιούλιο στον ΟΗΕ, όταν δεκάδες χώρες ξεκίνησαν να υπογράφουν μια συμφωνία που απαγορεύει τα πυρηνικά όπλα.

«Είμαστε περήφανοι που διαδραματίσαμε σημαντικό ρόλο στη δημιουργία της (…) Κάθε κράτος που επιζητεί έναν πιο ειρηνικό κόσμο, χωρίς πυρηνική απειλή θα πρέπει να υπογράψει και να επικυρώσει αυτή την κρίσιμης σημασίας συμφωνία χωρίς καθυστέρηση», τονίζει η ICAN. «Ο αφοπλισμός δεν είναι ένα όνειρο, αλλά μια έκτακτη ανθρωπιστική ανάγκη», υπογραμμίζει η οργάνωση.

Η ισχύς της συμφωνίας παραμένει συμβολική καθώς την μποϊκοτάρουν οι εννέα πυρηνικές δυνάμεις (ΗΠΑ, Ρωσία, Βρετανία, Γαλλία, Κίνα, Ινδία, Πακιστάν, Ισραήλ και Βόρεια Κορέα). «Το Νόμπελ αποτελεί φόρο τιμής στις ακούραστες προσπάθειες πολλών εκατομμυρίων ακτιβιστών και πολιτών (…) σε όλο τον κόσμο οι οποίοι από την αυγή της πυρηνικής εποχής διαμαρτύρονται έντονα κατά των πυρηνικών όπλων», σημειώνει η ICAN. «Αποτελεί επίσης φόρο τιμής στους επιζώντες της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι (…) και στα θύματα των πυρηνικών δοκιμών σε όλο τον κόσμο», καταλήγει.

«Όπως μπορείτε να φανταστείτε είμαστε ενθουσιασμένοι, πρόκειται για φοβερά νέα», δήλωσε από την πλευρά της η Ντανιέλα Βαράνο, εκπρόσωπος της Εκστρατείας, μιλώντας επίσης στο Reuters. «Πρόκειται για μια φοβερή αναγνώριση του έργου που έχουν κάνει οι ακτιβιστές στη διάρκεια των ετών και κυρίως οι Hibakusha», επεσήμανε αναφερόμενη στους επιζώντες των ατομικών βομβών στην Ιαπωνία. «Οι μαρτυρίες τους ήταν κρίσιμης σημασίας, κρίσιμες για την εκπληκτική αυτή επιτυχία», τόνισε.

Η Διεθνής Εκστρατεία για την Κατάργηση των Πυρηνικών Όπλων (ICAN) τιμήθηκε σήμερα με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης 2017, με την Νορβηγική Επιτροπή του Νόμπελ να προειδοποιεί πως ο κίνδυνος μιας πυρηνικής σύγκρουσης είναι σήμερα μεγαλύτερος απ' ό,τι ήταν εδώ και πολύ καιρό.

Η ICAN αυτοχαρακτηρίζεται ένας συνασπισμός μη κυβερνητικών οργανώσεων βάσης σε περισσότερες από 100 χώρες. Δημιουργήθηκε στην Αυστραλία και εγκαινιάσθηκε επισήμως το 2007 στη Βιέννη.

«Ζούμε σ' έναν κόσμο όπου ο κίνδυνος να χρησιμοποιηθούν πυρηνικά όπλα είναι μεγαλύτερος απ' ό,τι ήταν για πολύ καιρό», δήλωσε η επικεφαλής της Νορβηγικής Επιτροπής του Νόμπελ Μπέριτ Ράις-Άντερσεν.

Πηγή:NTB Scanpix/Heiko Junge via REUTERS

«Ορισμένες χώρες εκσυγχρονίζουν τα πυρηνικά οπλοστάσιά τους και ο κίνδυνος να προμηθευθούν περισσότερες χώρες πυρηνικά όπλα είναι πραγματικός, όπως δείχνει η Βόρεια Κορέα», πρόσθεσε και κάλεσε τις πυρηνικές δυνάμεις να αρχίσουν «σοβαρές διαπραγματεύσεις» για να εξαλείψουν το οπλοστάσιό τους.

