«Πολιτικό θέατρο»: Εγκληματολόγος σχολιάζει το κύμα βίας στη Σουηδία και την εμπλοκή του στρατού

Τις περασμένες ημέρες, ο πρωθυπουργός της χώρας Ουλφ Κρίστερσον ανακοίνωσε την εμπλοκή του στρατού για την αντιμετώπιση των βίαιων συμμοριών που διεξάγουν «πόλεμο» στους δρόμους της χώρας.

Το σκανδιναβικό έθνος συγκλονίστηκε από αριθμό – ρεκόρ νεκρών από πυροβόλα όπλα κατά τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου, με εγκληματικές ομάδες να μάχονται για τον έλεγχο περιοχών γύρω από τη Στοκχόλμη και την Ουψάλα, αδιαφορώντας για τον βαρύ φόρο αίματος και τις παράπλευρες απώλειες.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, 11 άνθρωποι σκοτώθηκαν από πυρά κατά τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου -ο πιο θανατηφόρος μήνας από τον Δεκέμβριο του 2019.

Η σουηδική αστυνομία έχει ανακοινώσει πως περίπου 30.000 άνθρωποι στη Σουηδία εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα με το οργανωμένο έγκλημα.

Γιατί, όμως, καταγράφεται αυτή η έκρηξη οργανωμένου εγκλήματος και μάλιστα σε μια χώρα όπου δεν υπάρχει τέτοια «παράδοση»;

«Η πρόσφατη αύξηση της βίας στη Σουηδία είναι δύσκολο να εξηγηθεί και είναι παράδοξη για αρκετούς λόγους. Η μη θανατηφόρος και η θανατηφόρος βία έχουν ιστορικά άμεση σχέση μεταξύ τους. Κατά τη διάρκεια του 21ου αιώνα, ωστόσο, το μοτίβο αυτό έχει “θολώσει”» λέει στο CNN Greece o καθηγητής Estrada, αποσυνδέοντας την εμφάνιση της παραβατικότητας με χρήση όπλων με την «απλή» παραβατικότητα ανηλίκων.

Εξηγεί δε, πως στη Σουηδία η «παραδοσιακή» παραβατικότητα ανηλίκων έχει μειωθεί, ακολουθώντας το μοτίβο και άλλων ευρωπαϊκών χωρών.

«Η αύξηση της σχετιζόμενης με όπλα βίας, λοιπόν, δεν είναι η “κορυφή του παγόβουνου”, κάτι που σημαίνει ότι χρειαζόμαστε συγκεκριμένες και όχι γενικόλογες εξηγήσεις» αναφέρει χαρακτηριστικά ο καθηγητής Felipe Estrada.

Μαφιόζικη νοοτροπία

Για τους περισσότερους Ευρωπαίους, η Σουηδία ήταν ένα ασφαλές καταφύγιο και ένα υπέροχο παράδειγμα μιας κοινωνίας συνεργασίας.

Πώς άρχισε, όμως, να αναπτύσσεται μια μαφιόζικη νοοτροπία στη σκανδιναβική χώρα;

Όπως εξηγεί στο CNN Greece ο ειδικός, σε αυτό συνέβαλαν παράγοντες όπως η μη ανίχνευση σοβαρών, βίαιων εγκλημάτων στην αρχή του κύματος βίας και οι συνεπακόλουθες επιθέσεις εκδίκησης.

«(…) Και φυσικά η εύκολη πρόσβαση σε όπλα αλλά και ο ανταγωνισμός για την κυριαρχία σε μια μη οργανωμένη αγορά ναρκωτικών, που φέρνει τεράστια κέρδη στους εγκληματίες» λέει ο καθηγητής Estrada.

Ο εγκληματολόγος υπογραμμίζει, παράλληλα, πως είναι ξεκάθαρο ότι η στρατολόγηση παιδιών και νέων αγοριών από τις συμμορίες δεν έχει σταματήσει, σημειώνοντας παράλληλα ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής είναι τιμωρητικά και τίθενται σε ισχύ μετά από την διάπραξη ενός εγκλήματος.

Η εμπλοκή του στρατού

Ανάμεσα στα μέτρα που ανακοινώθηκαν την περασμένη εβδομάδα από τον πρωθυπουργό ήταν και η εμπλοκή του στρατού στη συλλογή και ανάλυση δεδομένων, απόφαση που σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως τόσο στο σουηδικό όσο και το διεθνή Τύπο.

Οι ανακοινώσεις αυτές του Σουηδού πρωθυπουργού ήρθαν μετά από δύο δολοφονίες στη Στοκχόλμη και το θάνατο μιας αθώας γυναίκας από έκρηξη κοντά στο σπίτι της, βόρεια της πρωτεύουσας.

