Πόλεμος στη Μ. Ανατολή: Πόσο πιθανός είναι ένας πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ

Οι δυτικές δυνάμεις παρακολουθούν με προσοχή τις κινήσεις του υπ’ αριθμόν ένα «υπόπτου» στην περιοχή, της Χεζμπολάχ, που ήδη έχει αρχίσει να απασχολεί το στρατό του Ισραήλ στο βορρά.

Πόσο πιθανός, όμως, είναι ένας πόλεμος μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ, ενδεχόμενο που προκαλεί τρόμο στην πολιτική σκηνή και τους πολίτες του Λιβάνου;

Οι απόψεις διίστανται.

«Ο κόσμος είναι εξουθενωμένος -δεν αντέχουν πολύ ακόμα» λέει ο Ramad Boukallil, ένας Λιβανέζος επιχειρηματίας, μιλώντας στο Politico.

Και συνεχίζει:

«Το Λίβανο είναι σε αναταραχή: είχαμε τέσσερα χρόνια σκληρής οικονομικής κρίσης. Ο κόσμος δεν τρώει τρία γεύματα και δεν τα βγάζει πέρα με δυσκολία.

Είχαμε την έκρηξη στο λιμάνι, την πανδημία, την οικονομική κατάρρευση… Θεέ μου να μη μας βρει και άλλος πόλεμος».

Ο πληθωρισμός στο Λίβανο φτάνει στο 250% και σύμφωνα με το Human Rights Watch, περίπου 80% του πληθυσμού ζει υπό το όριο της φτώχειας.

Ο πολιτικός βραχίονας της Χεζμπολάχ – που δεν χαρακτηρίζεται ως τρομοκρατική οργάνωση από τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη, εν αντιθέσει με την ένοπλη πτέρυγά της – ασκεί μεγάλη επιρροή στην πολιτική και την κοινωνική ζωή του Λιβάνου.

Διατηρεί περίπου το 12% των εδρών στο κοινοβούλιο, δέχεται τη στήριξη και άλλων παρατάξεων και διαχειρίζεται τις δικές της τράπεζες με πρόσβαση σε αμερικανικά δολάρια.

O υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Ιωάβ Γκάλαντ, δήλωσε την Κυριακή ότι το Ισραήλ δεν έχει καμία πρόθεση να ξεκινήσει πόλεμο στο βόρειο μέτωπο και ότι εάν η Χεζμπολάχ συγκρατηθεί, τότε η κατάσταση στα σύνορα δεν θα αλλάξει.

«Δεν έχουμε κανένα ενδιαφέρον για πόλεμο στο βορρά. Δεν θέλουμε να κλιμακωθεί η κατάσταση» δήλωσε ο Γκάλαντ, μιλώντας σε δημοσιογράφους.

Προειδοποίησε, ωστόσο, ότι σε περίπτωση που η Χεζμπολάχ επιλέξει το μονοπάτι του πολέμου τότε «θα πληρώσει πολύ μεγάλο αντίτιμο».

«Πολύ μεγάλο. Αλλά άμα συγκρατηθεί εμείς θα το σεβαστούμε αυτό και θα διατηρήσουμε την κατάσταση ως έχει» είπε ο Γκάλαντ.

Η αγωνία για πιθανή εμπλοκή της Χεζμπολάχ στην περιοχή είναι μεγάλη, ιδιαίτερα μετά από τις δηλώσεις της οργάνωσης ότι είναι έτοιμη να πολεμήσει το Ισραήλ και ότι τα καλέσματα των αραβικών χωρών και των διεθνών δυνάμεων για μη εμπλοκή της δεν θα έχουν αποτέλεσμα.

Πηγές δήλωσαν στο Reuters ότι η Χεζμπολάχ έχει -προσώρας- προχωρήσει σε περιορισμένης έκτασης κινήσεις, που είναι σχεδιασμένες με τέτοιο τρόπο ώστε να μην μπει στο στόχαστρο του Ισραήλ το Λίβανο.

Επιδιώκει, ωστόσο, να δημιουργηθεί «πονοκέφαλος» στο Ισραήλ και να παραμένουν «απασχολημένες» οι ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας στην περιοχή.

