Είσαι πρώην ασθενής Covid-19; Ιδού τι πρέπει να ξέρεις για τα εμβόλια και τις μεταλλάξεις

Πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος επαναλοίμωξης;

Σύμφωνα με το αμερικανικό κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, ο κίνδυνος να ξανακολλήσει κανείς «μοιάζει να είναι αρκετά μικρός» μέσα στις πρώτες 90 ημέρες από τη λοίμωξη. Παρόλα αυτά, υπάρχει.

Με βάση όσα γνωρίζουμε από παρόμοιους ιούς, κάποιες επαναλοιμώξεις αναμένονται, γι’ αυτό πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση και να μην εφησυχάζουμε.

Με τον καιρό, ο νέος κορωνοϊός που προκαλεί την Covid-19 έχει αλλάξει, όπως κάνουν όλοι οι ιοί και μέσω αυτών των μεταλλάξεων, έχουν προκύψει παραλλαγές του.

Οι επιστήμονες δεν εκπλήσσονται βλέποντας τον ιό να αλλάζει και να εξελίσσεται. Αυτό άλλωστε κάνουν οι ιοί. Και με τόσο ανεξέλεγκτα κρούσματα σε διάφορα μέρη του κόσμου, έχει κάθε ευκαιρία να το κάνει.

Μέχρι στιγμής, οι κύριες μεταλλάξεις του είναι τρεις: Η B.1.1.7. που πρωτοεντοπίστηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο, η B.1.351 που πρωτοεντοπίστηκε στη Νότιο Αφρική και η P.1 που πρωτοεντοπίστηκε στη Βραζιλία.

Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι οι μεταλλάξεις σύντομα θα κυριαρχήσουν έναντι του αρχικού ιού, αν δεν το έχουν κάνει ήδη.

Πόσο καιρό διαρκούν τα αντισώματα;

Τα αντισώματα είναι πρωτεΐνες που φτιάχνει το σώμα μας μετά τη μόλυνσή μας από έναν ιό. Μας βοηθούν να καταπολεμήσουμε τη μόλυνση και μας προστατεύουν από το να κολλήσουμε ξανά.

Αυτό που ξέρουμε είναι ότι όταν κάποιος μολύνεται με Covid-19, πράγματα αποκτά αντισώματα που διαρκούν. Ωστόσο νέες μελέτες δείχνουν ότι κάποιες παραλλαγές του κορωνοϊού θα μπορούσαν να αποφύγουν τα αντισώματα και να δυνητικά να μολύνουν κάποιον που έχει ήδη μολυνθεί με μια γνωστή παραλλαγή της Covid-19.

Σε μια μεγάλη μελέτη με δείγματα πάνω από 12.000 υγειονομικούς που εργάζονται σε νοσοκομεία του Ηνωμένου Βασιλείου, διαπιστώθηκε ότι πολύ λίγοι με αντισώματα της Covid-19 μολύνθηκαν ξανά μέσα στους επόμενους έξι μήνες. Αυτή η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο New England Journal of Medicine τον Δεκέμβριο, δείχνει ότι τα αντισώματα συνδέονται με «έναν σημαντικά μικρότερο κίνδυνο επαναμόλυνσης».

Εξάλλου, αυτοί που ξαναμολύνθηκαν την δεύτερη φορά ήταν ασυμπτωματικοί.

Μέχρι σήμερα υπολογίζεται ότι 0,5% των εργαζομένων στην πρώτη γραμμή έχουν βιώσει επαναμόλυνση, αν και αναγνωρίζεται ότι δεν ελέγχονται συστηματικά για αντισώματα, όπως οι συνάδελφοί τους στη μελέτη.

Σύμφωνα με νέα μελέτη του Public Health England, οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί με Covid-19 είναι πιθανό να είναι προστατευμένοι ενάντια στην επαναμόλυνση τουλάχιστον για πέντε μήνες. Η ίδια μελέτη δείχνει ότι η προηγούμενη μόλυνση συνδέεται σε ποσοστό 83% με μικρότερο κίνδυνο επαναμόλυνσης σε σχέση με ανθρώπους που δεν έχουν μολυνθεί ξανά.

Ωστόσο οι ερευνητές προειδοποιούν ότι η προστασία δεν είναι απόλυτη, γεγονός που σημαίνει ότι όντως κάποιοι άνθρωποι μολύνονται ξανά. Είναι επίσης πιθανό εκείνοι που έχουν ένα βαθμό ανοσίας κατά του ιού να μπορούν ακόμη να μεταφέρουν τον ιό στη μύτη ή τον λαιμό, μεταφέροντάς τον σε άλλους.

