Το κακό σενάριο: Τα νοσοκομειακά φάρμακα απειλούν τον ρόλο του ΕΟΠΥΥ

Τα πάντα φαίνεται να αλλάζουν και οι άνθρωποι μοιάζουν ευάλωτοι απέναντι στον απρόβλεπτο ιό. Το μεγάλο βάρος, για ακόμη μία φορά, φαίνεται ότι καλούνται να σηκώσουν οι χρονίως πάσχοντες, αφού οι ανάγκες μεγαλώνουν, ενώ είναι σχεδόν αδύνατον, να μπορέσει κανείς να προβλέψει, την επόμενη ημέρα της πανδημίας, όταν επιστρέψουμε σε μια… κανονικότητα αλλά και τα κουσούρια που θα αφήσει η υγειονομική κρίση.

Όπως τόνισε μάλιστα πριν μερικές ημέρες στο CNN Greece, ο καθηγητής Γιάννης Κυριόπουλος ένας επιστήμονας που γνωρίζει σε βάθος τα οικονομικά της υγείας, αλλά ταυτόχρονα και την επιδημιολογία και την κοινωνική πολιτική, εκλεγμένος μεταξύ άλλων, τέσσερις φορές κοσμήτωρ της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, «η εμφάνιση του μετα-Covid συνδρόμου, σε ασθενείς που ανέρρωσαν πρόκειται να επιβαρύνει επίσης το υγειονομικό σύστημα με πολλαπλές νοσηρότητες που δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς».

Ένα σοβαρό πρόβλημα για χιλιάδες ασθενείς και την πρόσβασή τους στα αναγκαία φάρμακα την περίοδο αυτή, αποτελεί η τεράστια υπέρβαση που καταγράφεται στα φάρμακα 1 Α, αυτά δηλαδή που αφορούν νοσοκομειακή μόνο χρήση και διατίθενται από τα φαρμακεία ΕΟΠΥΥ.

Αποτέλεσμα της κατάστασης αυτής, είναι η ανάγκη για αύξηση της δαπάνης των εν λόγω φαρμάκων.

Όπως αναφέρουν Σύλλογοι και Ενώσεις Ασθενών, αλλά και επιχειρηματίες της φαρμακευτικής αγοράς, διακυβεύεται, η συνέχεια της φαρμακευτικής περίθαλψης των ασφαλισμένων, καθώς το υψηλό ποσοστό αυτομάτων επιστροφών (clawback), υπονομεύει τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων που διαθέτουν τα εν λόγω φάρμακα.

Συγκεκριμένα, το ύψος της υπέρβασης για φάρμακα 1Α για το 2019 φτάνει στο 120,9% της συνολικής δαπάνης. Αναλυτικά οι συνολικές αγορές των φαρμακείων ΕΟΠΥΥ για φάρμακα 1Α ανήλθαν για το έτος 2019 σε 184,6 εκατ. ευρώ (υπολογιζόμενες σε νοσοκομειακές τιμές μείον την υποχρεωτική επιπλέον έκπτωση 5%) έναντι συνολικού προϋπολογισμού για όλο το 2019 83,6 εκατ. ευρώ, με το ποσό των αυτόματων επιστροφών να υπολογίζεται για το σύνολο του στο ποσό των 101 εκατ. ευρώ περίπου, προσεγγίζει δηλαδή το 55% των συνολικών αγορών των φαρμακείων του ΕΟΠΥΥ ή 120,8% του οριζόμενου ορίου δαπανών.

Μάλιστα, το πρώτο εξάμηνο 2019, έναντι προϋπολογισμού 41,8 εκατ. ευρώ, η τελική δαπάνη ανήλθε σε 90,6 εκατ. ευρώ και η υπέρβαση σε 46,8 εκατ. ευρώ. Το δεύτερο εξάμηνο 2019, με όριο 41,8 εκατ. ευρώ, η τελική δαπάνη ήταν 94 εκατ. ευρώ και η υπέρβαση 52,2 εκατ. ευρώ.

