FOCUS

Εθνικό lockdown ή μέτρα περιορισμού; Ποιο είναι καλύτερο για την οικονομία

Εθνικό lockdown ή μέτρα περιορισμού; Ποιο είναι καλύτερο για την οικονομία
AP Photo/Paul White

Ανάμεσα σε δύο εντελώς διαφορετικές στρατηγικές κινούνται οι κυβερνήσεις της Ευρώπης την ώρα που το δεύτερο κύμα της πανδημίας βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.

Οι περισσότερες εφαρμόζουν τοπικούς περιορισμούς κρατώντας τις οικονομίες τους ανοικτές. Στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία ωστόσο, οι επιστημονικοί σύμβουλοι πιέζουν για ένα δεύτερο εθνικό lowdown, παρά τους φόβους για οικονομικό σοκ.

Η κρίση, η οποία έπληξε την Ευρώπη στις αρχές της άνοιξης είναι και πάλι εδώ –αυτή τη φορά όμως οι περισσότεροι αισθάνονται ότι το τίμημα ενός lockdown στην κοινωνία είναι υπερβολικά ακριβό.

Παρόλα αυτά, οι περισσότεροι υγειονομικοί και οικονομικοί εμπειρογνώμονες με τους οποίους μίλησε το CNNi συμφωνούν ότι, μακροπρόθεσμα, ένα σύντομο lockdown είναι καλύτερο από μια συνεχή μάχη για της συγκράτηση της πανδημίας.

Ο Μπόρις Τζόνσον ανήκει στους ηγέτες που επέλεξαν να αποφύγουν το δεύτερο γενικό lockdown, παρότι οι υψηλόβαθμοι επιστημονικοί του σύμβουλοι προέκριναν τη λύση ενός εθνικού lockdown δύο εβδομάδων, προκειμένου να ανακοπή η έξαρση της πανδημίας τον Σεπτέμβριο.

Αντίθετα, αυτή την εβδομάδα ανακοίνωσε ένα μικρότερο σύστημα περιορισμών σε τοπικό επίπεδο, ενώ για ακόμη μία φορά ενθάρρυνε όσους μπορούν να εργαστούν από το σπίτι, να το κάνουν.

Μιλώντας στο BBC, ο υπουργός Εσωτερικών της χώρας, Ρόμπερτ Τζένρικ, είπε ότι η κυβέρνηση Τζόνσον έπρεπε να «ισορροπήσει ανάμεσα στην προστασία της ανθρώπινης ζωής και στη διατήρησης της εκπαίδευσης και της εργασίας των πολιτών».

Μετά το lockdown της άνοιξης, η βρετανική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 20% στο δεύτερο τρίμηνο, μία από τις μεγαλύτερες υφέσεις ανεπτυγμένης οικονομίας. Σήμερα, η κυβέρνηση Τζόνσον βρίσκεται υπό πίεση από κάποια μέλη του Συμβουλίου του για να παραμείνει η οικονομία ανοικτή, παρά το γεγονός ότι ο χειμώνας πλησιάζει και τα κρούσματα κορωνοϊού αυξάνουν συνεχώς.

Ωστόσο κάποιοι ειδικοί πιστεύουν ότι τα περιορισμένα μέτρα έχουν πολύ μικρό αντίκτυπο πάνω στον ιό και, μακροπρόθεσμα, πληγώνουν ακόμη περισσότερο την οικονομία.

«Η απόλυτη προτεραιότητα είναι να θέσουμε υπό έλεγχο τον ιό«», λέει ο Άντριου Γκούντγουιν, οικονομικός αναλυτής και σύμβουλος της εταιρείας Oxford Economics. «Όσο πιο γρήγορος και επιθετικός είναι ο τρόπος που μπορείς να το κάνεις αυτό, τόσο το καλύτερο για την οικονομία».

«Το χειρότερο είναι να υπάρχει αυτή η φυσαλίδα για μεγάλο διάστημα, αυτό είναι το πιο επικίνδυνο», λέει. «Όσο περισσότερο διαρκεί αυτό, τόσο το χειρότερο για την οικονομία και για τα οικονομικά των πολιτών».

Σύμφωνα με τον Γκούντγουιν, ένα σύντομο lockdown «διακοπής της κυκλοφορίας» του ιού, το οποίο προτείνουν οι σύμβουλοι της βρετανικής κυβέρνησης, θα προκαλούσε μείωση του ΑΕΠ 2,5% στο τέταρτο τρίμηνο του 2020.

