Πέντε σκιτσογράφοι #me_ton_andrea

Για λίγους ανθρώπους δεν βρίσκεις εύκολα να πεις κάτι κακό. Ο Ανδρέας Πετρουλάκης είναι ένας από αυτούς. Μορφωμένος, καλλιεργημένος, πάντα ενημερωμένος, εξαιρετικά πολιτικοποιημένος -προέρχεται από την Αριστερά- ταλαντούχος. Γιατρός, σκιτσογράφος και αρθρογράφος, με απόψεις που ακόμα κι όταν δεν συμφωνείς, δεν μπορείς παρά να παραδεχτείς την συλλογιστική και την επιχειρηματολογία του.

Ξεκίνησε από το ΒΗΜΑ, το 1985. Μετά, για 15 χρόνια ήταν ο βασικός σκιτσογράφος της «AYΓHΣ». Και τα τελευταία τουλάχιστον 16 χρόνια, τα σκίτσα του είναι το πρώτο πράγμα που αναζητούν οι αναγνώστες της "Καθημερινής" μόλις πάρουν την εφημερίδα στα χέρια τους. Παρ' όλα αυτά.... η αγωγή δεν ήρθε για ένα σκίτσο, αλλά για ένα κείμενο στο Protagon με τίτλο: «Πάνος Καμμένος. Έχουν αρχίσει να του μοιάζουν».

Ο Πάνος Καμμένος τού ζητεί 100 χιλιάδες ευρώ για ηθική αποζημίωση. Αρχικώς του ζητούσε ένα εκατομμύριο ευρώ αλλά μείωσε το απαιτούμενο ποσόν όταν, πριν από λίγες ημέρες, εκδικάστηκε η υπόθεση. Οι δύο πλευρές εξέθεσαν τις απόψεις και την επιχειρηματολογία τους στο δικαστήριο. Εκεί βρέθηκαν πολλοί. Στα social media εκτέθηκαν πολλές απόψεις. Και, όπως ήταν αναμενόμενο, πολιτικοί, δημοσιογράφοι, και φυσικά σκιτσογράφοι στήριξαν με την πένα τους, τον Ανδρέα Πετρουλάκη.

Κώστας Μητρόπουλος

Μιλάμε για τον πολιτικό που φώναζε «Στα τέσσερα! Στα τέσσερα!» μέσα στη Βουλή

«Είναι το γνωστό θέμα με τη σάτιρα και την ελευθερία της. Την μισή απάντηση την έχω έτοιμη. Όταν με ρωτάνε αν είναι ελεύθερη η σάτιρα, λέω πως τίποτα δεν είναι χωρίς όρια στο κόσμο αυτό. Τίποτα απολύτως. Ακόμα και ο Θεός είχε 6 μέρες όριο για να φτιάξει τον κόσμο», λέει ο σκιτσογράφος των Νέων, Κώστας Μητρόπουλος.

«Προσωπικά, έχω την εντύπωση πως το όριο είναι εκεί όπου ο άλλος ενοχλείται. Τίποτα από αυτά, όμως, δεν ισχύει στην περίπτωση του Καμμένου. Ποια είναι τα όρια του Καμμένου; Η προκλητικότητά του είναι αδιανόητη! Πως θα μπορούσε να θίξει ο Πετρουλάκης τον Καμμένο, τον άνθρωπο που έβγαινε μόνο του στη βουλή και φώναζε «Στα τέσσερα! Στα τέσσερα!»

Βέβαια, πολλές είναι και οι προσωπικές εμπειρίες του Κώστα Μητρόπουλου. Συνέβησαν, μάλιστα, πολύ νωρίς στην καριέρα του και, όπως λέει, «έβαλε μυαλό». Η πρώτη δυσάρεστη εμπειρία ήρθε μόλις στον 4ο μήνα της καριέρας του.

Εθίγη ο Γεώργιος Παπανδρέου

«Ενώ έχω χρησιμοποιήσει πολλές φορές σαν θέμα ανθρώπους της δεξιάς, της κεντροδεξιάς, ακόμα και της άκρας δεξιάς.. Συνέβη κάτι το αδιανόητο! Ο μόνος άνθρωπος που εθίγη και έκανε σοβαρά παράπονα στον Λαμπράκη προσωπικά, ήταν ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο παππούς!», θυμάται ο δημοφιλής σκιτσογράφος.

