Ολυμπιακοί Αγώνες μόνο με τεχνητό χιόνι: Ένας επικίνδυνος συνδυασμός εν μέσω κλιματικής κρίσης

Το τοπίο είναι σχεδόν όμορφο – αν εξαιρέσεις ότι οι εγκαταστάσεις περιβάλλονται από καφέ βουνά, χωρίς ίχνος χιονιού επάνω τους.

Αποτελεί ολυμπιακή πρωτιά, αν και είναι αμφίβολο αν αξίζει να καμαρώνει κανείς γι’ αυτήν: οι φετινοί Ολυμπιακοί Αγώνες βασίζονται 100% σε τεχνητό χιόνι, στο πλαίσιο μιας τάσης που τα τελευταία χρόνια παρατηρείται σε πολλές χειμερινές αθλητικές εκδηλώσεις ανά τον κόσμο.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, αν οι εκπομπές καυσίμων παραμείνουν ανεξέλεγκτες, μόλις μία από τις 21 πόλεις που τα τελευταία 50 χρόνια έχουν διοργανώσει χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες θα διατηρήσουν κλίμα κατάλληλο για χειμερινά αθλήματα μέχρι το τέλος του αιώνα.

Καθώς ο πλανήτης συνεχίζει να θερμαίνεται και ο καιρός γίνεται όλο και πιο απρόβλεπτος, το φυσικό χιόνι γίνεται συνεχώς λιγότερο αξιόπιστο για τα χειμερινά αθλήματα, γεγονός που αναγκάζει τους διοργανωτές να καταφύγουν στη λύση του τεχνητού χιονιού.

Όχι όμως χωρίς κόστος: το ψεύτικο χιόνι απαιτεί τεράστιες ποσότητες ενέργειας και νερού για να παραχθεί, σε μια κλιματική συνθήκη που γίνεται όλο και πιο θερμή.

Επιπλέον, κορυφαίοι αθλητές επισημαίνουν ότι τα ίδια τα αθλήματά τους γίνονται δυσκολότερα και λιγότερα ασφαλή όταν εμπλέκεται το ανθρωπογενές χιόνι.

Ας φτιάξουμε χιόνι

Η περιοχή που περιβάλλει τις εξωτερικές ολυμπιακές εγκαταστάσεις είναι ιδιαίτερα ξηρή φέτος το χειμώνα. Ακόμη όμως και σε πιο κανονικές συνθήκες, δεν είναι και πολύ κατάλληλη για χειμερινά αθλήματα.

Η μέση ετήσια χιονόπτωση στο Yanqing (όπου βρίσκονται οι πλαγιές των αλπινιστών) και στο Zhangjiakou (όπου διεξάγονται πολλά από τα άλλα αθλήματα, συμπεριλαμβανομένου του δίαθλου) είναι περίπου 20 εκατοστά, αν και έχουν καταγραφεί υψηλότερα χρόνια χιονιού.

Και τότε αναλαμβάνουν τα μηχανήματα.

Το έργο της κατασκευής χιονιού για να καλυφθούν οι τέσσερις εξωτερικές εγκαταστάσεις γύρω από το Πεκίνο ανατέθηκε στην ιταλική εταιρεία TechnoAlpin, ένα τεράστιο project, αν αναλογιστεί κανείς τη σημασία και τον αντίκτυπο της αθλητικής διοργάνωσης.

Είναι η πρώτη φορά που μία και μόνο εταιρεία επωμίζεται την δημιουργία όλου του χιονιού για τους Χειμερινούς Αγώνες.

Αλλά υπάρχει ένα κρίσιμο στοιχείο για την παραγωγή χιονιού που επίσης δεν διαθέτουν ορισμένες τοποθεσίες του Πεκίνου: θερμοκρασίες αρκετά κρύες για να παγώσουν το νερό.

Στο ίδιο το Πεκίνο, το οποίο θα φιλοξενήσει μερικές υπαίθριες εκδηλώσεις, σχεδόν όλες τις μέρες του Φεβρουαρίου τα τελευταία 30 χρόνια σημειώθηκε θερμοκρασία πάνω από το μηδέν, σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση σε Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, σχετικά με το πώς η κλιματική κρίση επηρεάζει τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες.