Με το φετινό βραβείο Νόμπελ Ειρήνης επιδιώκεται να προωθηθεί η υπόθεση του αφοπλισμού εν μέσω πυρηνικών εντάσεων ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Βόρεια Κορέα και αβεβαιότητας σχετικά με την τύχη της συμφωνίας του 2015 ανάμεσα στο Ιράν και μεγάλες δυνάμεις για τον περιορισμό του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης.

Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει χαρακτηρίσει τη συμφωνία με το Ιράν «τη χειρότερη που έχουμε διαπραγματευθεί ποτέ» και ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος δήλωσε χθες πως ο Τραμπ αναμένεται να ανακοινώσει σύντομα πως δεν θα επιβεβαιώσει αυτή τη συμφωνία ορόσημο.

Ποια είναι η «μάχη» που δίνει η ICAN

Πηγή:REUTERS/Denis Balibouse

Η Διεθνής Εκστρατεία για την Κατάργηση των Πυρηνικών Όπλων (ICAN), διεξάγει έναν άοκνο αγώνα για την απαγόρευση και την εξάλειψη των όπλων αυτών, που αναμφίβολα απειλούν σήμερα όσο ποτέ άλλοτε εδώ και δεκαετίες.

Η ICAN, ένας διεθνής συνασπισμός που συνασπίζει σε περίπου εκατό χώρες εκατοντάδες οργανώσεις, ανθρωπιστικές, περιβαλλοντικές, για την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων, ειρηνιστικές και για την ανάπτυξη, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου εδώ και δέκα χρόνια ζητώντας «την εξάλειψη» των πυρηνικών όπλων.

Η επίμονη αυτή μάχη επέτρεψε στην οργάνωση να επιτύχει μια σημαντική νίκη τον Ιούλιο στον ΟΗΕ, όταν μια πενηνταριά χώρες ξεκίνησαν την υπογραφή μιας συνθήκης που απαγορεύει τα ατομικά όπλα.

Η εμβέλεια της συνθήκης παραμένει ακόμη συμβολική, επειδή το κείμενο μποϊκοτάρουν οι εννέα πυρηνικές δυνάμεις (ΗΠΑ, Ρωσία, Βρετανία, Γαλλία, Κίνα, Ινδία, Πακιστπάν, Ισραήλ και Βόρεια Κορέα), που διαθέτουν συνολικά περίπου 15.000 πυρηνικά όπλα.

Εξάλλου η εμβέλεια της συνθήκης παραμένει προς το παρόν περιορισμένη επειδή θα τεθεί σε ισχύ μόλις θα έχει επικυρωθεί από 50 χώρες.

«Δεν έχουμε ακόμη τελειώσει. Η δουλειά δεν θα έχει τελειώσει όσο θα υπάρχουν πυρηνικά όπλα», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Μπέατρις Φιν που διευθύνει την ICAN. Η πρόσφατη αύξηση των εντάσεων ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Βόρεια Κορέα γύρω από το βορειοκορεατικό πυρηνικό πρόγραμμα είναι γι' αυτήν ένα «σήμα συναγερμού».

«Τα πυρηνικά όπλα μπορούν να οδηγήσουν τον κόσμο κυριολεκτικά στο τέλος του», δήλωσε η Φιν, εκφράζοντας τους ίδιους φόβους τους οποίους είχε μοιραστεί λίγες μέρες νωρίτερα μέσω του CNN Greece η Μαρία Σωτηροπούλου, αντιπρόσωπος της ICAN στην Ελλάδα.

«Ιστορική επιτυχία»

Η ICAN, η οποία συγκροτήθηκε επισήμως το 2007 στη Βιέννη, στο περιθώριο μιας διεθνούς διάσκεψης της Συνθήκης Μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων, συνάσπισε στην υπόθεσή της τους ακτιβιστές όλου του κόσμου, αλλά και διασημότητες.

Ο νοτιοαφρικανός αρχιεπίσκοπος και νομπελίστας της Ειρήνης Ντέσμοντ Τούτου, ο μουσικός της τζαζ Χέρμπι Χάνκοκ ή ο Δαλάι Λάμα είναι μεταξύ αυτών που υποστηρίζουν την οργάνωση, η έδρα της οποίας βρίσκεται στα κτίρια του Οικουμενικού Συμβουλίου Εκκλησιών στη Γενεύη, κοντά στον ΟΗΕ.

