Ο πόλεμος του κρυπτονομίσματος: Η υπόγεια αλλά γιγαντιαία σύγκρουση Ουκρανίας και Ρωσίας

Πλέον τα κρυπτονομίσματα -θα τα λέμε crypto- αλλάζουν εντελώς τον τρόπο με τον οποίο γίνονται οι συναλλαγές, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο διακινείται και υφίσταται το χρήμα.

Βασικά έχουν αλλάξει την παγκόσμια οικονομία. Κι αυτό δεν θα μπορούσε να φανεί με καλύτερο τρόπο από τον πόλεμο ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία. Με ποιον από τους δύο εμπόλεμους είναι όμως τα crypto; Ή, τέλος πάντων, ποιον από τους δύο ευνοούν;

Η απάντηση είναι σύνθετη, όπως και η ίδια η διένεξη, όπως ο κόσμος μας γενικότερα.

Για αρχή να πούμε, ότι η Ρωσία και η Ουκρανία είναι η τρίτη και η τέταρτη χώρα στον κόσμο σε crypto συναλλαγές. Και ότι όσο κι αν ο πλανήτης θέλει να στριμώξει οικονομικά τους Ρώσους και να τους αποκόψει από κάθε συναλλαγή, θα κάνει περίπου μια τρύπα στο νερό όσο υπάρχουν τα crypto.

Καλώς ήλθατε στον πολύ φανερό κόσμο του crypto

Τα κρυπτονομίσματα έχουν γίνει πλέον κάτι πολύ διαδεδομένο και αποτελούν μέρος του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος, άρα δεν θα μπορούσαν να μην είναι και μέρος μιας διένεξης. Εκατομμύρια δολάρια σε crypto έχουν εισρεύσει από διάφορες πηγές στην Ουκρανία, προκειμένου να ενισχύσουν το στρατό της χώρας και όχι μόνο.

Η ουκρανική κυβέρνηση έχει ήδη μαζέψει τουλάχιστον 15 εκατομμύρια δολάρια σε crypto από δωρεές και πολλοί Ουκρανοί στράφηκαν στα crypto καθώς το τραπεζικό σύστημα της χώρας είναι σε κατάσταση κατάρρευσης.

Σε μια κατάσταση απόλυτου και γενικευμένου χάους, το πρώτο πράγμα που χάνει την αξιοπιστία του είναι οι παραδοσιακές τράπεζες. Συνεπώς είναι πολύ εύκολο και χρήσιμο για τους ανθρώπους να μπορούν να στραφούν σε ένα σχετικά ανώνυμο σύστημα οικονομικών συναλλαγών, στο οποίο δεν μεσολαβούν κυβερνήσεις και περιοριοσμοί.

Το crypto έχει πολλά πλεονεκτήματα: Κανείς δεν μπορεί να το «παγώσει», κανείς δεν μπορεί να το απαγορεύσει και είναι πάρα πολύ δύσκολο να εντοπιστεί ο άνθρωπος που συναλλάσεται σε αυτό. Τέλειο; Φυσικά.

Και αυτό του δίνει τη δυνατότητα να γίνει εξίσου ένα ανθρωπιστικό εργαλείο, ή ένα εργαλείο ξεπλύματος. Έχουμε καταλάβει πλέον όλοι ότι το πρόβλημα δεν είναι ποτέ το ίδιο το εργαλείο, αλλά το πώς το χρησιμοποιείς.

Το κατά πόσο η χρήση των crypto μπορεί σ' αυτήν τη φάση να βοηθήσει αποτελεσματικά τους σκοπούς των ανθρωπιστικών οργανώσεων αμφισβητείται: Είναι ένα εργαλείο που απαιτεί γνώση και πρόσβαση σε προχωρημένη τεχνολογία και σίγουρα δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους ανθρώπους που τρέχουν πανικόβλητοι να φύγουν από τα σπίτια τους στην πρώτη γραμμή του πολέμου.

Από την άλλη, τα ίδια ακριβώς χαρακτηριστικά που κάνουν το crypto ελκυστικό σε εκείνους που βρίσκονται υπό πολιορκία, το κάνουν εξίσου ελκυστικό και σε εκείνους που τους πολιορκούν.

Είναι προφανές ότι τα crypto μπορούν να χρησιμοποιηθούν -και ΘΑ χρησιμοποιηθούν- σαν ένα μέσο παράκαμψης του σημαντικότερου όπλου της Δύσης εναντίον της Ρωσίας, των χρηματοοικονομικών περιορισμών.

