Πρωτομαγιά 2022: Η γυναίκα στην εργασία σήμερα - Τι κατακτήθηκε, τι μένει να κερδηθεί

Ποιο θεωρείτε ότι είναι σήμερα το νούμερο ένα πρόβλημα σε σχέση με τη θέση της γυναίκας στην εργασία;

Το ότι οι προσπάθειές μας για μεγαλύτερη συμμετοχή και εκπροσώπηση των γυναικών στην εργασία δεν συνοδεύονται απαραίτητα και με την αντίστοιχη πρόοδο σε ό,τι αφορά την ίση κατανομή των ευθυνών φροντίδας εκτός εργασίας. Αν οι άντρες δεν συμμετέχουν ισότιμα στη φροντίδα του σπιτιού και της οικογένειας, τότε και η «ενδυνάμωση» των γυναικών μόνο μέχρις ενός σημείου μπορεί να φτάσει. Επίσης μεγάλο πρόβλημα είναι το ότι μιλάμε για τη θέση της γυναίκας σαν να προέρχονται όλες οι γυναίκες από τις ίδιες πληθυσμιακές ομάδες και καταβολές και να αντιμετωπίζουν τις ίδιες προκλήσεις. Και ξεχνάμε ότι υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός γυναικών που λόγω ηλικίας, εθνικότητας, αναπηρίας αντιμετωπίζουν πολλαπλές διακρίσεις.

Πόσο επηρέασε η οικονομική κρίση και στη συνέχεια η πανδημία τη γυναικεία επιχειρηματικότητα;

Η γυναικεία επιχειρηματικότητα, σε όλο τον κόσμο αλλά και στην Ελλάδα σε έντονο βαθμό, είναι συνήθως μικρή και εσωστρεφής επιχειρηματικότητα, πράγμα που σημαίνει ότι κάθε κλυδωνισμός αυτού του μεγέθους την επηρεάζει δυσανάλογα. Στην περίπτωση της πανδημίας, επλήγησαν περισσότερο κλάδοι όπως το λιανεμπόριο, ο τουρισμός, οι υπηρεσίες φροντίδας, κλάδοι δηλαδή όπου οι γυναίκες υπερεκπροσωπούνται. Και βέβαια οι γυναίκες επηρεάστηκαν, σωματικά, ψυχικά και οικονομικά από το γεγονός ότι για μία ακόμη φορά ανέλαβαν ένα πολύ μεγάλο φόρτο φροντίδας, ειδικά κατά τις περιόδους των lockdowns και της τηλεκπαίδευσης, τον οποίο έπρεπε να συνδυάσουν με την επαγγελματική ή την επιχειρηματική τους δραστηριότητα.

Είναι σωστό να βλέπουμε τη γυναικεία επιχειρηματικότητα ως κάτι διαφορετικό σε σχέση με την επιχειρηματικότητα γενικά;

Θα θέλαμε να μην χρειάζεται, αλλά χρειάζεται ακόμα. Και ο λόγος είναι ότι όντως οι γυναίκες αντιμετωπίζουν διαφορετικές ευκαιρίες και εμπόδια σε σχέση με τους άνδρες -και στην επιχειρηματικότητα και στην εργασία και γενικά στη δημόσια ζωή: έχουν λιγότερες ευκαιρίες χρηματοδότησης, έχουν συνήθως μικρότερη περιουσία, αναλαβάνουν ακόμα διαφορετικές ευθύνες φροντίδας στο σπίτι. Όταν λοιπόν υιοθετούμε άκριτα την έννοια της «ουδετερότητας» ως προς το φύλο είναι σαν να κρύβουμε ή να αγνοούμε αυτές τις διαφορετικές προκλήσεις και άρα δεν έχουμε και τα εργαλεία για να τις αντιμετωπίσουμε.

Πού βρίσκονται οι γυναίκες σήμερα στην αγορά εργασίας; Τι έχουν πετύχει;

Πρόσφατα η Ελλάδα βρέθηκε στην ομάδα των λίγων χωρών διεθνώς που έχουν κατακτήσει 100% τη νομοθετική ισότητα σε σχέση με το φύλο. Αυτό δεν είναι αμελητέο επίτευγμα, είναι μια πολύ σημαντική βάση από την οποία χρειάζεται να αξιολογήσουμε και να επιδιώξουμε και την ουσιαστική ισότητα. Ειδικά οι τελευταίες νομοθετικές μεταρρυθμίσεις, όπως η επέκταση των αδειών πατρότητας και ανατροφής, η ενίσχυση της πρόβλεψης για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία και όχι μόνο είναι σκαλοπάτια πάνω στα οποία μπορούμε να πατήσουμε για να φτάσουμε και στα επόμενα που οπωσδήποτε χρειάζεται να πετύχουμε.

