FOCUS

Το CNN Greece στην Ιερουσαλήμ: Κινδυνεύουν να χαθούν οι «ζωντανές πέτρες»

Το CNN Greece στην Ιερουσαλήμ: Κινδυνεύουν να χαθούν οι «ζωντανές πέτρες»
Ο Ναός της Αναστάσεως ή Ναός του Παναγίου Τάφου είναι ο ιερότερος τόπος του χριστιανισμού. Στην Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ η χριστιανική κοινότητα είναι όμως διαρκώς συρρικνούμενη. Photo by Jean-Erick PASQUIER/Gamma-Rapho via Getty Images

Πολιτική και πίστη διακλαδώνονται στο πιο γεωπολιτικά φορτισμένο κομμάτι ιερής γης. Ιερουσαλήμ, εκεί όπου οι ρίζες και οι προσευχές τριών θρησκειών «συναντώνται», οι ισορροπίες κρέμονται από μία κλωστή και η πιο μικρή σπίθα μπορεί να οδηγήσει τη Μέση Ανατολή σε ανάφλεξη.

Εδώ συνηθίζουν να λένε, θέλοντας να καταδείξουν την πολυπλοκότητα μιας πόλης που σαν αυτή δεν υπάρχει άλλη, πως όσοι έρχονται για μία εβδομάδα νομίζουν ότι μπορούν να γράψουν βιβλίο, όσοι μείνουν για έναν χρόνο θα γράψουν όμως ένα κεφάλαιο, και όσοι ζήσουν δέκα χρόνια μια πρόταση μόνο…

Το CNN Greece βρέθηκε στην Ιερουσαλήμ και τη Βηθλεέμ λίγο πριν υποδεχθούν τα πρώτα Χριστούγεννα έπειτα από μία διετία ερήμωσης και οικονομικής παράλυσης λόγω των περιορισμών προς ανάσχεση της πανδημίας Covid-19. Η πολύβουη Παλιά Πόλη έχει καλωσορίσει ξανά τους επισκέπτες της· ένα ζωηρό μικροσύμπαν λαών, πολιτισμών και θρησκειών εναλλάσσεται στις τέσσερις συνοικίες -χριστιανική, εβραϊκή, αρμενική και μουσουλμανική.

Η ένταση που υποβόσκει -όταν δεν «ξεσπά» με συγκρούσεις στην Πλατεία των Τεμενών- δεν θα γίνει εύκολα αντιληπτή από πιστούς και τουρίστες που συρρέουν στην Παλιά Πόλη. Συνήθως θα παραμείνουν εντός των τειχών της και στη Δυτική Ιερουσαλήμ που έχει τον «αέρα» ευρωπαϊκής πρωτεύουσας, σε πλήρη αντιδιαστολή με τις πυκνοκατοικημένες παλαιστινιακές συνοικίες στο προσαρτημένο από το Ισραήλ ανατολικό τμήμα που υστερεί σε όλα.

Για εκείνους και για εμάς θα είναι επίσης «ανώδυνη», διαδικαστικά και όχι ψυχικά, η διέλευση από το Checkpoint 300, το ισραηλινό σημείο ελέγχου προς τον τόπο γέννησης του Ιησού κατά τη χριστιανική παράδοση. Ιερουσαλήμ-Βηθλεέμ, μισή ώρα δρόμος. Όχι για όλους…

Οι Παλαιστίνιοι πίσω από το Τείχος που περικλείει εδώ και 20 χρόνια τη Δυτική Όχθη χρειάζονται ειδική άδεια εισόδου για κάθε μετακίνηση. Παλαιστίνιοι χριστιανοί της Βηθλεέμ μπορεί να μη την λάβουν για να προσκυνήσουν το Πάσχα στο Ναό της Αναστάσεως -ή και να την λάβουν μόνο τα μισά μέλη της ίδιας οικογένειας- τη στιγμή που πιστοί από κάθε γωνιά του κόσμου κατακλύζουν τα Ιεροσόλυμα.

