Ταξίδι στο χρόνο, με τον οδοντωτό σιδηρόδρομο
Πέρασαν 120 χρόνια από τότε που για πρώτη φορά ο βαρύς ήχος της ατμομηχανής ακούστηκε στο φαράγγι του Βουραϊκού.Μετά από σχεδόν πέντε χρόνια δουλειάς και κόστος που έφτασε τα 3,5 εκατομμύρια δραχμές, (τεράστιο ποσό για εκείνη την εποχή) το Μάρτιο του 1896 ο οδοντωτός σιδηρόδρομος παραδόθηκε στους κατοίκους της Αιγιαλείας και από τότε χωρίς διακοπή κάνει το δρομολόγια Διακοφτό -Καλάβρυτα, μεταφέροντας χιλιάδες επιβάτες κάθε χρόνο.
Φέτος, με αφορμή τα 120 χρόνια του οδοντωτού, οι Δήμοι της Αιγιαλείας και των Καλαβρύτων οργάνωσαν μια σειρά εκδηλώσεων με στόχο να ανανεωθεί ο ενδιαφέρον για το τρενάκι του οδοντωτού, ώστε περισσότεροι επισκέπτες να κάνουν αυτό το μοναδικό σε ομορφιά δρομολόγιο.
"Ο οδοντωτός αποτελεί ένα μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς" θα μας πει ο κ. Γιάννης Καραπαναγιώτης, πρόεδρος του συλλόγου φίλων οδοντωτού σιδηροδρόμου και συνταξιούχος πλέον μηχανοδηγός, ο οποίος εργάστηκε στη γραμμή 34 χρόνια.
"Το υπουργείο πολιτισμού το 1996 χαρακτήρισε τον οδοντωτό διατηρητέο μνημείο, στο οποίο περιλαμβάνονται εκτός από τη γραμμή τα κτίρια, οι εγκαταστάσεις και ότι βρίσκεται σε απόσταση 20 μέτρων ένθεν και ένθεν του άξονα της γραμμής"
Ο οδοντωτός ξεκινά από το παραλιακό Διακοφτό και διανύοντας μια απόσταση 22 χιλιομέτρων και 350 μέτρων καταλήγει στην πόλη των Καλαβρύτων σε υψόμετρο 750 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας.
Πλεονέκτημα για τον τουρισμό
"Εκατομμύρια τουρίστες από όλο τον κόσμο έχουν επισκεφτεί τον οδοντωτό μας λέει ο κ. Καραπαναγιώτης. "Είναι μοναδική η διαδρομή μέσα στο φαράγγι του Βουραϊκού, η εναλλαγή της χλωρίδας, της πανίδας, των βράχων, των τεχνικών έργων, τα οποία είναι πρωτοποριακά. Οι κατασκευαστές σεβαστήκαν το περιβάλλον έχουν χρησιμοποιήσει πέτρα και ξύλο, έχουν φτιάξει μεταλλικές γέφυρες, πέτρινες γέφυρες, λίθινες στοές, στοές αμυντικές για να προφυλάσσουν την κυκλοφορία του τρένου. Φυσικά το καλύτερο κομμάτι της διαδρομής είναι από το Διακοφτό μέχρι το σταθμό της Κάτω Ζαχλωρούς".
Όσο η κλίση των γραμμών αυξάνει, το τρένο δείχνει τη δύναμή του καταπίνοντας τα χιλιόμετρα.
Οι σιδηροδρομικές γραμμές κατά διαστήματα διαθέτουν μια επιπλέον ράγα με οδόντωση, που επιτρέπουν στο τρενάκι να κινείται σε κλίσεις μέχρι 17,5 μοίρες.