«Πρόκειται για μικρότερο πλήγμα, σε σχέση με το αρχικό, το οποίο όμως θα άξιζε –αν λειτουργούσε», λέει ο οικονομολόγος, προσθέτοντας: οι αποσπασματικές λύσεις, οι οποίες παίρνονται με καθυστέρηση, είναι που οδηγούν στην αληθινή οικονομική καταστροφή. Αν και αφήσεις τον ιό να εξαπλωθεί, οι άνθρωποι παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους».

Το παράδειγμα της Κίνας δείχνει τι είναι πιθανό να γίνει ότι τα lockdown συνδυάζονται με πολιτικές ιχνηλάτησης του πληθυσμού, με στόχο τη συγκράτηση του ιού. Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη τέθηκε σε lockdown νωρίτερα φέτος, και η κυβέρνηση ξόδεψε εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε προσπάθειες ενίσχυσης της οικονομίας. Ήταν η μόνη παγκόσμια δύναμη που απέφυγε φέτος την ύφεση.

Ωστόσο αυτή η επιτυχία δεν είναι εύκολο να αντιγραφεί από άλλες χώρες, ειδικά σε περιοχές όπου οι ηγέτες δεν έχουν το ίδιο επίπεδο ελέγχου στους πληθυσμούς τους όπως το Πεκίνο.

Η στάση του Μπόρις Τζόνσον απέναντι στην πανδημία κάθε άλλο παρά είναι μοναδική. Μόλις την περασμένη εβδομάδα η ιρλανδική κυβέρνηση απέρριψε ένα παρόμοιο αίτημα των υγειονομικών Αρχών για εθνικό lockdown, παρά την αύξηση στα κρούσματα.

Στη Γαλλία, πολλοί από εκείνους που εργάζονται στον χώρο της υγείας φοβούνται ότι ένα δεύτερο lockdown πλησιάζει.

«Είναι ανάγκη να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε ότι υπάρχει αντίθεση ανάμεσα στην οικονομία και τη δημόσια υγεία», λέει η Κατρίν Χιλ, επιφανής Γαλλίδα επιδημιολόγος στο CNNi.

«Αν λύσουμε την υγειονομική κρίση, λύνουμε και την οικονομική κρίση. Στην Κίνα, έθεσαν υπό έλεγχο την επιδημία και η οικονομία επέστρεψε. Ο στόχος είναι απλός: να ξεφορτωθούμε τον ιό, ώστε η ζωή να επιστρέψει σε κανονικούς ρυθμούς».

Στο ίδιο μήκος κύματος ο Τζόναθαν Πόρτες, καθηγητής οικονομικών στο King’s College London, λέει ότι «μια επιτυχημένη στρατηγική για την καταπολέμηση του ιού είναι το καλύτερο πράγμα για την οικονομία», ακόμη κι αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση πρέπει να δανειστεί περισσότερα για να χρηματοδοτήσει τη στήριξη σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά.

Ο Ρόμπερτ Γουέστ, καθηγητής ψυχολογίας της υγείας στο University College London, θεωρεί ένα μελλοντικό lockdown στο Ηνωμένο Βασίλειο πιθανό, ανεξαρτήτως φόβων για το σοκ που θα επιφέρει στην οικονομία, κι αυτό εξαιτίας της μεγάλης αύξησης των κρουσμάτων.

Σύμφωνα με τον καθηγητή, το κλειδί είναι η κυβέρνηση να χρησιμοποιήσει τον χρόνο του lockdown για να βελτιώσει τα συστήματα που μπορούν να βοηθήσουν στον έλεγχο του ιού αμέσως μετά την άρση των περιορισμών.

«Ένα lockdown χωρίς την ανάπτυξη ενός συστήματος τεστ και ιχνηλάτησης θα ήταν απλώς χάσιμο χρόνου», λέει στο CNN.

Me lockdown ή χωρίς πάντως, η τύχη της οικονομίας είναι στην ικανότητα των κυβερνήσεων να συγκρατήσουν τον ιό καθώς ο χειμώνας πλησιάζει.

Lockdown or a drip feed of Covid restrictions? One path is better for the economy, by Zamira Rahim, Pierre Bairin and Gaëlle Fournier, CNN Business