Κυνηγώντας τα σούπερ γιοτ των Ολιγαρχών: «Εδώ είμαι, πιάσε με αν μπορείς»

Αφού τους ταΐζει, τους ποτίζει και τους μοστράρει κάτι μοντέλα, τους πετάει και ένα μάτσο δολάρια στα μούτρα. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: «Με κυνηγάς, αλλά κατά βάθος με ζηλεύεις και θα ήθελες πολύ να έχεις τη ζωή μου. Άσε που δεν μπορείς και να με πιάσεις». Οι πράκτορες έφυγαν σε έξαλλη κατάσταση. Διότι είχε δίκιο.

Κάπως έτσι πρέπει να αισθάνονται και όλοι αυτοί που αναζητούν ανά τον πλανήτη τα σούπερ γιοτ των Ρώσων Ολιγαρχών, για να τα κατάσχουν. Τα γιοτ δεν κρύβονται. Που να κρυφτούν άλλωστε όταν το καθένα τους έχει μέγεθος ποδοσφαιρικού γηπέδου και είναι ορατό από το διάστημα;

Ούτε οι Ολιγάρχες κάνουν προσπάθεια για να τα κρύψουν. Κι εγώ ξέρω που είναι, κι εσείς ξέρετε, μια αναζήτηση στο MarineTraffic τα λέει πλέον όλα, μέχρι και τι χρώμα μαγιό φοράει ο αγαπημένος σου Ολιγάρχης. Δεν είναι στην ανεύρεσή τους το θέμα. Ούτε καν στην κατάσχεσή τους με τη στενή οικονομική έννοια του όρου.

Είναι απόλυτα συμβολικό όμως. Γι αυτό και οι δύο πλευρές παίζουν μια εντελώς ιδιαίτερη δική τους εκδοχή της κλασικής «ναυμαχίας» σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης.

«Δεν είναι δικό μου...»

Οι Ρώσοι Ολιγάρχες έχουν αγοράσει μερικά από τα μεγαλύτερα και πιο ακραία πολυτελή σούπερ γιοτ του πλανήτη. Πισίνες, ελικοδρόμια, συστήματα ηλεκτρομαγνητικού αποκλεισμού επικοινωνιών, συστήματα απώθησης πυραύλων, μίνι υποβρύχια είναι μερικά από τα στάνταρ χαρακτηριστικά τους.

Για τα υπόλοιπα, τα βασικά, δεν συζητάμε καν. Τα γιοτ αυτά είναι σύμβολα της δύναμης και του πλούτου της ρωσικής ελίτ και όχι, δεν αποκτήθηκαν ούτε τα γιότ ούτε ο πλούτος αποκλειστικά στις μέρες του Πούτιν. Τότε γιγαντώθηκαν όμως.

Οι ευρωπαϊκές και οι αμερικανικές αρχές έχουν εξαπολύσει ένα κυνηγητό άνευ προηγουμένου προκειμένου να κατάσχουν τα γιότ, αφού είναι τα μόνα -ή σχεδόν τα μόνα- ορατά περιουσιακά στοιχεία των Ολιγαρχών εκτός Ρωσίας.

Δεν είναι απλό. Διότι δεν αρκεί να το βρεις. Πρέπει και να αποδείξεις ότι ανήκει σ' αυτόν που εσύ ξέρεις ότι ανήκει, αλλά αυτός αρνείται ότι του ανήκει και τελικά κανείς δεν ξέρει σε ποιον ανήκει.

Γάλλοι αξιωματούχοι προχώρησαν σε κατάσχεση ενός σκάφους την περασμένη Τετάρτη το βράδυ, το οποίο ήξεραν ότι συνδέεται με τον Ίγκορ Σεχίν, κολλητό του Πούτιν και μεγιστάνα της ρωσικής πετρελαιοβιομηχανίας. Το σκάφος ετοιμαζόταν να φύγει από ένα γαλλικό λιμάνι και οι αρχές το σταμάτησαν.

Όμως, η εταιρεία που διαχειρίζεται το σκάφος αρνήθηκε κάθε εμπλοκή με τον Σεχίν, γεγονός που έφερε τους Γάλλους σε πάρα πολύ δύσκολη θέση. Στη Γερμανία έγινε κάτι ακόμη πιο θεαματικά ντροπιαστικό: Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε επίσημα ότι οι γερμανικές αρχές προχώρησαν σε κατάσχεση ενός άλλου γιοτ Ολιγάρχη, στο λιμάνι του Αμβούργου, αλλά οι γερμανικές αρχές είπαν ότι αυτό δεν συνέβη ποτέ.

