Σαν σήμερα: Η 18η Αυγούστου στην Ιστορία - Οι φαλαγγίτες του Φράνκο εκτελούν τον Λόρκα

Στις 18 Αυγούστου 1750 γεννήθηκε ο Αντόνιο Σαλιέρι, Ιταλός συνθέτης και αιώνιος ανταγωνιστής του Μότσαρτ αν πιστέψουμε τη διάσημη ταινία.

Το 1933 γεννήθηκε ο Ρόμαν Πολάνσκι, ο πιο αμφιλεγόμενος και ίσως και ο πιο ταλαντούχος σκηνοθέτης στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου, το 1936 ο υπέροχος Ρόμπερτ Ρέντφορντ και το 1969 ο Έντουαρντ Νόρτον, είναι μια καλή ημερομηνία για τον παγκόσμιο κινηματογράφο.

Στις 18 Αυγούστου 1227 πέθανε ο διαβόητος Τζένγκις Χαν, ιδρυτής της Μογγολικής αυτοκρατορίας.

Στις 18 (κατ' άλλους στις 19, αλλά λίγη σημασία έχει) Αυγούστου 1936, το καθεστώς του Φράνκο διαπράττει ένα από τα στυγερότερα εγκλήματά του, εκτελώντας τον σπουδαιότερο Ισπανό λογοτέχνη του 20ού αιώνα, το Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα.

«Είμαι επαναστάτης, γιατί δεν υπάρχει αληθινός ποιητής που να μην είναι επαναστάτης»

Όταν ξέσπασε ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος ο Λόρκα έφυγε από τη Μαδρίτη για τη Γρανάδα με σκοπό να δει τον πατέρα του. Ο ίδιος και ο κουνιάδος του, που ήταν ο σοσιαλιστής δήμαρχος της Γρανάδας, συνελήφθησαν ενώ βρίσκονταν στο σπίτι των Ροσάλες, φαλαγγιτών φίλων τους.

Το ξημέρωμα της 18ης Αυγούστου 1936, παραστρατιωτικοί του πολιτικού κινήματος CEDA εκτέλεσαν τον Λόρκα, λόγω των αριστερών φρονημάτων του και τον έριξαν σε ανώνυμο τάφο στην περιοχή Φουεντεγράνδε δε Αλφακάρ στα περίχωρα του Βιθνάρ, κοντά στη Γρανάδα.

Το εκτελεστικό απόσπασμα αριθμούσε 12 άτομα, αποτελούμενο από αστυνομικούς, εθελοντές αλλά και κρατούμενους, τους οποίους υποχρέωσαν να διαπράξουν τη δολοφονία του Λόρκα υπό την απειλή της εκτέλεσης. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν γνώριζαν καν ποιος είναι αυτός που είχαν διαταχθεί να δολοφονήσουν.

Για τη δολοφονία κατηγορήθηκαν ακροδεξιοί πολιτικοί και επιχειρηματικοί κύκλοι, μέλη επιφανών οικογενειών της Γρανάδας, καθώς και κάποιοι προερχόμενοι από την άκρως συντηρητική οικογένεια του πατέρα του, οι οποίοι ήταν έξαλλοι με τον πατέρα και ως εκδίκηση σκότωσαν το γιο.

Σε άγνωστο τάφο

Το καθεστώς του Φράνκο απαγόρευσε τα έργα του Λόρκα και μόνο το 1953 τα μέτρα αυτά ανακλήθηκαν, οπότε και κυκλοφόρησε μια συλλογή με τα Ολοκληρωμένα Έργα του.

Μετά το θάνατο του Φράνκο το 1975, η ζωή και ο θάνατος του Λόρκα μπόρεσαν ξανά να συζητηθούν ανοιχτά στην Ισπανία.

Η κυβέρνηση των σοσιαλιστών, το 2007, ψήφισε το νόμο της Ιστορικής Μνήμης, η οποία για πρώτη φορά αναγνώριζε επίσημα τα θύματα της δικτατορίας του Φράνκο. Ο νόμος επιτρέπει σε όποιον έχει αποδείξεις για ομαδικό τάφο να ζητήσει την βοήθεια του κράτους για την εκταφή και την ταυτοποίηση των λειψάνων.

Το 2018 οι αρχές της Ανδαλουσίας διέταξαν το άνοιγμα ενός μαζικού τάφου, κατόπιν αιτήματος των οικογενειών των άλλων ανθρώπων που πιθανολογείτο ότι είχαν ταφεί εκεί. Από την ανασκαφή και την έρευνα που έγινε στο χώρο όμως δεν βρέθηκε τίποτα.

