Μαθήματα από την Κίνα: Πώς άλλαξε για πάντα το μέλλον των παγκόσμιων επιχειρήσεων

Τώρα, η χώρα σταδιακά ξανανοίγει. Και καθώς και ο υπόλοιπος κόσμος ετοιμάζεται να πράξει το ίδιο, οι εταιρείες χρησιμοποιούν την εμπειρία της αχανούς αυτής χώρας ως πρότυπο για τα δικά τους επόμενα βήματα.

Η επόμενη ημέρα των επιχειρήσεων στην Κίνα αποτελεί έντονο αντικείμενο μελέτης για τους αναλυτές της Wall Street, καθώς παγκόσμιοι κολοσσοί όπως η Nike, η Starbucks και η Disney μοιράζονται τις εμπειρίες τους στη χώρα σε τηλεφωνικές επικοινωνίες με τους επενδυτές.

Η Nike, για παράδειγμα, πρόσφατα δήλωσε ότι «βλέπει την άλλη πλευρά της κρίσης στην Κίνα» και ότι έχει μάθει ότι καλύτερες πρακτικές μπορούν να μεταφερθούν παντού. Επίσης, όταν η Volkswagen ξανάνοιξε στο Wolfsburg της Γερμανίας αυτή την εβδομάδα, χρησιμοποίησε την εμπειρία της από τα 32 εργοστάσιά της στην Κίνα.

Οι νέες στρατηγικές των εταιρειών δεν αποτελούν επιστροφή στην κανονικότητα, εξηγούν οι ειδικοί και οι ηγέτες των επιχειρήσεων. Αντίθεα, τονίζουν ότι η κρίση άλλαξε εντελώς τον τρόπο που εργαζόμαστε, ψωνίζουμε και διοικούμε τις επιχειρήσεις μας.

«Αυτή είναι η νέα κανονικότητα», λέει ο Alain Benichou, CEO της IBM Κίνας. «Υπάρχουν πολλές καινοτομίες πάνω στις οποίες εργαζόμαστε αυτήν την στιγμή».

Ιδού μια ιδέα για το πώς το παράδειγμα της Κίνας προδιαγράφει το μέλλον μας.

Ο τρόπος που εργαζόμαστε

Για την Δέσπονα Κατσικάκη, ο μέσος χώρος εργασίας έχει ήδη αρχίζει να μοιάζει πολύ διαφορετικός. Η Κατσικάκη, συνέταιρος στην εταιρεία ακινήτων Cushman & Wakefield (CWK) που εδρεύει στο Λονδίνο και η οποία ασχολείται με την καινοτομία και τις αναδυόμενες πρακτικές, συμβουλεύει εταιρείες σε όλον τον κόσμο αναφορικά με την επιστροφή στην εργασία.

Στην Κίνα, η εταιρεία έχει ήδη βοηθήσει στην επιστροφή περισσότερων του 1 εκατομμυρίου εργαζομένων στα γραφεία τους. Κατά την άποψη της Κατσικάκη, η κρίση τηλε-μεταφέρει στον τρόπο εργασίας έως και μια δεκαετία αργότερα.

Η εταιρεία ελπίζει να αξιοποιήσει αυτήν την αλλαγή, ξεκινώντας με έναν οπτικό οδηγό για τους πελάτες της που ονομάζεται «Six Feet Office». Η ιδέα, ένα «ζωντανό εργαστήριο» στο γραφείο της Cushman & Wakefield στο Άμστερνταμ, βασίστηκε στα συμπεράσματα από την Κίνα και σε άλλα σχόλια εργαζομένων και πελατών σε όλο τον κόσμο.

«Πρόκειται για μια σύλληψη που βασικά στοχεύει στο να εμπνεύσει τους ανθρώπους να σκεφτούν λύσεις για το πώς να εφαρμόσουν με ευχάριστο τρόπο την κοινωνική αποστασιοποίηση, πώς να προετοιμάσουν τις εγκαταστάσεις τους κατάλληλα, πώς να ενθαρρύνει τους ανθρώπους προς διαφορετικές συμπεριφορές», λέει η Κατσικάκη.

Στη νέα κανονικότητα, τα γραφεία έχουν απόσταση –αναμενόμενο- δύο μέτρων, κατά τις συμβουλές των εργαζομένων στην υγεία προκειμένου να αποφεύγεται η διάδοση του ιού.

Στους εργαζόμενους συστήνεται να περπατούν μόνο κατά τη φορά του ρολογιού μέσα στο γραφείο, προκειμένου να αποφεύγεται η συνάντηση μεταξύ τους και η πιθανότητα μεταφοράς περισσότερων μικροβίων.