Έτσι για την ιστορία... Ο Λαμπράκης στήριξε τον σκιτσογράφο του αλλά τελικά ο Παπανδρέου είχε δίκιο. "Δέκα ημέρες μετά, ο Εθνικός Κήρυξ, δημοσίευσε τα σκίτσα με τον τίτλο: «Το συγκρότημα υπονομεύει την ένωση Κέντρου»", θυμάται ο κ. Μητρόπουλος.

Ακολούθησαν και άλλες πολλές εμπειρίες. Στη δικτατορία, όταν ο Κώστας Μητρόπουλος έκανε μόνο αθλητικά σκίτσα, ένας λοχαγός, πήρε τηλέφωνο και του είπε να μην ξαναπιάσει ποτέ στην πένα του τον Απόλλωνα. «Βάρα τον Παπαδόπουλο, βάρα τον Παττακό, αλλά μην ξαναπιάσεις στο στόμα σου τον Απόλλωνα», είπε ο λοχαγός.

«Στην Ελλάδα το υλικό είναι άφθονο! Φαντάζεσαι να είχα γεννηθεί σκιτσογράφος στην Ελβετία! Τι θα έκανα;» αναρωτιέται γελώντας.

Όπως διαπιστώνει ο κ. Μητρόπουλος στη Δύση υπάρχει σχετική ελευθερία. Θυμάται όμως την περίπτωση ενός Αιγύπτιου σκιτσογράφου και φίλου του που έχει τεράστιους περιορισμούς και πρέπει να ρίξει την ποιότητα της δουλειάς του για να μην έχει προβλήματα.

Και βέβαια, μιλώντας για όρια εκτός συνόρων, η σκέψη δεν μπορεί παρά να πάει στο Charlie Hebdo. Εκεί βέβαια, ο τύπος φιμώθηκε με τον πιο άγριο τρόπο.

Στο σκίτσο που ετοίμαζε ο κ. Μητρόπουλος, την ώρα που μιλούσαμε, πρωταγωνιστούσε ο Αλέξης Τσίπρας και το θέμα της διαπραγμάτευσης... ένας γκρεμός.... και ένα ρέμα...

Γιάννης Κυριακόπουλος

«Το σκίτσο δείχνει το πολίτευμα της χώρας»

Ήταν το κείμενο του Ανδέα Πετρουλάκη προσβλητικό για τον Πάνο Καμμένο; «Όποιος μπαίνει στο χορό της δημοσιότητας... θα τον χορέψει», απαντάει ο σκιτσογράφος.

Ο Γιάννης Κυριακόπουλος είναι από τους πρώτους ανθρώπους που είδε τα σκίτσα του Ανδρέα Πετρουλάκη και τον παρότρυνε να συνεχίσει... «Τα σκίτσα δείχνουν το πολίτευμα μιας χώρας», λέει χαρακτηριστικά ο γνωστός ΚΥΡ, υιοθετώντας μια φράση της Ελένης Βλάχου.

«Η Ελένη Βλάχου έλεγε πάντα: Δείξτε μου τις γελοιογραφίες μιας χώρας, κι εγώ θα σας πω τι πολίτευα έχει!»

Κάθε σκιτσογράφος έχει βιώσει και μία εμπειρία «λογοκρισίας» από "εύθικτους" πολιτικούς. Κάποιοι τηλεφώνησαν στον εκδότη, άλλοι επέλεξαν τη νομική οδό. Κάποιοι άλλαξαν γνώμη στην πορεία, άλλοι το τράβηξαν μέχρι το τέλος.

Όπως λέει ο ΚΥΡ, και ο ίδιος, σε έναν βαθμό αυτολογοκρίνεται... «Δεν θα κορόιδευα ποτέ κανέναν για τη μεγάλη του μύτη ή τα μεγάλα του αυτιά. Γιατί είναι κάτι που δεν φταίει, ούτε και μπορεί να αλλάξει».

«Παύσατε ΚΥΡ»

Ο ΚΥΡ έπαψε να γελοιογραφεί για δύο ολόκληρα χρόνια κατά τη διάρκεια της Χούντας. Όπως λέει ο ίδιος περιπαιχτικά: «Οι Συνταγματάρχες σάλπισαν το Παύσατε ΚΥΡ».

