Τζον Συτιλίδης: Κύρια προτεραιότητα των ΗΠΑ η πρόληψη μιας ελληνοτουρκικής σύγκρουσης

Παρατηρεί επίσης ότι η ΕΕ δεν μπορεί να καταλήξει σε μια συνεκτική περιφερειακή στρατηγική που να εξισορροπεί μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας, ενώ τονίζει ότι η κύρια προτεραιότητα των ΗΠΑ είναι η πρόληψη μιας ελληνοτουρκικής στρατιωτικής σύγκρουσης.

Ο ελληνικής καταγωγής Αμερικανός ειδικός εξηγεί ότι το Κογκρέσο έχει αξιολογήσει το θέμα ως ‘επείγον’ καθώς οι σχέσεις του με την Ελλάδα, την Τουρκία και την Κύπρο, που είναι όλοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, είναι σημαντικές. Οι ΗΠΑ στηρίζουν τον διάλογο μεταξύ των χωρών με στόχο την κατάληξη μιας συμφωνίας βάσει του διεθνούς δικαίου.

Όμως συνεχίζει λέγοντας ότι η Τουρκία αντιμετωπίζει παράλληλα και άλλα προβλήματα.

«Η ριζικά αποκλίνουσα ερμηνεία της Τουρκίας σχετικά με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), η ενόχληση της από την μη υλοποίηση των φιλοδοξιών της να καταστεί ενεργειακός κόμβος στο περιφερειακό φόρουμ φυσικού αερίου, η αδυναμία της να εφαρμόσει την στρατηγική της «Γαλάζιας Πατρίδας» και η συνεχώς αυξανομένη ανάληψη κίνδυνων από την πλευρά της στη Συρία, το Ιράκ και τη Λιβύη, καθιστούν την περιφερειακή δυναμική της Ανατολικής Μεσογείου ιδιαίτερα περίπλοκη και ολοένα και πιο επικίνδυνη» λέει ο κ. Συτιλίδης.

Ο κ. Συτιλίδης τονίζει ότι αντίστοιχες προκλήσεις αντιμετωπίζουν και οι Βρυξέλλες όπου η ΕΕ δεν μπορεί να καταλήξει σε μια συνεκτική περιφερειακή στρατηγική που να δικαιώνει την Γαλλία ως προς το θυμό της για τις δραστηριότητες της Τουρκίας στην Λιβύη και να εξισορροπεί την επιθυμία της Γερμανίας να συνεχίσει τις υψηλού επιπέδου εμπορικές και επενδυτικές δραστηριότητες της στην Τουρκία και ταυτόχρονα να εξασφαλίζει ότι ο Ερντογάν δεν θα στείλει και άλλους μετανάστες στην Ευρώπη.

Έτσι, οι ΗΠΑ έχουν ως κύρια προτεραιότητα την πρόληψη μια ελληνοτουρκικής στρατιωτικής σύγκρουσης.

«Ακόμα και μικρές αψιμαχίες που προέρχονται από εικονικές μάχες μπορούν να κλιμακωθούν γρήγορα, ειδικά εν μέσω ενός κλίματος αυξανόμενων εντάσεων» εκτιμά ο κ. Συτιλίδης.

Ο ίδιος αναφέρει ως παράδειγμα την ανάπτυξη φρεγατών από διάφορες χώρες συμπεριλαμβανομένου και της Ρωσίας.

Θεωρεί επίσης άξιο αναφοράς το γεγονός ότι μετά από πρόσφατες επαφές του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο με την Ελλάδα και την Τουρκία, αποφασίστηκε η αποστολή πλοίων του αμερικάνικου ναυτικού στην στην Κρήτη για την παρακολούθηση της επιχειρησιακής κατάστασης.

«Το τεράστιο πλοίο, ελλιμενισμένο στη ναυτική βάση στον κόλπο της Σούδας, υποστηρίζει αεροπορικές εγκαταστάσεις, συστήματα διοίκησης ελέγχου, και την ανάπτυξη δυνάμεων και προμηθειών για αποστολές στη θάλασσα, π.χ. ειδικές επιχειρήσεις», διευκρινίζει ο κ. Συτιλίδης.

