Από την εντατική... στο Twitter: Η διπλή μάχη των γιατρών κατά του κορωνοϊού

Ο Άλι Ράζα περνά τις 9ωρες βάρδιές του στο Γενικό Νοσοκομείο Μασαχουσέτης περιθάλποντας περιστατικά με πληγές από πυροβολισμούς, σπασμένους αστραγάλους, καρδιακές προσβολές και, όλο και περισσότερο πλέον, κορωνοϊού.

Όμως τουλάχιστον μία ώρα πριν και μετά τη δουλειά του στα επείγοντα, θα τον βρει κανείς στο Twitter.

O Ράζα, ο οποίος είναι επίσης αντιπρόεδρος στο τμήμα επειγόντων στο νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και βοηθός καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, χρησιμοποιεί το Twitter για να μοιραστεί πληροφορίες με τους 57.000 ακολούθους του για τον νέο κορωνοϊό, γνωστό ως Covid-19, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών για προσωπικό προστατευτικό εξοπλισμό για τους επαγγελματίες της υγείας και τη σημασία της κοινωνικής αποστασιοποίησης, αλλά και για να μάθει από άλλους επαγγελματίες υγείας.

«Πρέπει να είμαστε συνεχώς σε εγρήγορση προκειμένου να διατηρήσουμε αυτόν τον πανικό υπό έλεγχο και να περάσουμε ένα διαφορετικό μήνυμα», λέει ο καθηγητής ιατρικής Άλι Ράζα (Πηγή: CNNi)

«Αυτή τη στιγμή το Twitter είναι ο καλύτερος τρόπος για να πάρεις και να δώσεις ιατρικές πληροφορίες», λέει στο CNNi. «Καθώς εδώ ο καθένας έχει μια φωνή, είναι πολύ εύκολο να κυκλοφορήσουν ανησυχητικά μηνύματα. Πρέπει να είμαστε συνεχώς σε εγρήγορση προκειμένου να διατηρήσουμε αυτόν τον πανικό υπό έλεγχο και να περάσουμε ένα διαφορετικό μήνυμα».

Σε ένα σημάδι των καιρών, οι μάχες των γιατρών ενάντια στον κορωνοϊό δίνονται σε δύο μέτωπα ταυτόχρονα: το ένα είναι τα γεμάτα νοσοκομεία και το άλλο τα θορυβώδη κοινωνικά μέσα καθώς εργάζονται για να αντιμετωπίσουν αυτό που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτήρισε ως infodemic, ή αλλιώς πανδημία πληροφοριών, με εγκυρότητα και σοβαρότητα.

Αυτό σημαίνει ότι όλοι οι γιατροί, μερικοί από τους οποίους στο παρελθόν ίσως να ήταν διστακτικοί να αγκαλιάσουν τα κοινωνικά μέσα, βυθίζονται όλο και πιο βαθιά στις πλατφόρμες αυτές που είναι γεμάτες με fake news, μη αποδεδειγμένες θεραπευτικές συμβουλές και προκαλούν μαζικό πανικό.

«Τα social media είναι και η αρρώστια και η θεραπεία. Είναι υπεύθυνα για τη διάδοση παραπληροφόρησης και παράλληλα είναι το μέσο που χρειαζόμαστε για να το διορθώσουμε αυτό», λέει ο Ρικ Πεσκατόρε, γιατρός επειγόντων περιστατικών στην Φιλαδέλφεια που κουράρει ασθενείς με κορωνοϊό και ενεργό μέλος σε Twitter και Facebook. «Είναι υποχρέωσή μας, εμάς των γιατρών, που θέλουμε να διαδώσουμε τις πραγματικές πληροφορίες, να συναντούμε τους ασθενείς εκεί που βρίσκονται, και αυτό είναι τα social media».

Αγώνας ενάντια στην παραπληροφόρηση

Ένα από τα πιο έντονα «πεδία μάχης» κατά του κορωνοϊού είναι η πλατφόρμα TikTok, ένα δημοφιλές μέσο ιδίως μεταξύ των εφήβων οι οποίοι μοιράζονται εδώ χορευτικές φιγούρες, καραόκε βίντεο και κωμικά σκετς.

Σε ένα από τα βίντεό της, το οποίο έχει περισσότερα από 416.000 views, μία νοσοκόμα με το όνομα Μίκι Ράι μοιράζεται με τους φίλους της έναν χορογραφημένο χορό, ο οποίος περιέχει πολλές χειρονομίες την ώρα που πληροφορίες σχετικά με τον Covid-19 περνούν από την οθόνη. Μία από αυτές, πόσο χρονικό διάστημα παραμένει ο ιός σε διαφορετικές επιφάνειες. Σε ένα ακόμη βίντεο, η γιατρός Ρόουζ Μαρί Λέσλι δείχνει ποιος είναι ο σωστός τρόπος για το πλύσιμο των χεριών: βρέχεις τα χέρια, βάζεις σαπούνι, τρίβεις για 20 δευτερόλεπτα κάτω από τα νύχια και ανάμεσα στα δάχτυλα. Ξεπλένεις.

