FOCUS

Γερμανία: Η Μέρκελ, οι δελφίνοι και το διακύβευμα της νέας ηγεσίας

Γερμανία: Η Μέρκελ, οι δελφίνοι και το διακύβευμα της νέας ηγεσίας
REUTERS/Fabrizio Bensch

Τη δεύτερη Δευτέρα του Απριλίου του 2000, μία σχεδόν ντροπαλή Άνγκελα Μέρκελ γινόταν η πρώτη γυναίκα και πρώτη πολιτικός από την πρώην Ανατολική Γερμανία που αναλάμβανε τα ηνία του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU). Δέκα οκτώ χρόνια μετά, με σχεδόν την ίδια κόμη, το ίδιο κοστούμι «εργασίας» αλλά ολωσδιόλου άλλο βλέμμα, εκείνο του «μπαρουτοκαπνισμένου» πολιτικού, αποχαιρετά την ηγεσία του κόμματος που την ανέδειξε. «Όλα έχουν ένα τέλος, μόνο το λουκάνικο έχει δύο», λέει η γερμανική παροιμία και δεν θα μπορούσε παρά να ισχύει και για την εξαιρετικά αγαπητή στους Γερμανούς «μητερούλα» (Mutti).

Η Γερμανία ετοιμάζεται πυρετωδώς για μία πολιτική αλλαγή που θα δοκιμάσει όχι μόνο το μέλλον του κόμματος και της χώρας αλλά και της Γηραιάς Ηπείρου. Η επιτυχία του μοντέλου διαρχίας του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, με αρχηγό που δε θα είναι Καγκελάριος και Καγκελάριο που δε θα είναι αρχηγός, μένει να αποδειχτεί - παρότι δεν είναι λίγοι όσοι ήδη προεξοφλούν την αποτυχία του.

1132574

10 Απριλίου του 2000 και η Άνγκελα Μέρκελ χαμογελά στο φακό ως η νέα επικεφαλής του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος της Γερμανίας, διαδεχόμενη τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε - EPA PHOTO DPA/MICHAEL JUNG

Στο ίσως σημαντικότερο συνέδριο του CDU της τελευταίας εικοσαετίας, 1.001 σύνεδροι καλούνται να εκλέξουν τον νέο επικεφαλής τού κόμματός τους, «να χαράξουν την γραμμή που θα ακολουθήσει στο εξής η ηγετική ομάδα», όπως διεμήνυσε η ίδια η Μέρκελ, επιλέγοντας μεταξύ τριών επίσημων υποψηφίων, των Άνεγκρετ Κραμπ – Καρενμπάουερ (ΑΚΚ), Φρίντριχ Μερτς και Γενς Σπαν.

Γερμανία: Εκλέγεται σήμερα ο διάδοχος της Μέρκελ

Στρατηγική απόφαση, όχι χωρίς ρίσκο

Η 64χρονη Μέρκελ αποφάσισε να μην θέσει εκ νέου υποψηφιότητα για την αρχηγία του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) – απόφαση που βρίσκει σύμφωνο το 60% των Γερμανών.

Η απόφασή της θεωρήθηκε από πολλούς ως στρατηγική, τόσο για προσωπικούς όσο και για κομματικούς λόγους: Αφενός με την έγκαιρη, οικειοθελή απόσυρσή της, η Μέρκελ δίνει τον απαραίτητο χώρο και χρόνο στο κόμμα – στο οποίο η Μέρκελ μπήκε σε ηλικία 35 χρόνων – να ανασυνταχθεί και να προετοιμαστεί για τις επόμενες εκλογές. Αφετέρου, προλειαίνει το δρόμο για τη δική της, «ομαλή» αποχώρηση από την κεντρική πολιτική σκηνή.

Ωστόσο, η απόφαση της Μέρκελ να παραμείνει στην Καγκελαρία αλλά όχι στο τιμόνι του CDU δεν είναι χωρίς ρίσκο, αφού θα πρέπει να παρακολουθεί στενά τον διάδοχό της στην ηγεσία του κόμματος, για το ενδεχόμενο που εκείνος αποπειραθεί να την υποβαθμίσει πολιτικά, εκδιώκοντάς την από την ηγεσία της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωζώνης.

