Nord Stream: Ποιος και πώς έκανε τη δολιοφθορά στους αγωγούς - Ο ρόλος της 561ης ρωσικής Ταξιαρχίας

Η διαρροή μεθανίου από τους δύο αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream στη Βαλτική Θάλασσα είναι πιθανότατα η μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί ποτέ στην ιστορία και η ποσότητα εκτιμάται ως πενταπλάσια από εκείνη του Aliso Canyon στο Λος Άντζελες το 2015 -τη χειρότερη μεμονωμένη διαρροή φυσικού αερίου στην ιστορία των ΗΠΑ όσον αφορά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Ο επικεφαλής της Υπηρεσίας Ενέργειας της Δανίας, δήλωσε ότι οι εκπομπές από τις αρχικά γνωστές τρεις διαρροές στους υποθαλάσσιους αγωγούς Nord Stream 1 και 2 αντιστοιχούν περίπου στο 32% των ετήσιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα της χώρας. Το μισό και πλέον από το αέριο που περιείχαν οι αγωγοί στον βυθό της Βαλτικής Θάλασσας, στους οποίους σημειώθηκαν ανεξήγητες εκρήξεις νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, έχει πλέον διαρρεύσει.

Εκτός της περιβαλλοντικής καταστροφής, που θεωρείται δεδομένη, οι διαρροές προκάλεσαν -έστω και παροδικά- πανικό στις αγορές φυσικού αερίου. Πολιτικοί και εμπειρογνώμονες αποκλείουν πλέον τα «φυσικά» αίτια και υποθέτουν πως πρόκειται για «σκόπιμη ενέργεια».

Πώς και ποιος έκανε τη δολιοφθορά στους αγωγούς

Το ερώτημα που θέτει το γερμανικό Focus είναι το ποιος θα μπορούσε να είναι ικανός για μια τέτοια χειρουργική επίθεση σε βάθος περίπου 80 μέτρων με εκτιμώμενη εκρηκτική δύναμη 500 κιλών ΤΝΤ.

«Μία υπόθεση: η 561η ναυτική ταξιαρχία του ρωσικού στρατού, η οποία υπάγεται στη στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών GRU» αναφέρει το σχετικό δημοσίευμα.

Πρόκειται για μια μονάδα υποβρυχίων αποστολών με έδρα στο Parusnoye, μια πόλη περίπου 30 χιλιόμετρα δυτικά του Καλίνινγκραντ, στη Βαλτική Θάλασσα. Ο εξοπλισμός της λέγεται ότι περιλαμβάνει μίνι υποβρύχια και μη επανδρωμένα υποβρύχια, δηλαδή ό,τι ακριβώς απαιτείται για την υποθαλάσσια τοποθέτηση εκρηκτικών με στρατιωτική ακρίβεια.

Σύμφωνα με το γερμανικό Focus μόνο οι αγωγοί φυσικού αερίου υπέστησαν ζημιές, όχι όμως και τα τηλεπικοινωνιακά καλώδια που βρίσκονται δίπλα.

Ο πρώην επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της Γερμανίας (BND), Γκέρχαρντ Σίντλερ, δήλωσε στην «Welt» ότι μια τέτοια ενέργεια σε βάθος 80 μέτρων στη Βαλτική Θάλασσα «απαιτεί εξελιγμένες τεχνικές και οργανωτικές δεξιότητες που υποδεικνύουν σαφώς έναν κρατικό παράγοντα».

«Μόνο η Ρωσία μπορεί πραγματικά να θεωρηθεί υπεύθυνη γι' αυτό, ιδίως επειδή έχει τα περισσότερα οφέλη από αυτή την πράξη σαμποτάζ» σημειώνει το γερμανικό Focus.

Όπως αναφέρουν οι Times, βρετανικοί κυβερνητικοί κύκλοι υποψιάζονται επίσης ότι η Ρωσία έχει στείλει ένα αυτόνομο υποβρύχιο όχημα με εκρηκτικούς μηχανισμούς πάνω του προς τους αγωγούς, πιθανόν πριν από μήνες. Η εντολή για την έκρηξη δόθηκε πιθανότατα με τη χρήση μιας πηγής θορύβου με συγκεκριμένη συχνότητα. Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για επαγγελματική ενέργεια.

Οι «βατραχάνθρωποι» θεωρούνται τα επίλεκτα στρατεύματα των ναυτικών κλάδων παγκοσμίως. Οι Navy Seals των ΗΠΑ, οι κολυμβητές μάχης των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων και η 561η Ταξιαρχία του ρωσικού Ναυτικού.