Η γαλλική υπόθεση δείχνει το προφανές. Ότι κάθε τέτοια κίνηση μπορεί να ξεκινήσει τεράστιες νομικές διαμάχες σε όλον τον κόσμο, με λίαν αμφίβολα αποτελέσματα.

Μια ματιά στο MarineTraffic μάς δείχνει ότι πολλά από τα υπερ-σκάφη που συνδέονται με τους Ρώσους Ολιγάρχες βρίσκονται αυτήν τη στιγμή σκορπισμένα παντού, από τα κρυστάλινα νερά της Καραϊβικής, μέχρι τη Βαρκελώνη, το Αμβούργο και τις Σεϋχέλες.

Πολλά από αυτά έχουν μετακινηθεί από τη μέρα που ξεκίνησε ο πόλεμος, όμως τα περισσότερα παραμένουν στην Ευρώπη, γεγονός που δείχνει πόσο δεν ενδιαφέρει τους Ολιγάρχες να τα κρύψουν.

Ο Τζο Μπάιντεν, στο μεταξύ, προειδοποίησε τη ρωσική ελίτ ότι «δεν θα ανεχτεί άλλο τους Ρώσους Ολιγάρχες και τους διεφθαρμένους ηγέτες που μάζεψαν δισκεταομμύρια δολάρια από αυτό το βίαιο καθεστώς».

«Ενώνουμε τις δυνάμεις μας με τους Ευρωπαίους συμμάχους μας για να βρούμε και να κατάσχουμε τα γιοτ, τα πολυτελή διαμερίσματα και τα ιδιωτικά αεροπλάνα. Ερχόμαστε να σας πάρουμε τα βρώμικα κέρδη σας».

Καλά τα λέει, αλλά πώς ακριβώς θα το κάνει; Με μια νέα διωκτική υπηρεσία που δημιουργήθηκε στις ΗΠΑ, την KleptoCapture, στην οποία συμμετέχουν εισαγγελείς, ομοσπονδιακοί πράκτορες, ειδικοί στο ξέπλυμα χρήματος και διάφοροι άλλοι από το FBI, το IRS, και ένα σωρό άλλες υπηρεσίες.

Ο γενικός εισαγγελέας Μέρικ Γκάρλαντ είπε σε δήλωσή του: «Δεν θ' αφήσουμε ούτε πέτρα που να μην σηκώσουμε στις προσπάθειές μας να βρούμε, να συλλάβουμε και να φέρουμε στη δικαιοσύνη αυτούς που με τις εγκληματικές τους πράξεις επιτρέπουν στη ρωσική κυβέρνηση να συνεχίζει αυτόν τον άδικο πόλεμο». Κι αυτός καλά τα λέει.

«Δεν είναι δικό μου, είπαμε»

Αφού λοιπόν, όλοι είναι αποφασισμένοι να τους τα πάρουν, γιατί οι Ρώσοι αφήνουν τα σκάφη τους εκει που είναι;

Διότι το ιδιοκτησιακό καθεστώς ενός γιοτ είναι πάρα πολύ δύσκολο να επιβεβαιωθεί. Συνήθως αυτά τα σκάφη είναι καταγεγραμμένα ως ιδιοκτησίες κάποιων εταιρειών που τα διαχειρίζονται, ή κάποιων εταιρειών-φαντάσματα που δεν έχουν τίποτε άλλο στην κατοχή τους και έχουν ως έδρα τους κάποιο μικροσκοπικό νησί στην Καραϊβική. Ο σκοπός είναι ακριβώς αυτός: Να μην μπορεί κανείς να εντοπίσει τον πραγματικό ιδιοκτήτη.

Μπορεί να ακούγεται αστείο, αλλά είναι αληθινό: Ο βασικός τρόπος με τον οποίο προσπαθούν οι αρχές στη Δύση να συνδέσουν τα σκάφη με τους Ολιγάρχες είναι μέσα από δημοσιεύματα στα ΜΜΕ και παπαρατσικές φωτογραφίες.

