Δελτία ειδήσεων με ΑΙ εκφωνητές – Ζητούμενο αν μπορούμε να τους εμπιστευτούμε

Το βίντεο παράγεται από την Channel 1 με έδρα το Λος Άντζελες, μια startup που δημιουργήθηκε από τους επιχειρηματίες Adam Mosam και Scott Zabielski, οι οποίοι σχεδιάζουν να παρουσιάσουν τα ΑΙ δελτία ειδήσεων σε ένα τηλεοπτικό κανάλι συνεχούς ροής αργότερα φέτος. «Φάνηκε να υπάρχει μια πολύ ενδιαφέρουσα ευκαιρία για την αναβάθμιση της εμπειρίας του χρήστη στις ειδήσεις», λέει στο BBC ο Mosam για την χρήση τεχνητής νοημοσύνης ώστε να προσαρμόσει το περιεχόμενο στις ανάγκες κάθε θεατή.

Η επίδειξη της Channel 1 είναι η πιο πρόσφατη στον τομέα των ΑΙ εκφωνητών ειδήσεων. Στο Κουβέιτ, μια AI δημοσιογράφος με το όνομα Fedha εκφώνησε τίτλους ειδήσεων στα social media της εφημερίδας Kuwait News. Στην ελληνική ΕΡΤ, ο εικονικός παρουσιαστής Ερμής έκανε το ντεμπούτο του τον Μάιο του 2023. Ο νοτιοκορεατικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας SBS ανέθεσε την εκφώνηση των ειδήσεων στην AI παρουσιάστρια Zae-In για πέντε μήνες. Υπάρχουν και άλλοι τέτοιοι εκφωνητές ειδήσεων στην Ινδία και την Ταϊβάν, όλοι δημιουργίες τεχνητής νοημοσύνης.

Υπάρχει όμως ένα βασικό ερώτημα που δεν έχει ακόμη απαντηθεί: θα εμπιστευτούν οι τηλεθεατές τις ειδήσεις που θα εκφωνούνται από τεχνητή νοημοσύνη και όχι από ανθρώπους;

Η εμπιστοσύνη στους ανθρώπους που παρουσιάζουν τις ειδήσεις έχει πέσει στο χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών, σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας δημοσκοπήσεων Ipsos. Μόλις το 42% των ανθρώπων στο Ηνωμένο Βασίλειο εμπιστεύεται τους τηλεοπτικούς παρουσιαστές ειδήσεων, ποσοστό που μειώθηκε κατά 16 ποσοστιαίες μονάδες μέσα σε ένα χρόνο. Πολλοί πλέον επιλέγουν να μαθαίνουν τις ειδήσεις από μεμονωμένους δημιουργούς ή influencers.

Τι είναι η παρακοινωνική επιρροή

Αυτοί οι αστέρες των social media αξιοποιούν μια σύνδεση με το κοινό τους που ονομάζεται παρακοινωνική επιρροή. Όρος που επινοήθηκε τη δεκαετία του 1950 από ακαδημαϊκούς του Πανεπιστημίου του Σικάγο, η παρακοινωνική σχέση είναι η πεποίθηση που είχαν οι θεατές των βραδινών ειδησεογραφικών εκπομπών της εποχής ότι ο παρουσιαστής μιλούσε μέσω της κάμερας απευθείας σε αυτούς. Οι παρουσιαστές των ειδήσεων έγιναν κάτι περισσότερο από απλοί δημοσιογράφοι που έλεγαν τις ειδήσεις – έγιναν φίλοι, ευπρόσδεκτοι στα σαλόνια των τηλεθεατών κάθε βράδυ. Οι σημερινοί influencers υιοθέτησαν με μεγάλη επιτυχία την ίδια μορφή απεύθυνσης στην κάμερα και προσωπικής σύνδεσης.

Αλλά δεν είναι βέβαιο αν η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αναπαράγει αυτή την προσωπική σχέση. «Ποτέ δεν θα έχετε με μια τεχνητή νοημοσύνη την ίδια σχέση που έχετε με έναν άλλο άνθρωπο», παραδέχεται ο Mosam.

Ωστόσο, υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι δεν αναζητούν πλέον αμεροληψία. «Δεν το κάνουμε αυτό επειδή πιστεύουμε ότι ένα ρομπότ κάνει καλύτερη δουλειά από έναν άνθρωπο - αυτό είναι γελοίο».