Σύμφωνα με την Κατσικάκη, οι οδηγίες βασίζονται σε συμβουλές ειδικών σε θέματα υγείας, κατά τον τρόπο που γίνονται και οι μετακινήσεις στα νοσοκομεία. Ένα από τα μεγαλύτερα μαθήματα που πήραμε από την Κίνα, λέει, είναι «η ανάγκη να εξασφαλίσουμε την εμπιστοσύνη ότι επιστρέφουμε σε ένα υγιές περιβάλλον».

Πηγή: CNNi

Τα αμέσως επόμενα χρόνια, η Κατσικάκη οραματίζεται αισθητήρες να αντικαθιστούν τις περισσότερες από τις κοινόχρηστες επιφάνειες που αγγίζαμε μέχρι τώρα. Για παράδειγμα, αντί να σκανάρουμε την κάρτα εισόδου μας για να μπούμε στη δουλειά, θα γίνεται με κάμερα αναγνώρισης προσώπου ή μέσω κωδικού QR από το τηλέφωνό μας.

Επίσης, οι εταιρείες αναμένεται να επενδύσουν περισσότερο στα συστήματα εξαερισμού, ενώ κάποιες εγκαθιστούν χωρίσματα από πλεξιγκλάς ανάμεσα στα γραφεία, λέει η Κατσικάκη.

Από τη στιγμή που αποκάλυψε το project της «Six Feet Office», η εταιρεία κατακλύζεται από αιτήματα από εταιρείες που θέλουν να προσαρμόσουν κατά το δυνατόν αυτή τη λογική στους δικούς τους χώρους εργασίας.

Αν και η σύλληψη απαιτεί περισσότερο χώρο, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ένα τέτοιο γραφείο είναι και πιο ακριβό. Αν αυτή η κατάσταση μας έχει μάθει ένα πράγμα ότι η εργασία από απόσταση λειτουργεί και, εν πολλοίς, ήρθε για να μείνει», λέει η Κατσικάκη. Αυτό σημαίνει ότι λιγότεροι άνθρωποι θα χρησιμοποιούν τον ίδιο χώρο.

Ο τρόπος που επικοινωνούμε στο γραφείο έχει επίσης αλλάξει. Η ζήτηση software όπως η πλατφόρμα τηλεδιασκέψεων Microsoft Team έχει εκτοξευτεί, λέει ο Jared Sparato, αντιπρόεδρος της Microsoft 365.

Στις 30 Απριλίου, οι ημερήσιοι χρήστες της πλατφόρμας είχαν φτάσει τους 75 εκατομμύρια, σημειώνοντας αύξηση 70% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.

Ο τρόπος που ψωνίζουμε

Με κάποιο τρόπο, τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για τις εταιρείες να κερδίσει νέους πελάτες και να διαμορφώσει συνθήκες που θα κρατήσουν, λέει η Deborah Weinswing, CEO της Coresight Research, μία ερευνητική εταιρεία που επικεντρώνεται στο λιανεμπόριο και την τεχνολογία.

Καθώς εκατομμύρια άνθρωποι μένουν σπίτι τους, αναγκάζονται να δημιουργήσουν νέες ρουτίνες και τρόπους ζωής, λέει.

«Λένε ότι χρειάζεται κανείς μόνο 21 ημέρες για να αλλάξει μία συνήθεια. Αλλάζουμε τις καταναλωτικές μας συνήθειες και κάποιες από αυτές ήρθαν για να μείνουν.

Αν και το online shopping ανέβαζε ταχύτητα πριν τον κορωνοϊό, τους τελευταίους μήνες έχει εκτοξευτεί. Η Nike, για παράδειγμα τον Μάρτιο ανακοίνωσε ισχυρά κέρδη, εν μέρει λόγω της γρήγορης επιτάχυνσής των online επιχειρήσεών της στην Κίνα. Οι ψηφιακές αγορές στην ηπειρωτική χώρα αυξήθηκαν κατά 30% το τελευταίο τρίμηνο ενώ οι εφαρμογές της σημείωσαν άνοδο 80%, είπε στους επενδυτές της ο CEO της εταιρείας, John Donahoe.

(Πηγή: AP Photo/Michael Noble Jr.)

Σημαντικό συστατικό της επιτυχίας της εταιρείες ήταν οι εμβληματικές εφαρμογές της. Η πλατφόρμα ξεκίνησε τη λειτουργία της στην Κίνα ενθαρρύνοντας στους χρήστες της να γυμνάζονται από το σπίτι μέσω ενός «ψηφιακού κλαμπ». Σημαντικό συστατικό της επιτυχίας ήταν το γεγονός ότι η εφαρμογή ήταν δωρεάν.

Επιπλέον, η εταιρεία λάνσαρε online ακόμη περισσότερα προϊόντα, ανάμεσά τους τα περιορισμένης έκδοσης sneakers, όπως τα Air Jordans.

