Τα εμβόλια σώζουν ζωές: Μικρή η απόσταση από την παραπληροφόρηση μέχρι την αντιεμβολιαστική τάση

Απαντώντας στην ερώτηση μας και με αφορμή τη μεγάλη συζήτηση που έχει ξεσπάσει μεταξύ επιστημόνων, πολιτών και υπουργείων Υγείας και Παιδείας αναφορικά με την υποχρεωτικότητα των εμβολίων για τους μαθητές, η πρόεδρος της Επιτροπής, επισημαίνει: «Εκείνο που πιστεύω, είναι ότι οι γονείς οφείλουν να αντιλαμβάνονται την αναγκαιότητα των εμβολιασμών, ενώ η οποιαδήποτε προσπάθεια επιβολής μπορεί να έχει αρνητικά αποτελέσματα. Αυτό που χρειάζεται είναι η σωστή ενημέρωση και συζήτηση με τον γονέα, ότι τα εμβόλια είναι χρήσιμα και σώζουν ζωές», επισημαίνει η κυρία Θεοδωρίδου.

Μία δήλωση ιδιαιτέρως σημαντική την ώρα που στην κοινωνία υπάρχει συζήτηση σχετικά με την υποχρεωτικότητα και αναγκαιότητα των εμβολίων, και όταν σε πολλές χώρες το αντιεμβολιαστικό κίνημα δημιουργεί ερωτήματα, προβληματισμούς αλλά και τόσο φανατισμένο κοινό.

Από την παραπληροφόρηση μέχρι το αντιεμβολιαστικό κίνημα

Από την πλευρά του ο Αν. Καθηγητής Παθολογίας/Λοιμώξεων Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Σωτήρης Τσιόδρας, τονίζει ότι στην Ελλάδα ευτυχώς το αντιεμβολιαστικό κίνημα έχει μέχρι στιγμής, μικρή επιρροή, ενώ γενικότερα, το επίπεδο εμβολιασμού είναι πολύ υψηλό.

Το πρόβλημα θα έλεγα ξεκάθαρα ότι είναι η έλλειψη γνώσης –για παράδειγμα πόσοι γνωρίζουν ότι το εμβόλιο κατά του κοκκύτη είναι απαραίτητο σε κάθε εγκυμοσύνη - σημειώνει ο κ. Τσιόδρας και προσθέτει:

«Από την άλλη πλευρά θα μου πείτε, ότι εδώ αντιδρούν και οι ίδιοι οι υγειονομικοί, οι άνθρωποι που ως επί το πλείστον γνωρίζουν σε βάθος τα θέματα δημόσιας υγείας. Εκτιμώ ότι τα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμών στους υγειονομικούς, συνδέονται με φόβο και προβληματισμό για τις πιθανές παρενέργειες που μπορεί να προκύψουν από ένα εμβόλιο».

Αναφορικά με το αντιεμβολιαστικό κίνημα, ο καθηγητής επισημαίνει είναι μικρή μερίδα του πληθυσμού που ασπάζετα τις συγκεκριμένες απόψεις. «Είναι αλήθεια ότι έχει υπερφαλαγγίσει συγκεκριμένη μερίδα των social media και προσπαθούμε να αλλάξουμε την απαράδεκτη αυτή νοοτροπία. Είναι γεγονός πάντως, ότι υπάρχει μεγάλη παραπληροφόρηση στην Ελλάδα, αναφορικά με το θέμα του εμβολιασμού».

Είναι ξεκάθαρο ότι άτομα με συνοδά νοσήματα πρέπει να κάνουν το αντιγριπικό εμβόλιο. Η Ελλάδα πάντως, συγκρινόμενη με άλλες χώρες της Ευρώπης, εξακολουθεί να διατηρεί χαμηλά ποσοστά αντιγριπικών εμβολιασμών. Για παράδειγμα, την ώρα που η Ολλανδία καταγράφει ποσοστά πάνω από 75% στο αντιγριπικό εμβόλιο σε ασθενείς με συνοδά νοσήματα και το ίδιο ψηλά κυμαίνεται και η Βρετανία, η χώρα μας εμφανίζει ποσοστά μεταξύ 30 με 35% κατ’ εκτίμηση.

Σαρώνουν ιλαρά και μηνιγγίτιδα

Και φυσικά δεν είναι μόνο ο εμβολιασμός για την εποχική γρίπη, συνεχίζει ο κ. Τσιόδρας.