Για τον λόγο αυτόν, επιχειρηματίες του κλάδου, τονίζουν ότι απαιτείται αύξηση της χρηματοδότησης του προϋπολογισμού, ώστε η αναλογία δημόσιου προϋπολογισμού / υπέρβασης να επανέλθει κατά το ελάχιστο στα επίπεδα του 2018. Είναι ο μόνος τρόπος ώστε να παραμείνει μια σειρά σοβαρών και απαραίτητων φαρμάκων προσβάσιμη σε δεκάδες χιλιάδες ασθενείς και είναι κάτι που έχει άμεσο και επείγοντα χαρακτήρα, ειδικά τώρα που το σύστημα υγείας είναι επιβαρυμένο λόγω της πανδημίας.

Η ενίσχυση της χρηματοδότησης για τα εν λόγω φάρμακα είναι εκ των ων ουκ άνευ, καθώς οι προβλέψεις για το 2020 είναι περισσότερο δυσοίωνες με το ποσό της υπέρβασης να ξεπερνά το ποσό της δημόσιας δαπάνης έως και κατά 35%.

Το μείζον αυτό πρόβλημα όμως, δημιουργεί και αντίστοιχα σοβαρά ζητήματα στον ΕΟΠΥΥ, τον μεγαλύτερο ασφαλιστικό Οργανισμό της χώρας. Διότι, σε περίπτωση που ο προϋπολογισμός διατηρηθεί στα ίδια επίπεδα, τότε ο ΕΟΠΥΥ, θα παρουσιαστεί ως ανεπαρκής, στον συνταγματικά προβλεπόμενο κυρίαρχο ρόλο του, που αφορά στη χρηματοδότηση της περίθαλψης των ασφαλισμένων του για δυο συνεχόμενα έτη.

Για την ιστορία να πούμε, ότι ο ΕΟΠΥΥ έχει εγκαταστήσει το Σύστημα Ηλεκτρονικής Παρακολούθησης (ΣΗΠ) για τον εξορθολογισμό και τον έλεγχο της συνταγογράφησης φαρμάκων υψηλού κόστους.

Με αυτόν τον τρόπο, η χορήγηση των συγκεκριμένων φαρμάκων αξιολογείται και εγκρίνεται από τα αρμόδια όργανα του ΕΟΠΥΥ, προκειμένου να υπάρχει η δυνατότητα ελέγχου της συνταγογράφησης και ο καθορισμός ενός ορθολογικότερου προϋπολογισμού που εξασφαλίζει την ευχερέστερη πρόσβαση των ασφαλισμένων του στην κατάλληλη θεραπεία.

Να σημειώσουμε, ότι το ύψος της υπέρβασης το 2019, είναι πλέον μεγαλύτερο από το ίδιο το όριο δαπανών του ΕΟΠΥΥ καταδεικνύοντας σύμφωνα με τον κλάδο, την ανεπάρκεια των οριζόμενων προϋπολογισμών.

Στο πλαίσιο αυτό η φαρμακοβιομηχανία σε επίπεδο δαπάνης των φαρμάκων 1 Α προτείνει να προσδιορισθεί ξανά ο προϋπολογισμός του 2020, ώστε να επανέλθει η αναλογία προϋπολογισμού/υπέρβασης κατά το ελάχιστο στα επίπεδα του 2018.

Βλέπουμε ότι η πανδημία, έχει απλώσει παντού τα πλοκάμια της, με αποτέλεσμα να διακυβεύονται βασικά και κυρίαρχα αγαθά. Σίγουρα ένα από αυτά είναι και η υγεία όλων μας η οποία απειλείται ευθέως. Σε καμία περίπτωση όμως, δεν πρέπει να απειληθούν οι ζωές των ευπαθών ομάδων και κυρίως των χρονίως πασχόντων, διότι δεν θα έχει κανείς από εμάς δικαιολογία.