FOCUS

Η ιστορία της Δ.Ε.Θ.- Σπάνιο αρχειακό υλικό (pics)

Ειρήνη Ανδρουλάκη

Σάββατο, 09 Σεπτεμβρίου 2017 07:30

Και εγένετο η Δ.Ε.Θ. …

Ο Θεσσαλονικιός καθηγητής Πανεπιστημίου, Νικόλαος Γερμανός, μετά από υπομνήματα και μια σειρά από άλλες ενέργειες, στις 30 Απριλίου του 1925 κατάφερε να λάβει θετική απάντηση από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας για την διοργάνωση «Διεθνούς Εμπορικής Πανηγύρεως» όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο έγγραφο της εποχής.

Έτσι στις 3 Οκτωβρίου του 1926, εγκαινιάστηκε η 1η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης, συγκεντρώνοντας το ενδιαφέρον των μεγαλύτερων Ελλήνων και ξένων επιχειρηματιών της εποχής.

Ένα σημαντικό κεφάλαιο για την οικονομία της πόλης αλλά και της χώρας μόλις είχε ανοίξει.

Στο κέντρο, ο ιδρυτής της ΔΕΘ Νικόλαος Γερμανός Στο κέντρο ο ιδρυτής της ΔΕΘ, Νικόλαος Γερμανός/ΑΡΧΕΙΟ ΔΕΘ

Κατά την διάρκεια των 14 πρώτων διοργανώσεων μπορεί οι εκθέτες να ήταν λίγοι, η προσέλευση του κόσμου όμως ήταν μεγάλη.

Η επίσημη συμμετοχή χωρών κατά την προπολεμική περίοδο δεν ξεπέρασε κατά έτος τις οχτώ χώρες, ενώ η συνολική συμμετοχή έφτασε τις 20 χώρες.

ΔΕΘ, 1927ΑΡΧΕΙΟ ΔΕΘ / Νυχτερινή Λήψη 1927

Ο αριθμός των επισκεπτών παρουσίασε αισθητή μείωση το 1928, εξαιτίας της επιδημίας του δάγκειου πυρετού στη Μακεδονία.

Στις πρώτες διοργανώσεις επίσημη παρουσία με δικά τους περίπτερα στην έκθεση είχαν: η Ουγγαρία, η Σοβιετική Ένωση, η Πολωνία, η Ελβετία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία, η Γιουγκοσλαβία, η Ιαπωνία, η Αλβανία, η Κύπρος, η Τσεχοσλοβακία, η Αίγυπτος, η Ιταλία, η Σουηδία, η Τουρκία, η Φινλανδία, η Δανία και η Νορβηγία.

ΔΕΘ, 1930ΑΡΧΕΙΟ ΔΕΘ/ Εγκαίνια 1930

Στην 6η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, το 1931, όπως έχει αποτυπώσει και ο φωτογραφικός φακός, η Σοβιετική Ένωση είχε έντονη παρουσία. Στο περίπτερο της φιγουράριζαν αγροτικά μηχανήματα, τα οποία τραβούσαν τα βλέμματα των επισκεπτών.

ΔΕΘ, 1931Άλμπουμ Φωτογραφιών Σοβιετικού Περιπτέρου Δ.Ε.Θ. 1931

Άλμπουμ Φωτογραφιών Σοβιετικού Περιπτέρου Δ.Ε.Θ. 1931Άλμπουμ Φωτογραφιών Σοβιετικού Περιπτέρου Δ.Ε.Θ. 1931

Η 15η Δ.Ε.Θ. έκλεισε πρόωρα λόγου του πολέμου.

Η αναστολή της λειτουργίας της διήρκησε δέκα χρόνια.

Δ.Ε.Θ. 1940ΑΡΧΕΙΟ ΔΕΘ/ Αυξημένη η παρουσία του στρατού στα εγκαίνια του 1940

Το 1950 μέσω του σχεδίου Μάρσαλ αποκαταστάθηκαν όλες οι ζημιές που είχαν γίνει στον εκθεσιακό χώρο (οι Γερμανοί προτού φύγουν ανατίναξαν τις εγκαταστάσεις ) και το 1951 άνοιξε και πάλι τις πύλες της.

Μετά τον πόλεμο η Δ.Ε.Θ. γνώρισε μεγάλες δόξες.

Την δεκαετία του ’50 και του ’60 οι Έλληνες εκθέτες που συμμετείχαν στις διοργανώσεις ανέρχονταν κατά μέσο σε 400, ανά διοργάνωση, ενώ οι ξένοι έφταναν τους 1.500.

Κεφάλαιο Φραπέ

Στα περίπτερα της Δ.Ε.Θ. «γεννήθηκε» και ο αγαπημένος καφές των Ελλήνων, ο φραπέ.

Το 1957 ένας αντιπρόσωπος γνωστής γαλλικής πολυεθνικής εταιρίας τροφίμων, παρουσίαζε στους επισκέπτες ένα παιδικό ρόφημα με βάση τη σοκολάτα. Για την παρασκευή του χρειαζόταν γάλα, σοκολάτα σε σκόνη και χτύπημα σε σέικερ.

Κατά την διάρκεια ενός διαλείμματος, ο Δημήτρης Βακόνδιος, ένας υπάλληλος της εταιρείας, θέλησε να φτιάξει τον καφέ του. Ζεστό νερό όμως δεν βρήκε, έτσι σκέφτηκε να ακολουθήσει το παράδειγμα του προϊσταμένου του.

Έβαλε στο σέικερ, καφέ, νερό και χτύπησε το μείγμα.

Ο νέος καφές πήρε την ονομασία του από το γαλλικό ρήμα frapper που σημαίνει χτυπάω.

