Η άγνωστη γλωσσική διαμάχη Ρωσίας - Ουκρανίας: Γιατί η προφορά των ουκρανικών πόλεων έχει σημασία

Η προσπάθεια που είχε ξεκινήσει μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, και είχε εντείνει το ουκρανικό υπουργείο Εξωτερικών το 2018 με την εκστρατεία #KyivNotKiev, κλιμακώνεται πλέον για τα καλά λόγω του πολέμου.

Οι περισσότεροι ρωσόφωνοι της Ουκρανίας δηλώνουν ότι θα πάψουν να μεταχειρίζονται τη ρωσική γλώσσα, ενώ στον υπόλοιπο κόσμο όλο και περισσότερα μέσα ενημέρωσης και επίσημοι φορείς ανακοινώνουν ότι θα χρησιμοποιούν εφεξής τις ουκρανικές ονομασίες των πόλεων αντί των ρωσικών.

Οι δύο γλώσσες είναι παρόμοιες, αν και η ουκρανική έχει τέσσερα γράμματα που δεν υπάρχουν στη ρωσική και η ρωσική άλλα τέσσερα που δεν υπάρχουν στην ουκρανική.

Δύο συνομιλητές μπορούν να συνεννοηθούν σε ικανοποιητικό βαθμό μιλώντας ο ένας ουκρανικά και ο άλλος ρωσικά. Ωστόσο μετά τη ρωσική εισβολή πολλοί στην Ουκρανία και, κυρίως, στο εξωτερικό είναι πιο συνειδητοποιημένοι για την ανάγκη χρήσης της ουκρανικής. Για παράδειγμα, την πρωτεύουσα Κίεβο με λατινικούς χαρακτήρες σχεδόν κανένας στη Δύση δεν τη γράφει πλέον Kiev (ρωσικά) αλλά Kyiv (ουκρανικά).

Η ειρωνεία είναι ότι και ο ίδιος ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι είναι ρωσόφωνος από τη Νότια Ουκρανία, όπου, μαζί με την Ανατολική Ουκρανία, συναντώνται οι περισσότεροι ρωσόφωνοι της χώρας (περίπου 30% του πληθυσμού).

Σε ορισμένα από τα καθημερινά βιντεοσκοπημένα μηνύματά του μιλάει στα ρωσικά, απευθυνόμενος στους Ρώσους. «Η Μόσχα, άθελά της, φροντίζει να πραγματοποιηθεί η «απορωσικοποίηση» της Ουκρανίας και ο λαός μας να πάψει να χρησιμοποιεί τα ρωσικά» δήλωσε σε πρόσφατο μήνυμά του.

Τον περασμένο μήνα, ο Ζελένσκι ζήτησε σε μήνυμά του στο Twitter προς τον υπόλοιπο κόσμο να πάψει να χρησιμοποιεί τη σοβιετική ονομασία των ουκρανικών πόλεων και να την αντικαταστήσει με τη σωστή, που είναι η ουκρανική.

Το Λβοβ (ρωσικά) γίνεται Λβιβ (ουκρανικά), το Ντανιέτσκ (ρωσικά) Ντονέτσκ (ουκρανικά), το Λουγκάνσκ (ρωσικά) Λουχάνσκ (ουκρανικά), το Τσερνόμπιλ (ρωσικά) Τσορνόμπιλ (ουκρανικά) και το Νικολάεβ (ρωσικά) Μικολάιβ (ουκρανικά).

Το Χάρκοβο (από το ρωσικό Χάρκοβ), που στα ουκρανικά ονομάζεται Χάρκιβ και έτσι αποκαλείται πλέον παγκοσμίως, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας, ήταν κατά 90% ρωσόφωνη πριν από τον πόλεμο που την έχει σχεδόν ισοπεδώσει.

Οι περισσότεροι κάτοικοί της σήμερα αρνούνται να μιλούν τη γλώσσα του στρατού που τη σφυροκοπάει αδιάκοπα από την πρώτη ημέρα της εισβολής.