Είναι κοντά το τέλος για τον Μπόρις Τζόνσον; Το μπαράζ παραιτήσεων και ο ρόλος της «Επιτροπής 1922»

Ο Μπόρις Τζόνσον δεν έχει δώσει ενδείξεις μεταμέλειας για κανένα από τα σκάνδαλα στα οποία έχει εμπλακεί, ούτε έχει δείξει ότι εκλαμβάνει στα σοβαρά τις ήττες που έχει υποστεί, ή ότι έχει ζυγίσει την πύρρειο νίκη στην πρόσφατη ψήφο εμπιστοσύνης.

Την ίδια ώρα, ο ρυθμός που συσσωρεύονται οι «δύσοσμες» υποθέσεις είναι φρενήρης, με την κυβέρνηση να κλυδωνίζεται και το κόμμα να χάνει έδαφος έναντι των αντιπάλων, κάτι που μαθηματικά θα οδηγήσει στην ανάληψη δράσης από τους Τόρις.

Μετά το Partygate που «σερνόταν» επί μήνες, ή την απόπειρα να χρησιμοποιήσει χρήματα χορηγών για να φτιάξει ένα δεντρόσπιτο στο εξοχικό του, ή την απόπειρα εξεύρεσης μιας θέσης εργασίας που θα πληρωνόταν από τους φόρους των πολιτών για τη σύντροφό του, ή τη διπλή ήττα στις πρόσφατες τοπικές εκλογές, ως κορωνίδα ήρθε η υπόθεση του Κρις Πίντσερ για να υπογραμμίσει ότι ο Βρετανός πρωθυπουργός όχι μόνο δεν αναλαμβάνει τις ευθύνες του, αλλά σε κάθε δυσκολία προτιμά να πει ψέματα -στο κοινοβούλιο, στους πολίτες, ακόμη και σε στενούς συνεργάτες του που τώρα παραιτούνται γιατί πιθανώς αισθάνονται προδομένοι ή απλά αποφάσισαν ότι είναι η ώρα να εγκαταλείψουν το σκάφος που βυθίζεται.

Ο Κρις Πίντσερ διορίστηκε τον Φεβρουάριο από τον Βρετανό πρωθυπουργό σε υψηλή κυβερνητική θέση με αρμοδιότητα την εξασφάλιση της πειθαρχίας. Πριν από λίγα 24ωρα παραιτήθηκε γιατί υπήρξε καταγγελία εναντίον του για σεξουαλική παρενόχληση.

Ο ίδιος υποστήριξε ότι ήταν σε κατάσταση μέθης. Ωστόσο, δεν είναι η πρώτη φορά που υπέπεσε στο αδίκημα, όπως αποδείχθηκε από ΕΔΕ που είχε διενεργηθεί εις βάρος του για υπόθεση του 2019 επί θητείας του στο υπουργείο Εξωτερικών.

Ο Μπόρις Τζόνσον εμφανίστηκε αρχικά ως να μην γνώριζε τις καταγγελίες του παρελθόντος. Ωστόσο, δημοσιοποιήθηκαν στοιχεία εναντίον αυτού του ισχυρισμού.

Η δεύτερη εκδοχή ήταν ότι είχε ενημερωθεί σχετικά και απλώς το είχε… ξεχάσει.

Τελικά, δήλωσε ότι ο διορισμός ήταν λάθος, αλλά ήθελε να δώσει μια δεύτερη ευκαιρία στον Πίντσερ.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι πιθανότατα πρόκειται για τρεις καταγγελίες, αλλά σε κάθε περίπτωση ο Μπόρις Τζόνσον βρέθηκε εκ νέου στη θέση του υπόλογου για ψεύδη και πλέον σε πολιτική δίνη.

Το κλίμα στους Συντηρητικούς είναι βαρύτερο από κάθε άλλη φορά, μεταδίδουν βρετανικά μέσα ενημέρωσης, και το μήνυμα είναι: «Αρκετά πια».

Άλλωστε, η υπόθεση Πίντσερ κατέκλυσε τη δημόσια σφαίρα λίγα 24ωρα μετά τη διπλή ήττα σε τοπικές εκλογές, που οδήγησε στην παραίτηση του συμπροέδρου των Τόρις.

Όμως ο Μπόρις Τζόνσον δήλωσε έτοιμος για τρίτη θητεία. Κι αυτό μετά τα αλλεπάλληλα ραπίσματα τα οποία αντιπαρήλθε, λέγοντας ότι δεν θα αλλάξει προσωπικότητα ή συμπεριφορά…

Το ποτήρι φαίνεται ότι έχει ξεχειλίσει για τους Συντηρητικούς- ή έστω για ένα σημαντικό ποσοστό τους.

Στην πρόταση μομφής που προκάλεσαν οι αμφισβητίες του, ακριβώς έναν μήνα πριν, καταμετρήθηκαν στο 41% του κόμματος, ή 148 βουλευτές.