Όμως, ούτε και εκ πρώτης όψεως μπορεί να γίνει αντιληπτό το γεγονός ότι ενώ ο χριστιανικός χαρακτήρας της Παλιάς Πόλης είναι τόσο έντονος, η ίδια η χριστιανική κοινότητα της Ιερουσαλήμ βαδίζει σε «κινούμενη άμμο» και η παρουσία της πληθυσμιακά βαίνει δραματικά συρρικνούμενη.

Έναν αιώνα πριν οι χριστιανοί αντιπροσώπευαν το 25% του πληθυσμού της Ιερουσαλήμ. Σήμερα, το αντίστοιχο ποσοστό κυμαίνεται, κατά τις πλέον αισιόδοξες εκτιμήσεις, στο 1,7%. Στη Βηθλεέμ αριθμούν 10.000 -ένας στους πέντε κατοίκους είναι χριστιανός σε αντίθεση με τέσσερις στους πέντε έναν αιώνα πριν. Στην αποκλεισμένη Λωρίδα της Γάζας οι χριστιανοί είναι μόνο 900. Λίγα χρόνια πριν έφθαναν τις 3.000.

Πιο λίγοι από ποτέ

Jerusalem.jpg
Εκεί όπου οι θρησκείες «συναντώνται», η χριστιανική κοινότητα συρρικνώνεται δραματικάCNN Greece/Ευαγγελία Μπίφη

Κατοχή, περιορισμοί στη μετακίνηση, ανεργία και οικονομική δυσπραγία, η απουσία της προοπτικής ειρηνευτικής λύσης, η ανάγκη για ένα καλύτερο μέλλον για την οικογένειά τους, καλύτερη εκπαίδευση και επαγγελματικές προοπτικές, αλλά συχνά και η αίσθηση του μη ανήκειν, συγκροτούν τα αίτια που ωθούν τους χριστιανούς στη φυγή. Το 80% των νέων σήμερα θα ήθελε να μεταναστεύσει.

Οι «ζωντανές πέτρες» της Ιερής Πόλης, όπως αποκαλούνται οι Άραβες χριστιανοί, είναι η πλέον ευάλωτη κοινότητα ούσα όχι μόνο μικρότερη αριθμητικά, αλλά και «κατακερματισμένη» μεταξύ της προσαρτημένης Ανατολικής Ιερουσαλήμ και της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης.

Σε αυτό το πλαίσιο, βαθιά «πληγή» αποτελεί το ζήτημα της οικογενειακής επανένωσης όταν οι σύζυγοι προέρχονται ο ένας από την Ιερουσαλήμ και ο άλλος από τη Δυτική Όχθη. Εάν επιλέξουν ως τόπο διαμονής τη Βηθλεέμ, θα συμβεί αυτόματα. Όμως, στην αντίθετη περίπτωση, η άδεια μόνιμης διαμονής δεν θα έλθει για τον/την σύζυγο από τη Δυτική Όχθη νωρίτερα από μία 20ετία με ό,τι αυτό συνεπάγεται -από τις διαρκείς ανανεώσεις αδειών διαμονής, το «καθεστώς» των παιδιών, έως και την απαγόρευση οδήγησης. Αυτό που ανησυχεί τις ισραηλινές αρχές είναι ότι εάν εκδώσουν άδειες στους χριστιανούς, θα πρέπει να δοθούν και στις άλλες κοινότητες και αυτό θα επηρεάσει τις «ισορροπίες».

Η μπλε ταυτότητα της Ιερουσαλήμ είναι πολύτιμη και συνεπάγεται ελευθερία κινήσεων. Όσοι την κρατούν στα χέρια τους έχουν το καθεστώς μόνιμων κατοίκων του Ισραήλ, όχι όμως και πολιτών του.

Η πανδημία ήλθε ως «χαριστική βολή», δεδομένου ότι ο θρησκευτικός και προσκυνηματικός τουρισμός αποτελεί το βασικό πεδίο εργασιακής απασχόλησης των Παλαιστινίων, τόσο χριστιανών, όσο και μουσουλμάνων, ιδίως στη Βηθλεέμ. Αν δεν υπάρχουν προσκυνητές και τουρίστες δεν υπάρχει δουλειά. Ξενοδοχεία, εστιατόρια, καταστήματα με σουβενίρ κλειστά. Και αν δεν υπάρχει δουλειά δεν μπορείς να ζήσεις γιατί δεν υπάρχει πρόνοια και κοινωνικά επιδόματα. Μαζί με τους προσκυνητές έχει επιστρέψει σήμερα και η όποια κανονικότητα. Όμως το κόστος ζωής είναι σε κάθε περίπτωση ασύμφορο, με την εικόνα να συνοψίζεται σε «τιμές Ισραήλ και μισθοί Παλαιστίνης».

Αρωγοί και συμπαραστάτες είναι σταθερά οι χριστιανικές Εκκλησίες, με προεξάρχων το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων. Υπό την αιγίδα τους λειτουργούν δεκάδες σχολεία, όπου φοιτούν χιλιάδες μαθητές, χριστιανοί και στην πλειονότητά τους μουσουλμάνοι, κλινικές, πολιτιστικά και πνευματικά κέντρα. Οι Εκκλησίες προσφέρουν στέγαση στους πλέον αδύναμους, εργασία σε χιλιάδες Παλαιστίνιους, προγράμματα ανθρωπιστικής βοήθειας, και το κυριότερο λειτουργούν εν είδει «αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης» κομίζοντας το μήνυμα της ειρηνικής συνύπαρξης σε μία παγκόσμια πόλη που ανήκει σε όλους.

Προκλήσεις σε «ουδέτερη ζώνη»

Η Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου στο Όρος ΣιώνCNN Greece/Ευαγγελία Μπίφη

Οι ίδιες οι Εκκλησίες βρίσκονται, ωστόσο, ταυτόχρονα ενώπιον κλιμακούμενων προκλήσεων κυρίως εξαιτίας της δράσης οργανώσεων εποίκων -η Ατέρετ Κοχανίμ εντός Παλιάς Πόλης και η Elad εκτός τειχών και κυρίως στην παλαιστινιακή γειτονιά Σιλουάν, νότια της Παλιάς Πόλης, και το Όρος των Ελαιών.

Πέραν του λεγόμενου «πολέμου των ακινήτων» σε στρατηγικά σημεία της Παλιάς Πόλης, έχουν αυξηθεί ανησυχητικά κατά την τελευταία δεκαετία, με κορύφωση το 2022, περιστατικά προσβολών και ύβρεων κατά ιερέων ιδίως στην αρμενική συνοικία, παρενοχλήσεων και εκφοβισμών, βανδαλισμών ιερών τοποθεσιών από εξτρεμιστικά στοιχεία στο Όρος Σιών (Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου και Παρεκκλήσι της Σιών), αλλά και εκδηλώσεις και δρώμενα στη Νέα Πύλη που εμποδίζουν την πρόσβαση και δεν συνάδουν με το χαρακτήρα της Ιερουσαλήμ.

Με αιχμή τη μακρά νομική διαμάχη για την πολύκροτη υπόθεση των ιστορικών ξενοδοχείων Imperial και Petra στην Πύλη της Γιάφας που οδηγεί στη χριστιανική συνοικία της Ιερουσαλήμ, καθώς και την διαφαινόμενη αναβίωση του αμφιλεγόμενου σχεδίου για την επέκταση του Εθνικού Πάρκου της Ιερουσαλήμ στο Όρος των Ελαιών, που θα συμπεριλάβει εκκλησιαστική ιδιοκτησία και ιερούς τόπους, το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο μαζί με όλες τις χριστιανικές Εκκλησίες της Ιερουσαλήμ εκπέμπουν σήμα κινδύνου για αλλοίωση της πολλαπλής ταυτότητας της Ιερουσαλήμ, καθώς και για τον δραματικά συρρικνούμενο αριθμό των χριστιανών.

Η Πύλη της Γιάφας που οδηγεί στη χριστιανική συνοικία της Παλιάς Πόλης της ΙερουσαλήμCNN Greece/Ευαγγελία Μπίφη

Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος Γ’ λέει στο CNN Greece ότι «οι Εκκλησίες ενωμένες καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να διαφυλάξουν το υφιστάμενο καθεστώς της Ιερουσαλήμ και των Αγίων Τόπων» έναντι των κινήσεων εποίκων, προσπαθώντας να μην εμπλακούν στην πολιτική κατάσταση.

Οι χριστιανικές Εκκλησίες και ειδικά το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο, είναι επί της ουσίας μία «ουδέτερη ζώνη», γεγονός που αναγνωρίζει το ίδιο το Ισραήλ, αναφέρει ο Πατριάρχης. Σήμερα, εν μέσω αδιεξόδου στην ειρηνευτική διαπραγμάτευση, νιώθει πως τόσο η αμερικανική κυβέρνηση, όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση, στρέφονται στις Εκκλησίες προς αποκλιμάκωση εντάσεων διότι αποτελούν «δίαυλο» και «γέφυρα» πρεσβεύοντας την ειρηνική συνύπαρξη -συμβίωση είναι η λέξη που ο ίδιος προτιμά-, την κατανόηση και τον αμοιβαίο σεβασμό.

Διαβάστε αναλυτικά

Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων στο CNN Greece: Είμαστε η «ουδέτερη ζώνη»

«Υπάρχουν καιροί που πρέπει να μείνουμε σιωπηλοί, όμως υπάρχουν φορές που πρέπει να υψώσουμε τη φωνή», αναφέρει ο κ. Θεόφιλος ενώπιον πολλαπλών προκλήσεων που προέρχονται από ακραίες ομάδες.

Όρος των Ελαιών - Imperial και Petra

Συγκεκριμένη «ατζέντα» κατά των χριστιανών δεν υφίσταται, καθίστανται όμως παράπλευρη απώλεια στη στόχευση που έχουν για την Ιερουσαλήμ ακραίες οργανώσεις.

Η οργάνωση συμφερόντων εβραίων εποίκων Elad είναι, άλλωστε, εκείνη που θα αναλάβει τη διαχείριση εφόσον αναβιώσει το σχέδιο (που προσωρινά έχει παγώσει κατόπιν ισχυρών αντιδράσεων) για την επέκταση του Εθνικού Πάρκου της Ιερουσαλήμ προς τα ανατολικά με συμπερίληψη ή πλήρη περικύκλωση χριστιανικών ιερών τοποθεσιών και ιδιοκτησιών στο Όρος των Ελαιών, περιλαμβανομένου του Κήπου της Γεθσημανής και της Εκκλησίας όλων των Εθνών, καθώς και ιδιωτικές παλαιστινιακές εκτάσεις.

Άποψη της Ιερουσαλήμ, στην οποία διακρίνεται ο Θόλος του Βράχου, από το Όρος των ΕλαιώνCNN Greece/Ευαγγελία Μπίφη

Ο Αβίβ Τατάρσκι, ερευνητής της ισραηλινής μη κυβερνητικής οργάνωσης Ir Amim, που καταγράφει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, μας λέει ότι, αν και στο «όνομα» της ανάπτυξης, το σχέδιο εντάσσεται ακριβώς στην επιδίωξη επικράτησης της εβραϊκής ταυτότητας μέσω μίας φαινομενικά «αθώας» ζώνης πρασίνου που θα μπορούσε εν τέλει να επιτρέψει τη «σύνδεση» μικρών κοινοτήτων εποίκων στην «καρδιά» παλαιστινιακών γειτονιών.

Ως προς το ζήτημα στην Πύλη της Γιάφας, το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων έχει χάσει τη νομική μάχη στο Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ για να ανοίξει εκ νέου -υπό το φως νέων στοιχείων που αποδείκνυαν δόλιες διαδικασίες επί Ειρηναίου- η υπόθεση της μεταβίβασης (τυπικά μακροχρόνιας εκμίσθωσης για 99+99 χρόνια) των ξενοδοχείων Imperial και Petra στην Ατέρετ Κοχανίμ. Η προσπάθεια επικεντρώνεται πλέον στη διατήρηση των προστατευόμενων ενοικιαστών στις ιδιοκτησίες, σύμφωνα με τον νομικό σύμβουλο του Πατριαρχείου Ασάντ Μαζάουι.

Ενδεχόμενη έξωση των λεγόμενων «προστατευόμενων ενοικιαστών» από το ξενοδοχείο Imperial θα έχει καταλυτικό αντίκτυπο στην ταυτότητα του χριστιανικού τομέα, όπου έποικοι έχουν ήδη προχωρήσει σε κατάληψη του παρακείμενου ξενοδοχείου Little Petra.

To ξενοδοχείο Imperial υποδέχεται προσκυνητές και τουρίστες εδώ και 130 χρόνιαCNN Greece/Ευαγγελία Μπίφη

Ο Αμπού ελ-Ουαλίντ Νταζάνι, η οικογένεια του οποίου διαχειρίζεται το Imperial από το 1949, δηλώνει ότι στα 17 χρόνια που κρατά η διαμάχη έχει πλέον στο γραφείο του 4.000 έγγραφα που αφορούν σε διαδικασίες έξωσης. Το συμβόλαιό του με το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο διαρκεί για άλλες δύο ή τρεις γενιές· ο ίδιος είναι 78 ετών, σύντομα θα αναλάβουν ο γιος και η κόρη του και «δεν θα σταματήσουν να μάχονται». «Δεν θέλω συμπάθεια, αλλά δράση από τον χριστιανικό και μουσουλμανικό κόσμο μαζί» μας λέει ο κ. Νταζάνι, μουσουλμάνος ο ίδιος, από το σαλόνι του ξενοδοχείου Imperial, μια «ανάσα» από την Πύλη της Γιάφας.

Ούτε μουσείο, ούτε θρησκευτική «Disneyland»

Via-Dolorosa.jpg
Εκατομμύρια χριστιανοί προσκυνούν στις 14 στάσεις της Οδού του Μαρτυρίου στην Παλιά Πόλη της ΙερουσαλήμCNN Greece/Ευαγγελία Μπίφη

Η δαιδαλώδης και περίπλοκη ιστορία αυτού του τόπου, πρωτεύουσας δύο λαών, έχει φέρει σήμερα τον αριθμό των χριστιανών σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Σε αυτό θα πρέπει να προσμετρηθεί και ότι οι μουσουλμάνοι κάνουν περισσότερα παιδιά από τους χριστιανούς.

«Ο χριστιανικός χαρακτήρας της Ιερουσαλήμ δεν είναι μόνο οι ιεροί τόποι. Είναι η κοινότητα, οι οικογένειες, σχολεία, νοσοκομεία, παιδιά. Δεν είναι μόνο οι λειτουργίες. Είναι η ζωή σε όλες τις εκφάνσεις της», μας λέει ο Λατίνος Πατριάρχης στην Ιερουσαλήμ Πιερμπατίστα Πιτσαμπάλα, και αναδεικνύει ως μείζων ζήτημα το γεγονός ότι η Ιερουσαλήμ είναι ντε φάκτο χωρισμένη από τις άλλες κοινότητες, ειδικά στη Βηθλεέμ, και συνεπώς χωρισμένη είναι και η καρδιά της Εκκλησίας.

Στην Ιερουσαλήμ όπου η θρησκευτική παρουσία είναι τόσο ισχυρή, εξίσου υψηλός είναι και ο θρησκευτικός εξτρεμισμός, αναφέρει παράλληλα, τονίζοντας ότι «η Ιερουσαλήμ, και αυτό είναι πολύ σαφές σε όλους τους χριστιανούς, έχει μία πολύ συγκεκριμένη αποστολή: Να είναι παγκόσμια πόλη, όπου εβραίοι, χριστιανοί και μουσουλμάνοι διαβιούν μαζί. Αλλιώς δεν είναι πλήρης».

Ουδείς θέλει η Ιερουσαλήμ να μετατραπεί σε μουσείο ή μία θρησκευτική «Disneyland», ένα μοναδικό μέρος για τουρίστες και πιστούς αλλά όχι για τους Άραβες χριστιανούς, οι ρίζες των οποίων χρονολογούνται στις απαρχές της θρησκείας.

O Κουστωδός της Αγίας Γης πατέρας Φραγκίσκος Πατόν καλεί τους προσκυνητές, ιδίως στη Βηθλεέμ, να επιστρέψουν, λέγοντας ότι είναι ο καλύτερος τρόπος να προστατεύσουν τους χριστιανούς που με την άφιξή τους νιώθουν ότι ανήκουν σε μία μεγαλύτερη παγκόσμια οικογένεια.

Το μέλλον δεν δείχνει ιδιαίτερα υποσχόμενο θα αναγνωρίσει ο Αγγλικανός Αρχιεπίσκοπος στην Ιερουσαλήμ Χοσάμ Ναούμ. «Δεν θέλουμε η Ιερουσαλήμ να μετατραπεί σε μουσείο με τις 'ζωντανές πέτρες' να εξαφανίζονται» αναφέρει μιλώντας για την πιο περιπλεγμένη γεωπολιτικά γωνιά του πλανήτη, όπου οι επισκοπές της Αγγλικανικής Εκκλησίας χωρίζονται από checkpoint και σύνορα.

To συνολικό φάσμα των προκλήσεων τίθεται από τις Εκκλησίες σε διεθνή φόρα. Ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, έχει ενημερωθεί και προσωπικά κατά την επίσκεψή του στη Βηθλεέμ το καλοκαίρι του 2022, ενώ έχει συσταθεί και η πρωτοβουλία Protecting Holy Land Christians για να επιστήσει την προσοχή της διεθνούς κοινής γνώμης.

Στην αρμενική συνοικία χριστιανοί και ιερείς είναι οι πιο επιρρεπείς σε παρενοχλήσεις, δεδομένης της γεωγραφικής εγγύτητάς της με την εβραϊκή, και η κατάσταση βαίνει διαρκώς επιδεινούμενη, δηλώνει ο καγκελάριος του Αρμενικού Πατριαρχείου της Ιερουσαλήμ πατέρας Κοριούν Μπαγκντασαριάν.

«Εργαλειοποίηση της πίστης»

Η σύγκρουση στην Ιερουσαλήμ καθοδηγείται από ζητήματα πίστης και συγκεκριμένα από εκείνους που εργαλειοποιούν την πίστη. Δεν διώκονται και δεν είναι αποδέκτες μίσους οι χριστιανοί και οι Εκκλησίες, όμως αποτελούν παράπλευρη απώλεια σε οργανωμένο σχέδιο διείσδυσης, περικύκλωσης και μετατροπής της Ιερουσαλήμ σε μία αμιγώς εβραϊκή ζώνη, λέει στο CNN Greece ο διεθνούς φήμης Ισραηλινός δικηγόρος Ντάνιελ Σάιντμαν, ειδικός στο ζήτημα της Ιερουσαλήμ και ιδρυτής της μη κυβερνητικής οργάνωσης Terrestrial Jerusalem.

Η υπόθεση των ακινήτων στην Πύλη της Γιάφας είναι απόδειξη αυτού, με την παρούσα κατάσταση να έχει θέσει τις Εκκλησίες, και κυρίως το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο, στο επίκεντρο της σύγκρουσης μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, επισημαίνει. Και εξηγεί ότι η απειλή δεν περιορίζεται σε αυτά καθαυτά τα ξενοδοχεία, αλλά αγγίζει τη βιωσιμότητα της χριστιανικής παρουσίας στην Ιερουσαλήμ και συνολικά μεταλλάσσει τη φύση της.

«Αυτό που βλέπουμε εντός και εκτός των τειχών της Παλιάς Πόλης δεν είναι μόνο η αγορά ιδιοκτησιών, αλλά και η διασύνδεση και επέκταση υφιστάμενων εβραϊκών οικισμών, η δημιουργία θρησκευτικών θεματικών πάρκων, η επιβολή ενός ισραηλινού εθνικού πάρκου στις χριστιανικές τοποθεσίες με τρόπο που θα κατακερματίσει το Όρος των Ελαιών. Και αυτό το εθνικό πάρκο θα το διαχειρίζονται οργανώσεις εποίκων. Αυτό που βλέπουμε είναι ένα σχέδιο που εξελίσσεται κάτω από τα ραντάρ εδώ και πολλά χρόνια και μόνο φέτος έχουν επενδυθεί γύρω στα 20 δισ. δολάρια», αναφέρει ο Ντάνιελ Σάιντμαν, τονίζοντας ότι το συγκεκριμένο ζήτημα στο Όρος των Ελαιών απασχολεί έντονα τόσο τις Ηνωμένες Πολιτείες, όσο και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ως προς τον διαρκώς συρρικνούμενο αριθμό των χριστιανών, ο ίδιος επισημαίνει: «Δεν θεωρώ ότι ο χριστιανισμός θα εξαφανιστεί ή εκδιώκεται από την Ιερουσαλήμ, όμως η κοινότητα είναι ήδη πολύ ευάλωτη. Η απειλή είναι να μετατραπεί η χριστιανική παρουσία σε μουσειακό έκθεμα. Να μείνουν οι ιεροί τόποι δίχως να περιβάλλονται από μία ενεργή χριστιανική κοινότητα, δηλαδή να εξαφανιστεί ο ανθρώπινος πλούτος. Θα μπορούμε να επισκεπτόμαστε τους ιερούς τόπους, εκεί θα βρίσκονται ιερείς, δεν θα περιβάλλονται όμως από μία ενεργή χριστιανική κοινότητα που καθιστά την Ιερουσαλήμ μοναδική για το χριστιανικό κόσμο».

Ο «άγνωστος Χ» της νέας ισραηλινής κυβέρνησης

Temple-Mount.jpg
Το Δυτικό Τείχος είναι ο σημαντικότερος τόπος προσκυνήματος του Ιουδαϊσμού. Το Όρος του Ναού (Χαράμ αλ-Σαρίφ) με το Θόλο του Βράχου και το τέμενος Αλ Άκσα αποτελεί τον τρίτο ιερότερο τόπο του Ισλάμ.CNN Greece/Ευαγγελία Μπίφη

Οι οργανώσεις των εποίκων διαθέτουν δύναμη, ισχυρή χρηματοδότηση εντός Ισραήλ και από το εξωτερικό, έχουν επί δεκαετίες σταθερά διεισδύσει σε θέσεις επιρροής στις τοπικές αρχές, και προσεχώς θα είναι «παρούσες» και στην υπό συγκρότηση κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανιάχου. «Είναι η στιγμή οι συνετοί άνθρωποι να συγκρατήσουν τα αισθήματά τους γιατί οι καιροί είναι κακοί», λέει ο Ντάνιελ Σάιντμαν.

