Τζον Συτιλίδης: Το μέλλον της ευρωπαϊκής οικονομίας μετά τον κορωνοϊό
Ο Τζον Συτιλίδης, γεωπολιτικός στρατηγικός και διπλωματικός σύμβουλος με σύμβαση στο υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ μιλάει στο CNN Greece για την αβεβαιότητα μιας Ευρώπης που βρίσκεται και πάλι σε οικονομική κρίση ως αποτέλεσμα της πανδημίας του κορωνοϊού. Ο ίδιος θεωρεί ότι το δολάριο θα υπερισχύσει του ευρώ, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Αμερική αυτή την περίοδο.
Ο κ. Συτιλίδης εξηγεί ότι η Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ήδη γερά θεμέλια λόγω της μακροπρόθεσμης πολιτικής σταθερότητας και της αναπτυγμένης οικονομίας της. Άλλωστε το 60% όλων των συναλλαγών με ξένο νόμισμα πραγματοποιούνται με το δολάριο. Το 20% των συναλλαγών έχει το ευρώ και το άλλο 20% άλλα ξένα νομίσματα.
Ο ίδιος συνεχίζει λέγοντας ότι μπορεί οι ΗΠΑ να βρίσκονται σε οικονομική ύφεση λόγω του κορωνοϊού, κάτι που έχει ανησυχήσει πολλούς για το μέλλον του δολαρίου, άλλα μακροπρόθεσμα το ευρώ είναι σε χειρότερη μοίρα.
«Η οικονομική κατάρρευση κάποιων κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω κορωνοϊού, ταυτόχρονα με τους συνοριακούς ελέγχους, που είναι αυστηρότεροι από ποτέ, και την μην βιώσιμη θέση της Ιταλίας αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα της ΕΕ», λέει ο Συτιλίδης.
Δεδομένου του ιστορικού της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πάει πίσω στην οικονομική κρίση του 2008 και την μεταναστευτική κρίση του 2015, η Ευρώπη πιέζεται να αντιμετωπίσει το γεγονός ότι η Ιταλία δεν είχε ποτέ ανάπτυξη πάνω από 2% από τότε που εντάχτηκε στη ευρωζώνη.
«Και σήμερα, αύριο, βραχυπρόθεσμα θα υπάρξει ισορροπία μεταξύ του δολαρίου και του ευρώ. Ωστόσο στο μέλλον φαίνεται ότι το ευρώ θα αντιμετωπίσει εσωτερικές πιέσεις εντός της ευρωζώνης και μεταξύ των μελών της ΕΕ που δεν μοιράζονται το ευρώ ως νόμισμα», λέει ο κ. Συτιλίδης.
Αυτό είναι και το κύριο δίλημμα που αντιμετωπίζουν οι Βρυξέλλες, καθώς δυσκολεύονται να βρουν μια λύση που θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα όλων των μελών της ΕΕ.
Ο ίδιος θεωρεί ότι η Ευρώπη είναι έτοιμη να διαχειριστεί το Brexit και ότι πραγματική απειλή θα υπάρξει εάν η Ιταλία αποφασίσει να βγει από την Ευρωζώνη. Μπορεί το Βερολίνο να είναι ο οικονομικός μοχλός της ΕΕ, αλλά η Ιταλία αποτελεί σημαντική οικονομία στην Ευρώπη και το χρέος της δεν είναι βιώσιμο για να σωθεί.
«Ειδικά λόγω του κορωνοϊού, το ΔΝΤ έχει προβλέψει ότι η Ιταλία δεν θα ανακάμψει σε επίπεδα προ-κορωνοϊού για άλλα πέντε χρόνια», λέει ο Ελληνοαμερικανός σύμβουλος. «Θα το δεχτεί αυτό η Ιταλική κοινωνία; Θα βρουν δημιουργικές λύσεις η πολιτικοί της για να λύσουν το πρόβλημα; Το μέλλον της ΕΕ θα κριθεί από την Ιταλία».
Ο Συτιλιίδης αναγνωρίζει ότι η ΕΕ έχει περάσει από πολλές κρίσεις και έχει παραμείνει δυνατός θεσμός. Όμως τονίζει ότι η απώλεια της Ιταλίας, της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας στην Ευρώπη βάζει σε αβεβαιότητα την επιβίωση της ΕΕ, λόγω του σημαντικού της ρόλου στην οικονομία και πολιτική.