Πρέπει να κάνω το εμβόλιο;

Οι γιατροί ενθαρρύνουν τους πρώην ασθενείς με Covid-19 να κάνουν παρόλα αυτά το εμβόλιο. Τα δεδομένα από τις τελευταίες δοκιμές δείχνουν ότι τα εμβόλια είναι ασφαλή και προστατεύουν τους ανθρώπους που έχουν στο παρελθόν μολυνθεί από την επαναμόλυνση. Κι αυτό ανεξάρτητα από το αν είχαν νοσήσει ήπια ή σοβαρά.

Επιπλέον, τα δύο εμβόλια που χορηγούνται ευρέως, των Pfizer/BioNTech και της Moderna φαίνεται να προσφέρουν κάποια προστασία και ενάντια στις μεταλλάξεις που κυκλοφορούν ανά τον κόσμο.

Αντίθετα, δεν είμαστε σίγουροι αν η φυσική ανοσία προστατεύει κάποιον από το να κολλήσει μια μετάλλαξη του ιού.

Ωστόσο, κάποιος που νοσεί αυτό το διάστημα με Covid-19 θα πρέπει να περιμένει να εμβολιαστεί αφού υποχωρήσουν τα συμπτώματα και μπορεί να βγει από την απομόνωση. Δεν υπάρχει προτεινόμενος χρόνος ανάμεσα στη μόλυνση και τον εμβολιασμό.

Επίσης, δεν υπάρχουν ασφαλή δεδομένα για άτομα που έλαβαν θεραπεία αντισωμάτων ή ανάρρωση πλάσματος για τη θεραπεία της μόλυνσης Covid-19. Επειδή η επαναμόλυνση φαίνεται να είναι ασυνήθιστη μέσα στις 90 ημέρες μετά την αρχική λοίμωξη, ως προφύλαξη, το CDC συνιστά στο άτομο να περιμένει τουλάχιστον 90 ημέρες.

Δεν υπάρχουν δεδομένα που να δείχνουν ότι ένα εμβόλιο θα προστατεύσει κάποιον που έχει εκτεθεί πρόσφατα στον ιό. Ένα άτομο δεν προστατεύεται πλήρως έως μία ή δύο εβδομάδες μετά τη λήψη της δεύτερης δόσης του εμβολίου.

Χρειάζομαι και τις δύο δόσεις του εμβολίου;

Τόσο το εμβόλιο των Pfizer/BioNTech όσο και της Moderna κάνουν λόγο για δύο δόσεις με 21 και 28 ημέρες απόσταση, αντίστοιχα.

Προς το παρόν, συστήνεται να ακολουθείται η παραπάνω οδηγία, έως ότου να υπάρξει μεγαλύτερη έρευνα.

Νέα δεδομένα δείχνουν ότι οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί με τον ιό και έχουν κάνει τη μία δόση εμβολίου έχουν πάνω κάτω τα ίδια αντισώματα με εκείνους που δεν έχουν προσβληθεί στο παρελθόν αλλά έχουν κάνει και τις δύο δόσεις. Η μελέτη δεν διευκρινίζει ποιο εμβόλιο οι συμμετέχοντες.

Είναι λογικό ότι οι πρώην ασθενείς δεν ξεκινούν από το μηδέν στον αγώνα της ανοσοποίησης. Ωστόσο ο αριθμός των αντισωμάτων με τον καιρό εξασθενεί, οπότε θα πρέπει να γίνουν αναλυτικές μελέτες για να μιλήσουμε με ακρίβεια για το θέμα της διάρκειας.

Επιπλέον, οι μεταλλάξεις παίζουν κι αυτές τον δικό τους ρόλο.

Τέλος, αυτή η προσέγγιση θα απαιτούσε από τους ασθενείς να υποβάλλονται σε τεστ αντισωμάτων πριν τον εμβολιασμό, κάτι που ίσως να μην είναι διαθέσιμο σε όλους.

Γιατί δεν με εγκαταλείπουν τα συμπτώματα;

Πολλοί πρώην ασθενείς με Covid-19 ενδέχεται να εμφανίσουν συμπτώματα για εβδομάδες ή μήνες, όπως επίμονη σοβαρή κόπωση, πονοκεφάλους, πονοκέφαλο, δυσκολία σκέψης ή συγκέντρωσης, πόνους στις αρθρώσεις, βήχα, δύσπνοια, πυρετό, μεταβολές στη γεύση και την όσφρηση.

Υπάρχουν περιπτώσεις όπου τα συμπτώματα επιμένουν για μήνες.

Παρόλα αυτά οι επιστήμονες συστήνουν ότι, ακόμη κι αν έχετε επίμονα συμπτώματα της ασθένειας, να κάνετε το εμβόλιο όταν έρθει η σειρά σας.

If you've had Covid-19, here's what you should know about vaccines, variants and more, by Jacqueline Howard, CNN