Από τη Γάζα, στον Λίβανο: Το χρονολόγιο του πολέμου που άλλαξε τη Μέση Ανατολή

Το πρωί της 7ης Οκτωβρίου 2023, ο Γουσέφ αλ Μπαράγουϊ ετοιμαζόταν να πάει στο πανεπιστήμιο όταν άκουσε τις πρώτες ρουκέτες.

«Ήταν η στιγμή που άλλαξε ολόκληρη η ζωή μας. Ακόμη και τώρα δεν ξέρουμε αν βλέπουμε εφιάλτη ή είναι πραγματικότητα. Αυτό που μας συμβαίνει ξεπερνάει τη φαντασία» είπε ο 22χρονος στην εφημερίδα Guardian.

Οι «αριθμοί» επιβεβαιώνουν με τον πλέον δραματικό τρόπο τη δήλωση του αλ Μπαράγουϊ: πάνω από 40.000 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί στη Γάζα, μεταξύ των οποίων 6.000 γυναίκες και 11.000 παιδιά, ενώ 20.000 σοροί δεν έχουν ακόμη αναγνωριστεί.

Από την πλευρά του, το Ισραήλ θρηνεί τουλάχιστον 1.700 νεκρούς -1.200 εκ των οποίων σφαγιάστηκαν από τη Χαμάς την πρώτη ημέρα του πολέμου.

Οι εικόνες από τα ισραηλινά κιμπούτς αλλά και το μουσικό φεστιβάλ Supernova έκαναν το γύρο του κόσμου και σοκάρουν με την αγριότητά τους.

Οι μαχητές της Χαμάς δημοσιοποίησαν βίντεο και ολόκληρος ο πλανήτης παρακολούθησε απαγωγές και on camera δολοφονίες.

Ο πόλεμος μετατρέπεται σε ριάλιτι και η κοινή γνώμη του Ισραήλ πάγωσε.

Ο στρατός, όμως, κινήθηκε ταχύτατα και με σφοδρότητα.

Πλέον πάνω από 1,9 εκατομμύριο άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους ενώ το 50% των κτηρίων στη Γάζα έχει ισοπεδωθεί.

Η περιοχή, όπως άλλωστε έχουν πει και τα Ηνωμένα Έθνη, θεωρείται μη κατοικήσιμη.

Είναι ενδεικτικό ότι κάθε ώρα στη Γάζα σκοτώνονται 15 άνθρωποι και τραυματίζονται άλλοι 35, πέφτουν 42 βόμβες και καταστρέφονται 12 κτήρια.

Μεγάλη έρευνα του Associated Press αποκάλυψε ότι τουλάχιστον 60 Παλαιστινιακές οικογένειες έχασαν 25 και πλέον μέλη τους κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών από τον Οκτώβριο έως τον Δεκέμβριο του 2023 -την πλέον καταστροφική περίοδο του πολέμου.

Μάλιστα, το ¼ των οικογενειών αυτών έχασαν 50 μέλη τους -ορισμένες φορές τεσσάρων γενιών- μέσα στις πρώτες αυτές εβδομάδες του πολέμου.

Τόσο το Ισραήλ όσο και οι μαχητές της Χαμάς έχουν κατηγορηθεί από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για εγκλήματα πολέμου.

Και οι δύο πλευρές το αρνούνται κατηγορηματικά.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Νετανιάχου διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι η επιχείρηση του Ισραήλ θα συνεχιστεί μέχρι η χώρα του να είναι ασφαλής από τους τρομοκράτες.

Τι σημαίνει, όμως, αυτό;

Και πού θα επεκταθούν οι πολεμικές συγκρούσεις μετά και την κλιμάκωση από πλευράς του Ιράν;

Μόνο ο χρόνος θα δείξει.

Το μόνο δεδομένο είναι ότι οι ισορροπίες στη Μέση Ανατολή έχουν πλέον αλλάξει ριζικά και η επόμενη ημέρα της περιοχής θα είναι πολύ διαφορετική.

Φόβοι για ολοκληρωτικό πόλεμο

Στρατιωτικά, μετά από ένα χρόνο πολέμου, το Ισραήλ έχει πληγώσει σοβαρά τη Χαμάς.

