Οι τηλεδιασκέψεις καταστρέφουν τη δημιουργικότητα σύμφωνα με νέα έρευνα

Μήπως η δημιουργικότητα που είναι αναγκαία για τέτοια επιτεύγματα δεν ευνοείται από τις τηλεδιασκέψεις; Πράγματι, σύμφωνα με νέα έρευνα, η συνεργασία δια ζώσης είναι περισσότερο αποτελεσματική και δημιουργική σε σχέση με τις εικονικές συσκέψεις.

Η παραπάνω έρευνα δίνει απάντηση σε πολλούς εργοδότες που αναρωτιούνται για το ζήτημα αυτό τα τελευταία δύο χρόνια, καθώς η εργασία από το σπίτι έχει γίνει ο κανόνας κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19.

«Ξεκινήσαμε την έρευνα το 2016 επειδή ακούσαμε από διευθυντικά στελέχη ότι η καινοτομία ήταν μια από τις μεγαλύτερες προκλήσης σε μια τηλεδιάσκεψη και αρχικά ήμουν δύσπιστη», δήλωσε η Μέλανι Μπρούκς, επίκουρη καθηγήτρια επιχειρήσεων marketing στο Columbia Business School και συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature.

Η Μπρουκς δήλωσε ότι παλαιότερα πίστευε πως η εικονική αλληλεπίδραση μιμείται την ζωντανή «πολύ καλά». Πέρασε τέσσερα χρόνια διερευνώντας κατά πόσο είχε όντως αντίκτυπο στην ικανότητα των ανθρώπων να παράγουν καινοτόμες ιδέες.

Στην έρευνα συμμετείχαν 602 άτομα, συμπεριλαμβανομένων φοιτητών και υπαλλήλων, και τα χώρισε σε ζευγάρια για να δουλέψουν σε εργασίες είτε αυτοπροσώπως είτε από απόσταση.

Οι εργασίες περιελάμβαναν νέες χρήσεις για αντικείμενα της καθημερινότητας, ενώ κάθε δωμάτιο είχε τα ίδια πέντε αντικείμενα.

«Όταν καινοτομούμε, πρέπει να απομακρυνθούμε από τις υπάρχουσες λύσεις και να βρούμε νέες ιδέες έχοντας ως δεξαμενή τις γνώσεις μας. Η εξεύρεση εναλλακτικών τρόπων χρήσης γνωστών αντικειμένων απαιτεί την ίδια ψυχολογική διαδικασία», εξήγησε.

Η απόδοση κάθε ζεύγους καθοριζόταν από τον αριθμό των ιδεών που σκέφτηκαν, τον βαθμό της καινοτομίας και την αξία των ιδεών τους όπως κατατάχθηκαν από τους κριτές. (Π.χ. Δημιουργική ιδέα για το φρίσμπι: Να "κόβει" φρούτα από το δέντρο ή να μεταφέρει ένα μήνυμα. Λιγότερο δημιουργική ιδέα: Να γίνει πιάτο για πιν νικ ή να χρησιμοποιηθεί ως καπέλο.)

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν επίσης ένα λογισμικό παρακολούθησης της κίνησης των ματιών, με το οποίο διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες μέσω τηλεδιάσκεψης περνούσαν περισσότερο χρόνο κοιτάζοντας απευθείας στην κάμερα το ζευγάρι τους, σε αντίθεση με το να κοιτάζουν τον χώρο γύρω τους.

«Αυτή η οπτική εστίαση στην οθόνη περιορίζει τη νόηση. Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι είναι πιο συγκεντρωμένοι όταν αλληλεπιδρούν σε βίντεο, κάτι που βλάπτει την ευρεία, εκτεταμένη διαδικασία δημιουργίας ιδεών», είπε η Μπρούκς.

Από την πλευρά του, ο Τζέι Όλσον, ένας διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο McGill στον Καναδά που μελετά τρόπους μέτρησης της δημιουργικότητας, επισήμανε ότι οι άνθρωποι συχνά κοιτάζουν το περιβάλλον τους για να τους βοηθήσει να δημιουργήσουν ιδέες.

«Τα αντικείμενα στο δωμάτιο μπορούν να προκαλέσουν νέους συσχετισμούς πιο εύκολα σε σχέση με το να προσπαθεί κάποιος να δημιουργήσει αυτούς τους συσχετισμούς εσωτερικά», είπε ο Όλσον, ο οποίος δεν είχε συμμετοχή στην έρευνα.

«Οι συγγραφείς διαπιστώνουν ότι η αλληλεπίδραση μέσω μιας οθόνης υπολογιστή θα μπορούσε να μετατοπίσει ακούσια την προσοχή με τρόπο που να μειώνει τη δημιουργία αυτών των νέων ιδεών».

Πάντως, από μια ανάλογη έρευνα κατέστη σαφές ότι υπάρχουν και θετικά. Και αυτά είναι ότι η τηλεδιάσκεψη δεν μειώνει την ικανότητα της κριτικής εξέτασης και αξιολόγησης μιας δημιουργικής ιδέας ή της επιλογής της καλύτερης ιδέας από ένα πακέτο προτάσεων.

Σε κάθε περίπτωση, οι επιστήμονες ξεκαθαρίζουν ότι θα πρέπει να μελετηθεί περαιτέρω η σχέση δημιουργικότητας και τηλεδιάσκεψης, καθώς η έρευνα που διενεργήθηκε ήταν σε μικρό δείγμα. Σημειώνουν ακόμη ότι αξίζει να εξεταστεί πώς η δημιουργικότητα θα μπορούσε να αυξηθεί στη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης, δεδομένου ότι η τηλεργασία είναι ένα «εργαλείο» που θα συνεχίσει να χρησιμοποιείται και στην μετά-Covid εποχή.

By Katie Hunt, CNNi