Ο Λόρκα δεν ήταν κομμουνιστής, καταδίκαζε όμως έμπρακτα το φασισμό. Για τους δεξιούς ήταν αριστερός και εχθρός της εκκλησίας. Επίσης ήταν ο μεγαλύτερος εν ζωή ποιητής της χώρας με παγκόσμια ακτινοβολία, αλλά για τους εθνικιστές ήταν πολύ αριστερός, πολύ διεφθαρμένος και παρ' όλα αυτά πολύ πετυχημένος. Έπρεπε να βγει από τη μέση.

Ο ίδιος πράγματι βγήκε από τη μέση σε ηλικία 38 ετών. Το έργο του, φυσικά, παραμένει ολοζώντανο.

Η 18η Αυγούστου στην Ιστορία

1916, Νέα Υόρκη. Γυναίκες καλούν σε διαδήλωση που θα γίνει το Σεπτέμβριο και στην οποία θα ζητήσουν δικαίωμα ψήφου στις ΗΠΑ.

1931, Σεν Τροπέ. Η ηλιόλουστη παραλία στο Σεν Τροπέ της Νότιας Γαλλίας, πριν γίνει θέρετρο των διασήμων.

1936, Ισπανία. Εκτελείται από τους Φαλαγγίτες του Φράνκο ο ποιητής και θεατρικός συγγραφέας Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα.

1939, Λονδίνο. Το Πικαντίλι Σέρκους, με πλήρη φωτισμό, λίγο πριν ξεκινήσει η συσκότιση.

1942, Χάρκοβο. Μια ομάδα Σοβιετικών στρατιωτών στοχεύει με τουφέκια γερμανικά αεροπλάνα στον ουρανό κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

1943. Το Μανχάταν από τον 69ο όροφο του κτηρίου RCA στο κέντρο της πόλης. Μέσα από τα σύννεφα στα δεξιά διακρίνεται το Empire State Building.

1945, Σαξονία. Ο Ντον Γουάιτχεντ, πολεμικός ανταποκριτής του Associated Press, πάνω σε ένα Πάντζερ του 9ου τεθωρακισμένου σώματος στη Σαξονία της Γερμανίας.

1954, Χόλιγουντ. Η Γκρέις Κέλι και ο σκηνοθέτης Άλφρεντ Χίτσκοκ καθ' οδόν για να παρακολουθήσουν την πρεμιέρα της νέας ταινίας του σκηνοθέτη, Rear Window, στην οποία πρωταγωνιστεί η ηθοποιός.

1965, Μόσχα. Ο Σοβιετικός πρωθυπουργός Νικίτα Χρουστσόφ με τέσσερις σοβιετικούς κοσμοναύτες, στον τάφο του Λένιν στην Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας. Από αριστερά: Γκέρμαν Τίτοφ, Γιούρι Γκαγκάριν, Νικίτα Χρουστσόφ, Αντριάν Νικολάιεφ και Πάβελ Ποπόβιτς. Οι κοσμοναύτες Νικολαΐεφ και Ποπόβιτς, μόλις πραγματοποίησαν διπλή τροχιά γύρω από τη Γη.

1977, Πενσιλβάνια. Ο καλλιτέχνης Άντι Γουόρχολ, αριστερά, φωτογραφίζει το Μοχάμετ Άλι, την κόρη του Χάνα και τη σύζυγό του Βερόνικα.

1983, Γκάλβεστον. Μια βάρκα βρέθηκε στον αυτοκινητόδρομο 45, μαζί με πολλά ακόμα συντρίμια, μετά το πέρασμα του Τυφώνα Αλίσια από τις ΗΠΑ.

1990, Πράγα. Ο Βάτσλαβ Χάβελ, Πρόεδρος της Τσεχοσλοβακίας, καλωσορίζει το Μικ Τζάγκερ των Ρόλινγκ Στόουνς, στο Κάστρο της Πράγας. Ο Χάβελ προσκάλεσε τους Στόουνς να παίξουν στην Τσεχοσλοβακία, όπου η ροκ μουσική είχε απαγορευτεί από το προηγούμενο, κομμουνιστικό καθεστώς. Το συγκρότημα θα παίξει στο Στάδιο της Σπαρτάκ Πράγας. Περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι αναμένεται να παρακολουθήσουν τη συναυλία και όλα τα έσοδα από τα εισιτήρια θα μεταφερθούν σε ένα ταμείο για παιδιά με ειδικές ανάγκες, το οποίο διαχειρίζεται η σύζυγος του προέδρου, Όλγα Χάβελ.

1992, Σομαλία. Ένα νεαρό κορίτσι μεταφέρει ένα μωρό στο κέντρο βοήθειας προσφύγων που βρίσκεται στη Μπαϊντόα, 250 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Μογκαντίσου στη Σομαλία. Δεκάδες χιλιάδες Σομαλοί έχουν κατακλύσει το στρατόπεδο και τη γύρω περιοχή.