2018 12 07T112404Z 1759076153 RC134A024C90 RTRMADP 3 GERMANY POLITICS CDU

Καταχειροκροτούμενη από την ηγεσία και τους συνέδρους του CDU, η Άνγκελα Μέρκελ αποχαιρετά, 18 χρόνια μετά, τον κορυφαίο κομματικό ρόλο - REUTERS/Fabrizio Bensch

Παρότι από το 2015 κι έπειτα, το κύμα δυσαρέσκειας κι επικρίσεων στο κόμμα της διογκωνόταν λόγω προσφυγικού, η Άνγκελα Μέρκελ εξακολουθεί να χαίρει καθολικής αναγνώρισης για το ρόλο της στον εκσυγχρονισμό του CDU, που τώρα βρίσκεται προ ενός θεμελιώδους διλήμματος: Είτε να συνεχίσει την κεντροδεξιά πολιτική πλεύση τής Μέρκελ – που εξασφάλισε, μεταξύ άλλων, τον κατώτατο μισθό, τους γάμους μεταξύ ομοφυλόφιλων, τον πολλαπλασιασμό των γυναικών στην αγορά εργασίας και την πολιτική αλλά και την ενσωμάτωση χιλιάδων προσφύγων στη χώρα – ή να κάνει στροφή προς τα δεξιά, σε μία προσπάθεια να επανακτήσει τους ψηφοφόρους που «λιποτάκτησαν» προς την Εναλλακτική για τη Γερμανία (Alternative für Deutschland – AfD).

Τη συνέχεια αυτή της πολιτικής Μέρκελ πιστεύεται πως θα διασφαλίσει η λεγόμενη ΑΚΚ, η Ανεγκρέτ Κραμπ-Καρενμπάουερ, επιλογή της ίδιας της Μέρκελ για τη Γενική Γραμματεία του CDU, υποψηφιότητα που προηγείτο οριακά στην τελευταία εσωτερική δημοσκόπηση του κόμματος.

Η… «μίνι Μέρκελ»

56 Μαΐων, πρώην πρωθυπουργός του κρατιδίου του Ζάαρλαντ, έχει τη φήμη της οξυδερκούς, ψύχραιμης, προσγειωμένης και αφοσιωμένης πολιτικού
Παντρεμένη με ένα μηχανικό εξορύξεων, με τον οποίο έχει τρία παιδιά, ζει ακόμη εκεί όπου γεννήθηκε το 1962, το πέμπτο από τα έξι παιδιά της οικογένειας, στην μικρή πόλη Πούτλινγκεν.

2018 12 07T092123Z 573772091 RC1E90527130 RTRMADP 3 GERMANY POLITICS CDU

«Ενώ οι συντηρητικές απόψεις της Κραμπ-Καρενμπάουερ και η ισχυρή αντίθεσή της στους γάμους μεταξύ ομοφυλοφίλων έχουν προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις μεταξύ των Σοσιαλδημοκρατών, οι σχέσεις της με τους κυβερνητικούς ετέρους πιστεύεται πως θα είναι ανάλογες με εκείνες της Μέρκελ: Κάπως έντονες αλλά λειτουργικές», γράφει χαρακτηριστικά το Politico για την επόμενη μέρα, στο ενδεχόμενο επικράτησης της ΑΚΚ - REUTERS/Fabrizio Bensch

Όσοι την ξέρουν, επιμένουν πως οι δεσμοί της με τις ρίζες της είναι ο λόγος της αξιοπιστίας και της αφοσίωσής της. Αφοσίωση που αν για κάποιους αποτελεί χάρισμα, για άλλους είναι η μεγάλη της αδυναμία, αφού ως «πιστή» της Μέρκελ (εξού και το προσωνύμιο «μίνι Μέρκελ») θεωρείται αυτή που θα αντιγράψει το στυλ και την πολιτική της προκατόχου της, που θα ηγηθεί τού κόμματος χωρίς εκπλήξεις και αλλαγές.

