FOCUS

Αν ΜακΛάρεν: Το Google Doodle τιμά τη βιολόγο που άνοιξε τον δρόμο στην εξωσωματική γονιμοποίηση

Αν ΜακΛάρεν: Το Google Doodle τιμά τη βιολόγο που άνοιξε τον δρόμο στην εξωσωματική γονιμοποίηση
Screen grab/YouTube

Την βρετανίδα βιολόγο και συγγραφέα Αν Μακλάρεν θυμάται σήμερα η Google, μέσω το σημερινό πρωτοσέλιδο σκαρίφημα (doodle) στη μηχανή αναζήτησής της, με αφορμή τη συμπλήρωση 94 χρόνων από τη γέννησή της.

Η Αν Μακλάρεν θεωρείται ευρέως από τους σημαντικότερους αναπαραγωγικούς βιολόγους του 20ού αιώνα καθώς η θεμελιώδης έρευνά της στην εμβρυολογία συνεισέφερε σημαντικά στην εξωσωματική γονιμοποίηση, βοηθώντας αμέτρητους ανθρώπους να αποκτήσουν παιδί.

Η Αν Λώρα Ντορίνθια Μακλάρεν γεννήθηκε στο Λονδίνο στις 26 Απριλίου 1927. Ο πατέρας της σερ Χένρι ΜακΛάρεν, βαρώνος του Άμπερκονγουεϊ, ήταν επιχειρηματίας και πολιτικός, βουλευτής του Φιλελευθέρου Κόμματος.

Σε ηλικία εννέα ετών έκανε το ντεμπούτο της στον κινηματογράφο, έχοντας ένα μικρό ρόλο στην ταινία επιστημονικής φαντασίας του Γουίλιαμ Κάμερον Μένζις «Things to Come» (1936), βασισμένη στο μυθιστόρημα του Χέρμπερτ Τζορτζ Γουέλς «The Shape of Things to Come» (1933). Στη σκηνή – τοποθετημένη το 2054 – ο προπάππους της την μαθαίνει για την πρόοδο της διαστημικής τεχνολογίας που έχει στείλε ποντίκια στο φεγγάρι. Η ίδια θεωρούσε ότι αυτή η σκηνή αποτέλεσε το έναυσμα για την αγάπη της στην επιστήμη.

Με πτυχίο ζωολογίας από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, όπου μεταξύ των καθηγητών της ήταν o νομπελίστας βιολόγος Πίτερ Μένταγουορ, ο οποίος την προσανατόλισε στην έρευνα της αναπαραγωγικής βιολογίας.

Τη δεκαετία του ’50 η Αν ΜακΛάρεν άρχισε να πειραματίζεται με ποντίκια για να κατανοήσει τη βιολογία της ανάπτυξης των θηλαστικών. Με την επιτυχή καλλιέργεια εμβρύων ποντικού in vitro (σε δοκιμαστικό σωλήνα), η Μακλάρεν και ο συνάδελφός της Τζον Μπίγκερς απέδειξαν τη δυνατότητα δημιουργίας υγιών εμβρύων έξω από τη μήτρα της μητέρας.

Τα ευρήματά τους δημοσιεύτηκαν το 1958 και άνοιξαν το δρόμο για την ανάπτυξη της τεχνολογίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης, που οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν για πρώτη φορά με επιτυχία στους ανθρώπους είκοσι χρόνια αργότερα.

Ωστόσο, η ανάπτυξη της τεχνολογίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης συνοδεύτηκε από σοβαρά ηθικά προβλήματα. Για το σκοπό αυτό, η Μακλάρεν συμμετείχε στην επιτροπή Γουόρνοκ, ένα διεπιστημονικό κυβερνητικό όργανο αφιερωμένο στην ανάπτυξη πολιτικών που σχετίζονταν με την πρόοδο της τεχνολογίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης και της εμβρυολογίας. Η συνεισφορά της έπαιξε σημαντικό ρόλο στη θέσπιση του νόμου του 1990 για την ανθρώπινη γονιμοποίηση και εμβρυολογία (Human Fertilization and Embryology Act), μιας πρωτοποριακής και αμφιλεγόμενης νομικής διάταξης που περιόριζε την in vitro καλλιέργεια ανθρώπινων εμβρύων σε 14 ημέρες μετά τη δημιουργία τους.

Το 1991 η ΜακΛάρεν διορίστηκε Γραμματέας Εξωτερικών και αργότερα αντιπρόεδρος του The Royal Society, του παλαιότερου επιστημονικού ιδρύματος στον κόσμο κι έγινε τότε η πρώτη γυναίκα που ανέλαβε αξίωμα στην 330ετή ιστορία του.

Το 1994 αναδείχθηκε πρόεδρος της British Association for the Advancement of Science (Βρετανική Ένωση για την Προώθηση της Επιστήμης) – ένα ίδρυμα αφιερωμένο στην προώθηση της επιστήμης στο ευρύ κοινό (έχει μετονομαστεί σε British Science Association). Μέσω των εκδηλώσεών της, η Μακλάρεν κατάφερε να προσελκύσει κοινό απ’ όλη τη Βρετανία και να καταστήσει προσιτά σε όλους τα θαύματα της επιστήμης και της τεχνολογίας.

Η Αν Μακλάρεν έχασε τη ζωή της σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στις 7 Ιουλίου 2007, μαζί με τον πρώην σύζυγό της Ντόναλντ Μίκι, με τον οποίο είχε αποκτήσει τρία παιδιά.