Υπάρχει κι ένα θέμα βέβαια, ότι σε αντίθεση με τις παραδοσιακές Τράπεζες, το crypto διακινείται στο διαδίκτυο και μπορεί να είναι ανώνυμο, αλλά δεν είναι απρόσβλητο στις κυβερνοεπιθέσεις.

Γενικά μιλώντας, ακόμη τα κρυπτονομίσματα είναι αρκετά ευάλωτα. Απέχουν πολύ από την «εικονικό χρυσό» με τον οποίο τα παρομοιάζουν πολλοί και έχουν χάσει πολλή από την αξία τους τον τελευταίο καιρό, δείχνοντας ότι δεν παρέχουν καμία ασφάλεια, αντίθετα με όσα λένε οι φανατικοί υπέρμαχοί τους.

Αυτό που δεν παρέχει ασφάλεια, όμως, μπορεί από τη μία μέρα στην άλλη να σε κάνει να χάσεις τη μισή σου περιουσία ή και να σε κάνει -σχετικά- πλούσιο...

Ας προσπαθήσουμε, όμως, να δούμε, πώς επηρεάζει η crypto-οικονομία τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές, αλλά και πώς αλλάζει η παγκόσμια οικονομία.

Ουκρανία: Το crypto στα «πορτοφόλια» των προσφύγων

Αρκετοί Ουκρανοί που έφυγαν από τη χώρα τους πήραν μαζί τους τα crypto τους, τα οποία ελπίζουν να μπορέσουν να μετατρέψουν σε κάποιο επίσημο νόμισμα όταν φτάσουν σε κάποιο ασφαλές μέρος.

Ακόμη περισσότεροι φαίνεται ότι στρέφονται στα crypto σαν ένα τρόπο να διαφυλλάξουν τις περιουσίες τους καθώς η οικονομία της χώρας καταρρέει: Η Κεντρική Τράπεζα της Ουκρανίας έχει ήδη αναστείλει κάθε ηλεκτρονική συναλλαγή και έχει απαγορεύσει στους Ουκρανούς πολίτες να αποταμιεύουν ξένο συνάλλαγμα. Την περασμένη Παρασκευή οι συναλλαγές στην ουκρανική crypto-πλατφόρμα Kuna ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο και έφτασαν σε δυθεώρητα επίπεδα.

Άνθρωποι κάνουν ουρά μπροστά από ένα ΑΤΜ στη Μαριόπολη της Ουκρανίας, στις 24 Φεβρουαρίου, προκειμένου να πάρουν χρήματα @ΑΡ ΡΗΟΤΟ

Βέβαια, εν μέσω πολεμικής κατάστασης δεν είναι ακριβώς εύκολο να κάνεις συναλλαγές σε crypto, καθώς αρχικά χρειάζεσαι ίντερνετ, που δεν είναι δεδομένο ότι θα έχεις. Επίσης η χρήση των crypto χρειάζεται μια στοιχειώδη εκπαίδευση που ίσως οι άνθρωποι εκεί δεν είναι σε θέση αυτή τη στιγμή να κάνουν. Υπάρχουν χιλιάδες κρυπτονομίσματα και δεν δουλεύουν όλα με τον ίδιον τρόπο.

Οι δυσκολίες δεν σταματούν εκεί: Ακόμη και οι πλουσιότεροι Ουκρανοί αναφέρουν ότι έχουν δυσκολίες να βρουν και να αγοράσουν Tether, ένα κρυπτονόμισμα που «είναι κλειδωμένο» με το δολάριο. Τέλος, αν θέλεις να μετατρέψεις τα περιουσιακά σου στοιχεία σε crypto, πρέπει να δουλεύει και το υπόλοιπο οικονομικό σύστημα, εκεί που τα έχεις δηλαδή.

Κι ακόμη κι αν τα καταφέρεις όλα αυτά, θα πρέπει με κάποιον τρόπο να φύγεις από τη χώρα, που όχι, δεν είναι τόσο εύκολο. Και να ελπίζεις ότι όταν φτάσεις στον προορισμό σου, δεν θα έχουν χαθεί τα μισά σου χρήματα σε κάποια διαδικτυακή μαύρη τρύπα.

Συμπερασματικά, τα crypto είναι πιο χρήσιμα αυτήν την εποχή για όσους ήδη τα έχουν. Και είναι εκατομμύρια στην Ουκρανία, καθώς τα τελευταία χρόνια η χώρα έχει προμοτάρει μετά μανίας τη δική της βιομηχανία κρυπτονομίσματος.