«Κανένας που ερευνά τέτοια ζητήματα δεν πιστεύει ότι ο στρατός είναι η λύση. Αυτό είναι απλώς πολιτικό θέατρο. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα με αρκετούς τρόπους. Από πλευράς της αστυνομίας, είναι φυσικά σημαντικό να εξιχνιάζονται τα βίαια εγκλήματα που έχουν λάβει χώρα και να οδηγούνται στον εισαγγελέα όσοι τράβηξαν τη σκανδάλη -αν όχι για κανέναν άλλο λόγο μόνο και μόνο για την απόδοση Δικαιοσύνης» εξηγεί ο ίδιος.

Και συμπληρώνει:

«Σημαντικό, επίσης, για τον περιορισμό της εξέλιξης του φαινομένου, είναι να εργαστούμε για να μειωθεί ο αριθμός των νέων υποθέσεων».

Αυτό μπορεί να γίνει βραχυπρόθεσμα με ειδικά σχεδιασμένα προγράμματα που εστιάζουν στην αποτροπή.

«Το πιο σημαντικό, όμως, μακροπρόθεσμα, είναι να μειώσουμε το ρυθμό επιστράτευσης νεαρών ανδρών σε τέτοιες εγκληματικές οργανώσεις» λέει ο εγκληματολόγος, υπογραμμίζοντας ότι προς αυτό τον σκοπό θα πρέπει να στηριχθούν με διάφορους τρόπους οι οικογένειες και να υπάρχει έγκαιρη παρέμβαση από τα σχολεία για όσους δυσκολεύονται να ακολουθήσουν το εκπαιδευτικό πρόγραμμα.

Θα πρέπει, επίσης, να καλλιεργούνται οι συνθήκες αυτές που επιτρέπουν στους νέους να δεθούν με άλλα άτομα της ηλικίας τους και να απασχολούνται όταν δεν είναι στο σχολείο αλλά και να υπάρξει μέριμνα για την είσοδο των νεαρών στην αγορά εργασίας.

«Δεν υπάρχουν ποτέ εγγυήσεις αλλά η δραστηριότητα αυτή δημιουργεί ένα είδος επίσημου και ανεπίσημου κοινωνικού ελέγχου που κάνει το ενδεχόμενο στρατολόγησης λιγότερο πιθανό» λέει ο καθηγητής Estrada.

Ποια παιδιά είναι ευάλωτα

Ο εγκληματολόγος ξεκαθαρίζει παράλληλα πως οι συμμορίες και η αδιανόητη βία τους «δεν είναι ελκυστικές στη συντριπτική πλειοψηφία των νέων αγοριών που μεγάλωσαν στη Σουηδία».

«Και αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τις κοινωνική ή εθνική προέλευση. Αν κοιτάξουμε την ομάδα παιδιών που κινδυνεύουν περισσότερο να ενταχθούν σε εγκληματικές ομάδες, θα δούμε ότι είναι ένας συνδυασμός πολλών παραγόντων που ενισχύουν ο ένας τον άλλο» λέει ο καθηγητής εγκληματολογίας, και καταλήγει:

«Είναι τόσο η έλλειψη πόρων του ατόμου όσο και τα χρήματα που μπορεί να προσφέρει μια συμμορία. Όσο τα παιδιά μεγαλώνουν και γίνονται έφηβοι, οι φίλοι και το στάτους γίνονται όλο και πιο σημαντικά. Για τα νεαρά αγόρια που δεν τα πηγαίνουν καλά στο δημοτικό, δεν έχουν δομημένο ελεύθερο χρόνο και δεν “βλέπουν” ένα μέλλον στην εκπαίδευση και ενδιαφέρουσα εργασία ως ενήλικες, η νοοτροπία “εδώ και τώρα” είναι πιο λογική. Και για τα αγόρια που έχουν επίσης την ατυχία να μεγαλώσουν σε περιοχές όπου υπάρχουν έντονα κοινωνικά προβλήματα, οι πιθανότητες να κάνουν φίλους με άλλα αγόρια αντίστοιχου υπόβαθρου αυξάνονται. Δημιουργώντας ομάδες με άλλους, δημιουργείται μια κοινότητα που προσφέρει ενθουσιασμό, στάτους και ένα αίσθημα ότι ανήκεις κάπου. Η συμμορία μπορεί, επίσης, βραχυπρόθεσμα να προσφέρει ασφάλεια και χρήματα. Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, ξέρουμε ότι για τους περισσότερους ανθρώπους θα είναι ένας καταστροφικός και κακός τρόπος ζωής».