Κορωνοϊός: Τι επίπτωση έχει η χρήση μάσκας και γαντιών στα βρέφη
Η στέρηση της ανθρώπινης επαφής λόγω κορωνοϊού μπορεί να επηρεάσει τα βρέφη, αλλά με διαφορετικό τρόπο απ' ό,τι τους ενήλικες.
Η ψυχολόγος Μαρία Νικολάου μιλάει στο CNN Greece για τους απαραίτητους τρόπους φροντίδας που πρέπει να παρέχουν οι μητέρες στα βρέφη για να συμβάλουν στην υγιή ανάπτυξή τους.
Εξηγεί ότι μπορεί τα νεογέννητα να μην έχουν πλήρως αναπτυγμένη την αίσθηση της όρασης, όμως με βάση τις έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί, το μωρό έχει την ικανότητα να εστιάζει στην περιοχή των ματιών και να προτιμάει τα ανθρώπινα μάτια από αυτά των ζώων.
Έτσι, η οπτική επαφή μητέρας και βρέφους παίζει ρόλο στην ανάπτυξη και την αντίληψη του μωρού.
«Το ανθρώπινο βλέμμα είναι ένα από τα πιο σημαντικά σημεία επαφής μεταξύ του βρέφους και της μητέρας – τροφού. Το βρέφος εστιάζει σ’ αυτό μαθαίνει να αναγνωρίζει τις εναλλαγές στην έκφραση, καθρεφτίζεται σ’ αυτό και μέσα από αυτή την διαδικασία αυτοπροσδιορίζεται και διαφοροποιείται. Είναι στην ουσία ο πρώτος του καθρέφτης», λέει η Νικολάου.
Η χρήση μασκών δεν επηρεάζει την ικανότητα του βρέφους να εστιάζει στα μάτια. Έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί σε βρέφη που νοσηλευόντουσαν για μεγάλο χρονικό διάστημα, έδειξαν ότι το σημαντικότερο στην ψυχολογία του μωρού ήταν να έχει ένα ευχάριστο περιβάλλον (π.χ. ζωγραφιές στον τοίχο).
Όταν όμως αρχίσει το μωρό να αντιλαμβάνεται χρώματα, ίσως το σχέδιο της μάσκας που φοράει ο φροντιστής παίξει αρκετά σημαντικό ρόλο στην διάθεση και του βρέφους, αλλά και του ίδιου του φροντιστή.
«Ας πούμε πως η μαμά φοράει μάσκα που έχει πάνω παιδικές εικονίτσες. Πρώτον, προδιαθέτει καλά τη μαμά καθώς αγκαλιάζει το μωρό της και δεν αισθάνεται ότι είναι απειλητική από μόνη της. Αυτό το αντιλαμβάνεται αισθητηριακά το μωρό» εξηγεί η Νικολάου.
Η ίδια συνεχίζει λέγοντας ότι τα μωρά που γεννήθηκαν την περίοδο του κορωνοϊού θα έχουν εγγεγραμμένες εικόνες προσώπων με μάσκες είτε οικείων τους, είτε άλλων που συνάντησαν τυχαία, αλλά αυτό δεν θα επηρεάσει την ψυχική τους υγεία.
Το πρόβλημα όμως είναι η χρήση γαντιών.
Η κ. Νικολάου εξηγεί ότι το αίσθημα της αφής είναι από τα πιο αναπτυγμένα στο μωρό και είναι ζωτικής σημασίας. Το βρέφος είναι προγραμματισμένο να αντιδρά στο «μη καλό».
«Στην κατηγορία "μη καλό" ανήκουν οι ενοχλητικές διακυμάνσεις θερμοκρασίας, το βρέξιμο ή λέρωμα της πάνας, και γενικά κάθε είδους πόνος και ενόχληση,» λέει η ίδια.
Έτσι η δερματική επαφή καθορίζει τη σχέση της μητέρας με το μωρό.
«Θα μπορούσαμε να πούμε πως στην ουσία ο τρόπος που ο άνθρωπος απολαμβάνει την επαφή αισθητηριακά, κοινωνικά και ψυχικά στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην φροντίδα-χάδι που έλαβε στη βρεφική ηλικία και στην ποιότητα αυτής», λέει η κ. Νικολάου.
Τα γάντια αποτελούν εμπόδιο σε αυτή τη σχέση εάν χρησιμοποιούνται εκτός της διαδικασίας της αλλαγής της πάνας.
Είναι σπάνιο μια μητέρα να χρησιμοποιεί γάντια όταν φροντίζει το μωρό της, όμως εάν η φροντίδα βρίσκεται στην γιαγιά, ο κορωνοϊός ίσως την αναγκάσει να τα φορέσει.
Σε αυτήν την περίπτωση, η κ. Νικολάου εξηγεί ότι το μωρό θα στερηθεί αισθητηριακά την δερματική επαφή.
Βέβαια, στην Ελλάδα, μια χώρα που αντιμετώπισε την πρώτη φάση της πανδημίας με επιτυχία, τα μωρά φαίνεται να είναι πιο τυχερά.
«Ήδη στην Ελλάδα, στους βρεφονηπιακούς σταθμούς, δεν επιβάλλεται η χρήση της μάσκας και των γαντιών και η περισσότεροι δεν τα χρησιμοποιούν. Επιβάλλεται μόνο στον οδηγό και την συνοδό του σχολικού που είναι δευτερεύοντα πρόσωπα για ένα μωρό».
Η κ. Νικολάου εξηγεί ότι σημασία έχει ποιος περνάει περισσότερο χρόνο με το μωρό. Η μητέρα είναι από τα πιο σημαντικά πρόσωπα στη ζωή του μωρού. Αυτό όμως δεν αλλάζει το γεγονός ότι το μωρό έχει απόλυτη ανάγκη το χάδι και από το πρόσωπο που είναι ο κύριος φροντιστής του.
Η ίδια τονίζει πως πιστεύει ότι εάν οι παππούδες και οι γιαγιάδες φοβούνται πολύ δεν θα πρέπει να είναι και οι βασικοί φροντιστές του μωρού.
«Η σύσταση της ελληνικής οικογένειας και η έννοια της γιαγιάς μέσα στην ελληνική οικογένεια είναι διαφορετική και πολύ κοντινή. Άπαξ και αποφασίσουν να ασχοληθούν με τα εγγόνια τους μπαίνουν σε μια συνολική διαδικασία. Ζουν αυτό που λέμε στην Ελλάδα του παιδιού μου το παιδί είναι δυο φορές παιδί μου».