Τη δεύτερη φορά που χτύπησε το τηλέφωνο της εφημερίδας, στην Ελευθεροτυπία, ήταν ο Βαγγέλης Γιαννόπουλος που πήρε να διαμαρτυρηθεί για ένα ειρωνικό σκίτσο του ΚΥΡ.

“Πολύ κακώς πήρες τηλέφωνο του είπε ο εκδότης της Ελευθεροτυπίας, ο αείμνηστος ΚίτσοςΤεγόπουλος που ήταν και κουνιάδος του»

Η κότα του Τσάτσου

Πίσω στο παρελθόν. Ο ΚΥΡ θυμάται τη μήνυση στον σκιτσογράφο Φωκίωνα Δημητριάδη για την κότα του Τσάτσου.

Κάποτε, ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, ως Υπουργός Προεδρίας τη δεκαετία του '50, κατέβασε από το Ηρώδειο τις "Όρνιθες" του Αριστοφάνη, που λόγω της αθυροστομίας της ενόχλησε τους θρησκόληπτους .

Μετά απ' αυτό το περιστατικό, ο Φωκίων Δημητριάδης στις γελοιογραφίες του ζωγράφιζε διαρκώς δίπλα στον Τσάτσο και μια κότα. Κάποια στιγμή, οι δύο άνδρες βρέθηκαν σε μία εκδήλωση. Η ιστορία θέλει τον υπουργό να ρωτάει: «Μα καλά κ. Δημητριάδη, γιατί με ζωγραφίζετε πάντα με μια κότα;» και ο Δημητριάδης να απαντάει: «Ένα μυστήριο πράγμα υπουργέ μου, το ίδιο ακριβώς με ρωτά και η κότα».

Στο δικαστήριο βέβαια, πήγε ο ίδιος ο Τσάτσος –χωρίς την κότα- και αντιμετώπισε την κατάσταση με χιούμορ!

«Ζούμε στον παράδεισο του γελοιογράφου»

«Η ελληνική πολιτική πάντα δίνει υλικό», λέει ο γνωστός σκιτσογράφος, «Μεχρι να στεγνώσει το μελάνι ενός σκίτσου, έχουν έρθει ακόμη δυο τρεις ιδέες από τα τεκταινόμενα. Ενώ, αν ήμουν στη Φινλανδία τώρα θα ήμουν στο ταμείο ανεργίας. Αλλά εμείς ζούμε στον παράδεισο του γελοιογράφου. Ειδικά τώρα με τον ΣΥΡΙΖΑ, τα πράγματα είναι ακόμη πιο γελοιογραφήσιμα..!»

Ο ΚΥΡ δεν έχει αγαπημένα πρόσωπα, στο στόχαστρο του γελοιογράφου μπαίνει «Όποιος κάνει την πατάτα!»

«Πρώτη φορά πουθενά»

Το παραδοσιακό πλέον ημερολόγιο του ΚΥΡ πούλησε χιλιάδες αντίτυπα πριν καλά καλά μπει ο νέος χρόνος. «Ίσως να τους άρεσε ο τίτλος», λέει ο ΚΥΡ.

«Πρώτη φορά πουθενά»

Την ώρα που μιλούσαμε ο ΚΥΡ ετοίμαζε ένα σκίτσο εμπνευσμένο από το προσφυγικό. «Πρέπει να πάρουμε μια απόφαση, να μας κάψουν οι τζιχαντιστές ή να μας παγώσουν οι αριστεριστές», αναρωτιούνται οι μετανάστες.

Δημήτρης Χαντζόπουλος

Δεν ακούω, δεν βλέπω, δεν μιλάω

Ο γνωστός σκιτσογράφος, άλλοτε των Νέων και πλέον της Καθημερινής, Δημήτρης Χαντζόπουλος, μιλά με την πένα του. Τρία σκίτσα έχει αφιερώσει στον συνάδελφό του Ανδρέα Πετρουλάκη.

Στο πιο πρόσφατο σκίτσο του Δημήτρη Χαντζόπουλου, η τυφλή δικαιοσύνη απευθύνει μία ερώτηση. Ο Ανδρέας Πετρουλάκης, όμως, δεν μπορεί να απαντήσει, αφού τον έχουν φιμώσει. Ο Πάνος Καμμένος, από την άλλη, δεν μπορεί να απαντήσει γιατί δεν ακούει καν την ερώτηση...