Οι Yanqing and Zhangjiakou, οι δύο άλλες περιοχές όπου θα πραγματοποιηθούν αγωνίσματα είναι πιο ψυχρές, φτάνοντας τη νύχτα μέχρι και μείον 10 βαθμούς Κελσίου.

Προκειμένου να γεμίσει τις αθλητικές εγκαταστάσεις με χιόνι, η TechnoAlpin δήλωσε στο CNNi ότι άρχισε να αποστέλλει ένα πλήρες οπλοστάσιο από όπλα χιονιού, γεννήτριες χιονιού με ανεμιστήρες και πύργους ψύξης στο Πεκίνο ήδη από το 2018. Μεταξύ αυτών των μηχανημάτων ήταν κι ένα νέο κομμάτι τεχνολογίας που χρησιμοποιήθηκε σε ένα προπονητικό κέντρο για Κινέζους αθλητές: το SnowFactory.

Σύμφωνα με την εταιρεία, πρόκειται για μια πιο εξεζητημένη εκδοχή του μηχανήματος που κατασκευάζει πάγο στους καταψύκτες μας. Αλλά με στεροειδή.

Η δημιουργία χιονιού απαιτεί σημαντικούς πόρους, δηλαδή ενέργεια και νερό.

Και με 1,2 εκατομμύρια κυβικά μέτρα χιονιού που χρειάζονται για να καλυφθούν περίπου 800.000 τετραγωνικά μέτρα αγωνιστικών χώρων, σύμφωνα με την έκθεση Slippery Slopes, η ζήτηση νερού στους φετινούς Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες είναι τεράστια.

Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή υπολόγισε ότι θα χρειαστούν 49 εκατομμύρια γαλόνια νερού για την παραγωγή χιονιού για τους Αγώνες, κάτι που είναι πολύ αν σκεφτεί κανείς πόσο γρήγορα ξεμένει ο πλανήτης από γλυκό νερό. Ισοδυναμεί με 3.600 μεσαίου μεγέθους πισίνες γεμάτες με νερό, ή -το πιο σημαντικό – με το πόσιμο νερό μιας ημέρας για σχεδόν 100 εκατομμύρια ανθρώπους.

«Είναι επικίνδυνο»

Αλλά και οι αθλητές εκφράζουν την ανησυχία τους για τους κινδύνους του να αγωνίζεται κανείς σε υψηλό επίπεδο με τεχνητό χιόνι.

Ο Γάλλος σκιέρ Clement Parisse, ο νικητής του χάλκινου μεταλλίου στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2018, είπε στο CNNi ότι ενώ δεν είναι ασυνήθιστο να πρέπει να αγωνίζεσαι τεχνητό χιόνι, τείνει να γίνεται πολύ γλιστερό και παγωμένο, γεγονός που παρουσιάζει πρόσθετες προκλήσεις.

Και η Laura Donaldson, σκιέρ ελεύθερου στυλ από τη Σκωτία που αγωνίστηκε στο Σολτ Λέικ Σίτι το 2002, ήταν εξαιρετικά επικριτική απέναντι στη χρήση τεχνητού χιονιού λέγοντας πως μπορεί να γίνει «επικίνδυνο για τους αθλητές, κάποιοι έχουν πεθάνει».

Η ΔΟΕ δεν αντιμετωπίζει αυτές τις προκλήσεις μόνη της. Το τεχνητό χιόνι χρησιμοποιείται ως εργαλείο για την παράταση των περιόδων σκι σε αγώνες και θέρετρα σε όλο τον κόσμο, πολλά από τα οποία απειλούνται από τις υψηλές θερμοκρασίες της κλιματικής κρίσης.

Αυτές οι προκλήσεις θα συνεχίσουν να οδηγούν τη βιομηχανία των χειμερινών σπορ προς το τεχνητό χιόνι όταν η μητέρα φύση δεν το παράγει.

Αλλά το ερώτημα παραμένει: μόνο και μόνο επειδή μπορούμε, αυτό σημαίνει ότι πρέπει και να το κάνουμε;

All the Beijing snow is human-made -- a resource-intensive, 'dangerous' trend as planet warms, by Derek Van Dam, CNN