Κάποτε οι εργαζόμενοι διεκδικούσαν το 8ωρο και την ξεκούραση την Κυριακή. Ποιο πρέπει κατά τη γνώμη σας να είναι σήμερα το διακύβευμα της Εργατικής Πρωτομαγιάς όσον αφορά στη γυναίκα;

Η ψηφιοποίηση της εργασίας απαιτεί μια εντελώς διαφορετική θεώρηση όλων των θεμάτων που σχετίζονται με την αποσύνδεση, την ξεκούραση, τη συμφιλίωση της ιδιωτικής με την επαγγελματική μας ζωή. Όμως είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι οποιαδήποτε επιδίωξη σχετίζεται με τα ζητήματα αυτά δεν μπορεί να αφορά μόνο τις γυναίκες, χρειάζεται να μας αφορά όλες και όλους ώστε να μπορούμε να συμμετέχουμε ισότιμα σε ό,τι μας αφορά. Και βέβαια, όπως ανέφερα και παραπάνω, ότι δεν αρκεί οι γυναίκες να είναι ισότιμες με τους άνδρες, χρειάζεται να δούμε πώς θα είναι και ισότιμες μεταξύ τους, λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους.

Τι κάνει η Women On Top για να ενισχύσει τη θέση της γυναίκας στην αγορά εργασίας σήμερα;

Το Women On Top είναι ένας οργανισμός με στόχο την επαγγελματική ενδυνάμωση των γυναικών και την ισότητα στην εργασία. Ιδρύθηκε το 2012 και από τότε έχει δημιουργήσει και παρακολουθήσει πάνω από 1.100 συνεργασίες mentoring προς όφελος άνεργων γυναικών, γυναικών που θέλουν να αλλάξουν επαγγελματική κατεύθυνση ή που θέλουν να εξελιχθούν μέσα σε ανδροκρατούμενα επαγγέλματα, γυναικών που θέλουν να επιχειρήσουν κ.ά., και έχει εκπαιδεύσει πάνω από 2.300 άνεργες, μισθωτές και αυτοαπασχολούμενες γυναίκες σε σεμινάρια επαγγελματικής ανάπτυξης, προσφέροντας ταυτόχρονα και δημιουργική απασχόληση στα παιδιά όσων από αυτές είναι μητέρες.

Παράλληλα, μέσα από την πρωτοβουλία Women On Top in Business, παρέχει εκπαίδευση, συμβουλευτική και υπηρεσίες διαχείρισης έργου σε επιχειρήσεις και οργανισμούς που επιθυμούν να κάνουν πράξη την ισότιμη εκπροσώπηση των γυναικών στην αγορά εργασίας, μέσα από την ενίσχυση της ποικιλομορφίας και της ισορροπίας επαγγελματικής/προσωπικής ζωής για τους εργαζομένους τους. Στο πλαίσιο αυτό έχει ήδη συνεργαστεί με οργανισμούς όπως η Google, η PwC, η Παπαστράτος, η Microsoft Hellas, η Vodafone Greece, η Mastercard και η Accenture, καθώς και με δομές όπως ο Δήμος Αθηναίων.

Τέλος, έχει αναπτύξει μία ευρεία πλατφόρμα επικοινωνίας και παραγωγής περιεχομένου (έρευνες, άρθρα, podcasts, εκδηλώσεις κ.ά.), με στόχο το χτίσιμο δυναμικών κοινοτήτων γύρω από το στόχο της έμφυλης ισότητας, την προώθηση θετικών και ισχυρών γυναικείων προτύπων, αλλά και την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού και των δομών λήψης αποφάσεων για τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν, ακόμα και σήμερα, οι γυναίκες στην ισότιμη συμμετοχή τους στη δημόσια ζωή, αλλά και τους τρόπους εξάλειψης των εμποδίων αυτών.