Όχι μόνο έχει αποδεκατίσει τους μαχητές του αλλά εξουδετέρωσε και ηγετικά του στελέχη.

Παράλληλα, κατέστρεψε ένα τεράστιο δίκτυο τούνελ κάτω από τη Γάζα, που χρησιμοποιούνταν για στρατιωτικές επιχειρήσεις και ως κρησφύγετα.

Παρότι η Χαμάς συνεχίζει να αντιστέκεται, έχει χάσει πλέον μεγάλο μέρος των μαχητών, των όπλων και των υποδομών της.

Η οργάνωση ζητά τώρα κατάπαυση του πυρός και απελευθέρωση στελεχών της από της ισραηλινές φυλακές. Υπόσχεται, με τη σειρά της, να αποφυλακίσει τους τελευταίους 101 Ισραηλινούς ομήρους που κρατά εδώ και ένα χρόνο.

Προσώρας, οι διαπραγματεύσεις -με διαμεσολαβητές ΗΠΑ, Αίγυπτο και Κατάρ- δεν έχουν φέρει απτά αποτελέσματα.

Αμέσως μετά την έναρξη του πολέμου στη Γάζα, μπήκαν στο προσκήνιο δύο ακόμη εχθροί του Ισραήλ: η Χεζμπολάχ και οι Χούθι της Υεμένης.

Το Τελ Αβίβ έχει ήδη προχωρήσει σε πλήγματα κατά των Χούθι, που έχουν δημιουργήσει μεγάλη ένταση στην Ερυθρά Θάλασσα, ενώ ξεκίνησε και χερσαία επιχείρηση στον Λίβανο, με στόχο να εξαρθρωθεί τελείως η παρουσία της Χεζμπολάχ στη χώρα.

Και παρότι το Ισραήλ έχει τη δύναμη να εξολοθρεύσει τη Χεζμπολάχ, αυτό δεν θα έρθει χωρίς κανένα κόστος για τη χώρα.

Το οπλοστάσιο της οργάνωσης διαθέτει βαλλιστικούς πυραύλους με εμβέλεια έως και 500χλμ, που θα μπορούσαν να διαπεράσουν το αντιπυραυλικό σύστημα Iron Dome.

Ο μεγάλος φόβος της διεθνούς κοινότητας είναι, όμως, μια κλιμάκωση των εχθροπραξιών μεταξύ του Τελ Αβίβ και της Τεχεράνης.

Ούτε το Ιράν μπορεί να νικήσει στρατιωτικά το Ισραήλ, καθώς τα μαχητικά του αεροσκάφη είναι παλιά, η αεράμυνά του αδύναμη και έχει ταλαιπωρηθεί ιδιαίτερα από τις πολυετείς κυρώσεις της Δύσης.

Διαθέτει, ωστόσο, σημαντικό αριθμό βαλλιστικών και άλλων πυραύλων, καθώς και drone.

Έχει, παράλληλα, και εκτεταμένο δίκτυο φιλικά προσκείμενων μαχητών ανά τη Μέση Ανατολή.

Οι πύραυλοι του έχουν τη δυνατότητα να στοχεύσουν πόλεις στο Ισραήλ και το ναυτικό του Ιράν μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στα πολεμικά πλοία των ΗΠΑ που βρίσκονται στον Κόλπο ή αν έχει σχετική εντολή, να ποντίσει νάρκες στα Στενά του Ορμούζ, διαταράσσοντας το 20% των ημερήσιων παγκόσμιων εξαγωγών πετρελαίου.

Στο στόχαστρό του ενδεχομένως να βρεθούν και αμερικανικές βάσεις που βρίσκονται από αραβική πλευρά του Κόλπου, από το Κουβέιτ ως το Ομάν.

Το πλήρες χρονολόγιο του πολέμου

7 Οκτωβρίου: H εισβολή στα κιμπούτς και η σφαγή στο φεστιβάλ Νόβα

Η Χαμάς επιτίθεται στο Ισραήλ από αέρος και εδάφους. Εκτοξεύουν χιλιάδες ρουκέτες εναντίον ισραηλινών πόλεων και μαχητές εισέρχονται σε κιμπούτς στα νότια σύνορα του Ισραήλ με τη Γάζα.