Ενώ πριν από δέκα χρόνια το αντιπυρηνικό κίνημα εξακολουθούσε να είναι κατακερματισμένο, η ICAN κατάφερε να κάνει τους ακτιβιστές να δουλέψουν μαζί με έναν κοινό στόχο: την απαγόρευση και την εξάλειψη των πυρηνικών όπλων, όπως για παράδειγμα έχουν ήδη απαγορευθεί τα βιολογικά όπλα ή οι νάρκες κατά προσωπικού.

Οι προσπάθειες αυτές απέδωσαν τον Ιούλιο με την υιοθέτηση από 122 χώρες της νέας συνθήκης που απαγορεύει τα πυρηνικά όπλα, παρά την άγρια αντίσταση των ΗΠΑ και άλλων πυρηνικών δυνάμεων.

Για την Φιν, αυτό το «σημείο εκκίνησης» είναι μια «αληθινή ιστορική επιτυχία». «Όσο περισσότερο καταφέρνουμε να ενώσουμε τις χώρες (...) τόσο περισσότερο η κοινή γνώμη θα αλλάξει και θα πιστεύει πως αυτό είναι απαράδεκτο» και «τόσο περισσότερο δύσκολο θα είναι για τα κράτη που διαθέτουν πυρηνικά όπλα να υποστηρίξουν τη θέση τους», εκτιμά.

«Γενικευμένος λιμός»

Τα θέματα αυτά δεν αφορούν μόνο τις πυρηνικές δυνάμεις. Σύμφωνα με την ICAN, πέντε ευρωπαϊκές χώρες φιλοξενούν στο έδαφός τους αμερικανικά πυρηνικά όπλα, βάσει μιας συμφωνίας για την κατανομή των πυρηνικών μέσα στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.

Εξάλλου λίγο περισσότερες από είκοσι άλλες χώρες δηλώνουν πως εξαρτώνται από τα αμερικανικά πυρηνικά όπλα για την ασφάλειά τους, σύμφωνα με την ICAN. Χωρίς να υπολογίσουμε ότι ορισμένες χώρες διαθέτουν πυρηνικούς αντιδραστήρες ή πειραματικούς αντιδραστήρες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν πέραν της πολιτικής χρήσης τους για την παραγωγή όπλων.

Οποιαδήποτε χρήση πυρηνικών όπλων θα είχε καταστροφικές συνέπειες, οι οποίες θα μπορούσαν να καταστήσουν ανίσχυρες τις ανθρωπιστικές οργανώσεις, υπογραμμίζει η ICAN.

«Μία μόνο πυρηνική βόμβα που θα εκρήγνυτο σε μια μεγάλη πόλη θα μπορούσε να σκοτώσει εκατομμύρια ανθρώπους. Η χρήση δεκάδων ή εκατοντάδων τέτοιων βομβών θα αναστάτωνε ριζικά το παγκόσμιο κλίμα, θα επέφερε έναν γενικευμένο λιμό», προειδοποιεί η ICAN στον ιστότοπό της.

Ταυτόχρονα τα προγράμματα που είναι αφιερωμένα στα πυρηνικά όπλα αφαιρούν, σύμφωνα με τους ακτιβιστές, δημόσια κεφάλαια από την κοινωνική ασφάλιση, την παιδεία, τη βοήθεια σε θύματα καταστροφών και από άλλες ουσιαστικές υπηρεσίες.

Οι εννέα χώρες που διαθέτουν πυρηνικά όπλα δαπανούν περισσότερα από 105 δισεκ. δολάρια κάθε χρονο για να εξασφαλίζουν τη συντήρηση και τον εκσυγχρονισμό των πυρηνικών οπλοστασίων τους, σύμφωνα με την ICAN, η οποία χρηματοδοτείται από ιδιώτες δωρητές και από συνεισφορές της ΕΕ και κρατών, μεταξύ των οποίων η Νορβηγία, η Ελβετία, η Γερμανία και το Βατικανό. Ο ετήσιος προϋπολογισμός της οργάνωσης πλησιάζει το ένα εκατομμύριο δολάρια.