Τι φέρνει ο νέος νόμος για την εκδικητική πορνογραφία

Γράφει ο Νεκτάριος - Γεώργιος Κατσίκας*

Με πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση, η κυβέρνηση υλοποίησε μία εξαγγελία της, του περασμένου διαστήματος και αυτή ήταν η «τυποποίηση» του εγκλήματος της «εκδικητικής πορνογραφίας» (revenge porn).

Με άλλα λόγια δηλαδή, η συγκεκριμένη παράνομη πράξη «βγήκε» από το πλαίσιο του Νόμου για την Προστασία των Προσωπικών Δεδομένων και των άλλων ποινικών και αστικών διατάξεων που την περιέβαλαν και αποτελεί πλέον ένα αυτοτελές έγκλημα το οποίο μάλιστα, ανάλογα τις συνθήκες τέλεσης του, δύναται να χαρακτηριστεί και ως κακούργημα.

Πιο συγκεκριμένα στο νόμο 4947/2022 και στο άρθρο 38 γίνεται η προσθήκη του άρθρου 346 στον Ποινικό Κώδικα όπου οι εν λόγω πράξεις είναι ποινικά κολάσιμες κατά τα προαναφερόμενα με ιδιαίτερες αυστηρές ποινές.

Έτσι και σύμφωνα με τα ανωτέρω, « όποιος χωρίς δικαίωμα κοινολογεί σε τρίτο πρόσωπο ή αναρτά σε κοινή θέα, πραγματική, αλλοιωμένη ή σχεδιασμένη εικόνα ή κάθε είδους οπτικό ή οπτικοακουστικό υλικό, στο οποίο αποτυπώνεται μη δημόσια πράξη άλλου που αφορά στη γενετήσια ζωή του, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) ετών και χρηματική ποινή».

Επιπροσθέτως όποιος απειλεί άλλον ότι θα τελέσει τις προηγούμενες πράξεις τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους και εάν ο υπαίτιος της πράξης του προηγούμενου εδαφίου εξαναγκάζει άλλον σε πράξη ή παράλειψη ή ανοχή για την οποία αυτός δεν έχει υποχρέωση, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών. Περαιτέρω και ως επιβαρυντική περίπτωση των πράξεων της εκδικητικής πορνογραφίας που τιμωρείται με κάθειρξη έως οκτώ (8) χρόνια έχουμε όταν η εν λόγω κοινολόγηση πραγματώνεται, 1) με ανάρτηση στο διαδίκτυο ή σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης με αόριστο αριθμό αποδεκτών, 2) εάν τελείται από ενήλικο και αφορά ανήλικο, 3) σε βάρος νυν ή πρώην συζύγου ή συντρόφου του υπαιτίου ή σε βάρος προσώπου που συνοικεί με αυτόν ή έχει μαζί του σχέση εργασίας ή υπηρεσίας ή βρίσκεται υπό την επιμέλεια ή την προστασία του ή δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του, 4) με σκοπό να προσπορίσει ο υπαίτιος στον εαυτό του ή σε άλλον περιουσιακό όφελος. Σημαντική δε είναι και η πρόβλεψη ότι αν κάποια από τις πράξεις των προηγούμενων παραγράφων οδήγησε το θύμα σε απόπειρα αυτοκτονίας θα επιβάλλεται κάθειρξη και χρηματική ποινή, ενώ στη απευκταία περίπτωση που κάποιο πρόσωπο οδηγήθηκε στο θάνατο επιβάλλεται κάθειρξη τουλάχιστον δέκα (10) ετών και χρηματική ποινή.

Χωρίς αμφιβολία οι προβλέψεις αυτές μπορούν και πρέπει να δράσουν αποτρεπτικά σε όποιον ή όποια θα σκεφτόταν να εξωτερικεύσει το θυμό και την απογοήτευση με αυτό τον τρόπο. Άλλωστε η παραγωγή τέτοιου υλικού ειδικά στη περίπτωση της ρητής συγκατάθεσης, προκύπτει από την εμπιστοσύνη που υπάρχει μεταξύ των προσώπων τη δεδομένη στιγμή και η οποία εμπιστοσύνη πλήττεται βάναυσα σε περίπτωση δημοσιοποίησης του υλικού, οι δε συνέπειες για αυτόν που εκτίθεται θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και ως ολέθριες και μακροχρόνιες, ανάλογα το είδος της έκθεσης αλλά και την προσωπικότητα, την ηλικία και το ψυχισμό του ατόμου.

Ωστόσο, ο λόγος που κάποιος θα σκεφτόταν να προβεί σε μία τέτοια πράξη, εξαιρουμένου της απόκτησης εισοδήματος, κάλλιστα θα μπορούσε να εξηγηθεί και από άλλες επιστήμες που ασχολούνται με την ανθρώπινη συμπεριφορά και λογική και ως εκ τούτου, η ύπαρξη μεν του Νόμου μπορεί να είναι αποτρεπτική, ωστόσο όχι αρκετή για να σκεφτεί κάποιος τρόπους διαφυγής από τις συνέπειες της πράξης του, ακόμα και πριν προβεί σε αυτή και κατά το σχεδιασμό και την οργάνωση αυτής. Έτσι αναμενόμενο είναι στις δικαστικές αίθουσες να υπάρξουν επιχειρήματα που να οδηγούν στην έλλειψη υπαιτιότητας δημοσιοποίησης του επίμαχου υλικού τόσο από «αθώους» όσο και από «ένοχους»...

Η ευκολία αποθήκευσης και αναπαραγωγής τέτοιου υλικού καθώς και η εξαιρετική φορητότητα, τόσο του ιδίου υλικού όσο και του χώρου αποθήκευσης του, καθιστούν εκ προοιμίου τη διαχείριση του, μία εξαιρετικά υπεύθυνη πράξη, η οποία κατά τη γνώμη του γράφοντος θα πρέπει με κάποιο τρόπο ρητά να οριστεί επίσης.

* Ο Νεκτάριος - Γεώργιος Κατσίκας, είναι μάχιμος δικηγόρος Αθηνών με μεταπτυχιακά στη Διοίκηση Επιχειρήσεων. Είναι κάτοχος Πανεπιστημιακών Πιστοποιητικών στο Ναυτικό Δίκαιο και στη Διαχείριση Σύγχρονων Κρίσεων και Ασύμμετρων Απειλών. Είναι νομικός σύμβουλος εταιρειών και ιδρυμάτων, ενώ έχει διατελέσει επιστημονικός συνεργάτης στη Βουλή των Ελλήνων και σύμβουλος στη Παγκόσμια Τράπεζα.