Μέσα την νεκρή ζώνη της Λευκωσίας, όπου ο χρόνος σταμάτησε τον Αύγουστο του 1974

Φωτογραφίες: Λευτέρης Παρτσάλης

Σε αντίθεση με ότι πιστεύουν πολλοί, η διχοτόμηση της Λευκωσίας δεν ήταν αποτέλεσμα της τουρκικής εισβολής το 1974. Η ιστορία της Πράσινης γραμμής ξεκινά τον Δεκέμβριο του 1963 όταν ξέσπασαν διακοινοτικές ταραχές στο νησί με την Τουρκία να απειλεί να επέμβει στρατιωτικά.

Η Αγγλία πιστή στο δόγμα του διαίρει και βασίλευε είχε από παλιά σχέδιο για διαχωρισμό των δύο κοινοτήτων στη νησί. Στις 30 Δεκεμβρίου του 1963 υπεγράφη η συμφωνία για παύση των εχθροπραξιών στην Κύπρο και οριοθετήθηκε η Πράσινη Γραμμή από τον Βρετανό υποστράτηγο Πίτερ Γιάνγκ με στόχο να αποτρέψει τις εντάσεις μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Η συμφωνία, σηματοδότησε και την έναρξη της παρουσίας των Κυανόκρανων του ΟΗΕ στο νησί, οι οποίοι και ανέλαβαν τη φύλαξη της Πράσινης Γραμμής.

Με το CNN Greece μπήκαμε στην Πράσινη Γραμμή της Λευκωσίας και αντικρίσαμε ένα απόκοσμο θέαμα. Τα σπίτια, τα καταστήματα, η οδός Ερμού και οι γύρω δρόμοι της, έχουν μείνει όπως ακριβώς εγκαταλείφθηκαν από τους κατοίκους εκείνο τον Αύγουστο του 1974. Όλα τα κτίρια που κάποτε έσφυζαν από ζωή σήμερα αποτελούν ένα θλιβερό μνημείο της εισβολής και του διχασμού.

Η Πράσινη Γραμμή αρχικά χώριζε τη Λευκωσία σε δυο τομείς. Στη συνέχεια επεκτάθηκε και οριοθέτησε έξι τουρκοκυπριακούς θύλακες.

Η κατάσταση εξομαλύνθηκε σταδιακά και άνοιξαν οι οδοί Λύδρας και Ερμού για να διευκολύνονται οι Τουρκοκύπριοι που εργάζονταν στον ελληνοκυπριακό τομέα. Με το πραξικόπημα του 1974 και την τουρκική εισβολή που ακολούθησε, η Πράσινη Γραμμή έκλεισε και επεκτάθηκε κατά μήκος ολόκληρου του νησιού σε μία απόσταση 300 χιλιομέτρων. Κατά πλάτος της Πράσινης Γραμμής δημιουργήθηκε αποστρατικοποιημένη ζώνη από μερικά μέτρα μέχρι λίγα χιλιόμετρα.

Η Πράσινη Γραμμή σήμερα καταλαμβάνει το 3% της συνολικής έκτασης του νησιού. Χωρίζεται σε τρεις τομείς, τον τομέα της Λευκωσίας, τον ανατολικό τομέα που ξεκινά από τη Λευκωσία μέχρι την Αμμόχωστο και τον δυτικό τομέα, επίσης από την Λευκωσία μέχρι τον κόλπο της Μόρφου. Συνολικά επιτηρείται από 1000 περίπου κυανόκρανους κυρίως από Βρετανία και Αργεντινή.

Η Πράσινη Γραμμή κάθε άλλο παρά μια νεκρή ζώνη είναι καθώς μέσα της ζουν περίπου 10.000 άνθρωποι σε χωριά και οικισμούς που βρίσκονται υπό ένα ειδικό καθεστώς υπό την προστασία του ΟΗΕ.