Η Μηνιγγίτιδα, σύμφωνα με τον καθηγητή, αποτελεί μία ακόμη πολύ σοβαρή και επικίνδυνη λοίμωξη η οποία μπορεί να οδηγήσει στην αναπηρία, ακόμα και στον θάνατο. Ο εμβολιασμός εδώ είναι μείζονος σημασίας. Ωστόσο, επειδή το εμβόλιο για την πρόληψη της μηνιγγίτιδας από την οροομάδα Β είναι ακριβό, δεν έχει ενταχθεί ακόμη στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, σημειώνει.

Πριν μερικές ημέρες είχαμε ένα ακόμη κρούσμα μηνιγγίτιδας, σε 13χρονο μαθητή στην Σκύρο. Το γεγονός αυτό, καταδεικνύει ότι έχουμε σοβαρό έλλειμμα ενημέρωσης, με αποτέλεσμα η πρόληψη να μένει πίσω. Η μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος οροομάδας Β, παρόλο που δεν είναι τόσο συχνή, είναι απρόβλεπτη και μπορεί να εξελιχθεί γρήγορα. Τα πρώιμα συμπτώματα της νόσου ενδέχεται να παρερμηνευτούν ως συμπτώματα γρίπης – γι’ αυτό χρειάζεται προσοχή- όμως, η μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος, μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο εντός 24 ωρών. Από αυτούς που επιβιώνουν, ένας στους πέντε εμφανίζουν σημαντικές σωματικές και νοητικές αναπηρίες, όπως νευρολογικά προβλήματα, απώλεια ακοής ακόμα και ακρωτηριασμό. Στη χώρα μας τα περισσότερα κρούσματα συμβαίνουν σε βρέφη και μικρά παιδιά κάτω των τεσσάρων ετών, αλλά μεγάλος αριθμός κρουσμάτων (περίπου 1 στα 3) αφορά εφήβους και νεαρούς ενήλικες, ηλικίας 10-24 ετών.

Στην περίπτωση της ιλαράς επίσης, οι περισσότεροι από εμάς, παρακολουθούμε σαστισμένοι να αναβιώνει μία εντελώς ξεχασμένη νόσος. Και το χειρότερο, αναβιώνει σε όλη την Ευρώπη.

Είναι χαρακτηριστικό, ότι σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, τα κρούσματα της ιλαράς στην Ευρώπη το 2018, έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο.
Περισσότεροι από 41.000 άνθρωποι νόσησαν μέσα στους πρώτους έξι μήνες του 2018, εκ των οποίων 37 έχασαν τη ζωή τους λόγω της ιλαράς.
Το 2017 τα περιστατικά ιλαράς ήταν συνολικά 23.927, ενώ το 2016 μόλις 5.273. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η ραγδαία αύξηση στον αριθμό των κρουσμάτων καθοδηγείται από τη μείωση στον αριθμό των εμβολιασμών.

Υπό το φως των παραπάνω, ο ΠΟΥ καλεί τις χώρες της Ευρώπης να λάβουν μέτρα για τον περιορισμό των λοιμώξεων. Μάλιστα ο εκπρόσωπος του ΠΟΥ, Nedret Emiroglu ανέφερε τον περασμένο μήνα: «Τα στοιχεία υποδεικνύουν ότι κάθε άνθρωπος που δεν έχει εμβολιαστεί ενάντια στην ιλαρά παραμένει ευάλωτος και κάθε χώρα θα πρέπει να επιδιώξει αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης».

Η πρόληψη θύμα της κρίσης

Σε ερώτηση εάν η παρατεταμένη ύφεση χτύπησε την πρόληψη, ο κ. Τσιόδρας, υπογραμμίζει ότι αυτό δείχνει η διεθνής εμπειρία. Δείτε για παράδειγμα τη Βενεζουέλα, η οποία βιώνει μία σοβαρή οικονομική και πολιτική κρίση με αποτέλεσμα να πληγεί σοβαρά η πρόληψη και να αναβιώσουν παλιές ξεχασμένες αρρώστιες.

Εν κατακλείδι, όπως σημειώνει ο καθηγητής Τσιόδρας, αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε όλοι μας, είναι ότι «τα εμβόλια σώζουν ζωές. Είναι λάθος να πιστεύουμε ότι τα εμβόλια σχετίζονται με αυτισμό και νευρολογικά νοσήματα, ή ακόμη χειρότερα, ότι υπάρχουν υπόγειες σχέσεις και διαδρομές μεταξύ γιατρών και φαρμακευτικών εταιρειών. Και ακόμη: είναι ασύγκριτο το όφελος για την ανθρώπινη ζωή σε σχέση με τις παρενέργειες που μπορεί να έχουν. Τέλος, το κόστος των εμβολίων είναι ελάχιστο, σε σχέση με τα οφέλη».