Διαβόητη φυλακή του Αντόνιο Σαλαζάρ μετατρέπεται σε μουσείο-μνήμης

Ήταν μία από τις πλέον διαβόητες φυλακές, όπου κρατούνταν και βασανίζονταν αντιφασίστες ακτιβιστές. Οι φυλακές στην πόλη Πενίτσε της Πορτογαλίας, όμως, μετατρέπονται σε μουσείο-μνήμης των δεινών που βίωσαν οι αντιφρονούντες την περίοδο της διδακτορίας του Αντόνιο Σαλαζάρ.

Λαμβάνοντας υπόψιν την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη, οι επιζώντες της δικτατορίας ελπίζουν οι νέες γενιές να μάθουν από τα μαρτύρια όσων έζησαν κάτω από την «σιδηρά πυγμή» του Σαλαζάρ, του μακροβιότερου ευρωπαίου δικτάτορα.

Ο Σαλαζάρ ηγούνταν της Πορτογαλίας από το 1932 έως και το 1968, όταν και πέθανε. Το καθεστώς του, όμως, ανετράπη το 1974 με την αιματηρή Επανάσταση των Γαρυφάλλων.

Οι φυλακές βρίσκονται περίπου 100 χιλιόμετρα μακριά από την πορτογαλική πρωτεύουσα και ήταν το μεγαλύτερο κέντρο κράτησης την περίοδο της δικτατορίας. Η μυστική αστυνομία του Σαλαζάρ οδηγούσε εκεί τους αντιφρονούντες και τους υπέβαλε σε φριχτά βασανιστήρια.

Τον ερχόμενο Απρίλιο οι φυλακές θα ανοίξουν εκ νέου τις πόρτες τους, πλέον ως μουσείο, αφιερωμένο στην αντίσταση κατά του Σαλαζάρ και στον αγώνα για την ελευθερία.

Ο 82χρονος σήμερα Domingos Abrantes είναι ένας από τους επιζώντες των σκληρών βασανιστηρίων. Στέκεται στην πόρτα του κελιού όπου πέρασε σχεδόν 10 χρόνια από τη ζωή του και θυμάται τα δεινά που βίωσε σε αυτόν τον τόσο μικρό χώρο. Στέρηση ύπνου, συναισθηματικός εκβιασμός, συχνές και εξαιρετικά απότομες αλλαγές θερμοκρασίας...

«Περνούσαμε 22 με 23 ώρες την ημέρα μέσα στο κελί και μας τιμωρούσαν συχνά. Έχω επισκεφθεί δεκάδες σχολεία ανά τη χώρα τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά, όταν λέω την ιστορία μου, μερικά παιδιά με ρωτούν αν συνέβησαν πραγματικά όσα διηγούμαι».

«Ο καλύτερος τρόπος για να σεβαστούμε τη μνήμη όσων θυσιάστηκαν είναι να βεβαιωθούμε πως δεν θα επιστρέψει ποτέ ξανά ο φασισμός», λέει ο 82χρονος στο Reuters. «Η άκρα δεξιά ενισχύεται στην Ευρώπη, έτσι είναι ολοένα και πιο σημαντικό να μιλήσουμε στη νέα γενιά».

Σύμφωνα με ακτιβιστές, προηγούμενες κυβερνήσεις επιχείρησαν να σβήσουν τις επίπονες μνήμες από την περίοδο του Σαλαζάρ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το ότι τα κεντρικά γραφεία της μυστικής αστυνομίας του δικτάτορα στη Λισαβόνα έγιναν πολυτελή διαμερίσματα ή ξενοδοχεία.