FOCUS

Νόβα Κακχόβκα: Η στρατηγική σημασία του φράγματος και οι ασύμμετρες συνέπειες της ανατίναξής του

Νόβα Κακχόβκα: Η στρατηγική σημασία του φράγματος και οι ασύμμετρες συνέπειες της ανατίναξής του
Φωτογραφία από το σημείο μετά την καταστροφή Screen grab από βίντεο / CNNi

Το φράγμα της Νόβα Κακχόβκα, μόλις 30 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Χερσώνας, δεν είναι απλά ακόμη μία υποδομή των Ουκρανών που καταστρέφεται.

Το φράγμα που κατασκευάστηκε το 1956 για να τροφοδοτεί με μεγάλο όγκο νερού το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο που βρίσκεται στην ίδια περιοχή αποτελεί μετά τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια την μεγαλύτερη μονάδα παραγωγής ενέργειας για την Ουκρανία και έναν από τους σημαντικότερους σταθμούς τροφοδοσίας με ρεύμα του πυρηνικού σταθμού.

Το συγκεκριμένο φράγμα, όπως και ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια, βρίσκεται υπό ρωσικό έλεγχο μετά τις πρώτες ημέρες της ρωσικής εισβολής τον Φεβρουάριο του 2022.

Πριν από μερικούς μήνες, το Νοέμβριο του 2022 οι Ουκρανοί στο πρώτο «κύμα» της αντεπίθεσής τους ανακατέλαβαν την Χερσώνα και οι απώθησαν τις ρωσικές δυνάμεις στα ανατολικά του ποταμού Δνείπερου.

Στις μάχες που έλαβαν χώρα το συγκεκριμένο διάστημα στη Νότια Ουκρανία και στο συγκεκριμένο σημείο, οι δυνάμεις του Κιέβου επιχείρησαν να ανακαταλάβουν το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο και να εκδιώξουν τις ειδικές δυνάμεις των Ρώσων που το έχουν στην κατοχή τους αλλά απέτυχαν.

Τότε η κεντρική στρατιωτική διοίκηση της Ουκρανίας σημείωνε πως οι ρωσικές δυνάμεις έχουν ναρκοθετήσει ολόκληρη την περιοχή και πως έχουν παγιδεύσει με εκρηκτικά και το ίδιο το φράγμα.

Γιατί όμως το συγκεκριμένο φράγμα είναι σημαντικό και για ποιους;

Το φράγμα της Νόβα Κακχόβκα σε ένα στενό σημείο του Δνείπερου το οποίο ουσιαστικά υπάρχει ακριβώς μετά την μεγαλύτερη καμπή του τεράστιου ποταμού που διατρέχει την Ουκρανία συγκρατεί και αξιοποιεί για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας περισσότερα από 18 κυβικά χιλιόμετρα νερού.

Η συγκεκριμένη ποσότητα νερού ισοδυναμεί με το νερό που υπάρχει στην λίμνη Great Salt στη Γιούτα. Η καταστροφή του συγκεκριμένου φράγματος είναι βέβαιο πως θα δημιουργήσει άμεσα τεράστια προβλήματα αρχικά στην πόλη της Χερσώνας, την οποία έχουν στα χέρια του οι Ουκρανοί και στη συνέχεια σε ολόκληρη τη νότια Ουκρανία.

Από τα πρώτα λεπτά της ρήξης στο τοίχωμα του φράγματος οι Ουκρανοί αναφέρουν πως νερό συνολικού ύψους 30 εκατοστών πλημμύρισε της περιφέρεια της Χερσώνας με τις αναφορές από το σημείο της καταστροφής να μιλούν ήδη για νησιά του Δνείπερου που βρίσκονται κάτω από το νερό.

Η άνοδος εκτιμάται πως πολύ σύντομα θα ξεπεράσει τα πέντε μέτρα και ήδη έχουν κινηθεί οι διαδικασίες προκειμένου να εκκενωθεί η Χερσώνα από πολίτες . Από το συγκεκριμένο όμως φράγμα και την υποδομή στο σημείο επηρεάζονται και οι Ρώσοι και μάλιστα σε ένα κρίσιμο γεωγραφικό σημείο. Η χερσόνησος της Κριμαίας την οποία η Μόσχα προσάρτησε το 2014 αντιμετώπιζε μέχρι την ρωσική εισβολή τεράστιο πρόβλημα υδροδότησης.

Αυτό συνέβαινε γιατί η Ουκρανία είχε σταματήσει να στέλνει νερό στην συγκεκριμένη περιοχή από το φράγμα της Νόβα Κακχόβκα. Η σημερινή έκρηξη δημιουργεί και πάλι την ίδια συνθήκη για την Κριμαία μόνο που αυτή την φορά η χερσόνησος έχει πολύ περισσότερο κόσμο καθώς οι ρωσικές δυνάμεις τοποθετούν στο σημείο τις δυνάμεις του νοτίου μετώπου και παράλληλα βρίσκονται υπό την διαρκή απειλή πως η Ουκρανία θα επιχειρήσει να ανακαταλάβει ολόκληρη την περιοχή.

Η Κριμαία σήμερα πρακτικά μετά την καταστροφή του φράγματος της Νόβα Κακχόβκα μένει χωρίς πόσιμο νερό και ο μοναδικός τρόπος τροφοδοσίας του σημείου είναι μέσω της γέφυρας των στενών του Κέρτς η οποία είχε δεχθεί χτύπημα τον Οκτώβριο του 2022 και κάθε άλλο παρά ασφαλής θα πρέπει να θεωρείται.

Ποιος βρίσκεται πίσω από το χτύπημα;

Τόσο η ρωσική όσο και η Ουκρανική πλευρά κατηγορούν σήμερα η μία την άλλη για την συγκεκριμένη εξέλιξη.

Η αλήθεια είναι πως και οι δύο πλευρές έχουν σημαντικά ζητήματα μετά την ανατίναξη του φράγματος και υπό το πρίσμα της λογικής καμία από τις δύο δεν θα είχε λόγους να το ανατινάξει.

Επειδή όμως ο πόλεμος είναι η ολική καταστρατήγηση της λογικής δεν θα πρέπει να θεωρείται απίθανο η διάλυση του φράγματος της Νόβα Κακχόβκα να είναι κίνηση των Ρώσων προκειμένου από την μία να αποπροσανατολίσουν τις ουκρανικές δυνάμεις που φαίνεται να πιέζουν ειδικά στα ανατολικά και το Μπάχμουτ και από την άλλη για να ασκηθεί πίεση αναφορικά με τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια που λαμβάνει μεγάλο μέρος ρεύματος από το φράγμα.

Δεν θα εξέπληττε επίσης εάν ο ιστορικός του μέλλοντος κατέληγε ελέγχοντας τα σημερινά γεγονότα, στο συμπέρασμα, πως οι Ουκρανοί προχώρησαν στην ανατίναξη του ίδιου τους του φράγματος προκειμένου να στερήσουν από τις ρωσικές δυνάμεις την δυνατότητα ελέγχου μίας τόσο σημαντικής ενεργειακής υποδομής και ουσιαστικά μετά να σφυροκοπήσουν τις ρωσικές θέσεις στο σημείο προκειμένου να θέσουν και την συγκεκριμένη περιοχή υπό τον έλεγχό τους.

Σε κάθε περίπτωση οι σημερινές εξελίξεις στο πεδίο δείχνουν ξεκάθαρα το δεύτερο και πιο βίαιο μέρος του πολέμου έχει ξεκινήσει.