Γιατί είναι πολύ επικίνδυνα τα νερά των πλημμυρών
Όταν καιρικά φαινόμενα όπως ο τυφώνας Ιντάλια – που έπληξε αυτή την εβδομάδα την ακτή του Κόλπου της Φλόριντα – σαρώνουν περιοχές με καταρρακτώδη βροχή, οι πλημμύρες που προκύπτουν ενέχουν μεγάλους κινδύνους πέρα από τις άμεσες φυσικές ζημιές που προκαλούν.
Καθώς το νερό συσσωρεύεται σε μια περιοχή, μαζί του έρχεται πλήθος απειλών για την ανθρώπινη υγεία, συμπεριλαμβανομένων βακτηρίων, ιών, χημικών ουσιών, συντριμμιών, κατεστραμμένων γραμμών ηλεκτροδότησης, ακόμη και άγριων ζώων.
Και οι απειλές αυτές αυξάνονται όσο η κλιματική αλλαγή προκαλεί συχνότερες πλημμύρες σε όλο τον κόσμο. «Οι πλημμύρες θα συνεχίσουν να αποτελούν ένα όλο και πιο συχνό πρόβλημα», λέει στο Scientific American ο Τόμας Φρέιζερ, οικολόγος στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Φλόριντα, ο οποίος μελετά τις πλημμύρες. «Είμαστε αντιμέτωποι με την πραγματικότητα της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, των εντονότερων τροπικών καταιγίδων και τυφώνων και γενικότερα των ακραίων βροχοπτώσεων».
Μικροοργανισμοί και χημικά
Τα μικρότερα υλικά στα νερά των πλημμυρών μπορεί να είναι τα πιο επικίνδυνα, λέει ο Χένρι Μπρισένιο, γεωλόγος του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Φλόριντα που μελετά το νερό. «Τα προβλήματα είναι πράγματα που, πολλά από αυτά, δεν τα βλέπεις», λέει αναφερόμενος στους παθογόνους μικροοργανισμούς και τις χημικές ουσίες που μπορούν να συσσωρευτούν στα πλημμυρικά ύδατα.
Οι παθογόνοι μικροοργανισμοί προέρχονται συχνά από υπερφορτωμένα συστήματα διαχείρισης υδάτων που προκαλούν εκροές λυμάτων – αν και βακτήρια όπως τα «σαρκοφάγα», μολυσματικά Vibrio μπορούν επίσης να εισέλθουν από τη φύση με το θαλασσινό νερό. Σε ορισμένες περιοχές της Αφρικής, της Νότιας Ασίας και της Καραϊβικής, οι πλημμύρες είναι γνωστό ότι εξαπλώνουν τα βακτήρια που προκαλούν χολέρα.
Είτε μια πλημμυρισμένη περιοχή είναι αστική είτε αγροτική, τα νερά μπορούν επίσης να φέρουν μαζί τους μια σειρά από χημικές ουσίες όπως το πετρέλαιο κίνησης και τα χημικά καθαρισμού από τις πόλεις ή τα φυτοφάρμακα και τα λιπάσματα από τις γεωργικές εκτάσεις.
Συντρίμμια, ζώα
Άλλες απειλές είναι μεγαλύτερες σε φυσικό μέγεθος. Οι κατεστραμμένες γραμμές ηλεκτροδότησης μπορούν να ηλεκτρίσουν τα πλημμυρικά ύδατα, και τα κλαδιά δέντρων και άλλα συντρίμμια μπορούν να βλάψουν τους ανθρώπους που προσπαθούν να κινηθούν μέσα στο νερό, ιδίως αν τα συντρίμμια αυτά βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια. «Συχνά δεν μπορείτε να τα δείτε και μπορεί να κινούνται με μεγάλη ταχύτητα», λέει ο Φρέιζερ.
Τα νερά των πλημμυρών μπορούν επίσης να μεταφέρουν ζώα. Στην περίπτωση της Φλόριντα αυτό μπορεί να σημαίνει ακόμη και αλιγάτορες. Συνήθως πρόκειται για φίδια και αρουραίους, αλλά και επικίνδυνα έντομα.
Αν έρθετε σε επαφή με πλημμυρικά ύδατα
Ενώ για όλους τους παραπάνω λόγους η επαφή με τα νερά των πλημμυρών πρέπει να αποφεύγεται, αυτό δεν είναι πάντα εφικτό για τους ανθρώπους που πρέπει να εκκενώσουν μια περιοχή ή για τους διασώστες που προσπαθούν να τους βοηθήσουν.
«Προσπαθήστε πάση θυσία να μην καταπιείτε καθόλου πλημμυρικά ύδατα», λέει ο Φρέιζερ. «Μετά την επαφή να κάνετε ένα μπάνιο ή ένα ντους το συντομότερο δυνατό. Πρέπει να μειώσετε την έκθεση σε παθογόνους μικροοργανισμούς και τοξίνες που μπορεί να υπάρχουν σε αυτά τα νερά, πρέπει να τα απομακρύνετε από το σώμα σας». Αν έχετε κάποια τραύματα στο σώμα, αν είναι δυνατόν κρατήστε τα ψηλά και στεγνά. «Να είστε προσεκτικοί με γρατζουνιές και άλλες πληγές», λέει ο Μπρισένιο, «επειδή από αυτές μπορούν να εισέλθουν βακτήρια και παθογόνα στο σώμα σας».
Όταν τα νερά των πλημμυρών παραμένουν, ιδίως σε θερμότερες περιοχές, μπορούν επίσης να γίνουν τόπος αναπαραγωγής τόσο για παθογόνα όσο και για κουνούπια που μπορούν να τα μεταφέρουν, λέει ο Φρέιζερ – γι’ αυτό και οι άνθρωποι σε πλημμυρισμένες περιοχές δεν πρέπει να μειώσουν την επιφυλακή τους όσο περνάει ο καιρός.