Κων. Φίλης: Η Ελλάδα τέλειο άλλοθι για την στροφή Ερντογάν – Δύσκολα θα πάνε στην Άγκυρα τα F-16

Η «στροφή» Ερντογάν στο ρεαλισμό

Ο διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων σημειώνει πως η Τουρκία σήμερα έχει πραγματοποιήσει μία ευδιάκριτη στροφή ειδικά στις περιφερειακές πραγματικότητες με τις οποίες είχε τα τελευταία χρόνια χαράξει «κόκκινες γραμμές».

«Ο Ερντογάν μετά το Βίλνιους προσπαθεί να δείξει ένα άλλο πρόσωπο στην Δύση. Ένα πρόσωπο διαλλακτικό, μία Τουρκία που δεν προκαλεί» υπογραμμίζει ο κ. Φίλης και συνεχίζει σημειώνοντας πως αναφορικά με την χώρα μας:

«Η Ελλάδα υπήρξε το τέλειο άλλοθι για τον ίδιο καθώς είναι το μόνο μέτωπο στο εσωτερικό της Τουρκίας για το οποίο η αντιπολίτευση τον κατηγορούσε για ενδοτισμό».

Ο Κωνσταντίνος Φίλης σημειώνει πως η αλλαγή στάσης της Τουρκίας με την χώρα μας είναι σημαντική και χρονικά, καθώς έχουμε όλο το τελευταίο διάστημα σχεδόν μηδενικές παραβιάσεις και υπερπτήσεις αλλά και πολύ πιο ήπια ρητορική της Άγκυρας προς την Αθήνα.

Ο κ. Φίλης τονίζει:

«Υπάρχει πιθανότητα η ηρεμία ανάμεσα σε Αθήνα και Άγκυρα να είναι και μεγάλη σε χρονική διάρκεια. Η Άγκυρα σήμερα μπορεί να διατηρήσει αυτό το προφίλ αναμένοντας τις κινήσεις του Μπάϊντεν για τα F-16 αλλά και να αλλάξει στάση, δεν θα είναι άλλωστε και η πρώτη φορά, χρησιμοποιώντας το υποτιθέμενο “αδιέξοδο” με την Ελλάδα ως αφορμή για νέα ένταση».

Η Τουρκία που πλησιάζει και πάλι την Δύση

Αναφερόμενος στην γενικότερη στροφή Ερντογάν προς την Δύση ο κ. Φίλης λέει πως αυτό οφείλεται κυρίως στις δύσκολες αποφάσεις που έχει να πάρει ο Τούρκος Πρόεδρος το αμέσως επόμενο διάστημα στο εσωτερικό της χώρας του:

«H οικονομία είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα για τον Ερντογάν σήμερα. Ο Τούρκος Πρόεδρος είναι υποχρεωμένος να πάρει δύσκολες αποφάσεις και έχει απόλυτη συναίσθηση πως για να αναστήσει την οικονομία του πρέπει να στραφεί προς την Δύση. Όλα τα νέα μέλη στο Υπουργείο Οικονομίας αλλά και στην Κεντρική Τράπεζα της χώρας είναι άνθρωποι με δυτικόστροφη σκέψη στα οικονομικά. Αν δούμε επίσης την πολιτική στα επιτόκια μπορεί να αυξάνονται ελάχιστα αλλά αυξάνονται δείγμα πως τα Ερντογανomics έχουν μπει για τα καλά στο περιθώριο».

Τα F-16 που δύσκολα θα πάνε στην Άγκυρα

Αναφορικά με το πόσο εύκολο θα είναι τελικώς ο Ερντογάν να λάβει τα F-16 για τα οποία ο ίδιος υποτίθεται πως έδωσε την έγκριση για την είσοδο της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ ο κ. Φίλης εμφανίστηκε επιφυλακτικός.

«Δεν είναι καθόλου εύκολο να πειστεί η Γερουσία πως η Τουρκία δεν θα χρησιμοποιήσει τα συγκεκριμένα μαχητικά για να προκαλέσει και πάλι προβλήματα στην Ελλάδα. Οι πιέσεις από την πλευρά Μενέντεζ αλλά και του ελληνικού λόμπι αποδίδουν καρπούς και ο Αμερικανός Πρόεδρος θα δυσκολευθεί να αγνοήσει το πλαίσιο ελέγχου που ζητά η συγκεκριμένη πλευρά της Γερουσίας ή να την παρακάμψει για χάρη ενός ηγέτη που δεν χαρακτηρίζεται από συνέπεια και συνέχεια στην πολιτική του, άρα και εμπιστοσύνη για τις προθέσεις του. Αν ο Ερντογάν, ο οποίος για να αμβλύνει τις αντιδράσεις του Κογκρέσου, δήλωσε ότι F-16 δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ (sic) και δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν σε βάρος της Ελλάδας, δεν δεχθεί αυτό τον όρο και ενώ καθυστερεί συνειδητά την επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας, συνεχίσει να στέλνει αμφίσημα μηνύματα, τότε θα ναρκοθετήσει το πεδίο και τις σχέσεις με την Ουάσιγκτον» τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Φίλης.

Και κατέληξε λέγοντας:

«Για τη διπλωματία της Τουρκίας είναι διαχρονικό ζήτημα οι ισορροπίες. Από τα χρόνια των Οθωμανών, αυτή ήταν η πολιτική των γειτόνων. Στην παρούσα φάση, ο Ερντογάν αντιλαμβάνεται πως δεν είναι προς όφελός του η αγκίστρωση σήμερα στο άρμα της Μόσχας, ενώ η τελευταία αποδυναμώνεται και απομονώνεται από τη Δύση, πληρώνοντας το τίμημα του αναθεωρητισμού της. Από την άλλη, η σχέση με τη Ρωσία δίνει περιθώρια διαπραγματευτικών ελιγμών απέναντι στη Δύση, όποτε παρά τις κατά καιρούς διαφωνίες και αλληλοτιμωρίες, οι δύο χώρες θα διαφυλάξουν τη λειτουργικότητα της σχέσης τους».

* Ο κ. Κωνσταντίνος Φίλης είναι διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων, καθηγητής του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος και αναλυτής διεθνών θεμάτων.