Στο παρελθόν, το τρενάκι ήταν το μόνο μεταφορικό μέσο για να εξυπηρετεί τα ορεινά χωριά της Αιγιαλείας. Σήμερα λειτουργεί μόνο για τουριστικούς λόγους και ο αριθμός των επισκεπτών αυξάνεται συνεχώς είτε για ολόκληρη τη διαδρομή, είτε για μέρος της επιλέγοντας την πεζοπορία για ένα κομμάτι της στη χαράδρα του Βουραϊκού. Πέρυσι μετακινήθηκαν με τον οδοντωτό περίπου 200.000 επιβάτες ενώ την καλοκαιρινή περίοδο που ξεκινά από τον Μάιο η ΤΡΕΝΟΣΕ βάζει επιπλέον δρομολόγια για να εξυπηρετήσει τη ζήτηση.
Μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης
"Η διαδρομή πλέον είναι καθαρά τουριστική, συνεχίζει ο κ Καραπαναγιώτης. Αν ολοκληρωθεί το δίκτυο της Πελοποννήσου και έχουμε ανταπόκριση, θα έχουμε και επιβάτες οι οποίο θα διακινούνται για την Αθήνα για την Πάτρα. Τώρα όμως δουλεύουμε τα τελευταία χρόνια τουριστικά. Ο Μάιος είναι ο κορυφαίος μήνας γιατί έχουμε και εκδρομές από σχολεία απ΄ όλη τη χώρα. Σημειωτέων με τα στοιχεία που έχουμε το 2014 -2015, έχουμε μια αύξηση των επιβατών κατά 20% και επίσης μια πολύ μεγάλη αύξηση των σχολείων που επισκέπτονται τη διαδρομή."
Τελευταία στάση του οδοντωτού είναι τα Καλάβρυτα όπου ο επισκέπτης έχει πάρα πολλά να δει και να συνδυάσει τη βόλτα του με επισκέψεις στη Μονή της Άγιας Λαύρας, το Σπήλαιο των Λιμνών, το χιονοδρομικό κέντρο και το Μουσείο Ολοκαυτώματος. Αυτοί που έχουν κάνει τη διαδρομή όμως έστω και μια φορά γνωρίζουν ότι η πιο ωραία στάση είναι αυτή της Ζαχλωρούς ακριβώς κάτω από τη μονή του Μεγάλου Σπηλαίου, που πραγματικά αποπνέει άρωμα άλλων εποχών.
Οι κάτοικοι αλλά κυρίως οι φορείς τις περιοχής έχουν καταλάβει πόσες ακόμη δυνατότητες ανάπτυξης και εκμετάλλευσης έχει ο οδοντωτός και όπως είπε στο CNN Greece o δήμαρχος των Καλαβρύτων κ. Γιώργος Λαζουράς, στόχος των δημοτικών αρχών της περιοχής είναι το τρένο να περάσει στη διαχείριση των δήμων.
Ένα σημαντικό έργο που θα μπορούσε να δώσει νέα ώθηση στο τρενάκι θα ήταν η επέκταση της γραμμής μέχρι τη μονή της Αγίας Λαύρας και το χιονοδρομικό κέντρο. Είναι μια απόσταση 15 χιλιομέτρων και το σχέδιο για την επέκταση υπάρχει ήδη. Αυτό που χρειάζεται είναι τα χρήματα.
Αν σκεφτεί κανείς ότι η Αγία Λαύρα και το χιονοδρομικό είναι τα δύο κύρια τουριστικά αξιοθέατα της περιοχής η σύνδεσή τους με το τρενάκι, σε συνδυασμό βέβαια και με την ολοκλήρωση του δικτύου του ΟΣΕ στην Πελοπόννησο, θα απάλλασσε πολλούς τουρίστες από την χρήση του αυτοκινήτου με τα όσα έξοδα αυτό συνεπάγεται. Θα ήταν όλη σχεδόν η περιοχή προσβάσιμη με τον οδοντωτό.
Ακόμη και αν δεν προχωρήσει τίποτα από αυτά τα σχέδια όμως, ο οδοντωτός θα παραμείνει και έτσι όπως είναι μια από τις ομορφότερες τουριστικές ατραξιόν της χώρας, την οποία αξίζει και έστω μια φορά στη ζωή σας να την επισκεφτείτε.
Ευχαριστούμε τον Σύλλογο Φίλων Οδοντωτού και τον Χ. Ζαχαρή για την ευγενική παραχώρηση φωτογραφικού υλικού.