Σκοτώθηκαν συνολικά 1.200 άνθρωποι ενώ 250 μεταφέρονται στη Γάζα ως όμηροι. Η απάντηση του Ισραήλ είναι άμεση.

13 Οκτωβρίου: Οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί έχουν σχεδόν ισοπεδώσει τη Γάζα ενώ οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν φαγητό, νερό και καύσιμα. Το Ισραήλ έχει κινητοποιήσει 300.000 εφέδρους και η χερσαία επιχείρηση είναι προ των πυλών. Ο στρατός πετάει φυλλάδια, ζητώντας από τους άμαχους να εγκαταλείψουν τη Λωρίδα της Γάζας και να κινηθούν προς τα νότια.

21 Οκτωβρίου: Για πρώτη φορά εισέρχονται φορτηγά με ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα μέσω του περάσματος της Ράφα. Ο Μπάιντεν φτάνει στο Ισραήλ και συνομιλεί με τον Αιγύπτιο πρόεδρο, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι.

16 Νοεμβρίου: Ο ισραηλινός στρατός προχωρά σε επιδρομή στο νοσοκομείο Αλ Σίφα. Το Τελ Αβίβ υποστήριξε ότι κάτω από το νοσοκομείο κρυβόταν ένα κέντρο διοίκησης της Χαμάς. Αντίστοιχη επιδρομή πραγματοποιήθηκε από τις ισραηλινές δυνάμεις και τον Μάρτιο του 2024.

1 Νοεμβρίου: Το πέρασμα της Ράφα ανοίγει και για πρώτη φορά επιτρέπεται σε τραυματίες και ξένους πολίτες να βγουν από τη Γάζα.

24 Νοεμβρίου: Συμφωνείται εκεχειρία μιας εβδομάδας μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς. Ακολουθεί ανταλλαγή ομήρων. Περίπου 100 Ισραηλινοί επιστρέφουν σπίτια τους από τη Γάζα ενώ 240 φυλακισμένοι Παλαιστίνιοι αφήνονται ελεύθεροι.

4 Δεκεμβρίου: Εντείνονται οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί στη νότια Γάζα. Μέσα στον ίδιο μήνα ξεκινά η επίθεση στην πόλη Χαν Γιουνίς, που βρίσκεται στο νότο. Η ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα βαθαίνει ακόμη περισσότερο.

6 Δεκεμβρίου: Για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο Γ.Γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες επικαλείται το άρθρο 99, πιέζοντας τον ΟΗΕ να ψηφίσει υπέρ άμεσης κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα.

5 Ιανουάριου: Τα Ηνωμένα Έθνη προειδοποιoύν για ακραία πείνα στη Γάζα και ξεκαθαρίζουν ότι η περιοχή είναι πλέον μη κατοικήσιμη.

Παιδιά, τα μεγαλύτερα θύματα: Το CNNi στα νοσοκομεία της Γάζας. Το βίντεο είναι σκληρό αλλά αποτυπώνει την ανθρωπιστική κρίση

29 Φεβρουαρίου: Ο δραματικός αριθμός των νεκρών στη Γάζα αγγίζει τους 30.000, οι περισσότεροι εκ των οποίων γυναίκες και παιδιά.

25 Μαρτίου: Ψήφισμα του ΟΗΕ ζητά κατάπαυση του πυρός στη Γάζα.

5 Απριλίου: Το Ισραήλ παραδέχεται ότι έκανε μεγάλο λάθος όταν χτύπησε την ανθρωπιστική οργάνωση World Central Kitchen, σκοτώνοντας επτά μέλη της.

8 Απριλίου: Ο Νετανιάχου ανακοινώνει ότι υπάρχει ημερομηνία για τη στρατιωτική επιχείρηση στη Ράφα αλλά δεν την αποκαλύπτει.

14 Απριλίου: Το Ιράν εκτοξεύει πυραύλους και εξαπολύει drone κατά του Ισραήλ, ως απάντηση στην επίθεση του Τελ Αβίβ στην πρεσβεία του Ιράν στη Δαμασκό της Συρίας.

19 Απριλίου: Το Ισραήλ προχωρά σε λελογισμένα αντίποινα εναντίον του Ιράν.

