FOCUS

H NASA έστησε έναν… πλανήτη Άρη επί της Γης, για εκπαίδευση αστροναυτών

H NASA έστησε έναν… πλανήτη Άρη επί της Γης, για εκπαίδευση αστροναυτών
Άποψη του «εξωτερικού» χώρου της βάσης προσομοίωσης που έστησε η NASA πριν από την αποστολή αστροναυτών στον Άρη (BILL STAFFORD/NASA)

Ο δρόμος για τον Άρη είναι μακρύς και γεμάτος κινδύνους. Μία πρόκληση είναι να φτάσουν οι άνθρωποι στον Κόκκινο Πλανήτη. Μια άλλη είναι, αφού φτάσουν εκεί, να καταφέρουν να επιζήσουν για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα.

Προκειμένου να προετοιμάσει τους αστροναύτες για μια παρατεταμένη παραμονή στον Άρη, η τελευταία αποστολή προσομοίωσης της NASA με τον κωδικό CHAPEA (Crew Health and Performance Exploration Analog) θα απομονώσει τέσσερις ανθρώπους σε μία ειδικά διαμορφωμένη βάση στο Τέξας για 378 μέρες – τόσο υπολογίζεται να παραμείνει στην επιφάνεια του Άρη μια επανδρωμένη αποστολή.

Από τη στιγμή που θα βρεθούν στη βάση, θα λαμβάνουν μέρος σε προσομοιωμένες δραστηριότητες και επιστημονικές εργασίες, θα τρώνε γεύματα αστροναυτών και θα επιδιορθώνουν τα προβλήματα που θα προκύπτουν με τον εξοπλισμό τους, υποβαλλόμενοι ταυτόχρονα σε σκληρές φυσιολογικές και ψυχολογικές δοκιμασίες.

Η πρώτη προσομοίωση θα ξεκινήσει τον Ιούνιο και θα ακολουθήσουν δύο ακόμη, κάθε μία με διαφορετικό πλήρωμα στις ίδιες ακριβώς συνθήκες, με την τελευταία να ξεκινάει το 2026.

«Δημιουργήσαμε ένα υψηλής πιστότητας σενάριο παραμονής στην επιφάνεια του Άρη», εξηγεί ο ερευνητής της CHAPEA Σκοτ Μ. Σμιθ. Οι συμμετέχοντες θα έχουν καθυστέρηση 22 λεπτών στην επικοινωνία τους με τον έξω κόσμο, όπως θα συνέβαινε με τους αστροναύτες στον Άρη, ενώ από ηχεία περιμετρικά της βάσης θα ακούγονται συνεχώς συγκεκριμένοι ήχοι περιβάλλοντος.

Η βάση ονομάστηκε «Mars Dune Alpha», έχει σχεδιαστεί από την δανέζικη αρχιτεκτονική εταιρεία Bjarke Ingels Group και από την εταιρεία 3D-εκτυπώσεων ICON και βρίσκεται μέσα σε ένα υπόστεγο του Διαστημικού Κέντρου Τζόνσον στο Χιούστον του Τέξας. «Εκτυπώθηκε» μέσα σε έναν μήνα από μία συνταγή τσιμέντου που η ICON ονομάζει «Lavacrete», αλλά στον Άρη θα χρησιμοποιηθεί ρεγόλιθος από την επιφάνεια του πλανήτη.

Τι περιλαμβάνει η βάση προσομοίωσης

Η βάση έκτασης 160 τετραγωνικών μέτρων διαθέτει χώρο εργασίας, χώρο χαλάρωσης και κουζίνα, ιδιωτικές κρεβατοκάμαρες, μπάνιο, ιατρείο, κέντρο επικοινωνιών, γυμναστήριο, αεροθάλαμο και ψευδο-εξωτερικό χώρο, απομίμηση της επιφάνειας του Άρη.

«Ο διαχωρισμός των χώρων διαμονής από το χώρο εργασίας είναι πολύ σημαντικός», επισημαίνει ο Σμιθ. «Ήταν ένα από τα σχόλια που άκουσαν οι σχεδιαστές από πληρώματα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Όταν ζεις στον ίδιο χώρο όπου εργάζεσαι, πρέπει οπωσδήποτε να έχεις τη δυνατότητα απομόνωσης».

Οι πρώτοι κάτοικοι της βάσης θα είναι οι επιστήμονες και μηχανικοί Κέλι Χάστον, Ρος Μπρόκγουελ, Νέιθαν Τζόουνς και Αλίσα Σάνον. Με την προσομοίωση αυτή η NASA ελπίζει να συμπληρώσει αυτά που ονομάζει «Στρατηγικά Κενά Γνώσης».

Τα τέσσερα μεγάλα ρίσκα

«Αυτή τη στιγμή υπάρχουν τέσσερα μεγάλα ρίσκα», εξηγεί ο Σμιθ. «Η ακτινοβολία∙ το σύνδρομο SANS (διόγκωση του οπτικού νεύρου και του ματιού, την οποία προκαλεί η μικροβαρύτητα ύστερα από μεγάλο χρονικό διάσημα)∙ η συμπεριφορά και η επίδοση του πληρώματος∙ και η διατροφή».

Αν και η προσομοίωση δεν θα εξετάσει την επίδραση της ακτινοβολίας και της μειωμένης βαρύτητας (στον Άρη είναι περίπου το 38% εκείνης στη Γη), αναμένεται να δώσει σημαντικά συμπεράσματα για την υγεία και την επίδοση των αστροναυτών. Και η διατροφή παίζει βασικό ρόλο σε αυτό.

«Από την Ιστορία διδασκόμαστε ότι η διατροφή μπορεί να καθορίσει την επιτυχία ή αποτυχία μεγάλων εκστρατειών, είτε οι άνθρωποι διέσχιζαν ωκεανούς είτε εξερευνούσαν την Αρκτική και την Ανταρκτική», σημειώνει ο Σκοτ Μ. Σμιθ.

Το ταξίδι στον Άρη εκτιμάται όχι θα διαρκέσει έξι με εννέα μήνες. Μία επανδρωμένη αποστολή θα μεταφέρει τρόφιμα στον πλανήτη πριν από την άφιξη των «αποίκων», που σημαίνει ότι απαιτείται πολύ μεγάλη διάρκεια ζωής.

«Τα τελευταία τρόφιμα υπολογίζεται να καταναλωθούν περίπου πέντε χρόνια από τη στιγμή που θα τα στείλουμε από εδώ», εξηγεί ο Σμιθ.

Οι τέσσερις κάτοικοι της βάσης θα καταναλώνουν μερίδες αντίστοιχες με εκείνες των αστροναυτών στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, αλλά θα έχουν επιπλέον τη δυνατότητα της καλλιέργειας λαχανικών, κάτι που θα τους βοηθήσει όχι μόνο διατροφικά αλλά και ψυχολογικά.

Στη διάρκεια της παραμονής τους θα παραχωρούν για εξέταση δείγματα αίματος, ούρων, σάλιου και κοπράνων, ενώ θα παρακολουθείται στενά η συμπεριφορά τους και οι σωματικές τους επιδόσεις. Ακόμη και μετά το τέλος της προσομοίωσης θα περάσουν πολλές εβδομάδες ιατρικών εξετάσεων στο Διαστημικό Κέντρο Τζόνσον.

Με πληροφορίες από: Mars on Earth: NASA researchers will spend a year living in a simulated habitat by Thomas Page, CNN