Θεωρεί βέβαια ότι χωρίς την από κοινού παραδοχή των δικαιοδοσιών της UNCLOS οι διαφορές δεν μπορούν να λυθούν και οι εντάσεις θα παραμείνουν.

Συγκεκριμένα, ενόσω η Τουρκία αγνοεί τις γεωπολιτικές και νομικές πραγματικότητες της Κρήτης, της Ρόδου, του Καστελόριζου και άλλων ελληνικών νησιών, η συμφωνία ΑΟΖ της Τουρκίας με τη Λιβύη δεν έχει διεθνή νομική υπόσταση, δηλώνει ο Συτιλίδης. Συνεχίζει δε λέγοντας ότι η μονομερής δήλωση της Τουρκίας για την ΑΟΖ σε ολόκληρο το νησί της Κύπρου είναι επίσης χωρίς διεθνές νομικό υπόβαθρο.

«Ως αποτέλεσμα, η Τουρκία είναι όλο και πιο απομονωμένη μέσα στη γειτονιά της, απολαμβάνοντας καλές σχέσεις μόνο με το Κατάρ, το Αζερμπαϊτζάν και τη Λιβύη και αποξενώνεται όλο και περισσότερο την Αίγυπτο, το Ισραήλ, το Λίβανο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία και το μεγαλύτερο μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διακηρύσσει την αλληλεγγύη της με την Ελλάδα και την Κύπρο» λέει ο κ. Συτιλίδης.

Ο κ. Συτιλίδης τονίζει ότι η Ουάσιγκτον επιδιώκει να διατηρήσει «τις ισχυρότερες και αποτελεσματικότερες πολιτικές, οικονομικές και ασφαλείς σχέσεις με την Ελλάδα και την Τουρκία», καθώς και με την Κύπρο, για να αποτρέψει μια σύγκρουση μεταξύ των κρατών του ΝΑΤΟ για την οποία η συμμαχία δεν διαθέτει μηχανισμό επίλυσης και να προωθήσει την ειρηνική διπλωματική επίλυση των περιφερειακών διαφορών.

«Ιστορικά, στην ανατολική Μεσόγειο και σε όλο τον κόσμο, οι ΗΠΑ αποφεύγουν να κάνουν δημόσια επιλογή μίας πλευράς μεταξύ των συμμάχων και των εταίρων τους, όταν αυτοί είναι εμπλεκόμενοι σε διμερείς διαμάχες» λέει ο κ. Συτιλίδης.

Εξηγεί ότι και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αλλά και ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρίσκονται σε συχνή επικοινωνία με την Ουάσιγκτον. Παράλληλα, ο Πομπέο έχει καταστήσει το θέμα επείγον και η πίεση της Γερουσίας και του Κογκρέσου να επιβληθούν κυρώσεις στην Τουρκιά για τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου αναμένεται να ενταθεί. Όμως η Ουάσιγκτον θα σεβαστεί και τις θέσεις των ηγετών της Ε.Ε. ξεκινώντας από την Καγκελάριο Μέρκελ και τον Πρόεδρο Μακρόν.

«Η επίλυση της γεωπολιτικής καταιγίδας της Ανατολικής Μεσογείου δεν είναι μόνο δίλημμα της Ουάσιγκτον. Η Ελλάδα και η Τουρκία έχουν μακροχρόνιους δεσμούς με το ΝΑΤΟ και με τους περισσότερους ευρωπαϊκούς στρατούς. Επίσης, η Αθήνα και η Λευκωσία συνεχίζουν να πιέζουν τις Βρυξέλλες για ισχυρότερες και πιο αποφασιστικές δηλώσεις αλληλεγγύης - "δείχνοντας δόντια", εάν είναι απαραίτητο» καταλήγει ο κ. Συτιλίδης.