Η ταχύτητα ήταν, επίσης, έπαιξε σημαντικό ρόλο. Εν μέσω ανταγωνισμού, η Nike ήταν μία από τις πρώτες μάρκες και που ενθάρρυνε τους πελάτες της να μείνουν σπίτι.

Ο τρόπος που εφοδιαζόμαστε

Η πανδημία οδήγησε σε μία αλλαγή φιλοσοφίας της παγκόσμιας αλυσίδας εφοδιασμού. Γενικά, οι αλυσίδες εφοδιασμού καταναλωτικών αγαθών «σχεδιάζονται έχοντας ως προτεραιότητα την αποτελεσματικότητα σε σχέση με την ευελιξία και την ελαστικότητα», έγραψε σε πρόσφατη ανάρτησή του ο John Knapp, συνέταιρος και managing director στην εταιρεία Boston Consulting Group.

Τους τελευταίους μήνες, όμως «ελλείψεις σε πρώτες ύλες και σε κρίσιμες προμήθειες, μαζί με το φάσμα της αυξανόμενης απουσίας εργαζομένων, έχουν οδηγήσει σε κινδύνους», επισημαίνει.

Αυτό αναγκάζει τις επιχειρήσεις να ξανασκεφτούν πώς θα στείλουν τα αγαθά τους.

«Όσα θεωρούσαμε δεδομένα δεν ισχύουν πλέον», λέει ο William Ma, manager director στην Kerry Logistics, μια επιχείρηση με έδρα το Χονγκ Κονγκ που βοηθά εταιρείες απ’ όλον τον κόσμο να διαχειρίζονται τις αλυσίδες προμηθειών τους.

Χωρίς τους ισχύοντες περιορισμούς στις μεταφορές, οι επιχειρήσεις ήταν προετοιμασμένες για διακοπές λειτουργίας «για ημέρες». Πλέον προετοιμάζονται για διακοπές «εβδομάδων».

(Πηγή: AP Photo/Sue Ogrocki)

Μία εταιρεία που έχει λόγους να ελπίζει είναι η ΙΒΜ. Ο τεχνολογικός κολοσσός, ο οποίος προσφέρει ένα πρόγραμμα διαχείρισης αλυσίδων εφοδιασμού με βάση την τεχνητή νοημοσύνη, λέει ότι βλέπει μια «σημαντική» αύξηση στην ζήτηση καθώς περισσότεροι πελάτες αναζητούν προγνωστική μοντελοποίηση απέναντι στην επόμενη κρίση.

«Η πανδημία λειτούργησε αφυπνιστικά για πολλές επιχειρήσεις», λέει ο Benichou, chief executive της IBM Κίνας.

«Αυτό που θέλουμε να κάνουμε είναι να βοηθήσουμε σαφώς στα ζητήματα που έχουμε αποκαλύψει χάρη στον Covid-19. Μόλις ανακαλύψαμε το θέμα της βελτιστοποίησης της αλυσίδας εφοδιασμού, μόλις ανακαλύψαμε, οπότε πρέπει να το αντιμετωπίσουμε».

Η πανδημία ανέδειξε επίσης τις ρωγμές στην αλυσίδα εφοδιασμού τις οποίες οι περισσότερες εταιρείες δεν γνώριζαν καν, σύμφωνα με τους ερευνητές της IBM.

Η εταιρεία διαπίστωσε πρόσφατα ότι το 90% των εταιρειών στη λίστα Fortune 1000 είχαν δευτερεύοντες προμηθευτές στη Γουχάν, την πόλη της Κεντρικής Κίνας όπου ξεκίνησε η πανδημία, αλλά «πολλές είχαν ελάχιστη ή καθόλου αλληλεπίδραση μαζί τους», δήλωσε ο Jonathan Wright, στέλεχος της IBM σε μια διαδικτυακή εκπομπή τον προηγούμενο μήνα.

Ταυτόχρονα, μπορεί να είναι πολύ νωρίς για τις εταιρείες να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα, δήλωσε ο Μα.

Σημείωσε ότι η ανοικοδόμηση των αλυσίδων εφοδιασμού απαιτεί σημαντικό κεφάλαιο και χρόνο - δύο πράγματα που οι περισσότερες επιχειρήσεις έχουν επί του παρόντος περιορισμένα.

«Το πιο σημαντικό για αυτούς είναι η αύξηση της ρευστότητας. Εάν τα αγαθά σας δεν μπορούν να πωληθούν, δεν μπορείτε να πληρώσετε τους προμηθευτές σας, οι προμηθευτές δεν μπορούν να πληρώσουν τους δικούς τους προμηθευτές», λέει. «Θέλουμε να το ξεπεράσουμε το συντομότερο δυνατόν».