Ερασιτέχνες οργανοποιοί: μερακλήδες και αυτοδίδακτοι
Θα περίμενε κανείς ότι σε μια χώρα με τόσο πλούσια μουσική παράδοση σαν την Ελλάδα, η τέχνη της οργανοποιίας να διδάσκεται αν όχι σε πανεπιστημιακό επίπεδο -σε συνδυασμό βέβαια με σύγχρονες μουσικές τεχνολογίες- τουλάχιστον σε κάποια ανώτερη σχολή. Και όταν λέμε για μουσική παράδοση εννοούμε παράδοση καταγεγραμμένη, με βάση πηγές, 2.500 ετών. Κάποια στιγμή δημιουργήθηκε ένα ΤΕΙ οργανοποιίας στην Κεφαλλονιά αλλά πολύ γρήγορα μετονομάστηκε σε τεχνολογίας ήχου και μουσικών οργάνων και σήμερα η οργανοποιία έχει μόνο μερικά μαθήματα επιλογής στα μεγάλα εξάμηνα.
Πως μαθαίνει λοιπόν κανείς σήμερα να φτιάχνει μουσικά όργανα;
Η απάντηση είναι: “Μόνος του και με τη βοήθεια των άλλων οργανοποιών”. Τα ξύλα, τα βερνίκια, οι τεχνικές, τα εργαλεία είναι ένας ολόκληρος κόσμος με τον οποίο ο χομπίστας αλλά και ο επαγγελματίας οργανοποιός αναμετριέται κάθε φορά που μπαίνει στο εργαστήριό του.
Το Ιντερνετ είναι γεμάτο πληροφορίες για την οργανοποιία αλλά διαβάζοντας μόνο, κανείς δεν έμαθε να φτιάχνει μουσικά όργανα. Έτσι όλοι οι ερασιτέχνες οργανοποιοί, συνασπίστηκαν, έφτιαξαν ένα δικτυακό φόρουμ για να επικοινωνούν, να ανταλλάσουν πληροφορίες και να βρίσκονται για να δοκιμάζουν τις δημιουργίες τους.
“Στην ουσία οργανοποιός δεν γίνεσαι από τα σεμινάρια και από τις σχολές. Γίνεσαι μονάχα αν πιάσεις μόνος σου το σκαρπέλο και το πριόνι και κόψεις και δουλέψεις. Δεν αρκεί δηλαδή να πας σε ένα σεμινάριο. Όλοι μας έχουμε περάσει από κάποιο σεμινάριο, που ήταν χρήσιμο αλλά αν ο ίδιος δεν καθίσεις να ασχοληθείς να δουλέψεις μόνος σου, δεν βελτιώνεσαι” θα μας πει ο Δημήτρης Σακαλλόγλου, μέλος του φόρουμ Ελλήνων οργανοποιών.
Ενδιαφέρον και από επαγγελματίες
Το φόρουμ των ερασιτεχνών οργανοποιών έχει περίπου 1000 μέλη και οι περισσότεροι είναι άνθρωποι που με τον ένα ή άλλο τρόπο ασχολούνται με την κατασκευή οργάνων. Πρόσφατα τα μέλη του φόρουμ οργάνωσαν την πέμπτη κατά σειρά έκθεση, σε χώρο που τους παραχώρησε ο Δήμος Μοσχάτου για να δείξουν τις δημιουργίες τους, να ανταλλάξουν απόψεις για τις τεχνικές τους και φυσικά για να παίξουν όλοι μαζί μουσική. Η έκθεση είναι ένα γεγονός που σαφώς αφορά περιορισμένο κοινό αλλά είναι σημαντική για την οργανοποιία και την μουσική παιδεία στην χώρα και αυτό φαίνεται από το ότι μεταξύ των επισκεπτών της είναι για γνωστοί μουσικοσυνθέτες αλλά και γνωστοί επαγγελματίες οργανοποιοί.
“Ασχολούμαι περίπου πέντε χρόνια, ερασιτεχνικά” θα μας πει ο κ. Βασίλης Σταθούσης. “Κυρίως επειδή παίζω και λίγο μπουζούκι ήθελα να φτιάξω από μόνος μου ένα όργανο για να βγάλω έναν ήχο που ήθελα εδώ. Αυτό όμως ήταν η αρχή και δεν σταμάτησα εκεί. Έχω φτιάξει μέχρι τώρα έξι επτά όργανα. Κάποια τα έχω εγώ κάποια τα έχω χαρίσει σε φίλους μου. Επιλέγω καλά υλικά, καλής ποιότητας γιατί θέλω να βγαίνουν και τα όργανα καλά και νομίζω το αποτέλεσμα με δικαιώνει.
Ο χώρος της έκθεσης ήταν γεμάτος κόσμο και όχι μόνο οργανοποιούς αλλά και μουσικούς κάθε ηλικίας, που δοκίμαζαν όργανα και έπιαναν κουβέντα με τους τεχνίτες. Αν και οι δουλειές τους γενικά δεν είναι προς πώληση κάποιοι έχουν κάνει τα πρώτα τους επαγγελματικά βήματα ή έχουν αρχίσει να το βλέπουν σαν ένα εν δυνάμει επάγγελμα αλλά για λίγους πελάτες.
Επαγγελματική διέξοδος
“Στην Ελλάδα όπως είναι σήμερα τα πράγματα δεν μπορούμε να συγκριθούμε με βιομηχανική παραγωγή” θα μας πει ο Άγγελος Μακρής, που κατασκευάζει κιθάρες. “Ο Κινέζος μπορεί να φτιάξει μια κιθάρα, σε ένα βιομηχανικό εργαλείο με ένα κόστος στα 200 ευρώ. Εμείς εδώ δεν μπορούμε να αγοράσουμε τα υλικά με αυτό το κόστος. Οπότε η μόνη λύση που έχουμε εμείς είναι να πάμε σε ένα εξειδικευμένο, χειροποίητο μοναδικό κομμάτι.”
Για τους χομπίστες οργανοποιούς δεν υπάρχουν στεγανά στη γνώση. Άλλωστε δεν υπάρχει και οικονομικό κίνητρο γεγονός που αφήνει καθαρότερες και αγνότερες τις προθέσεις. Ό,τι μαθαίνει καθένας πάνω στην κατασκευή οργάνων το μοιράζεται με τους “συναδέλφους” του στο φόρουμ ή σε κατ' ιδίαν συναντήσεις, και έτσι η γνώση διαχέεται, η ποιότητα των οργάνων βελτιώνεται και η ομάδα περνά το χρόνο της όσο το δυνατό καλύτερα και πιο δημιουργικά.