Πριν από ακριβώς ένα χρόνο το Κοινοβούλιο της Ουκρανίας πέρασε μια σειρά νόμων για τη επισημοποίηση της χρήσης των crypto και σήμερα η χώρα είναι τέταρτη στον κόσμο σε χρήση κρυπτονομισμάτων, σύμφωνα με την εταιρία Chainalysis.

Γι αυτό και πάρα πολλές ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στη χώρα δέχονται καθημερινά δωρέες σε crypto, έχοντας ανοίξει στο κοινό τις ηλεκτρονικές διευθύνσεις των crypto-πορτοφολιών τους.

Σε όσους δέχονται δωρεές σε crypto δεν συγκαταλέγονται το Ουκρανικό υπουργείο Άμυνας και η Εθνική Τράπεζα της Ουκρανίας. Αντίθετα, η Ουκρανική κυβέρνηση και δέχεται και το λέει, το ανακοίνωσε εξάλλου σε ανάρτηση στο Twitter.

Οι Ρώσοι τι κάνουν;

Ας περάσουμε απέναντι. Διότι, όπως προείπαμε, όλα έχουν δύο πλευρές. Τη σκοτεινή και τη φωτεινή, ή ανάποδα, ανάλογα που στέκεσαι.

Οι Αμερικάνοι που δεν είναι χθεσινοί, τα ήξεραν τα θέματα πριν καν επιτεθούν οι Ρώσοι στην Ουκρανία. Είχαν την εμπειρία του Ιράν, το οποίο είχε χρησιμοποιήσει το bitcoin για να παρακάμψει τα εμπάργκο. Γιατί να μην κάνει και η Ρωσία το ίδιο;

Κι όχι μόνο το κάνει, αλλά το κάνει και καλύτερα.

Οι New York Times δημοσίευσαν ένα ρεπορτάζ σύμφωνα με το οποίο η ρωσική κυβέρνηση αναπτύσσει το «εικονικό ρούβλι» και εδώ και καιρό εργάζεται πυρετωδώς φτιάχνοντας εργαλεία που θα βοηθούν στην απόκρυψη των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Θα ήταν άλλωστε τουλάχιστον αφελές να πιστέψουμε ότι η Ρωσία δεν ήξερε τι της έρχεται και δεν είχε προετοιμαστεί.

Με απλά λόγια, αυτό που συμβαίνει είναι ότι όσο στο φυσικό κόσμο όλοι θα επιβάλουν μέτρα και κυρώσεις στη Ρωσία και κανείς δεν θα συναλλάσσεται επίσημα μαζί της, τα κρυπτονομίσματα θα καθιστούν όλες αυτές τις προσπάθειες άχρηστες.

Ο Μιχάιλο Φεντόροφ, αναπληρωτής Πρωθυπουργός της Ουκρανίας, ζήτησε φυσικά απ' όλες τις σχετικές πλατφόρμες να μπλοκάρουν τις διευθύνσεις των Ρώσων που συναλλάσσονται σε αυτές. Αλλά και η κυβέρνηση Μπάιντεν επεξεργάζεται διάφορα σχέδια για το πώς μπορεί να παγώσει τα περιουσιακά στοιχεία των Ρώσων Ολιγαρχών που είναι σε crypto. Πηγαίνοντας ένα βήμα πιο πέρα «προέτρεψε» τις πλατφόρμες συναλλαγής να μπλοκάρουν τους Ρώσους χρήστες τους.

Προσέξτε: Η λέξη κλειδί είναι το προέτρεψε. Διότι μόνο αυτό μπορεί να κάνει. Τίποτε άλλο.

Η Ρωσία είναι τρίτη στη χρήση crypto στον κόσμο, μια θέση πάνω από την Ουκρανία. Είναι γεγονός ότι ένας πιθανός αποκλεισμός της από τη χρήση crypto θα κατάφερνε τεράστιο πλήγμα στην οικονομία της. Είναι απίθανο όμως ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί.

Καθώς το ρούβλι καταρρέει, όλο και περισσότερο οι Ρώσοι αναζητούν εναλλακτικούς τρόπους να διασφαλίσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία @ΑΡ ΡΗΟΤΟ

Πρώτον δεν είναι προαπαιτούμενο για όλες τις πλατφόρμες να δώσει ο συναλλασσόμενος την πραγματική του ταυτότητα, άρα και τον τόπο καταγωγής και κατοικίας του. Δεύτερον οι περισσότερες πλατφόρμες δεν είναι υποχρεωμένες νομικά να συμμορφωθούν σε περιορισμούς, καθώς δεν είναι αμερικανικές ή ευρωπαϊκές εταιρείες.