Το αντάρτικο εις βάρος του Μπόρις Τζόνσον, συγκριτικά με εκείνο που έστειλε την προκάτοχό του Τερέζα Μέι στο «σπίτι της» έξι μήνες μετά την ψήφο εμπιστοσύνης που κέρδισε, θεωρείται σοβαρότερο.

Ωστόσο, ο ίδιος έδειξε να μην πτοείται, αν και οι αναλυτές έθεταν το ερώτημα «για πόσο ακόμη;».

Κάποιοι μέσα στο κόμμα επιχείρησαν να ρίξουν τους τόνους, ωστόσο η υπόθεση Πίντσερ ήρθε για να αναζωπυρώσει τα πάθη.

Κι αν ο ίδιος ο πρωθυπουργός δεν παραιτηθεί, ποιος θα τον «ρίξει», δεδομένου ότι η επόμενη πρόταση μομφής μπορεί να διενεργηθεί έναν χρόνο μετά; Ή μήπως όχι;

Ο ρόλος της «Επιτροπής 1922»

Σε απάντηση του μπαράζ παραιτήσεων το βράδυ της Τρίτης, ο Μπόρις Τζόνσον διαμήνυσε ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει το έργο της και προχώρησε σε συναντήσεις με στελέχη που τον στηρίζουν και σε αναπληρώσεις των κενών.

Ωστόσο, κανείς δεν αποκλείει ότι οι παραιτήσεις σε διάφορα επίπεδα μπορεί να συνεχιστούν, βυθίζοντας την κυβέρνηση σε τέλμα και καθιστώντας τον Βρετανό πρωθυπουργό πιο ευάλωτο.

Ήδη, επιστολές με τις οποίες αποσύρουν τη στήριξή τους στον Μπόρις Τζόνσον δημοσιοποίησαν ακόμη και «απλοί» βουλευτές, κάτι που δεν περνά απαρατήρητο όταν χρειάζονται μόλις 32 να αλλάξουν την ψήφο τους σε μια επόμενη πρόταση μομφής.

Ίσως μάλιστα μια τέτοια κίνηση να γίνει πολύ γρηγορότερα από ό,τι προβλέπει το καταστατικό και υπό αυτήν την έννοια η φθορά του Βρετανού πρωθυπουργού παίζει κρίσιμο ρόλο.

Για την ακρίβεια, το ενδεχόμενο να αλλάξουν οι κανόνες, και μια πρόταση μομφής κατά του πρωθυπουργού να υποβληθεί ακόμη και το φθινόπωρο, είναι στα χέρια της «Επιτροπής 1922» των Τόρις.

Πρόκειται για μια κομματική Επιτροπή, στην οποία δικαίωμα ψήφου έχουν όσα μέλη των Συντηρητικών στη Βουλή των Αντιπροσώπων δεν κατέχουν κυβερνητικό ή άλλο αξίωμα, εν ολίγοις είναι «απλοί» βουλευτές.

Η Επιτροπή θεσμοθετήθηκε από τους βουλευτές που αναδείχθηκαν στις εκλογές του 1922 -εξ ου και η ονομασία- ωστόσο άρχισε να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο μετά το 1940.

Η συγκυρία είναι κρίσιμη, καθώς σε περίπου δύο εβδομάδες πρόκειται να διενεργηθούν εκλογές για την ανάδειξη του 18μελούς εκτελεστικού οργάνου της «Επιτροπής 1922», καθώς η θητεία του νυν οργάνου -την πλειοψηφία του οποίου κατέχουν οι υποστηρικτές του πρωθυπουργού- ολοκληρώνεται.

Οι «αντάρτες» στοχεύουν στο να κατακτήσουν όσο το δυνατόν περισσότερες από τις 18 θέσεις, προκειμένου να είναι σε θέση να προκαλέσουν αλλαγή του κανονισμού για την ψήφο εμπιστοσύνης, ή έστω να στείλουν ένα ηχηρό μήνυμα στον πρωθυπουργό, καθώς μέχρι σήμερα δεν συμφωνούν όλοι οι αμφισβητίες του Μπόρις Τζόνσον σε μια τέτοια αλλαγή.

Στις «συνιστώσες» των Τόρις η συζήτηση αυτή είχε ξεκινήσει εδώ και ημέρες και όπως είναι αναμενόμενο θα κλιμακωθεί τις επόμενες.

Σε κάθε περίπτωση, οι παραιτήσεις υπουργών και κορυφαίων στελεχών ενισχύουν τις προθέσεις αυτές και οι κινήσεις τους -αν και χρονικά συμπίπτουν με τις εξελίξεις της υπόθεσης Πίντσερ- μπορούν να «φωτιστούν» και υπό τις διεργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη για τις εσωκομματικές εκλογές της «Επιτροπής 1922» -ενδεχομένως, δε, και με το βλέμμα στην επόμενη ημέρα της παραίτησης του Μπόρις Τζόνσον.