7 Μαΐου: Το Ισραήλ στέλνει στρατεύματα στη Ράφα και ελέγχει πλέον το πέρασμα προς την Αίγυπτο. Τα Ηνωμένα Έθνη αναφέρουν πως τα 3/4 των κατοίκων της Λωρίδας της Γάζας έχουν διαταχθεί να εκκενώσουν τις εστίες τους.

20 Μαΐου: Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εκδίδει εντάλματα σύλληψης για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και ανώτερους ηγέτες της Χαμάς για εγκλήματα πολέμου.

24 Μαΐου: Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης διατάσσει το Ισραήλ να σταματήσει την επιχείρηση στη Ράφα.

6 Ιουνίου 2024: Ισραηλινή επίθεση σε σχολείο των Ηνωμένων Εθνών στη Γάζα σκοτώνει δεκάδες.

9 Ιουνίου 2024: Το Ισραήλ διασώζει τέσσερις ομήρους στη Γάζα με μια επιχείρηση που σκότωσε δεκάδες Παλαιστινίους.

18 Ιουνίου: Ο ισραηλινός στρατός εγκρίνει επιχείρηση στο Λίβανο.

4 Ιουλίου: Η Χεζμπολάχ εξαπολύει 200 ρουκέτες εναντίον του Ισραήλ μετά το θάνατο ανώτερου αξιωματούχου της οργάνωσης.

12 Ιουλίου: Ο Νετανιάχου διαμηνύει ότι τα ισραηλινά στρατεύματα θα παραμείνουν στα σύνορα Αιγύπτου – Γάζας.

19 Ιουλίου: Οι Χούθι της Υεμένης εξαπολύουν επίθεση με drone στο Τελ Αβίβ.

30 Ιουλίου: Το Ιράν κατηγορεί το Ισραήλ ότι σκότωσε τον Ισμαήλ Χανίγια, πολιτικό ηγέτη της Χαμάς, στην Τεχεράνη.

1 Αυγούστου: Το Ισραήλ ανακοινώνει ότι σκότωσε τον Μοχάμεντ Ντέιφ, στρατιωτικό ηγέτη της Χαμάς. Λίγες ημέρες αργότερα η οργάνωση επιλέγει τον Γιαχία Σινουάρ ως νέο πολιτικό αρχηγό.

16 Αυγούστου: Διαμεσολαβητές των ΗΠΑ παρουσιάζουν πρόταση για τον τερματισμό του πολέμου μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς.

25 Αυγούστου: Κλιμακώνεται η σύγκρουση Ισραήλ και Χεζμπολάχ και σημειώνεται η μεγαλύτερη ανταλλαγή πυρών μεταξύ των δύο πλευρών.

28 Αυγούστου: Το Ισραήλ ξεκινά τεράστια επιχείρηση στη Δυτική Όχθη.

1-2 Σεπτεμβρίου: Το Ισραήλ περισυλλέγει τις σορούς έξι ομήρων, μεταξύ των οποίων και ένας Αμερικανός πολίτης. Το Ισραήλ «παραλύει» από μαζικές διαδηλώσεις.

10 Σεπτεμβρίου: Νέα εντάλματα σύλληψης από το Διεθνές Ανώτατο Δικαστήριο για τον ηγέτη της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ και τον Μπενιαμίν Νετανιάχου.

17 – 18 Σεπτεμβρίου: Το Ισραήλ γνωστοποιεί ότι η διασφάλιση των συνόρων από τη Χεζμπολάχ αποτελεί νέο στόχο. Η οργάνωση αιφνιδιάζεται όταν εκρήγνυνται μαζικά βομβητές και ασύρματοι των μελών της, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 37 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και παιδιά, και να τραυματιστούν άλλοι 3.000.

23 Σεπτεμβρίου: Το Ισραήλ ξεκινά βομβαρδισμούς στον Λίβανο.

27 Σεπτεμβρίου: Το Ισραήλ εξολοθρεύει τον ηγέτη της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα.

1 Οκτωβρίου 2024: Το Ιράν επιτίθεται εκ νέου στο Ισραήλ, εξαπολύοντας 200 πυραύλους εναντίον της χώρας.