«Οι ξεχασμένοι άνθρωποι του Κουρδιστάν» σε ένα άλμπουμ γεμάτο ζωή

των Στέφανου Νικήτα κι Ευτυχίας Μιλέτση

Ο φωτογράφος έκανε αντικείμενο της έρευνας του τους Κούρδους, εμπνεόμενος από τις ιστορίες που άκουγε από το στόμα προσφύγων στην Ιταλία και μιλώντας στο CNN Greece αποκάλυψε όλες τις δυσκολίες που αντιμετώπισε στο ταξίδι του. Το «The Forgotten People of Kurdistan» είναι ένα ολόκληρο ταξίδι στην καθημερινή πάλη του πολύπαθου αυτού λαού.

«Πάντα είχα ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον και πάθος για τους Κούρδους, από τότε που ήμουν παιδί», λέει. «Χάρις, επίσης, σε ιστορίες που διηγούνταν Κούρδοι εγκατεστημένοι στην Ιταλία. Ταξιδεύοντας συχνά στη Μέση Ανατολή, με έχουν φιλοξενήσει δεκάδες φορές οικογένειες Κούρδων στο Ιράν και την Τουρκία και πάντα ανέπνεα την ατμόσφαιρα της ηρεμίας και της ζωής τους».

Η αρχή του ταξιδιού του

Η μάχη στο Κομπάνι ανησύχησε και κινητοποίησε τον φωτογράφο ο οποίος λέει: «Όταν άκουσα για την πολιορκία στο Κομπάνι, που δέχθηκε επίθεση από το Ισλαμικό Κράτος και το Μέτωπο Αλ Νούσρα, φοβήθηκα μήπως η επαρχία έπεφτε στα χέρια τους και πολλοί φίλοι μου Κούρδοι σκοτώνονταν. Έβλεπα βίντεο για την μάχη, που είχαν τραβηχτεί από έναν λόφο σε τουρκικό έδαφος, που «έβλεπε» την πόλη. Ήμουν εκεί πριν ένα χρόνο και ξεκίνησα να σκέφτομαι: Πρέπει να επιστρέψω στο Κουρδιστάν, είναι ανάγκη και υποχρέωση μου. Τον Νοέμβριο του 2014 ταξίδεψα πρώτα στην νοτιοανατολική Τουρκία και ξεκίνησα να παρακολουθώ την κατάσταση των Κούρδων στα σύνορα με τη Συρία».

«Ύστερα από μήνες έρευνας στην τουρκική πλευρά των συνόρων, μένοντας τις κρύες νύχτες σε σκηνές με πρόσφυγες, ήθελα να δω την κατάσταση από την άλλη πλευρά των συνόρων, στη Ρογιάβα (βόρεια της Συρίας), όπου ο πόλεμος συνεχίζεται μέχρι σήμερα», θυμάται ο φωτογράφος εκφράζοντας την ανάγκη του να δει από κοντά τις συνθήκες ζωής στην περιοχή.

«Αφού κατάφερα να μπω στο Κομπάνι τον Μάρτιο του 2015 και ένιωσα στο πετσί μου την άθλια κατάσταση και στις δύο πλευρές των συνόρων, αποφάσισα να επικεντρώσω την έρευνα μου στους Κούρδους, λόγω της ανάγκης μου και της ανάγκης εκείνων να καταγραφεί το ποιοι είναι και τι βιώνουν εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Κάπως έτσι ξεκίνησα την έρευνα για το οπτικό ταξίδι στους κατοίκους της Ρογιάβα, από το Κομπάνι μέχρι την Ανατολή, ανάμεσα σε πρόσφυγες και άτομα που αποφάσισαν να παραμείνουν στο Κομπάνι παρά την μαζική καταστροφή».

Κλειστά σύνορα και προσπάθεια δόμησης μιας δημοκρατικής κοινωνίας

Ο Giacomo Sini έμεινε δέκα μέρες στην περιοχή του Δυτικού Κουρδιστάν – όπως λέγεται η Ρογιάβα – και συνολικά 130 μέρες στην Τουρκία για να μπορέσει να φωτογραφήσει όλες τις πλευρές της ζωής των «αντικειμένων» του. Όσο για το πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν να παρεισφρήσει σε εμπόλεμες περιοχές, απαντά:

«Το Κουρδιστάν χωρίζεται σε περιοχές του Ιράν, του Ιράκ, της Τουρκίας και της Συρίας. Ο διαχωρισμός αποφασίστηκε μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Μπορείς να μπεις ανενόχλητα σε περιοχές του Κουρδιστάν στο Ιράκ, στην Τουρκία (με μερικούς περιορισμούς) και το Ιράν. Η μόνη περιοχή που είναι σχεδόν αδύνατο να εισέλθεις είναι στη Συρία, τη Ρογιάβα».

