ΕSG: Το νέο πλαίσιο της Ε.Ε. για την εταιρική βιωσιμότητα

Βιώσιμη ανάπτυξη και ESG είναι δύο όροι που πλέον κυριαρχούν στο επιχειρείν, καθώς ενσωματώνουν τις βασικές επιδιώξεις της Ε.Ε. ως προς τη διαχείριση της κλιματικής αλλαγής, του περιβάλλοντος και της ανάπτυξης εντός της Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτό η εφαρμογή της Οδηγίας CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) θα καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τη χρηματοπιστωτική εικόνα της επιχείρησης και ως εκ τούτου τη πιστοληπτική της ικανότητα αλλά και το ενδιαφέρον από υποψήφιους επενδυτές.

Σύμφωνα με την ανωτέρω Οδηγία, για την αξιολόγηση της ανάπτυξης μίας επιχείρησης, εκτός από τα οικονομικά της στοιχεία σημαντικό ρόλο θα έχει και η «ηθική» της εικόνα, όπως αυτή θα προσδιορίζεται μέσω των κριτηρίων ESG και θα αποτυπώνεται αναλυτικά σε ετήσια αναφορά που θα εκπονεί η επιχείρηση.

Ο όρος ESG αναφέρεται στους τρεις βασικούς παράγοντες μέτρησης των ηθικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων μιας επένδυσης στην επιχείρηση. Αυτοί είναι παράγοντες α. περιβαλλοντικοί (Environmental), β. κοινωνικοί (Social) και γ. εταιρικής διακυβέρνησης (Governance). Κάθε κριτήριο ESG εστιάζει σε διαφορετικό τομέα: τα περιβαλλοντικά κριτήρια εξετάζουν την απόδοση της επιχείρησης όσον αφορά στη διαχείριση του περιβάλλοντος, τα κοινωνικά κριτήρια εξετάζουν με ποιον τρόπο η επιχείρηση διαχειρίζεται τις σχέσεις της με τους υπαλλήλους της, τους προμηθευτές της, τους πελάτες της και τις κοινότητες όπου δραστηριοποιείται και η εταιρική διακυβέρνηση ασχολείται με την ηγεσία της επιχείρησης, τις αμοιβές της διοίκησης και των ανώτερων στελεχών της. Επίσης αφορά στους εσωτερικούς ελέγχους και τα δικαιώματα των μετόχων.

Η εφαρμογή της Οδηγίας CSRD αφορά μακροπρόθεσμα σχεδόν σε όλες τις επιχειρήσεις, ενώ η εφαρμογή της χωρίζεται σε τρεις φάσεις: στην πρώτη φάση, η οδηγία αφορά όλες τις εταιρείες που το οικονομικό έτος 2024 διαπραγματεύονται σε ρυθμιζόμενη αγορά και τις μεγάλες εταιρείες ή ομίλους εταιρειών που ξεπερνούν αριθμητικά τους 500 εργαζόμενους κατά μέσο όρο κατά τη διάρκεια του έτους αναφοράς. Η δεύτερη φάση αφορά σε εταιρείες ή ομίλους εταιρειών που από την 1η Ιανουαρίου 2025 πληρούν τουλάχιστον δύο από τα παρακάτω κριτήρια:

α) το σύνολο του ενεργητικού τους είναι τουλάχιστον 20.000.000 ευρώ,

β) ο κύκλος εργασιών είναι τουλάχιστον 40.000.000 ευρώ και γ) ο μέσος όρος εργαζομένων κατά τη διάρκεια του έτους αναφοράς είναι τουλάχιστον 250.

Η τρίτη φάση αφορά σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες κατά το έτος 2026 πληρούν τουλάχιστον δύο από τα ακόλουθα κριτήρια: ως προς τις μικρές

α) το σύνολο του ενεργητικού είναι τουλάχιστον 4.000.000 ευρώ,

β) ο κύκλος εργασιών είναι τουλάχιστον 8.000.000 ευρώ και

γ) ο μέσος όρος εργαζομένων κατά τη διάρκεια του έτους αναφοράς είναι τουλάχιστον 50.

Ως προς τις μεσαίες επιχειρήσεις, αυτές θα πρέπει να έχουν:

α) σύνολο του ενεργητικού τουλάχιστον 20.000.000 ευρώ,

β) ο κύκλος εργασιών να είναι τουλάχιστον 40.000.000 ευρώ και

γ) ο μέσος όρος εργαζομένων κατά τη διάρκεια του έτους αναφοράς θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 250.

Απώτερος στόχος της Οδηγίας CSRD είναι να τεθούν στο επίκεντρο οι επενδύσεις με θετικό κοινωνικό πρόσημο ως μέσο ανοικοδόμησης πράσινων και ανθεκτικών οικονομιών. Ταυτόχρονα, η υιοθέτηση κριτηρίων ESG θεωρείται ότι ενισχύει τον μηχανισμό διαχείρισης κινδύνων μίας επιχείρησης, συμπεριλαμβανομένης και της πανδημίας, και ως εκ τούτου βελτιώνει την πιστοληπτική της ικανότητας και ενισχύει το επενδυτικό ενδιαφέρον.

*Η δικηγόρος Ηλιάνα Κωστή, συνεργάτιδα της εταιρείας Rhetor Law Firm, γράφει για το ESG (Environmental, Social, Governance) και την βιώσιμη ανάπτυξη