Τι συμβαίνει στη Σερβία - Η «χώρα των όπλων» και η αιματηρή παρακαταθήκη του πολέμου
Ανανεώθηκε:
Ένας 13χρονος σκότωσε οκτώ συμμαθητές του και ένα φύλακα σε σχολείο στο Βελιγράδι και ένας 21χρονος αιματοκύλησε την περιοχή Μλαντένοβατς. Ο δραματικός απολογισμός; 17 νεκροί μέσα σε μερικές ώρες. Η χώρα παρακολουθεί φοβισμένη και μουδιασμένη τις εξελίξεις, απαιτώντας από την πολιτική ηγεσία να αναλάβει δράση.
Τι συμβαίνει, όμως, στη Σερβία και γιατί κυκλοφορούν τόσα όπλα;
Μπορούν, άραγε, να εκπληρωθούν οι υποσχέσεις του προέδρου της χώρας, Αλεξάντερ Βούτσιτς, για αφοπλισμό της χώρας;
Είναι γνωστό ότι η Σερβία αντιμετωπίζει πρόβλημα όπλων -μια παρακαταθήκη των αιματηρών πολέμων και συγκρούσεων στην ευρύτερη περιοχή.
Κατέχει, μάλιστα, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά κατοχής όπλων στον κόσμο και οι πολίτες τα χρησιμοποιούν τακτικά -πολλές φορές και χωρίς ιδιαίτερο λόγο, όπως για παράδειγμα κατά τη διάρκεια εορτασμών.
Κανένας δεν γνωρίζει ακριβώς πόσα παράνομα όπλων κρύβουν οι Σέρβοι στα σπίτια τους.
Ακόμη και οι αρμόδιες Αρχές μπορούν μόνο να προχωρήσουν σε θολές εκτιμήσεις, με ορισμένους να μιλούν για 200.000 παράνομα όπλα και άλλους για 900.000.
Σε παλαιότερο άρθρο της για τη Σερβία, την οποία αποκαλούσε «χώρα των όπλων», η Deutsche Welle έγραφε πως ειδικοί θεωρούσαν τους αριθμούς αυτούς ιδιαίτερα συντηρητικούς.
Στη χώρα κυκλοφορούν όχι μόνο πιστόλια αλλά και τυφέκια εφόδου, βόμβες ή ακόμη και αντιαρματικές χειροβομβίδες.
Παράλληλα, το 2006 κυκλοφορούσαν άλλα ένα εκατομμύριο όπλα, τα οποία οι ιδιοκτήτες τους κατείχαν νόμιμα για κυνήγι.
Πού βρέθηκαν όλα αυτά τα όπλα;
Τα περισσότερα από αυτά τα όπλα έχουν… ξεμείνει στη χώρα από τους πολέμους που συγκλόνισαν την περιοχή μετά από την πτώση της Γιουγκοσλαβίας - στη Σλοβενία, την Κροατία, τη Βοσνία και το Κόσοβο.
Είναι ενδεικτικό ότι εκείνη την εποχή ούτε οι τακτικοί στρατοί δεν έμπαιναν στον κόπο να καταγράφουν τα οπλοστάσιά τους.
Και όταν ξεκίνησαν οι συγκρούσεις, μισθοφόροι και εθελοντές που ήθελαν να πολεμήσουν παρουσιάζονταν στο πεδίο της μάχης -χωρίς κανένας να τους ρωτά πού βρήκαν τον οπλισμό τους.
Μετά τους πολέμους, εκτιμάται ότι περίπου τέσσερα εκατομμύρια παράνομα όπλα παρέμειναν σε κυκλοφορία στις επτά δημοκρατίες της πρώην Γιουγκοσλαβίας, τα περισσότερα εκ των οποίων στη Σερβία.
Ειδικοί έχουν προειδοποιήσει επανειλημμένως ότι η οπλοκατοχή στη Σερβία είναι επικίνδυνη, ιδιαίτερα καθότι πρόκειται για μια βαθιά διχασμένη χώρα, όπου καταδικασμένοι εγκληματίες πολέμου έχουν πολλούς υποστηρικτές και συχνά δοξάζονται από ορισμένους ως μεγάλοι ηγέτες.
Την ίδια ώρα, πρόκειται για μια χώρα που η χρήση βίας εναντίον μειονοτικών ομάδων τακτικά δεν τιμωρείται.
Όπως σημειώνει το Associated Press, η Σερβία δεν έχει ακόμη δεν έχει βρει το βηματισμό της, μετά από τις βίαιες και αιματηρές συγκρούσεις της δεκαετίας του 1990.
Αποτελεί, παράλληλα, ένα κράτος που βρίσκεται αντιμέτωπο με σοβαρά οικονομικά δεινά -κάτι που δεν είναι απίθανο να πυροδοτήσει τέτοιες εκρήξεις βίας.
Ο Dragan Popadic, καθηγητής ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου, δήλωσε στο Associated Press ότι το μακελειό στο σχολείο αποκάλυψε το επίπεδο της βίας στην κοινωνία και προκάλεσε ισχυρό σοκ.
«Οι άνθρωποι ξαφνικά έχουν ταραχθεί και βλέπουν την πραγματικότητα και τον ωκεανό της βίας στην οποία ζούμε, πώς έχει αυξηθεί με την πάροδο του χρόνου και πώς η κοινωνία μας έχει παραμεληθεί εδώ και δεκαετίες» προειδοποίησε ο καθηγητής.
Και κατέληξε λέγοντας:
«Είναι σαν να άναψαν φακοί πάνω από τις ζωές μας και να μην μπορεί πια ο καθένας απλά να κοιτάξει τη δουλειά του».
Παρότι η Σερβία είναι συνηθισμένη στην αιματοχυσία και τη βία αλλά όχι στις μαζικές δολοφονίες.
Και το μακελειό στο σχολείο Vladislav Ribnikar του Βελιγραδίου αποτελεί την πρώτη τέτοιου είδους επίθεση στη σύγχρονη ιστορία της χώρας.
Η υπόσχεση Βούτσιτς
Ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάντερ Βούτσιτς χαρακτήρισε την επίθεση της Πέμπτης ως «επίθεση σε ολόκληρο το έθνος».
Υπερτόνισε, μάλιστα, ότι ο δράστης φορούσε ένα t-shirt με σλόγκαν υπέρ των Ναζί, με την τοπική αστυνομία να δίνει, παράλληλα, στη δημοσιότητα φωτογραφία του νεαρού δράστη.
«Θα αφοπλίσουμε τη Σερβία» υποσχέθηκε ο ίδιος, λέγοντας παράλληλα ότι η κυβέρνηση θα παρουσιάσει σειρά νέων μέτρων μέσα στην ημέρα.
Ανέφερε, μάλιστα, πως θα γίνει μια γενική αναθεώρηση των αδειών κατοχής ελαφρών όπλων, πέραν των κυνηγετικών ενώ θα αυξηθούν και οι ιατρικοί και ψυχολογικοί έλεγχοι των κατόχων όπλων.
Σημείωσε δε, πως η κυβέρνηση θα προσλάβει 1.200 επιπλέον αστυνομικούς για να βελτιωθεί η ασφάλεια στα σχολεία της χώρας.
Το τελευταίο μακελειό στη χώρα ήταν το 2013, όταν ένας βετεράνος του πολέμου άνοιξε πυρ σε χωριό και σκότωσε 13 ανθρώπους.