Άλλωστε, ο γνωστός σκιτσογράφος είχε τρεξίματα... όταν ο πρώην πρύτανης Θεοδόσης Πελεγρίνης ζητούσε 500.000 ευρώ για γελοιογραφία που "έθιξε" το κύρος του Πανεπιστημίου Αθηνών!

Στάθης

«Δεν είμαστε στη χώρα του Ερντογάν, είμαστε στη χώρα που γέννησε τη δημοκρατία»

«Η αγωγή Καμμένου στοχεύει στην ελευθερία του τύπου» λέει ο Στάθης. «Η σάτιρα δεν διώκεται. Γενικά η δημοσιογραφία δεν διώκεται. Δεν είμαστε στη χώρα του Ερντογάν, είμαστε στη χώρα που γέννησε τη δημοκρατία»

Ο σκιτσογράφος θέτει έναν προβληματισμό χρησιμοποιόντας του μάθημα που πήρε ο Κλέων, όταν πήγε στα δικαστήρια τον Αριστοφάνη.

«Κάποτε ο Αριστοφάνης έκανε μία κωμωδία, τους Ιππείς, εναντίον του Κλέωνα, του βυρσοδέψη. Πήγε ο Κλέωνας στο δικαστήριο και το δικαστήριο αποφάσισε στις επόμενες κωμωδίες του Αριστοφάνη, χορηγός να είναι ο Κλέων. Υπό αυτή την έννοια η δίωξη εναντίον του Πετρουλάκη είναι δείγμα μεγάλης παρακμής για τη χώρα μας και τη δημοκρατία στη χώρα μας»

Η αγωγή Μητσοτάκη

Μία αγωγή στη καριέρα του έχει και ο Στάθης με τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη να στρέφεται εναντίον του, και μετά να αποσύρει την αγωγή του.

«Καλό για εμάς, κακό για τη χώρα»

«Οι Έλληνες πολιτικοί δίνουν υλικό για σάτιρα. Καλό για εμάς, κακό για τη χώρα», λέει ο γνωστός σκιτσογράφος.

Αντίστοιχα περιστατικά υπάρχουν και στην Ευρώπη. «Μόνο που εκεί η κοινωνία αντιδρά πιο έντονα», λέει ο σκιτσογράφος. «Όταν ο Ερντογάν ζήτησε τη δίωξη του Γερμανού κωμικού, η Γερμανοί αντέδρασαν πολύ πιο έντονα –δυστυχώς για εμάς- από όσο αντιδρά η ελληνική κοινωνία σε αντίστοιχες παρεκτροπές»

Ηλίας Μακρής

«Μελαγχολώ στην ιδέα ότι κάποια στιγμή θα φύγουν»

«Πρόκειται για ένα καθαρά δημοσιογραφικό κείμενο», λέει ο Ηλίας Μακρής. «Μια ανάλυση της κατάστασης που επικρατούσε τότε. Και μάλιστα, ένα "κομμάτι" πολύ σωστό»

Και ο Ηλίας Μακρής αφιέρωσε το σκίτσο του στον Ανδρέα Πετρουλάκη

«Αυτοί οι άνθρωποι δεν αντέχουν την κριτική και αντιδρούν με τελείως αντιδημοκρατικό τρόπο. Είναι επικίνδυνοι», λέει ο Ηλίας Μακρής.

Τα παράπονα του Πρωθυπουργού

Η δική του εμπειρία: Όταν ένα πολιτικό πρόσωπο τηλεφώνησε στην εφημερίδα για να διαμαρτυρηθεί για ένα καυστικό σκίτσο του Ηλία Μακρή. «Πολιτικό πρόσωπο σε επίπεδο Πρωθυπουργού, αλλά ονόματα δεν λέμε!» λέει γελώντας ο σκιτσογράφος.

Όσο για αντίστοιχα φαινόμενα στην Ευρώπη: «Αν θεωρούμε Ευρώπη και την Τουρκία, συμβαίνει και στην Ευρώπη», λέει ο σκιτσογράφος.

Όπως λέει ο Ηλίας Μακρής, το υλικό για σάτιρα που δίνουν οι Έλληνες πολιτικοί αυτή τη στιγμή είναι άφθονο. Τόσο, που όπως λέει, «Μελαγχολώ στην ιδέα ότι θα φύγουν κάποια στιγμή»