Ολοένα και πιο ισχυρός ο ρόλος των γυναικών στις οικογενειακές επιχειρήσεις
Η παγκόσμια ημέρα της γυναίκας αποτελεί μία ακόμα ευκαιρία για να αναλογιστούμε τη μακροχρόνια και συστηματική προσπάθεια που απαιτείται για την εξάλειψη των στερεοτύπων με βάση το φύλλο ή άλλου τύπου διακρίσεις και ταυτόχρονα να αναγνωρίσουμε την προσφορά, τα επιτεύγματα, τη δημιουργικότητα και τη δύναμη των γυναικών.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι ο αυξανόμενος αριθμός των γυναικών στο χώρο εργασίας υπήρξε μία από τις πιο σημαντικές αλλαγές στις οικονομίες παγκοσμίως τα τελευταία 40 χρόνια.
Στο χώρο των επιχειρήσεων και ειδικότερα των οικογενειακών επιχειρήσεων, οι γυναίκες, πολλές φορές επιτελούσαν ένα σημαντικό αλλά «αόρατο» ρόλο, ενεργώντας στα παρασκήνια, ως άτυποι σύμβουλοι και συντονιστές ή φροντίζοντας τις ανάγκες των υπολοίπων μελών της οικογένειας.
Σταδιακά όμως, οι συνθήκες αλλάζουν και οι γυναίκες κερδίζουν έδαφος ως προς την αποδοχή τους και την αναγνώριση των δεξιοτήτων και των δυνατοτήτων τους να προσφέρουν σημαντική αξία στις επιχειρήσεις τους. Η ένταξή τους στο επιχειρείν είχε ως αποτέλεσμα τη διαμόρφωση ενός νέου τοπίου στο εργασιακό περιβάλλον και με εφαλτήριο το ταλέντο, τις ικανότητες και την αφοσίωσή τους κατακτούν πλέον σημαντικές ηγετικές θέσεις.
Περισσότερο «άρωμα γυναίκας» στο τιμόνι των οικογενειακών επιχειρήσεων σε Ευρώπη και κεντρική Ασία
Σύμφωνα με την παγκόσμια έρευνα “STEP 2019 Global Family Business Survey”, το 18% των σημερινών ηγετών οικογενειακών επιχειρήσεων είναι γυναίκες, αποδεικνύοντας ότι παραμένει το «άβατο» των ανώτερων διοικητικών θέσεων. Ωστόσο, εάν εξετάσουμε ξεχωριστά τα ποσοστά ανά γεωγραφική περιοχή, αξίζει να επισημάνουμε ότι η έρευνα έδειξε ότι στην Ευρώπη και Κεντρική Ασία παρατηρείται το υψηλότερο ποσοστό γυναικών στην ηγεσία των οικογενειακών επιχειρήσεων (43%) ενώ στη Βόρειο Αμερική καταγράφεται ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά (7%).
Στην ποιοτική έρευνα που ακολούθησε και διενεργήθηκε από την KPMG σε συνεργασία με το STEP Project, διαπιστώσαμε ότι η διαφορετικότητα των απόψεων και των προσεγγίσεων έχει την κινητήρια δύναμη να ωθήσει τις οικογενειακές επιχειρήσεις σε μία μελλοντική πορεία ανάπτυξης και ευημερίας.
Όπως σημειώνει ο Βαγγέλης Αποστολάκης, Αντιπρόεδρος και επικεφαλής των οικογενειακών επιχειρήσεων, KPMG στην Ελλάδα «Οι οικογενειακές επιχειρήσεις που θα το καταλάβουν και θα επενδύσουν στην ανάπτυξη των γυναικών- μελών της οικογένειας, και θα τις στηρίξουν στο να ισορροπήσουν τις ευθύνες της οικογένειας και της επιχείρησης, όχι μόνο θα αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα αλλά και μια δεμένη οικογένεια που θα έχει στον πυρήνα της την επιχείρηση».
Γυναίκες σε ηγετικές θέσεις: το νέο δυνατό χαρτί των οικογενειακών επιχειρήσεων;
Παραδοσιακά γυναικεία χαρακτηριστικά, όπως η αφοσίωση, το ενδιαφέρον, η ευαισθησία για τις ανάγκες των άλλων, η επίλυση προβλημάτων και συγκρούσεων, ουσιαστικά περιγράφουν μία ολιστική προσέγγιση στην ηγεσία, τόσο για τις γυναίκες όσο και τους άνδρες. Τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν επίσης ότι σε γενικό βαθμό οι γυναίκες τείνουν να ενθαρρύνουν τα άτομα και τις ομάδες να εντοπίζουν ευκαιρίες για αλλαγή, να κυνηγούν νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες και τους ενδυναμώνουν να λαμβάνουν πρωτοβουλίες και αποφάσεις.
Σε μια οικογενειακή επιχείρηση, αυτά τα μοναδικά χαρακτηριστικά και το στυλ διοίκησης αποτελούν πλεονεκτήματα τόσο για την οικογένεια όσο και για την επιχείρηση, συνδυάζοντας την αφοσίωση στην εταιρεία και στην οικογένεια με την ευαισθησία για τις ανάγκες των ατόμων και μια διαδικασία λήψης αποφάσεων που βασίζεται στο ένστικτο, στη διαίσθηση όσο και στην τεκμηρίωση.
Αυτή είναι μια εποικοδομητική προσέγγιση για οποιαδήποτε επιχείρηση και μπορεί να δημιουργήσει ένα πιθανό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις οικογενειακές επιχειρήσεις ειδικότερα.
Οι οικογενειακές επιχειρήσεις που έχουν δεσμευθεί να ενδυναμώνουν τις γυναίκες μπορεί να ξεκινήσουν επανεξετάζοντας τις πεποιθήσεις και τις αντιλήψεις τους και ενθαρρύνοντας τις ανοιχτές συζητήσεις όπου εκφράζονται οι απόψεις όλων στην οικογένεια - ειδικά εκείνες μεταξύ διαφορετικών γενεών και φύλων, ακόμη και αν αυτές οι συζητήσεις μπορεί να είναι άβολες στην αρχή.
Αν έχουμε το θάρρος να είμαστε ειλικρινείς και ανοιχτοί σε μια νέα προοπτική θα μπορέσουμε να αλλάξουμε την υπάρχουσα, πιθανώς παρωχημένη, αφήγηση σχετικά με τους ρόλους που διαδραματίζουν οι γυναίκες στις οικογενειακές επιχειρήσεις και να αναγνωρίσουμε το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που μπορούν να συνεισφέρουν στο μέλλον.
* Η Κατερίνα Πολυζώη είναι Senior Manager στο Συμβουλευτικό Τμήμα της KPMG