Ανησυχία έχει προκαλεί στη διεθνή κοινότητα και η πληροφορία ότι η Χεζμπολάχ έχει μετακινήσει ελίτ δυνάμεις της στα κατεχόμενα από το Ισραήλ Υψίπεδα του Γκολάν, νοτιοανατολικά του Λιβάνου.

Ο Mark Regev, σύμβουλος του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, δήλωσε στο βρετανικό κανάλι Spectator ότι η χώρα του είναι προετοιμασμένη για τη Χεζμπολάχ, το «διδυμάκι» της Χαμάς, όπως τη χαρακτήρισε.

«Η Χεζμπολάχ ενδεχομένως να προσπαθήσει να κλιμακώσει την κατάσταση, οπότε το μήνυμά μου είναι ξεκάθαρο: μπορεί να μας αιφνιδίασε η επίθεση της Χαμάς το πρωί του Σαββάτου αλλά δεν θα μας αιφνιδιάσει μια επίθεση από το βορρά. Είμαστε έτοιμοι, είμαστε προετοιμασμένοι. Δεν θέλουμε πόλεμο στο βορρά αλλά αν μας υποχρεώσουν, όπως έλεγα, είμαστε έτοιμοι και θα κερδίσουμε αποφασιστικά και στο βορρά».

Οι ΗΠΑ έχουν προειδοποιήσει την Τεχεράνη να μην αναμειχθεί στον πόλεμο, με τον σύμβουλο εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν να λέει στο CBS «υπάρχει πραγματικός κίνδυνος κλιμάκωσης αυτής της σύγκρουσης – το άνοιγμα ενός δευτέρου μετώπου στο βορρά και, φυσικά, εμπλοκή του Ιράν».

Ο Τζο Μπάιντεν, άλλωστε, προειδοποίησε δημόσια περιφερειακούς «παίκτες» στην περιοχή -επί της ουσίας το Ιράν και τη Χεζμπολάχ- να μην αναμειχθούν.

«Μη» είπε λακωνικά ο Αμερικανός πρόεδρος.

Σε κάθε περίπτωση, το προετοιμαστεί για το ενδεχόμενο μιας στρατιωτικής σύρραξης με τη Χεζμπολάχ, ενεργοποιώντας σχέδιο για την απομάκρυνση των κατοίκων 28 οικισμών σε απόσταση 2χμλ από το Λίβανο.

Η «απειλή» του Ιράν

Το Ιράν δεν έχει κρύψει ποτέ ότι στηρίζει τόσο τη Χαμάς όσο και το ένοπλο τμήμα της Χεζμπολάχ, με τον υπουργό Εξωτερικών της χώρας Χοσεΐν Αμίρ-Αμπντολαχιάν να δηλώνει μόλις την Κυριακή ότι η «κρίση ενδεχομένως να επεκταθεί» εάν το Ισραήλ δεν σταματήσει τις βάρβαρες επιθέσεις σε αμάχους στη Γάζα.

Το Reuters μετέδωσε μάλιστα τη Δευτέρα ότι ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Nasser Kanaani, δήλωσε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου του ότι το Ιράν θεωρεί πως οι ΗΠΑ έχουν ήδη εμπλακεί στρατιωτικά στη διαμάχη μεταξύ του Ισραηλινών και Παλαιστινίων.

Σε ανάλυσή του για την κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή, το Αραβικό Κέντρο της Ουάσινγκτον υποστηρίζει ότι το ενδεχόμενο ενός πολέμου μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ είναι μάλλον μικρό.

Οι αναλυτές υπογραμμίζουν ότι παρά την πολεμική διάθεση που επικρατεί ανάμεσα στην πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του Ισραήλ αυτό το διάστημα, δεν φαίνεται να υπάρχει πρόθεση να ανοίξει ένα ακόμη μεγάλο και σημαντικό μέτωπο -τουλάχιστον όχι αυτή τη στιγμή.

Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Λωρίδα της Γάζας αλλά και η αντιμετώπιση των συνεπειών της επίθεσης της Χαμάς αποτελούν την απόλυτη προτεραιότητα για την κυβέρνηση του Ισραήλ, με την κυβέρνηση της χώρας να κάνει τα αδύνατα – δυνατά για να «ξεχαστούν» οι ντροπιαστικές καθυστερήσεις της.

Την ίδια ώρα, ένας πόλεμος στο βορρά δεν θα είναι απλή υπόθεση για το Ισραήλ: απαιτείται προσεκτικός σχεδιασμός και αψεγάδιαστη εκτέλεση για να μην υπάρξει επανάληψη του άκαρπου πολέμου με τη Χεζμπολάχ το 2006.

Ο «Δεύτερος Λιβανικός Πόλεμος», όπως τον αποκαλούν οι Ισραηλινοί, διήρκεσε 34 ημέρες, κατέστρεψε τις υποδομές του Λιβάνου και του βορείου Ισραήλ και ενδυνάμωσε τη Χεζμπολάχ, που μετατράπηκε σε κυρίαρχη πολιτική και στρατιωτική δύναμη στη χώρα.

Η Χεζμπολάχ είναι στρατιωτικά ανώτερη της Χαμάς και -με τη βοήθεια του Ιράν- είναι εξαιρετικά εξοπλισμένη.

Οι χιλιάδες μαχητές της είναι καλοεκπαιδευμένοι και φέρεται να έχει περί τους 100.000 πυραύλους.

Η στρατιωτική αυτή οργάνωση αποτελεί πηγή μεγάλης ανησυχίας για τις ΗΠΑ, που έστειλαν στη Μεσόγειο δύο αεροπλανοφόρα.

Και παρότι είναι ελάχιστες οι πιθανότητες να εμπλακούν ευθέως Αμερικανοί στρατιώτες και εξοπλισμός σε μια αντιπαράθεση με τη Χεζμπολάχ, η παρουσία τους στέλνει αδιαμφισβήτητα ένα αποτρεπτικό μήνυμα.

Η υπόσχεση της Χεζμπολάχ

Η Χεζμπολάχ έχει ούτε λίγο ούτε πολύ υποσχεθεί στην κυβέρνηση του Λιβάνου ότι δεν θα ξεκινήσει πόλεμο με το Ισραήλ.

Οι συνθήκες, όμως, ενδεχομένως να αλλάξουν και η Χεζμπολάχ να αισθανθεί ότι δεν έχει άλλη επιλογή από το να προχωρήσει σε ένοπλη σύρραξη.

Υπάρχουν τρεις λόγοι που η Χεζμπολάχ θα αποφύγει τον πόλεμο με το Ισραήλ:

1. Το Ισραήλ θα καταστρέψει όποια υποδομή έχει απομείνει στο Λίβανο. Προσφάτως, η κυβέρνηση του Ισραήλ απείλησε να επιστρέψει το Λίβανο στη λίθινη εποχή, εάν η Χεζμπολάχ ξεκινήσει πόλεμο μαζί της.

2. Η οργάνωση δεν μπορεί πλέον να περιμένει στήριξη της στρατηγικής της από πολιτικές δυνάμεις στο Λίβανο, όπως έγινε το 2006 με κύριο σύμμαχο τον πρώην πρόεδρο Michel Aoun του Ελεύθερου Χριστιανικού Πατριωτικού Κινήματος (FPM). Ωστόσο, το FPM είναι πλέον η σκιά του παλιού του εαυτού και ο ηγέτης του, Gebran Bassil, δεν έχει τη στήριξη του κόμματός του.

3. Το υπό την επιρροή της Χεζμπολάχ Λίβανο δεν μπορεί να περιμένει στήριξη από τις αραβικές χώρες για να ξαναχτίσει όσα θα καταστραφούν από τους Ισραηλινούς. Και αυτό γιατί ο Γενικός Γραμματέας της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα άσκησε το 2014 σφοδρή κριτική στα αραβικά κράτη για τη στάση τους στον πόλεμο της Υεμένης αλλά και μια σειρά άλλων περιφερειακών ζητημάτων.