Όσο για τους επισκέπτες; Αυξάνονταν συνεχώς με εντυπωσιακούς ρυθμούς. Το 1967 μάλιστα άγγιξαν το 1,7 εκατομμύριο!

Την δεκαετία του ’70 έγινε ανακαίνιση του χώρου και κατασκευάστηκαν μεγαλύτερα περίπτερα, τα οποία φιλοξενούν τους εκθέτες μέχρι και σήμερα.

Ενενήντα ένα χρόνια μετά, η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης συνεχίζει να αποτελεί το σημείο αναφοράς της επιχειρηματικότητας, του πολιτισμού και των πολιτικών εξελίξεων, με διοργανώσεις που δημιούργησαν σε χιλιάδες πολίτες ανεξίτηλες αναμνήσεις οι οποίες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της.

Πως καθιερώθηκε η επίσκεψη του πρωθυπουργού

Στις 19 Αυγούστου του 1928 ο Ελευθέριος Βενιζέλος κερδίζει τις εκλογές και ορκίζεται Πρωθυπουργός.

Σε μια προσπάθεια να δημιουργήσει φιλικές σχέσεις τόσο με τις γειτονικές χώρες όσο και με αυτές που κυριαρχούσαν στη Μεσόγειο, υπογράφει σύμφωνο φιλίας, συνδιαλλαγής και δικαστικού διακανονισμού με την Ιταλία στις 23 Σεπτεμβρίου 1928.

Η επιστροφή του στην Ελλάδα έγινε σιδηροδρομικώς. Το τραίνο έκανε στάση στη Θεσσαλονίκη.

Ήταν λίγες ημέρες μετά τα εγκαίνια της Διεθνούς Έκθεσης.

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος μ' ένα αυτοκίνητο μετέβη από το Σιδηροδρομικό Σταθμό στις εγκαταστάσεις της. Σε όλη τη διαδρομή, ο κόσμος τον επευφημούσε.

Στη μεγάλη είσοδο της Έκθεσης, τον υποδέχτηκε ο Γάλλος στρατάρχης Φρανσουά Ντ’ Εσπερέ -διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων κατά τον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο.

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος μόλις κατέβηκε από το όχημα, δήλωσε:

«Το έργον της Εκθέσεως Θεσσαλονίκης είναι μέγα και πρέπει να είμεθα υπερήφανοι δι’ αυτό και πλήρεις ελπίδων διά το μέλλον».

Στη συνέχεια, περιηγήθηκε στα περίπτερα των ταπητουργών, της Βιομηχανίας, του Αυτόνομου Σταφιδικού Οργανισμού, στο Καπνικό, της Ουγγαρίας και της Σερβίας.

Ο Βενιζέλος μπορεί να μην επισκέφτηκε ξανά την Δ.Ε.Θ, το παράδειγμα του όμως ακολούθησε τον επόμενο χρόνο, δηλαδή το 1929, ο αρχηγός του Λαϊκού κόμματος Παναγής Τσαλδάρης.

Από αυτούς τους δύο πολιτικούς άνδρες δημιουργήθηκε ο θεσμός της επίσκεψης τόσο του πρωθυπουργού, όσο και των αρχηγών των κομμάτων της αντιπολίτευσης στη Δ.Ε.Θ.

Γαλαζοαίματοι, σταρ του Χόλιγουντ και... αστροναύτες

Από την Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης παρήλασαν σπουδαίες προσωπικότητες και πολλές διασημότητες.

Το 1930 πήγε στη Δ.Ε.Θ. ο αντιβασιλέας του Ουγγρικού θρόνου ο οποίος ξεναγήθηκε σε όλους τους χώρους και φυσικά επισκέφτηκε το περίπτερο της πατρίδας του.

Το 1934 οι διοργανωτές υποδέχτηκαν με τιμές το διάδοχο της Σουηδίας Γουστάβο και την πριγκίπισσα Ίνγκριντ.

Μετά τον πόλεμο και την αποκατάσταση των ζημιών τα εγκαίνια έγιναν με ιδιαίτερη λαμπρότητα από τον βασιλιά Παύλο και την βασίλισσα Φρειδερίκη. Την ίδια χρονιά, δηλαδή το 1951, επισκέφτηκε την Δ.Ε.Θ. και ο διευθυντής Ευρώπης του Σχεδίου Μάρσαλ, Γουίλιαμ Φόστερ.

Αρχείο ΔΕΘ

Το 1964, την 29η Δ.Ε.Θ «φώτησε» με τη λάμψη της η Ελληνίδα Μις Υφήλιος Κορίνα Τσοπέη μαζί με τη Μις ΗΠΑ Μπόμπι Τζόνσον.

Αρχείο ΔΕΘ

Το 1965, οι Αμερικανοί αστροναύτες Gordon Cooper και Charles Conrad επισκέφθηκαν την Έκθεση και δώρισαν στον αντιπρόεδρο της Δ.Ε.Θ ένα ομοίωμα του διαστημοπλοίου τους, «Gemini».

Αρχείο ΔΕΘ

Την ίδια χρονιά, υπήρξε και άλλη επίσκεψη από το διάστημα, αυτή των Σοβιετικών αστροναυτών Pavel Belyayev και Alexei Leonov.

Αρχείο ΔΕΘ/ 1973, 38η ΔΕΘ ο Μάνος Χατζηδάκις με τα μέλη της κριτικής επιτροπής του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου

Η συνεισφορά της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης όλα αυτά τα χρόνια δεν ήταν μόνο σε επιχειρηματικό επίπεδο. Ταυτόχρονα κατάφερε να γίνει σημείο αναφοράς και για τον πολιτισμό με το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου.