Σαν σήμερα: 16 Δεκεμβρίου - Η ναυμαχία της Έλλης

Η Ναυμαχία της Έλλης πραγματοποιήθηκε το πρωί της 3ης Δεκεμβρίου 1912 (16 Δεκεμβρίου με το νέο ημερολόγιο) στ' ανοιχτά του ακρωτηρίου Έλλη (Ελές-Μπουρνού στα τουρκικά) της χερσονήσου της Καλλίπολης, κοντά στην είσοδο των Στενών των Δαρδανελλίων. Διήρκεσε μία ώρα και έληξε με νίκη των ελληνικών δυνάμεων.

Από τα τέλη Νοεμβρίου υπήρχαν πληροφορίες ότι ο τουρκικός στόλος θα επιχειρούσε έξοδο στο Αιγαίο. Το απόγευμα της 1ης Δεκεμβρίου ο ελληνικός στόλος υπό τον υποναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη απέπλευσε από το ορμητήριό του στον Μούδρο, όταν πληροφορήθηκε ότι το τουρκικό καταδρομικό «Μετζηδιέ» εθεάθη στην είσοδο των Δαρδανελλίων. Η περιπολία του ελληνικού στόλου κράτησε μέχρι το πρωί της 3ης Δεκεμβρίου 1912, χωρίς να φανεί κανένα ίχνος του εχθρού.

Στις 8 το πρωί της ημέρας αυτής έγινε αντιληπτή η έξοδος του τουρκικού στόλου στο Αιγαίο. Λίγο αργότερα αναγνωρίσθηκαν τα θωρηκτά «Χαϊρεδίν Βαρβαρόσας», ναυαρχίδα του Ραμίζ Μπέη, «Τουργκούτ Ρέις», «Μεσουντιέ», «Ασαρ -ι- Τεφίκ», το καταδρομικό «Μετζηδιέ» και μερικά αντιτορπιλλικά. Ο ελληνικός στόλος του Αιγαίου αποτελείτο από τη ναυαρχίδα «Αβέρωφ», τα τρία παλιά θωρηκτά «Ύδρα», «Σπέτσαι» και «Ψαρά», τα τέσσερα νεότευκτα ανιχνευτικά τύπου Λέων, τα δύο νεότευκτα αντιτορπιλλικά «Νέα Γενεά» και «Κεραυνός» και τα οκτώ παλαιότερα μικρά αντιτορπιλικά των τύπων Θύελλα και Νίκη.

Στις 8:55 ο Κουντουριώτης διατάσσει τα ανιχνευτικά να ταχθούν σε μια στήλη αριστερά και σε απόσταση 1000 μέτρων από τη γραμμή των ελληνικών θωρηκτών, ενώ τα υπόλοιπα αντιτορπιλικά πήραν θέσεις προς την πρύμνη των θωρηκτών. Στις 9:00 τα τουρκικά θωρηκτά στράφηκαν προς βορρά, πλέοντας κοντά στην ακτή, ώστε να εξασφαλίσουν την κάλυψη των πυροβόλων των επακτίων φρουρίων και να αυξήσουν τη δύναμη πυρός τους. Ακαριαία ήταν και η αντίδραση του ελληνικού στόλου, που άλλαξε πορεία και τέθηκε σε καταδίωξη του εχθρικού στόλου. Από τον «Αβέρωφ» εκπέμπεται τότε προς τα πλοία του ελληνικού στόλου το ιστορικό σήμα του ναυάρχου Κουντουριώτη: «Με τη βοήθεια του Θεού και τας ευχάς του Βασιλέως και εν ονόματι του Δικαίου, πλέω μεθ’ ορμής ακαθέκτου και με πεποίθησιν εις την Νίκην κατά του εχθρού του Γένους».

Οι πορείες των δύο στόλων άρχισαν να συγκλίνουν και στις 9:05 βρίσκονταν σε απόσταση 14 χιλιομέτρων. Ο Κουντουριώτης ανέμενε να αρχίσει πρώτος ο εχθρός το πυρ, θέλοντας να αποφύγει τη σπατάλη πυρομαχικών έως ότου η απόσταση μειωθεί, ώστε να επιτρέπει δραστική βολή. Πράγματι στις 9:22 η τουρκική ναυαρχίδα άνοιξε πρώτη πυρ από απόσταση 12.500 μέτρων. Ο «Αβέρωφ» ανταπέδωσε τα πυρά και η μάχη γενικεύτηκε. Στις 10:25 το πυρ έπαυσε από τα ελληνικά πλοία, καθώς τα τουρκικά χάθηκαν στα στενά των Δαρδανελλίων.

Η Ναυμαχία της Έλλης αποτέλεσε στρατηγικής σημασίας νίκη του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού. Ο έλεγχος του Αιγαίου παγιώθηκε, ενώ οι Τούρκοι δεν μπόρεσαν να χρησιμοποιήσουν τον θαλάσσιο δρόμο, ώστε να ενισχύσουν τις δυνάμεις τους που μάχονταν σε Μακεδονία και Θράκη.

Σαν σήμερα: Η 16η Δεκεμβρίου στην Ιστορία

1770. Γεννιέται ο Γερμανός συνθέτης Λούντβιχ φαν Μπετόβεν.

1923. Οι εκλογές στην Ελλάδα εξελίσσονται σε θρίαμβο του Ελευθερίου Βενιζέλου, καθώς οι αντιβενιζελικές δυνάμεις απέχουν από αυτές. Είναι οι τελευταίες εκλογές στην Ελλάδα που διεξάγονται με σφαιρίδιο.

1928. Ο σπουδαίος θεατρικός συγγραφέας Τζορτζ Μπέρναρ Σο φωτογραφίζεται σε άγνωστη τοποθεσία.

1939, Λονδίνο. Τα ψώνια των χριστουγεννιάτικων εορτών θα γίνουν φέτος στο Λονδίνο μέσα στο απόλυτο σκοτάδι, λόγω της συσκότισης. Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη στην Oxford Street, λίγο μετά τις 6 το απόγευμα και τα φώτα που φαίνονται είναι οι φακοί που κρατούν οι άνθρωποι και οι προβολείς των αυτοκινήτων.

1942, Λένινγκραντ. Ένας στρατιώτης του Κόκκινου Στρατού στοχεύει σε θέσεις Γερμανών στρατιωτών, στα περίχωρα του Λένινγκραντ, κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της πόλης.

1960, Μπρούκλιν. Τα συντρίμμια ενός αεροσκάφους DC-8, το οποίο έπεσε στο Μπρούκλιν, στη Νέα Υόρκη. Το αεροσκάφος συγκρούστηκε στον αέρα με ένα Constellation της TWA και έπεσε σε κατοικημένη περιοχή, με συνέπεια να χάσουν τη ζωή τους περισσότεροι από 10 άνθρωποι.

1963, Τόκιο. Η πρωτεύουσα της Ιαπωνίας ετοιμάζεται για να φιλοξενήσει τους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1964, που θα αρχίσουν τον επόμενο Οκτώβριο.

1966, Βιετνάμ. Ο συγγραφέας και κάτοχος του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας, Τζον Στάινμπεργκ πετάει πάνω από το Βιετνάμ με στρατιωτικό ελικόπτερο. Ο 64χρονος συγγραφέας πήγε στο Βιετνάμ για να δει “την κατάσταση από κοντά”.

1969, Λονδίνο. Ο Τζον Λένον και η Γιόκο Όνο, στο αεροδρόμιο του Λονδίνου, απ' όπου ετοιμάζονται να πάνε στο Τορόντο του Καναδά για μια σειρά από χριστουγεννιάτικες φιλανθρωπικές συναυλίες.

1974, Νέα Υόρκη. Ο ηθοποιός Μάρλον Μπράντο σε τηλεοπτική του συνέντευξη στην εκπομπή «Tomorrow» του NBC.

1987, Βοστώνη. Ένας άστεγος άντρας κάθεται στον καναπέ του, σε ένα άδειο οικόπεδο στο οποίο ζει τον τελευταίο καιρό. Οι άστεγοι έχουν αυξηθεί δραματικά στις Ηνωμένες Πολιτείες τα τελευταία χρόνια και ο Δήμαρχος της Βοστώνης, Ρέιμπντ Φλιν, είπε ότι γι' αυτό φταίνε οι πολιτικές της κυβέρνησης Ρέιγκαν.

1988, Κόμπε. Τα κορυφαία μέλη της Yamaguchi-gumi, της μεγαλύτερης ομάδας της ιαπωνικής εγκληματικής οργάνωσης Γιακούζα, φτάνουν στην κηδεία του αφεντικού τους, Μασαχίσα Τακενάκα, ο οποίος δολοφονήθηκε από μέλος αντίπαλης συμμορίας. Μετά το θάνατο του Τακενάκα ξέσπασε πόλεμος ανάμεσα στις συμμορίες, ο οποίος άφησε πίσω του 25 νεκρούς και 70 τραυματίες, όπως ανακοίνωσε η αστυνομία.

1992, Σομαλία. Μια γυναίκα στα όρια της λιμοκτονίας, στο κέντρο υποδοχής προσφύγων της Μπαϊντόα, περιμένει να δεχτεί βοήθεια από τους γιατρούς. Οι ενήλικες στη Σομαλία υπομένουν ήσυχα την πείνα, καθώς το βάρος έχει πέσει στα παιδιά.

1996, σύνορα Τανζανίας-Ρουάντα. Πρόσφυγες διασχίζουν τα σύνορα της Ρουάντα με την Τανζανία, επιστρέφοντας στη Ρουάντα από την εξορία. Περισσότεροι από 500.000 Χούτου κατέφυγαν στην Τανζανία το 1994, για να διαφύγουν από τους Τούτσι, σε έναν από τους πιο αιματηρούς εμφυλίους πολέμους στη σύγχρονη ιστορία.

2000, Ντάκα. Ιππείς από το Μπαγκλαντές παρελαύνουν στην πρωτεύουσα Ντάκα, στους εορτασμούς της 29ης επετείου της ανεξαρτησίας της χώρας από το Πακιστάν. Το Μπαγκλαντές νίκησε το Πακιστάν μετά από εννέα μήνες εμφυλίου πολέμου, το 1971.