Ο Μερτς των «δύο τζετ»

Ο 63χρονος δικηγόρος και εκατομμυριούχος επιχειρηματίας, με τους ισχυρούς δεσμούς με την Αμερική, έχει χτίσει μία ‘πλούσια’ καριέρα στον ιδιωτικό τομέα. Απευθύνεται στη συντηρητική πτέρυγα του κόμματος και έχει την επίσημη στήριξη του πρώην υπουργού Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Με κάποια από τα γερμανικά μέσα να του έχουν προσδώσει το παρατσούκλι «Μερτς των δύο τζετ», λόγω των δύο ιδιωτικών αεροσκαφών που έχει για να μετακινείται από το σπίτι του, στην Μπριλόν (στη Βόρεια Ρηνανία Βεστφαλία) στο Βερολίνο και τούμπαλιν, η υποψηφιότητά του έγινε δεκτή με έντονες επικρίσεις. Η δήλωσή του πως ανήκει στη μεσαία τάξη, παρά την παραδοχή του πως κερδίζει περί το ένα εκατομμύριο ετησίως, δυσχέραναν ακόμη περισσότερο την πορεία του προς το συνέδριο.

Είναι καθολικός, παίζει κλαρινέτο, είναι παντρεμένος με μία δικαστή, με την οποία έχουν τρία παιδιά. Αυτοπροβάλλεται ως ο άνθρωπος που, δεδομένης της εμπειρίας του στο χώρο των επιχειρήσεων (είναι Πρόεδρος του Εποπτικού της Συμβουλίου της αμερικανικής Black Rock και της HSBC, μεταξύ άλλων), μπορεί να υπηρετήσει τη Γερμανία του μέλλοντος.

2018 12 07T100053Z 1860271459 RC172447FCC0 RTRMADP 3 GERMANY POLITICS CDU

Στην περίπτωση ήττας του, ο Μερτς έχει δηλώσει πως θα επιστρέψει στην Black Rock ως Πρόεδρος του Εποπτικού της Συμβουλίου και στις αμοιβές των εκατομμυρίων, για τις οποίες χρειάστηκε άλλωστε να «απολογηθεί» κατ' επανάληψη το τελευταίο διάστημα - REUTERS/Fabrizio Bensch

Ο Φρίντριχ Μερτς επιμένει πως μπορεί να μειώσει το ποσοστό του AfD κατά 50% ως τις επόμενες ομοσπονδιακές εκλογές τού 2021. Οι «Κασσάνδρες» προβλέπουν πως αν εκλεγεί, όλα είναι ανοιχτά, από ενδεχόμενο ρήγμα μεταξύ καγκελαρίας και κόμματος έως την πιθανότητα αποχώρησης, λόγω ασυνεννοησίας, του SPD από τον κυβερνητικό συνασπισμό ακόμη και νωρίτερα από το φθινόπωρο.

Νέος, φιλόδοξος αλλά πολωτικός

Μόλις 38 χρόνων, υπερσυντηρητικός, υπουργός Υγείας και ανοιχτά ομοφυλόφιλος, ο Γενς Σπαν ήταν ένας εκ των πιο σφοδρών επικριτών της Μέρκελ στην πολιτική της επί του προσφυγικού.

2018 12 07T085620Z 1329469872 RC17991706F0 RTRMADP 3 GERMANY POLITICS CDU

Όπως εκτιμούν οι αναλυτές, ο Σπαν προσπαθεί να καθιερωθεί ως το «σύγχρονο πρόσωπο του συντηρητισμού» στη Γερμανία ενώ αποσκοπεί και σε καλύτερη θέση στο υπουργικό συμβούλιο - REUTERS/Kai Pfaffenbach

Αν και ο Σόιμπλε τον είχε χαρακτηρίσει «μία από τις μεγαλύτερες ελπίδες για το μέλλον του κόμματος», ο ίδιος λόγω του υπερσυντηρητικού προφίλ του, θεωρείται από πολλούς μία διχαστική προσωπικότητα. Η υποψηφιότητά του είναι μειωμένης δυναμικής, σε σημείο που το όνομά του δεν περιλαμβάνεται καν σε κάποιες δημοσκοπήσεις. Στο ενδεχόμενο νίκης του, όπως ακριβώς και στην περίπτωση Μερτς, δεν αποκλείονται οι συγκρούσεις με την καγκελαρία αλλά και με το συγκυβερνών κόμμα.