Τρίτον και σημαντικότερο, δεν θέλουν να συμμορφωθούν. Πολλές έχουν ήδη απαντήσει αρνητικά σε σχετικά αιτήματα από τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Τι τις νοιάζει ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο; Λεφτά θέλουν να βγάλουν.

Τα crypto είναι γνωστό ότι χρησιμοποιούνται σε κάθε είδους παράνομη συναλλαγή, όπως ξέπλυμα μαύρου χρήματος, διακίνηση προϊόντων εγκληματικών ενεργειών, ναρκοχρήματα, λεφτά από εμπορία ανθρώπων, απαγωγές, κυβερνοεπιθέσεις, όλα αυτά τα ωραία. Και πάρα πολλές από αυτές τις συναλλαγές έχουν συνδεθεί με τον έναν ή τον άλλον τρόπο με τη Ρωσία.

Η ίδια η Ουκρανική κυβέρνηση έγινε στόχος κυβερνοεκβιαστών πριν από λίγες εβδομάδες, οι οποίοι ζητούσαν να πληρωθούν σε bitcoin προκειμένου να μην καταστρέψουν τα δεδομένα σε κεντρικούς κυβερνητικούς υπολογιστές. Δεν έχουμε ιδέα από που προέρχονταν. Υποψίες ναι, βεβαιότητες όχι.

Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι για όλα αυτά φταίνε τα crypto. Στην τελικά ανάλυση και τα ευρώ αλλά και τα δολάρια, που ειναι πάρα πολύ επίσημα και φανερά χρήματα, χρησιμοποιούνται για πολλούς καλούς σκοπούς, αλλά και για πάρα πολλούς πάρα πολύ σκοτεινούς.

Πώς το crypto αλλάζει την παγκόσμια οικονομία

Την περασμένη εβδομάδα, μόλις η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, το bitcoin απέδειξε ότι τελικά δεν διαφέρει και πολύ από το υπόλοιπο οικονομικό σύστημα. Έκανε μια θεαματική βουτιά, μαζί με τα χρηματιστήρια, και μόλις εκείνα άρχισαν να ανακάμπτουν, ανέβηκε κι αυτό.

Αυτό απέδειξε ότι τα κρυπτονομίσματα δεν προστατεύουν τους επενδυτές από τις μικροοικονομικές συνθήκες. Από την άλλη, παραμένουν μια σχετικά ασφαλής εναλλακτική: Τι να κάνει ο Ουκρανός στις παρούσες συνθήκες; Να επενδύσει σε τι; Στο διαλυμένο Χρηματιστήριο; Στις ανύπαρκτες Τράπεζες; Να αγοράσει σπίτι; Και να το πάρει μετά μαζί του φεύγοντας;

Και δεν είναι μόνο η Ουκρανία. Στην Τουρκία τεράστιος αριθμός επενδυτών αλλά και απλού κόσμου στράφηκε στα μεγάλα crypto πριν από μερικούς μήνες, όταν η τούρκικη λίρα έγινε κουρελόχαρτο, πολύ πιο ασταθής από το bitcoin.

Η σύγκρουση Ουκρανίας και Ρωσίας δεν είναι η πρώτη περίπτωση κατά την οποία οι άνθρωποι στρέφονται στα crypto λόγω κάποιας κρίσης.

Είναι, όμως, η πρώτη φορά που η κρυπτοοικονομία έρχεται τόσο πολύ στο προσκήνιο και παίζει τόσο μεγάλο ρόλο. Τόσο που κάποιοι αποκαλούν την εισβολή της Ρωσίας «Πρώτο παγκόσμιο κρυπτο-πόλεμο».

Το μόνο βέβαιο είναι ότι πλέον τα κρυπτονομίσματα είναι εδώ για να μείνουν και ανεξάρτητα από τον επιμέρους ρολο που θα παίξουν υπέρ ή κατά της μίας ή της άλλης χώρας, κάνουν αυτό ακριβώς που υποσχέθηκαν: Παρακάμπτουν το παραδοσιακό οικονομικό σύστημα.

Θα ρωτήσετε τώρα αν αυτό είναι καλό ή κακό. Τίποτε από τα δύο. Είναι αυτό που είναι...