Περιγράφει με πάθος πως προσπάθησαν αυτοί οι άνθρωποι, ξεπερνώντας τις απαγορεύσεις και τις επιθέσεις, να φτιάξουν την δική τους δομημένη κοινωνία. «Μετά την εξάπλωση του εμφυλίου πολέμου στην νότια Συρία οι Κούρδοι της περιοχής κατάφεραν να κερδίσουν την αυτοδιάθεση τους. Η αποκηρυσσόμενη ηγεσία τους προήλθε από μέρος του κουρδικού κινήματος αντίστασης και υιοθέτησε την ιδέα της οργάνωσης μιας κοινωνίας βασισμένης στις ρίζες της δημοκρατίας, της ελεύθερης συνύπαρξης διαφορετικών θρησκευτικών και εθνικών ομάδων και μιας βασικής πρόβλεψης για τα δικαιώματα των γυναικών. Για να εμποδίσει και πολεμήσει αυτή την επαναστατική πορεία, η Τουρκία έκλεισε τα σύνορα με τη Ρογιάβα. Σήμερα ακόμη και η Ιρακινή Κουρδική Περιφερειακή Κυβέρνηση έχει κλείσει τα σύνορα της με τη Ρογιάβα. Όπως καταλαβαίνετε η είσοδος στο Κομπάνι, δεν ήταν καθόλου εύκολη».

«Πολεμούν με μένος για το δικαίωμά τους στη ζωή»

«Στη Ρογιάβα, όπως φαίνεται από τις φωτογραφίες, η ζωή είναι δύσκολο θέμα. Όσο για το Κομπάνι, η πόλη έχει καταστραφεί κατά 80% κατά την διάρκεια της διαμάχης με το Ισλαμικό Κράτος. Από δω και πέρα οι κάτοικοι θα ζήσουν σε ημι-κατεστραμμένα σπίτια. Οι περισσότεροι είχαν σπίτια με λίγες ζημιές ακόμη. Άλλοι, όμως, ζούσαν σε αυτοδιαχειριζόμενες σκηνές σε κέντρα φιλοξενίας, που είχε δημιουργήσει το συμβούλιο του Κομπάνι στα ανατολικά της πόλης. Η μεγαλύτερη δυσκολία που έχουν να αντιμετωπίσουν οι κάτοικοι είναι το εμπάργκο. Η περιοχή είναι απολύτως απομονωμένη και δέχεται επιθέσεις από τις τουρκικές αρχές και τους συμμάχους τους. Παρόλα αυτά οι Κούρδοι είναι δυνατοί άνθρωποι, με αυξημένη την αλληλεγγύη, συνηθισμένοι να πολεμούν με μένος για να κερδίσουν το δικαίωμα τους στη ζωή. Όπως είπα και πριν, έχω φιλοξενηθεί δεκάδες φορές. Αυτοί που γνώρισα δεν ήταν μόνο φιλικοί, αλλά συγκινητικοί. Θα αισθανθείς την φιλοξενία τους από την πρώτη χειραψία, μέχρι να γίνεις μέρος της οικογένειας τους, αν καταλάβεις ποιοι είναι...»

Απαντώντας σε ερώτηση για το πώς κινούνταν εντός της πόλης, αν είχε ξεναγό ή ήταν μόνος είπε: «Εντός της Ρογιάβα είχα ξεναγό μερικές ώρες της ημέρας και κυρίως όταν έφτασα στο μέτωπο του πολέμου στα νοτιοδυτικά του Κομπάνι. Έναν έμπιστο άνθρωπο, που μου παρείχαν οι κούρδοι σύντροφοι στην περιοχή. Στην Τουρκία, ξεναγοί ήταν διαφορετικοί άνθρωποι με τους οποίους έζησα 130 μέρες σε διαφορετικά μέρη της Ανατολής.

Ζούσε σε καταυλισμούς προσφύγων, μέσα σε σκηνές, σε καταστραμμένα κτήρια και όπου αλλού μπορούσε για να κάνει την δουλειά του. Μερικές φορές η τύχη ήταν με το μέρος του και τον φιλοξενούσαν ντόπιοι.