Ο Αβίβ Τατάρσκι της ισραηλινής οργάνωσης IrAmim θεωρεί εξίσου πως η επόμενη κυβέρνηση θα είναι πιο «επιθετική» σε όλα τα πεδία και επίπεδα, και σαφώς έναντι των Παλαιστινίων και των δικαιωμάτων τους. Υπάρχει ανησυχία για το «πώς θα χρησιμοποιηθεί» η αστυνομία, καθώς και για περιορισμούς στις δράσεις οργανώσεων προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η προοπτική μίας πρωτοφανούς στα χρονικά του Ισραήλ κυβέρνησης που φέρνει την ακροδεξιά και τους εποίκους στην εξουσία, και ιδίως η δρομολογούμενη ανάληψη του υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας από τον καταδικασθέντα για υποκίνηση θρησκευτικού μίσους Ίταμαρ Μπεν-Γκβιρ, κυριαρχεί παντού στην Ιερουσαλήμ, τη στιγμή ακριβώς που η Δυτική Όχθη «βράζει» μετρώντας τους περισσότερους νεκρούς σε ισραηλινές επιδρομές από τη δεύτερη Ιντιφάντα του 2005.

Περισσότεροι από 145 Παλαιστίνιοι και 26 Ισραηλινοί έχουν σκοτωθεί μέχρι στιγμής φέτος στη Δυτική Όχθη, το Ισραήλ και την Ιερουσαλήμ.

Ειρηνευτική διαδικασία δεν υφίσταται, η λύση των δύο κρατών, αν και επίσημα δε λέγεται, δείχνει έως και «νεκρή», η παλαιστινιακή ηγεσία είναι αδύναμη, η Δυτική Όχθη και η Γάζα παραμένουν χωρισμένες.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν άλλες προτεραιότητες και η Ευρωπαϊκή Ένωση, πρακτικά περιορισμένη σε ρόλο παρατηρητή των εξελίξεων, ανησυχεί έντονα, σύμφωνα με κοινοτικές πηγές στην Ιερουσαλήμ, για μία ενδεχόμενη απόπειρα αμφισβήτησης του υφιστάμενου status quo στους Αγίους Τόπους, καθώς ετοιμάζεται να ορκιστεί μία κυβέρνηση «άγνωστη» που θορυβεί τη διεθνή κοινότητα και τους ίδιους τους προοδευτικούς πολίτες και τον Τύπο του Ισραήλ.

Όλοι απεύχονται, και ουδείς μπορεί να αποκλείσει, κάποια εμπρηστική κίνηση στο Όρος του Ναού (Χαράμ αλ-Σαρίφ). Προειδοποίηση για τη διαφύλαξη του status quo έχει ήδη απευθύνει στον Μπενιαμίν Νετανιάχου η διακυβέρνηση Μπάιντεν, όπως και ενάντια σε οποιαδήποτε κίνηση προσάρτησης του Τομέα C της Δυτικής Όχθης και περαιτέρω επέκτασης των παράνομων εβραϊκών οικισμών σε Δ.Όχθη και Ανατολική Ιερουσαλήμ. Μαζί με την επισήμανση ότι η εξομάλυνση των σχέσεων του Ισραήλ με τους γείτονές του (οι ιστορικές συμφωνίες με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τον Λίβανο) δεν αποτελεί υποκατάστατο για την οικοδόμηση ειρήνης με τους Παλαιστινίους.

Οι τελευταίοι θα πουν όμως ότι το μόνο που ακούν πάλι είναι λόγια. Κατά τη διακυβέρνηση Νετανιάχου οι εβραϊκοί οικισμοί επεκτάθηκαν ραγδαία και σήμερα κάποιοι έχουν φθάσει να μοιάζουν με προάστια αμερικανικών πόλεων -μεγάλα σπίτια, καλά σχολεία, καθαροί δρόμοι, πάρκα και γήπεδα μπέιζμπολ εντός κατεχόμενων παλαιστινιακών εδαφών. Περίπου 430.000 έποικοι ζουν στη Δυτική Όχθη μεταξύ σχεδόν τριών εκατομμυρίων Παλαιστινίων πίσω από τείχη και συρματόπλεγμα.