Πάντως, οι ειδήσεις δεν εκφωνούνταν πάντα από δημοσιογράφους. «Όταν ξεκίνησα στη δημοσιογραφία, είχαμε ηθοποιούς που διάβαζαν τις ειδήσεις», λέει ο Nic Newman, ανώτερος ερευνητικός συνεργάτης στο Ινστιτούτο Reuters για τη Μελέτη της Δημοσιογραφίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. «Και ο κόσμος ήταν σχετικά εντάξει με αυτό».

Ναι μεν, αλλά...

Το γεγονός ότι οι δημοσιογράφοι δεν διάβαζαν πάντα τις ειδήσεις σημαίνει ότι αυτή η δοκιμή με την τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε κάλλιστα να πετύχει – αλλά με κάποιους περιορισμούς, εκτιμά ο Newman. Θα είναι χρήσιμη μόνο για σύντομα δελτία ειδήσεων, καθώς δύσκολα οι τηλεθεατές θα συνάψουν παρακοινωνική σχέση με έναν AI παρουσιαστή. «Για την παρουσίαση ειδησεογραφικών προγραμμάτων, θεωρώ ότι η ανθρωπιά θα εξακολουθήσει να είναι πολύ σημαντική», λέει.

Πέρα από το ζήτημα του παρουσιαστή, υπάρχει και το ερώτημα αν το κοινό θα εμπιστευτεί περιεχόμενο που γνωρίζει ότι παράγεται από τεχνητή νοημοσύνη όπως γίνεται στο NewsGPT, το οποίο ισχυρίζεται ότι είναι το πρώτο ειδησεογραφικό κανάλι στον κόσμο που λειτουργεί εξ ολοκλήρου με τεχνητή νοημοσύνη.

Προς το παρόν, η Channel 1 έχει αναθέσει σε ομάδα 12 ατόμων τον έλεγχο των σεναρίων που δημιουργούνται από την τεχνητή νοημοσύνη και την επιλογή των θεμάτων που θα πρέπει να καλυφθούν. Ο Mosan λέει ότι υπάρχει μια διαδικασία 13 βημάτων από την οποία η Channel 1 περνάει για κάθε ρεπορτάζ πριν την προβολή του, ώστε να διασφαλίσει ότι ορισμένα από τα προβλήματα της δημιουργικής τεχνητής νοημοσύνης δεν θα βγουν στον αέρα. Σε αυτά περιλαμβάνεται περιεχόμενο που έχουν δημιουργήσει τα ίδια τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, κάτι που προφανώς δεν επιτρέπεται στη δημοσιογραφία.

Μπορεί ένα bot να κάνει ρεπορτάζ;

Το να μπορεί κανείς να βρει γεγονότα που έχουν πραγματικό ειδησεογραφικό ενδιαφέρον και αξίζει να κάνει ρεπορτάζ γι' αυτά, είναι ένα άλλο στοιχείο με το οποίο η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να δυσκολευτεί, συμφωνούν οι Mosan και Newman. Το δοκιμαστικό δελτίο ειδήσεων της Channel 1 βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό σε ιστορίες που βρήκαν και σε υλικό που κινηματογράφησαν άνθρωποι δημοσιογράφοι.

«Αν δεν υπάρχει αυτή η πρώτη ύλη από τους ανθρώπους, τότε η τεχνητή νοημοσύνη δεν έχει απολύτως τίποτα για να δουλέψει», λέει ο Newman.

Ο Mosan πιστεύει ότι υπάρχουν ορισμένα στοιχεία της διαδικασίας του ρεπορτάζ που μπορούν να υλοποιηθούν από την τεχνητή νοημοσύνη και άλλα που δεν μπορούν. «Δεν θα μπορέσει ποτέ να συγκεντρώσει πληροφορίες όπως γίνεται από άτομο προς άτομο ή να πάρει σωστές συνεντεύξεις», λέει. Γι΄αυτό και η συλλογή ειδήσεων αποκλειστικά με τεχνητή νοημοσύνη, χωρίς την εμπλοκή ανθρώπων, δεν περιλαμβάνεται στα τρέχοντα σχέδια της Channel 1.