«Η Ευρωζώνη βγάζει μια σταθερότητα στους κερδοσκόπους λόγω της ΕΕ. Εάν η Ιταλία αποχωρήσει, αυτό μπορεί να αλλάξει», λέει ο ίδιος.
Στο ερώτημα, λοιπόν, εάν η Ευρώπη κάνει καλό σε κάποιες χώρες αλλά όχι σε άλλες, ο Συτιλίδης θεωρεί ότι η Ελλάδα αποτελεί ιδανικό παράδειγμα. Η Ελλάδα εξεγέρθηκε στα μέτρα λιτότητας της Γερμανίας, αλλά στο τέλος η κυβέρνηση του 2015 δέχτηκε το τρίτο πακέτο βοήθειας της ευρωζώνης.
«Η αλληλεγγύη είναι το θεμέλιο του πειράματος της ΕΕ. Πιστεύω ότι εάν γινόταν δημοσκόπηση τώρα θα έδειχνε ότι ο ελληνικός λαός είναι ευχαριστημένος που παρέμεινε στην ΕΕ. παρά τις δυσκολίες που πέρασε».
Έτσι λόγω αλληλεγγύης υπάρχει και η ισχυρή ανάγκη που νιώθουν οι χώρες για να παραμείνουν στην ΕΕ.
Ταυτόχρονα ενώ η Μέρκελ, ανησυχεί με την άνοδο του νεοναζιστικού κόμματος στην Γερμανία και πιέζεται από τους Γερμανούς πολίτες ως προς την απόφαση του ταμείου ανάκαμψης, θα πρέπει να διαλέξει μεταξύ της ικανοποίησης των ψηφοφόρων της ή της αλληλεγγύης και διάσωσης του ευρώ.
«Άρα η Γερμανία θα παίξει ρόλο στην απόφαση της Ιταλίας για το μέλλον. Μπορεί η Ελλάδα να παρέμεινε στο ευρώ και να θεωρείται επιτυχία, αλλά δεν έχει βγει ακόμα από την κρίση».
Με όλες αυτές τις ανησυχίες τι προβλέπει το μέλλον για τις σχέσεις Αμερικής και Ευρώπης;
Ο Συτιλίδης θεωρεί ότι αυτό θα βασιστεί στην ικανότητα των Ηνωμένων Πολιτειών να αποκτήσουν εμπορικές σχέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο.
«Βέβαια δεν ξέρω κατά πόσο το Ηνωμένο Βασίλειο θα συμφωνήσει σε ελεύθερο εμπόριο και για παράδειγμα θα δεχτεί μεγάλες ποσότητες αμερικανικών γεωργικών προϊόντων χωρίς δασμούς στην οικονομία του».
Μπορεί να υπάρχουν κάποιες δυσκολίες αλλά οι ΗΠΑ θέλουν συμφωνία ελευθέρου εμπορίου και με την Βρετανία και με την Ευρώπη.
«Όμως οι εμπορικές συμφωνίες θα κριθούν από τις εκλογές του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ», παρατηρεί ο κ. Συτιλίδης.
Ακόμα και εάν φαίνεται πως η Ουάσινγκτον έχει προβλήματα λόγω των τωρινών εξελίξεων, ο ίδιος θεωρεί ότι το 2021 θα ανακάμψει, γιατί η δύναμη του νομίσματος εξαρτάται από την χρόνια πολιτική σταθερότητα και την ανάπτυξη μιας χώρας. Ο κ. Συτιλίδης πιστεύει πως η Αμερική είναι μπροστά και στα δυο σε σχέση με την Ευρώπη.
«Ισχύει πως βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σημείο αλλαγής που δεν είχαμε δει από το 1968, και αυτό θα επηρεάσει τις εκλογές του Νοεμβρίου. Όμως είμαστε ανθεκτική σαν χώρα».
Πάντως ένα ερώτημα που παραμένει και θα απασχολεί όλες τις χώρες ανεξαρτήτως είναι κατά πόσο το λουκέτο στην οικονομία είναι ο σωστός τρόπος αντιμετώπισης μιας πανδημίας του μέλλοντος.