561η Ταξιαρχία: Μια μονάδα που περιβάλλεται από μυστήριο

Η μυστηριώδης μονάδα λέγεται ότι υπάγεται στη ρωσική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών GRU. Αρμοδιότητα της GRU είναι η παροχή στρατιωτικών πληροφοριών στον πρόεδρο και την κυβέρνηση της Ρωσίας. Επιπλέον αρμοδιότητες περιλαμβάνουν τη διασφάλιση της στρατιωτικής, οικονομικής και τεχνολογικής ασφάλειας της Ρωσίας.

Η υπηρεσία λογοδοτεί απευθείας στον επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου και τον Ρώσο υπουργό Άμυνας, ο καθένας εκ των οποίων θεωρείται πως έχει πρόσβαση στο φορητό βαλιτσάκι με τους κωδικούς των πυρηνικών όπλων.

Αξιωματούχοι της GRU έπαιξαν σημαντικό ρόλο σε κάποια από τα κομβικά σημεία του Ψυχρού Πολέμου και της μετασοβιετικής ιστορίας - από την Κρίση των Πυραύλων στην Κούβα μέχρι τον πόλεμο στο Αφγανιστάν και την προσάρτηση της Κριμαίας.

Στους τομείς ευθύνης της GRU περιλαμβάνεται ο υβριδικός πόλεμος, η παραπληροφόρηση και το σαμποτάζ. Δεδομένου ότι ο φορέας εκμετάλλευσης είναι υπεύθυνος για την προστασία και τη λειτουργική ασφάλεια των αγωγών -στην περίπτωση των Nord Stream 1 και 2 με την Gazprom, μια ρωσική κρατική εταιρεία- υποτίθεται ότι η GRU συμμετέχει επίσης στην παρακολούθηση των αγωγών και ως εκ τούτου έχει λεπτομερή γνώση.

Οι Ρώσοι «βατραχάνθρωποι» ήταν ήδη ενεργοί στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ειδικότερα, θα έπρεπε να προστατεύουν το Λένινγκραντ, τη σημερινή Αγία Πετρούπολη, και τον στόλο της Βαλτικής Θάλασσας από επιθέσεις, γράφει η «Welt». Σήμερα, η αντιμετώπιση σαμποτάζ είναι ένα από τα κύρια καθήκοντά τους - τουλάχιστον σε καιρό ειρήνης. Ωστόσο, εάν υπάρχει πόλεμος, οι εντολές τους είναι: να πραγματοποιούν επιθέσεις και σαμποτάζ πίσω από τις εχθρικές θαλάσσιες γραμμές.

Όπως αναφέρει ακόμη η «Welt», μονάδες «βατραχανθρώπων» συμμετείχαν στην καταστροφή τορπιλών και πυραυλακάτων στο λιμάνι του Πότι κατά τη διάρκεια του πολέμου της Γεωργίας το 2008, για παράδειγμα, και στη στρατιωτική σύγκρουση με την Ουκρανία, την άνοιξη του 2014, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας.

Ποιος πραγματικά κρύβεται πίσω από τις διαρροές;

Ο εμπειρογνώμονας υποβρυχίων και στρατιωτικός αναλυτής H.I. Sutton επιβεβαιώνει ότι η Ρωσία έχει μακρά ιστορία ναυτικού πολέμου καθώς και την κατάλληλη τεχνολογία. «Κάτι τέτοιο δεν θα έκανε την επίθεση εύκολη, οι πραγματικές επιχειρήσεις είναι σπάνιες. Υπάρχει μια ισχυρή υποψία ότι η ίδια η Ρωσία είναι ο πιο πιθανός παίκτης», δήλωσε ο Sutton.

Ο Γερμανός ειδικός σε θέματα ασφάλειας, Γιοχάνες Πίτερς, θεωρεί επίσης πιθανό η Ρωσία να βρίσκεται πίσω από το σαμποτάζ. «Προφανώς, φαίνεται λίγο παράλογο να καταστρέφεις τους δικούς σου αγωγούς», δήλωσε ο εμπειρογνώμονας του Ινστιτούτου Πολιτικής Ασφάλειας του Πανεπιστημίου του Κιέλο.

«Ένας λόγος είναι σίγουρα να σταλεί ένα "ισχυρό μήνυμα" στην Ευρώπη, ιδίως στη Γερμανία και την Πολωνία, ότι το ίδιο θα μπορούσε να γίνει και με αγωγούς που είναι πολύ πιο σημαντικοί για την ασφάλεια του εφοδιασμού μας, όπως οι αγωγοί από τη Νορβηγία. Το (σ.σ. ρωσικό) μήνυμα είχε ως εξής: μην είστε τόσο σίγουροι ότι είστε καλά προετοιμασμένοι για τον χειμώνα και ότι είστε σε θέση να αντισταθμίσετε το αέριο μας», εξηγεί ο Πίτερς.