Πολλοί από τους Ολιγάρχες που πιστεύουμε ότι έχουν σκάφη, δεν είναι ακόμη στις λίστες με τους περιορισμούς, κάποιοι άλλοι είναι μόνο στις λίστες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά όχι των ΗΠΑ. Ένας πρώην αξιωματούχος της υπηρεσίας των ΗΠΑ για τον Έλεγχο Περιουσιακών Στοιχείων στην Αλλοδαπή, λέει στο CNNi ότι αντικειμενικά μιλώντας όσο τα σκάφη είναι σε διεθνή νερά ή στα νερά χωρών που δεν έχουν επιβάλει κυρώσεις δεν μπορείς να τους κάνεις τίποτα. Γι αυτό και αρκετοί πλούσιοι Ρώσοι έχουν πάει τα σκάφη τους στις Μαλδίβες.

Η μόνη λύση, συμπληρώνει, είναι να επιβάλουν κυρώσεις όσο πιο πολλές χώρες γίνεται, διότι τα σκάφη χρειάζονται λιμάνια, προμήθειες και επισκευές, δεν μπορούν να μείνουν στ' ανοιχτά για πάντα.

Το Amore Vero

Αυτή είναι η περίπτωση του Amore Vero, που πιστεύεται ότι ανήκει στον Σεχίν όπως είπαμε πιο πάνω και το κατάσχεσαν οι Γάλλοι. Το γιοτ, πάνω στο οποίο υπάρχει γυμναστήριο και κομμωτήριο, μεταξύ άλλων, μπήκε στις 3 Ιανουαρίου στο λιμάνι Λα Σιοτά της Γαλλίας για επισκευές και η κατασχεση έγινε την περασμένη Τετάρτη.

Όμως, η εταιρεία διαχείρισης του σκάφους, Imperial Yachts, επιμένει ότι το σκάφος δεν είναι του Σεχίν και εξηγεί στο CNNi ότι ο νόμιμος ιδιοκτήτης θα προβεί άμεσα στα δέοντα προκειμένου να πάρει πίσω το σκάφος του. Και πιθανώς θα το πετύχει.

Όσοι από τους Ολιγάρχες δεν έχουν ήδη μεταφέρει τα σκάφη τους σε άλλα ονόματα, το κάνουν τώρα, όπως λένε νομικές πηγές. Η Κάθριν Μπέλτον, βιογράφος του Πούτιν λέει ότι θα είναι ένα παιχνίδι «της γάτας με το ποντίκι».

Το 156 μέτρων Dilbar, που ίσως κατασχέθηκε αλλά τελικά μάλλον όχι, στο Αμβούργο, εικάζεται ότι ανήκει στον Αλίσα Ουσμάνοφ και έφτασε στη Γερμανία τον περασμένο Οκτώβριο για επισκευές.

Ο Ουσμάνοφ είναι στη λίστα με εκείνους που θα υποστούν κυρώσεις και κατασχέσεις, αλλά οι Γερμανοί λένε ότι δεν ξέρουν τίποτα, δεν κατάσχεσαν κανένα σκάφος, δεν ξέρουν κανέναν Ουσμάνοφ.

Το Dilbar

Το Luna, το οποίο υποτίθεται ότι ανήκει στον Φαρχάντ Αχμέντοφ, δισεκατομμυριούχο από το Αζερμπαϊτζαν, είναι επίσης στο Αμβούργο. Ο Αχμέντοφ ακόμη δεν είναι στη λίστα, η οποία ωστόσο εμπλουτίζεται κάθε μέρα με νέα ονόματα.

Πολλά γιοτ που υποτίθεται ότι ανήκουν σε Ρώσους Ολιγάρχες είναι στο λιμάνι της Βαρκελώνης. Ανάμεσά τους και το εμβληματικό Solaris, που υποτίθεται ότι ανήκει στον Ρομάν Αμπράμοβιτς. Ο Αμπράμοβιτς με μια αριστοτεχνική κίνηση, ανακοίνωσε ότι πουλάει την ποδοσφαιρική ομάδα της Τσέλσι και θα δώσει τα χρήματα από την πώληση για την ανακούφιση των πληγέντων από τον πόλεμο. Έτσι, προσωρινά γλίτωσε τις κυρώσεις.

Το Solaris

Το άλλο του σκάφος, το Eclipse, είναι στην Καραϊβική, μαζί με το Anna, που πιστεύεται ότι ανήκει στον Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ, αυτόν που αγόρασε το Σκορπιό του Ωνάση. Ούτε ο Ριμπολόβλεφ έχει υποστεί κυρώσεις.

Ακόμη.