Η Λέσλι, γενική γιατρός από τη Μινεσότα, έφτιαξε τον λογαριασμό της στο TikTok πριν από ένα χρόνο περίπου, με στόχο να ενημερώσει τον νεότερο δημογραφικό πληθυσμό στους κανόνες υγιεινής. Αμέσως μόλις ξέσπασε η επιδημία του κορωνοϊού, άρχισε να δημιουργεί περιεχόμενο για το θέμα. Πλέον, η αποστολή της είναι να καταρρίψει τους μύθους που κυκλοφορούν για τον ιό ανάμεσα στους 500.000 ακολούθους της.

«Ο κόσμος έχει πολλές απορίες ενώ πολλοί αναζητούν πληροφορίες από μη έγκυρες πηγές στο Twitter ή το Instagram», λέει η Λέλσι. «Ο στόχος μου είναι να αναζητώ έγκυρες πληροφορίες και να τις μεταδίδω σε μια μεγαλύτερο κοινότητα, σύντομα και απλά».

Τόσο η ίδια όσο και άλλοι συνάδελφοί της μάχονται για να μοιραστούν με το κοινό τους ένα πλαίσιο έγκυρων πηγών και πληροφοριών.

Από μία άποψη, πρόκειται για επιστροφή σε έναν από τους αρχικούς στόχους των κοινωνικών μέσων όπως το Twitter: παροχή έγκυρων πληροφοριών για τη δημόσια υγεία. Ο λογαριασμός στο Τwitter των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων ήταν ένας από τους πρώτους που ανέβηκαν στην πλατφόρμα. Και όμως, ενώ κάποιοι γιατροί έχουν ένα μπλε στίγμα δίπλα στα ονόματά τους στο Twitter, που δείχνει ότι είναι επαληθευμένοι χρήστες, άλλοι -συμπεριλαμβανομένων των Ράζα και Πεσκατόρε- εξακολουθούν να μην είναι.

Ξεπερνώντας τον φόβο των social media

Η πανδημία του κορωνοϊού θα μπορούσε να επιταχύνει τη μετάβαση της ιατρικής κοινότητας προς μια πιο άνετη και ενεργή συμμετοχή στα κοινωνικά μέσα μετά από μια μακρά περίοδο αντίστασή της προς αυτά.

Κάποιοι γιατροί, όπως ο Ράζα, έπρεπε να καταπολεμήσει την αρχική ανησυχία του ότι «κάποιοι θα με βρουν στη δουλειά μου, στα επείγοντα». Άλλοι ανησυχούσαν για την επίπτωση που θα είχε αυτή τους η ενασχόληση στην καριέρα τους. «Υπήρχαν ανησυχίες για το αν το νοσοκομείο μου θα μου έκανε παρατήρησης επειδή ανάρτησα αυτό ή το άλλο», λέει η Πεσκατόρε. «Αλλά ενώ όλοι εξοικειωνόμαστε περισσότερο με αυτό, νομίζω πως όλο και περισσότερο ασχολείται ο κόσμος».

Στο hashtag #MedTwitter πολλοί επαγγελματίες της υγείες μοιράζονται πληροφορίες, συζητούν για τις νέες έρευνες και μαθαίνουν ο ένας από τον άλλο. Πλέον, τέτοιες κοινότητες είναι πιο κρίσιμες από ποτέ «Το καλύτερο μέρος για να μάθεις είναι το #MedTwitter», λέει ο Ράζα, ο οποίος εκτιμά ότι χιλιάδες γιατροί ακολουθούν το hashtag.

Οι γιατροί όμως δεν είναι μόνοι τους σε αυτόν τον αγώνα ενάντια στον κορωνοϊό. Άλλες ομάδες υγείας, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ο Βρετανικός Ερυθρός Σταυρός, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ και άλλα ανεβάζουν πληροφορίες για τον Covid-19 στο TikTok, ενημερώνοντας μαζικά εκατομμύρια χρήστες. Αυτοί οι οργανισμοί διαθέτουν επίσης λογαριασμούς και σε άλλες πλατφόρμες κοινωνικών μέσων, μεταξύ αυτών το Twitter και το YouTube.

Κάποιοι γιατροί βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των ψηφιακών μέσων διαμορφώνοντας τον τρόπο που γίνεται αντιληπτή η κρίση τόσο μέσα στην ιατρική κοινότητα όσο και έξω από αυτήν.

Σε ένα tweet το οποίο την προηγούμενη εβδομάδα κοινοποιήθηκε περισσότερες από 131.000 φορές, ο Κρεγκ Σπένσερ διευθυντής στο ιατρικό κέντρο του Πανεπιστημίου Κολούμπια, μοιράστηκε πώς είναι μια τυπική ημέρα στην πρώτη γραμμή των επειγόντων περιστατικών στα νοσοκομεία, ενώ δείχνει πώς βάζει όλα τα μέσα ατομικής προστασίας.

«Μπορεί να ακούσετε κάποιους να λένε ότι όλο αυτόν δεν είναι αληθινό. Είναι. Μπορεί να ακούσετε άλλους να λένε ότι δεν είναι τόσο άσχημο. Είναι. Μπορεί να ακούσετε κι άλλους να λένε ότι μπορεί να σας σκοτώσει. Μπορεί. Επέζησα του Έμπολα. Φοβάμαι τον #Covid-19. Κάντε το "κομμάτι" σας. Μείνετε σπίτι. Μείνετε ασφαλείς. Και κάθε μέρα, εγώ θα πηγαίνω στη δουλειά για εσάς», έγραψε ο Σπένσερ στο Twitter.

Doctors turn to Twitter and TikTok to share coronavirus news, by Kaya Yurieff, CNN Business